No. 9 (2025) Modern Science and Research

Articles

• 

  LEVELS OF EQUIVALENCE IN PRESERVING AUTHOR’S VOICE IN UZBEK LITERARY TRANSLATION This paper investigates the levels of equivalence in the preservation of an author’s voice in Uzbek literary translation. The study argues that equivalence should not be perceived as a mechanical sameness of words but as a multi-layered correspondence that embraces semantic meaning, stylistic expression, and cultural resonance. Literary texts convey more than information; they embody the unique rhythm, tone, and aesthetic individuality of the author. In translation, these elements must be maintained through varying levels of equivalence, including lexical, grammatical, stylistic, and pragmatic dimensions. The research emphasizes that preserving the author’s voice requires both fidelity to the original and sensitivity to the linguistic and cultural norms of the target language. Through an examination of theoretical frameworks and practical cases, this study demonstrates that equivalence functions as a dynamic tool that allows translators to re-create the individuality of the author while adapting it to the Uzbek cultural and linguistic context.

  Dilnoza Kurbanbayeva

  198-200

  0   0

  • Read
• 

  O'ZBEK YOSHLARINING IJTIMOIY TARMOQLARDAGI MULOQOT TILI Ushbu maqola O'zbekistondagi yoshlarning ijtimoiy tarmoqlardagi muloqot tilini tahlil qiladi. Natijalar shuni ko'rsatadiki, O'zbek yoshlari ijtimoiy tarmoqlarda o'zbek, rus va ingliz tillarining aralash shakli bo'lgan hibrid til kodidan foydalanmoqda. Bu jarayon globallashuv, texnologik rivojlanish va madaniy o'zgarishlar ta'sirida yuzaga kelmoqda. Tadqiqot yoshlar orasida til kodlarining almashishi, sleng so'zlarning keng qo'llanishi va yangi til shakllarining paydo bo'lishi kabi hodisalarni aniqladi.

  Nozima Jumayeva

  201-203

  0   0

  • Read
• 

  KITOBXONLIK MADANIYATINI OSHIRISHDA KUTUBXONANING O‘RNI Mazkur maqolada kitobxonlik madaniyatini shakllantirish va rivojlantirish jarayonida kutubxonalarning tutgan o‘rni, ularning ta’lim-tarbiya va madaniy-ma’rifiy hayotdagi ahamiyati yoritilgan. Unda zamonaviy kutubxonalar faqatgina kitob saqlanadigan joy emas, balki ijtimoiy-ma’naviy markaz sifatida ham faoliyat yuritayotganligi ta’kidlangan. Bundan tashqari, yosh avlodda o‘qishga bo‘lgan qiziqishni uyg‘otish, mutolaaga intilishni oshirishda kutubxonachilar, o‘qituvchilar va ota-onalarning hamkorligi muhimligi qayd etilgan.

  Feruza Tairova, Moxinur Sadulloyeva

  204-208

  0   0

  • Read
• 

  MAIN PILLARS OF DEVELOPING A HEALTHY LIFESTYLE Today, following a healthy lifestyle has become a very urgent issue. Surrounded by electronic devices, ready-made foods, and easy-to-fix (but immune-suppressing) medications, it seems like a daunting task to exercise and maintain a normal routine.

  Komiljon Murodov

  474-476

  0   0

  • Read
• 

  YER OSTI SUVLARINING ISTE’MOLI NATIJASIDA URUG`DONLARDA KUZATILADIGAN MORFOFUNKSIONAL O`ZGARISHLAR VA DAVO PROFILAKTIKASIGA YANGICHA YONDASHUV So`nggi yillarda antropogen faoliyat natijasida yer osti suvlarining kimyoviy tarkibi sezilarli darajada o`zgarib bormoqda. Ular tarkibida nitratlar, og`ir metall tuzlari, pestitsid va boshqa toksik moddalarning yuqori kontsentratsiyasi aniqlangan. Ushbu omillar inson va hayvon organizmining reproduktiv tizimiga, xususan, urug`donlar morfologiyasi va funksiyasiga salbiy ta’sir ko`rsatadi [Kumar et al., 2014]. Shu bois, yer osti suvlarining iste’moli erkak bepushtligi xavfini oshiruvchi ekologik omillardan biri sifatida ko`rib chiqilmoqda.

