№ 9 (2025) Modern Science and Research

Maqolalar

• 

  РОЛЬ МОБИЛЬНОГО ОБУЧЕНИЯ В ФОРМИРОВАНИИ УЧЕБНО-ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКИХ КОМПЕТЕНЦИЙ СТУДЕНТОВ ПРИ ГИБРИДНОМ ФОРМАТЕ В данной статье рассматривается роль мобильных приложений в развитии учебно-исследовательских компетенций студентов и их влияние на образовательный процесс. В условиях гибридного обучения мобильные приложения предоставляют удобный доступ к учебным материалам, способствуют организации совместной исследовательской работы, автоматизируют выполнение заданий и взаимодействие между участниками образовательного процесса.

  Уткиржон Саидов , Севинч Турсунбаева

  456-459

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  В данной тезисной работе подробно рассматриваются теоретические и практические основы внедрения систем менеджмента качества и безопасности на мясоперерабатывающих предприятиях. Освещено значение стандартов ISO 9001, ISO 22000, HACCP и GMP, их применение в Mazkur maqolada o‘zbek matnshunoslik fanining yirik vakillaridan biri Muhammadjon Hakimovning qo‘lyozma manbalar bilan ishlash prinsiplari tahlil etiladi. Adabiy merosni ilmiy o‘rganish va nashrga tayyorlash jarayonida shakllangan nazariy yondashuvlar, xususan, qo‘lyozmalarni izlab topish, tavsiflash, qiyosiy tahlil qilish, matniy farqlarni aniqlash, ilmiy-tanqidiy matnni tiklash va nashr etish kabi asosiy tamoyillar ko‘rib chiqilgan. Hakimovning manbashunoslik va matnshunoslik sohalariga qo‘shgan hissasi – Navoiy asarlari qo‘lyozmalarining tavsifi va xattotlar faoliyatini tadqiq etish, Sharq manbashunosligi lug‘ati kabi asarlari misolida yoritiladi. Mustabid tuzum davrida cheklangan adabiy manbashunoslik va mustaqillik yillarida matnshunoslikning yangi bosqichga ko‘tarilishi jarayonida Hakimov prinsiplari va ilmiy maktabi ahamiyati namoyon etiladi. Ushbu prinsiplar asosida yaratilgan ilmiy nashrlar va matnlar tahlili o‘zbek adabiy merosining asl holida keng ommaga yetkazilishiga xizmat qilayotgani qayd etiladi.

  Feruza Qarshiyeva

  179-184

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  IMPLEMENTATION OF FOOD SAFETY MANAGEMENT SYSTEMS IN MEAT PROCESSING ENTERPRISES: THE ROLE OF HACCP AND ISO 22000 IN ENSURING CONSUMER HEALTH This article explores the practical aspects of implementing food safety management systems in meat processing enterprises, focusing on the HACCP and ISO 22000 standards. Their role in minimizing microbiological, chemical, and physical hazards, as well as in safeguarding consumer health, is discussed in detail. The paper highlights global experiences and evaluates the challenges and opportunities of adopting these systems in the context of Uzbekistan. It concludes that effective implementation of HACCP and ISO 22000 can significantly improve product safety, increase competitiveness, and strengthen both domestic and international market positions.

  Gulasalxon Rashidova

  185-186

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ВНЕДРЕНИЯ СИСТЕМ МЕНЕДЖМЕНТА КАЧЕСТВА И БЕЗОПАСНОСТИ ПИЩЕВОЙ ПРОДУКЦИИ НА МЯСОПЕРЕРАБАТЫВАЮЩИХ ПРЕДПРИЯТИЯХ В данной тезисной работе подробно рассматриваются теоретические и практические основы внедрения систем менеджмента качества и безопасности на мясоперерабатывающих предприятиях. Освещено значение стандартов ISO 9001, ISO 22000, HACCP и GMP, их применение в международной практике, а также возможности и проблемы внедрения в условиях Узбекистана. На основе практических исследований показано положительное влияние данных систем на повышение эффективности производства, расширение экспортного потенциала и защиту здоровья населения.

  Гулсалхон Рашидова

  187-188

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  THE ROLE OF MEAT AND DAIRY PRODUCTS IN FOOD SAFETY AND HUMAN HEALTH This article discusses the role of meat and dairy products in the human body, their significance in terms of food safety, and modern processing technologies. Meat products are the main source of high-quality protein, iron, and B-group vitamins, while dairy products are rich in calcium, phosphorus, and beneficial probiotic compounds found in fermented products. Research shows that the safe production and proper storage of these products are crucial for ensuring healthy nutrition for the population [1; 2].