  Javlon Aslonov

  477-479

  0   0

  • Read
• 

  RISK FACTORS FOR PREGNANCY AND CHILD IN PRINCIPAL WOMEN OF OLDER REPRODUCTIVE AGE In all countries, there is a growing number of women who are 35 years of age or older at the time of their first birth. [1,4]. According to the literature data, there is the fact that the age of a woman during the first pregnancy and childbirth is directly related to the influence of extragenital pathology on the course of the gestational process, delivery [5]. The negative impact of extragenital diseases on the course of pregnancy is manifested by characteristic complications of pregnancy and childbirth, and also affects perinatal morbidity and mortality [2,3].

  Firuza Haydarova

  480-482

  0   0

  • Read
• 

  ЭКОНОМИЧЕСКОЕ ВЛИЯНИЕ ТУРИЗМА НА РАЗВИТИЕ МАЛОГО БИЗНЕСА В РЕГИОНАХ УЗБЕКИСТАНА: СТАТИСТИЧЕСКИЙ И АНАЛИТИЧЕСКИЙ ПОДХОД В статье рассматривается роль туризма как фактора экономического роста и его влияние на развитие малого бизнеса в регионах Узбекистана. Проведен статистический и аналитический анализ динамики туристического потока, уровня занятости и структуры малого предпринимательства. Особое внимание уделено региональным особенностям и возможностям расширения предпринимательской активности за счет туристической индустрии.

  Хуснора Кушбокова

  483-488

  0   0

  • Read
• 

  НИКОҲ ШАРТНОМАСИ Никоҳ шартномалари ҳозирги даврда Ғарбий Европа давлатларида, АҚШ, Канадада оммалашган. Бу тадбир, дастлаб минг йиллар илгари Греция ва Римда келиб чиққан, яъни эркак ва аёл никоҳ тузишдан аввал мулкий муносабатлари - келгусида орттирадиган мулк ва мерос масалалари ҳақида келишувни расмийлаштиришгани ҳақида маълумотлар мавжуд.

  Акмал Разиков

  489-491

  0   0

  • Read
• 

  MILLIY AN’ANALAR ORQALI O‘QUVCHILAR TARIXIY TAFAKKURINI RIVOJLANTIRISH Ushbu maqolada o‘quvchilarda tarixiy tafakkurni shakllantirish jarayonida milliy an’analar va qadriyatlarning pedagogik ahamiyati tahlil qilingan. Xususan, milliy marosimlar, urf-odatlar va udumlarni tarix ta’limiga integratsiya qilish orqali o‘quvchilarning tarixiy dunyoqarashini kengaytirish, ularda vatanparvarlik, milliy o‘zlikni anglash va tarixiy xotiraga hurmat tuyg‘ularini shakllantirish masalalari yoritilgan. Maqolada milliy an’analardan foydalanishning metodik yondashuvlari, ta’limiy ekskursiyalar, interfaol mashg‘ulotlar hamda multimedia vositalari asosida o‘quvchilarning faolligi va qiziqishini oshirish usullari ko‘rib chiqilgan.

  Dilfuza Axmedova

  492-495

  0   0

  • Read
• 

  OZOD SHARAFIDDINOV Ushbu maqolada O‘zbekiston xalq yozuvchisi, adabiyotshunos va tanqidchi Ozod Sharafiddinovning hayoti va ijodiy merosi tahlil qilinadi. Uning o‘zbek adabiyotshunosligi taraqqiyotiga qo‘shgan hissasi, tanqidchilik maktabining rivojida tutgan o‘rni hamda mustaqillik davrida milliy adabiy tafakkurni shakllantirishdagi faoliyati yoritiladi. Shuningdek, Sharafiddinovning yosh avlodni tarbiyalashdagi pedagogik qarashlari va ma’naviy-ma’rifiy merosi ilmiy asosda tahlil etilgan.

  Madina Muratova, S.S. Abduqahhorov

  496-500

  0   0

  • Read
• 

  ЭНДOКРИННЫЙ ДИСБAЛAНС: СOМAТOТРOПНAЯ НЕДOСТAТOЧНOСТЬ, ЭПИДЕМИOЛOГИЯ И КЛЮЧЕВЫЕ AСПЕКТЫ ДИAГНOСТИКИ У ДЕТЕЙ Сoмaтoтрoпный гoрмoн (СТГ) является нaибoлее рaспрoстрaненным дефицитoм гoрмoнa гипoфизa и oднoй из oснoвных причин низкoгo рoстa у детей и пoдрoсткoв. Oсь гoрмoн рoстa (ГР)–инсулинoпoдoбный фaктoр рoстa (ИФР)-I является ключевым эндoкринным мехaнизмoм, регулирующим линейный рoст у детей. Гипoфизaрный СТГ кoдируется генoм ГР1 и секретируется пульсирующим oбрaзoм в крoвoтoк. Рaзличные гoрмoнaльные стимулы, кaк стимулирующие, тaкие кaк гипoтaлaмический ГР-рилизинг-гoрмoн (ГРРГ), грелин и пoлoвые стерoиды, тaк и ингибирующие, тaкие кaк сoмaтoстaтин, ИФР-1 и глюкoкoртикoиды, регулируют этoт бaлaнс. Дефицит гoрмoнa рoстa мoжет прoявляться кaк в виде изoлирoвaннoгo дефицитa (изoлирoвaнный дефицит гoрмoнa рoстa — ИДГР), тaк и в сoчетaнии с другими дефицитaми гипoфизaрных гoрмoнoв (мнoжественный дефицит гипoфизaрных гoрмoнoв — МДГГ). Диaгнoз СТН стaвится нa oснoве клинических, биoхимических и рентгенoлoгических критериев. В дифференциaльнoй диaгнoстике рaзличных фoрм низкoрoслoсти испoльзуется кaриoтипирoвaние и хрoмoсoмный микрoмaтричный aнaлиз, oсoбеннo в случaях синдрoмaльнoй низкoрoслoсти. Сoмaтoтрoпную недoстaтoчнoсть нельзя излечить, oднaкo её мoжнo пoлнoстью кoмпенсирoвaть с пoмoщью зaместительнoй терaпии. При свoевременнo нaчaтoм и прaвильнo прoведённoм лечении пaциенты с этим зaбoлевaнием мoгут дoстичь нoрмaльнoгo рoстa и вести пoлнoценную жизнь.

  Хуршидахон Насырова, Насиба Алимова, Камола Каланходжаева

  523-533

  0   0

  • Read
• 

  KONTENT TAHLIL USULINING MAZMUNI VA QO’LLASH TEXNOLOGIYALARI Ushbu maqolada amaliy siyosatshunoslik qo’llaniladigan, siyosiy tahlil usullaridan biri kontent tahlil usuli mazmuni, tarixi, qo’llanilishi tog’risida so’z boradi.

  Abdumalikova Sevara

  534-538

  0   0

  • Read
• 

  KOGNITIV TILSHUNOSLIKDA METONIMIYANING O‘RGANILISHIGA OID QARASHLAR Maqola kognitiv tilshunoslikda va an’anaviy tilshunoslikda mavjud metonimiya nazariyalari tahliliga bag’ishlanadi. Ushbu maqolda o‘zbek tilshunosligida metonimiya hodisasiga berilgan ta’riflar va kognitiv tilshunoslik nuqtayi nazaridan jahon olimlarining metonimiyaga yondashuvi bu jarayonda tafakkur va idrokning ishtirokiga oid fikrlar tahlil qilingan.

  Zarrina Muzaffarova

  141-143

  0   0

  • Read
• 

  OʻZBEK TILIDA QARASHLILIK-TEGISHLILIK MAʼNOSINING SOʻZ SEMANTIKASI TAʼSIRIDA YASHIRIN IFODALANISHI USULI Oʻzbek tilida qarashlilik-tegishlilik maʼnosining muayyan soʻzlar orqali ularning semantikasi taʼsirida yashirin ifodalanishi ham kuzatiladi. Bunday vaziyatda ushbu soʻzlar ishirokida tuzilgan gaplardan yashirin tarzda qarashlilik-tegishlilik maʼnosi anglashiladi. Qarashlilik-tegishlilik maʼnosining gapda yashirin tarzda voqelanishiga turtki beruvchi birliklarga ega, ega boʻlmoq, egalik qilmoq; ixtiyorida, izmida, tasarrufida, qaramogʻida kabilarni kiritish mumkin. Oʻzbek ti lida ega leksemasi va u ishtirokida yasalgan ega boʻlmoq, egalik qilmoq feʼl leksemalari orqali nutqda yashirin tarzda qarashlilik-tegishlilikni bildiruvchi axborot voqelanadi. Ega leksemasi koʻpmaʼnoli soʻz boʻlib, “narsa-predmetga ega” maʼnosida qoʻllanganda yashirin tarzda qarashlilik-tegishlilik maʼnosini ifodalaydi. Bunda ega leksemasi “egallangan predmet” tushunchasini anglatuvchi joʻnalish kelishigidagi ismlar bilan bogʻlanadi, “predmetni egallagan shaxs” tushunchasini bildiruvchi birlik esa bosh kelishikdagi ismlardan tarkib topadi. Masalan, Salim noyob qoʻlyozmaga ega gapidan noyob qoʻlyozmaning Salimga tegishli ekanligi anglashiladi. Bunda Salim – posessor, noyob qoʻlyozma – korrelyat, ega leksemasi esa qarashlilik-tegishlilik maʼnosini ifodalovchi vosita. Ammo bunday konstruksiyalarda qarashllik/tegishlilik maʼnosi yashirin tarzda ifodalanadi. Bunda subyektning predmetga ega boʻlishi zamirida ushbu predmetning shu subyektga tegishliligini anglatuvchi axborot yuzaga keladi. Bu axborot gapning semantik strukturasi orqali yashirin tarzda yuzaga chiqadi.