  Albina Amangeldiyeva

  365-366

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  SPORTNING ERKIN KURASH TURIDA MASHG‘ULOTLAR SAMARADORLIGI VA JISMONIY TAYYORGARLIKNI OSHIRISH USLUBIYATI Mazkur maqolada xozirgu kunda mashg‘ulotlarni yuqori savida tashkil etish va erkin kurashchilarning maxsus jismoniy tayyorgarligini yaxshilashga qaratilgan uslubni tahlili keltirilgan.

  Ilhom Abdullayev

  367-373

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  THE EFFECTS OF ANTIOXIDANT SUBSTANCES ON THE HUMAN BODY AND MODERN ANTIOXIDANTS Antioxidants play a critical role in maintaining human health by neutralizing free radicals and reducing oxidative stress. This paper explores the biological functions of antioxidants, their sources, and recent advancements in modern antioxidant therapy. It also discusses the potential benefits and risks associated with antioxidant supplementation. Understanding the impact of antioxidants is essential for preventing chronic diseases and promoting longevity.

  Ibodillo Irgashev

  374-380

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  IoT TEXNOLOGIYALARI ASOSIDA KASBIY KOMPETENSIYANI SHAKLLANTIRISHNING INNOVATSION O‘QITISH MODELI Ushbu maqolada zamonaviy pedagogikada IoT (Internet of Things) texnologiyalarining о‘rni va ahamiyati tahlil qilinadi. IoT qurilmalari yordamida kasbiy kompetentlikni rivojlantirishga qaratilgan о‘quv-tarbiya jarayonining innovatsion modellari о‘rganiladi va ularning afzalliklari kо‘rib chiqiladi. Maqolada IoT texnologiyalari asosida tashkil etilgan о‘quv-tarbiya jarayonining samaradorligini oshirish bо‘yicha tavsiyalar va amaliyotda qо‘llash yо‘llari muhokama qilinadi.

  O‘tkirjon Saidov , Sevinch Tursunbayeva

  381-383

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  YOSH AKADEMIK ESHKAK ESHUVCHILARNING EGILUVCHANLIK SIFATINI TAKOMILLASHTIRISHDA MAXSUS MASHQLARNING O‘RNI Ushbu maqolada 8-10 yoshli eshkak eshkakchilarda egiluvchanlik sifatini takomillashtirishga yo‘naltirilgan maxsus mashqlar tizimi ishlab chiqilgan. Tadqiqot davomida tajriba guruhiga 6 oy davomida maqsadli mashg‘ulotlar kompleksi qo‘llanildi. Olingan natijalar nazorat guruhi ko‘rsatkichlari bilan taqqoslanib, mashqlar samaradorligi ilmiy asosda tahlil qilindi.

  Dilnozaxon Mirxalilova , Go‘zal Djoldasova

  384-387

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI TERGOV ORGANLARI VA ROSSIYA FEDERATSIYASI TERGOV ORGANLARINING XUSUSIYATLARI VA O‘ZIGA XOS JIHATLARINING KONSTITUTSION ASOSLAR Bugungi globallashuv zamonida huquqni muhofaza qilish organlarining salohiyati va kasbiy tajribasi har kungiga nisbatan yuqori pog‘onalarda bo ‘lishi huquqbuzarlikka qarshi mardonavor kurashishda qo‘l keladi. Ayniqsa jinoyatchilikka qarshi toqatsiz ish olib boradigan -tergov organlarining tarkibiy qismi, tuzilmalari va mehnat jarayonlarini chuqurroq o‘rganish, shuningdek xorijiy mamlakatlardagi tergov organlarining faoliyatidagi tajribalarni tahlil qilish, shu bilan bir qatorda o‘zlarida mavjud bo ‘lmagan foydali jihatlarni amaliyotga tatbiq etish tergov jarayonlarining soddalashuvi va tezlashishiga olib keladi. Xalqaro huquqning subyekti sifatida – davlatlar bir-birlari bilan o‘zaro tergov sohasida, uning o‘ziga xos jihatlari to‘g‘risida konsultatsiyalar berib borishlari lozim. Mazkur maqola O‘zbekiston Respublikasi tergov organlari va Rossiya Federaysiyasi tergov organlarining xususiyatlari va o‘ziga xos jihatlari haqida ma’lumot beradi.