  Мuattar Ismoilova

  144-151

  0   0

  • Read
• 

  YER OSTI SUVLARIDAN DOIMIY ISTE’MOL QILISH NATIJASIDA URUG`DONLARDA KUZATILADIGAN ANATOMOGISTOLOGIK O`ZGARISHLAR So`nggi yillarda yer osti suvlarining kimyoviy tarkibi antropogen omillar ta’sirida sezilarli darajada buzilmoqda. Ularning tarkibida nitratlar, og`ir metall tuzlari, pestitsid qoldiqlari va boshqa kimyoviy ifloslantiruvchi moddalarning yuqori darajasi aniqlangan. Ushbu toksik moddalar organizmda oksidlovchi stressni kuchaytirib, reproduktiv tizimning asosiy a’zolaridan biri bo`lgan urug`donlarga morfofunksional va anatomogistologik zarar yetkazadi.

  Javlon Aslonov

  152-153

  0   0

  • Read
• 

  MILLIY AN’ANALAR ORQALI TARIXIY TAFAKKURNI SHAKLLANTIRISHNING NAZARIY ASOSLARI Mazkur tezisda milliy an’analar va qadriyatlarning ta’lim jarayonidagi ahamiyati hamda ular orqali o‘quvchilar tarixiy tafakkurini shakllantirishning nazariy-metodologik asoslari tahlil qilinadi. Tarixiy tafakkur tushunchasining mazmuni, milliy an’analarning ilmiy-nazariy manbalari hamda ularning ta’limiy samaradorligi ilmiy asosda yoritiladi.

  Dilfuza Axmedova

  154-156

  0   0

  • Read
• 

  MILLIY AN’ANALARNING TARIXIY ONG VA VATANPARVARLIK RUHINI SHAKLLANTIRISHDAGI O‘RNI Ushbu tezisda milliy an’analarning o‘quvchilar tarixiy ongini shakllantirish va ularda vatanparvarlik ruhini kuchaytirishdagi pedagogik imkoniyatlari tahlil etiladi. Xalqimizning urf-odatlari, marosimlari va qadriyatlari yoshlar tarbiyasida tarixiy xotira, milliy g‘urur va fidoyilik tuyg‘ularini shakllantirishda qanday ahamiyat kasb etishi yoritilgan.

  Dilfuza Axmedova

  209-211

  0   0

  • Read
• 

  ОДИНОЧЕСТВО И СТРАДАНИЕ В ДЕТСТВЕ: СРАВНЕНИЕ ОБРАЗОВ ДЖЕЙН ЭЙР И КУМУШ В РОМАНАХ «ДЖЕЙН ЭЙР» И «МИНУВШИЕ ДНИ» В статье проводится сравнительный анализ детских переживаний героинь романов Шарлотты Бронте «Джейн Эйр» и Абдуллы Кадыри «Прошлое». Рассматриваются психологические и стилистические особенности изображений одиночества и внутреннего страдания Джейн и Кумуш. Показано, как эти переживания влияют на формирование их личности, человеческих качеств и воли. Отмечаются различия в художественном подходе и культурном контексте двух произведений. Работа подчеркивает важность детского периода в становлении человека.

  Aziza Karimova

  212-214

  0   0

  • Read
• 

  QRIM-KONGO GEMORRAGIK ISITMA KASALLIGI: UNDAN SAQLANISHNING YO‘LINI BILASIZMI? Bu maqolada Qrim-Kongo gemorragik isitma kasalligi: undan saqlanishning yo‘li haqida sóz etilgan.

  F. Sabirbayev

  215-216

  0   0

  • Read
• 

  OʻZBEK VA QORAQALPOQ TILLARI TARIXIDA BOGʻLOVCHILAR Ushbu maqolada oʻzbek va qoraqalpoq tillarida bogʻlovchilarning kelib chiqish tarixiga doir ma’lumotlar borasida soʻz yuritiladi.

  Roza Aytbayeva

  217-221

  0   0

  • Read
• 

  THE ART OF MUSIC AND ITS SPECIFIC FEATURES This article discusses the art of music and its specific features.

  Gulshirin Urazbaeva

  501-502

  0   0

  • Read
• 

  BIRINCHI RENESSANS PEDAGOGIK QARASHLARGA FIKRLARIM Mazkur maqolada O‘rta Osiyoda XIX–XI -asrlar oralig‘ida yuz bergan ilm-fan va madaniyat yuksalishi - birinchi Renessans davridagi pedagogik qarashlar yoritiladi. Bu davrda yashab o‘tgan allomalar ta’lim-tarbiya sohasiga qanday ilmiy-falsafiy yondashganlari, bu g‘oyalar zamonaviy ta’lim uchun qanday ahamiyatga ega ekani haqida tahliliy fikrlar bayon etilgan. Mavzuga doir shaxsiy fikrlarini ham bildirgan.

  Dildora Xolbayeva , Sevinch Abdurahmonova

  503-506

  0   0

  • Read
• 

  АDVOKАTLАR MАLАKАSINI OSHIRISH VА IMIJINI YUKSАLTIRISHNING DOLZАRB MUАMMOLАRI Ushbu mаqolаdа, аdvokаtlаr mаlаkаsini oshirish vа imijini yuksаltirishning dolzаrb muаmmolаri hаqidа fikr vа mulohаzаlаr yuritilаdi. Yuridik tizimdа аdolаt, qonun ustuvorligi vа fuqаrolаrning huquqiy mаnfааtlаrini himoyа qilishdа аdvokаtlаrning o‘rni beqiyosdir. Biroq so‘nggi yillаrdа аdvokаturа tizimidа kаsbiy mаlаkаni oshirish vа jаmoаtchilik orаsidа ijobiy imijni shаkllаntirish borаsidа qаtor muаmmolаr mаvjudligi kuzаtilmoqdа. Bugungi kundа, аdvokаturа institutini tаkomillаshtirish, аdvokаtlаrning kаsbiy nufuzini oshirish vа аdvokаtlаrning chinаkаm mustаqilligini tа’minlаsh sohаsidа bir qаtor islohotlаr аmаlgа oshirilmoqdа.

  Normamat Mallayev, Islombek Ismatov

  539-541

  0   0

  • Read
• 

  PROKURATURA ORGANLARIDA KORRUPSIYANING OLDINI OLISHNING HUQUQIY VA TASHKILIY ASOSLARINI TAKOMILLASHTIRISH Ushbu tadqiqot prokuratura organlarida korrupsiyaning oldini olishning huquqiy va tashkiliy mexanizmlarini tahlil qilish va ularni takomillashtirish yo'llarini aniqlashga qaratilgan. Maqolada korrupsiyaga qarshi kurashishning nazariy asoslari, xalqaro tajriba va milliy amaliyot o'rtasidagi munosabatlar o'rganiladi. Adabiyotlar tahlili asosida prokuratura tizimida korrupsiya xavflarini kamaytirish bo'yicha kompleks tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalarida prokuratura organlarining shaffofligini oshirish, ichki nazorat tizimini mustahkamlash va kadrlar siyosatini takomillashtirish zarurligi ko'rsatilgan.

  Shaxbozxon Abdullayev

  542-546

  0   0

  • Read
• 

  ZAMONAVIY RAHBARLARNING IJTIMOIY PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI Ushbu maqolada zamonaviy rahbarlarning ijtimoiy psixologik xususiyatlari tahlil qilingan. Tadqiqotda rahbarlik faoliyatining psixologik asoslari, ijtimoiy muhitda rahbarlarning xatti-harakatlari va ularning shaxsiy xususiyatlari o'rganilgan. Maqolada adabiyotlar tahlili asosida zamonaviy rahbarlik paradigmalarining ijtimoiy psixologik aspektlari yoritilgan. Natijalar shuni ko'rsatadiki, zamonaviy rahbarlar yuqori darajada ijtimoiy intellekt, adaptivlik va kommunikativ kompetensiyalarga ega bo'lishi zarur. Xulosa qismida rahbarlik samaradorligini oshirish yo'llari taklif etilgan.

  Shuxrat Nashvandov

  547-550

  0   0

  • Read