  Behruz Ergashov

  388-392

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘SMIR YOSHDAGI AKADEMIK ESHKAK ESHUVCHILARDA IXTISOSLASHTIRILGAN IDROKNING AHAMIYATI Ushbu Maqolada tadqiqot doirasida akademik eshkak eshish sportiga hos bo‘lgan idrok turlari tizimlashtirilib, ularning 10 ta shakli aniqlangan. Shu bilan birga sportchilarning muvozanat va fazoviy barqarorligini baholashda stork stand test, statik balance test, romberg testi va star excursion balance testi asosida kompleks yondashuv amalga oshirilgan. Ushbu testlar asosida maxsus mashg‘ulotlar tizimi ishlab chiqilib, ixtisoslashtirilgan idrokni rivojlantirishda uning samaradorligi amaliy jihatdan asoslab berilgan.

  Gozzal Djoldasova, Dilnoza Mirxalilova

  393-396

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  АLР ER TOʻNGА: TURK TАRIXI VА АDАBIYOTIDАGI АTOQLI QАHRАMON Ushbu mаqolаdа Аlр Er Toʻngаning turkiy tаrix vа аdаbiyotdаgi o‘rni keng yoritilgаn. Аlр Er Toʻngа аfsonаviy qаhrаmon vа buyuk hukmdor bo‘lib, uning hаyoti vа fаoliyаti qаdimgi turk vа fors mаnbаlаridа аks etgаn. "Shohnomа" аsаridа u Аfrаsiyob nomi bilаn tаsvirlаnib, Turon vа Eron o‘rtаsidаgi urushlаrning mаrkаziy shаxslаridаn biri sifаtidа ko‘rsаtilаdi. Mаhmud Koshg‘аriyning "Devoni Lughāt аt-Turk" аsаridа Аlр Er Toʻngаgа bаg‘ishlаngаn mаshhur mаrsiyа keltirilgаn, Yusuf Xos Hojibning "Qutаdg‘u Bilig" аsаridа esа u аdolаtli hukmdor sifаtidа tаsvirlаngаn.Mаqolаdа Аlр Er To‘ngаning hаrbiy yurishlаri, dаvlаt boshqаruvidаgi yutuqlаri vа turkiy xаlqlаrning birligini tа’minlаsh yo‘lidаgi hаrаkаtlаri misollаr bilаn tаhlil qilingаn. Shuningdek, uning siymosi xаlq dostonlаri, аfsonаlаr vа turkiy аdаbiyotdа qаndаy ifodаlаngаni ko‘rsаtib berilgаn. Аlр Er Toʻngаning qаhrаmonligi vа donoligi milliy g‘urur timsoli sifаtidа turkiy xаlqlаr mаdаniyаtidа muhim o‘rin egаllаydi. Ushbu mаqolа turkiy xаlqlаrning tаrixiy merosini аnglаsh vа qаdrlаshgа xizmаt qilаdi.

  Sarvinoz Abduvaliyeva

  420-423

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  SUN’IY INTELEKT YORDAMIDA TIBBIY DIAGNOSTIKANI TAKOMILLASHTIRISH: IMKONIYAT VA CHEKLOVLAR Sun’iy intelektning tibbiy diagnostikadagi afzalliklari va cheklovlari yoritiladi. Kasalliklarni erta aniqlash va tashxis aniqligini oshirishdagi imkoniyatlari bilan birga, ma’lumotlar yetishmovchiligi hamda xavfsizlik muammolari tahlil qilinadi.

  Dono Muminova, Aziza Burhonjonova

  104-105

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  INGLIZ TILI TIBBIY TERMINLARINING O‘ZBEK TILIGA TARJIMASI: SINONIMLAR VA STANDARTLASHTIRISH MUAMMOLARI Mazkur maqolada ingliz tilidagi tibbiy terminlarning o‘zbek tiliga tarjima qilinish jarayoni, tarjimada uchraydigan sinonimik birliklar va ularning standartlashtirishdagi qiyinchiliklari tahlil qilinadi. Tibbiy atamalarni o‘zbek tiliga to‘g‘ri va yagona shaklda kiritish nafaqat ilmiy aniq¬likni, balki amaliyotdagi tushunarlilikni ham ta’minlaydi. Maqolada xalqaro tibbiyot terminologiyasining shakllanish omillari, sinonimlarning paydo bo‘lish sabablari, tarjimada yo‘l qo‘yiladigan farqlar va ularni bartaraf etish usullari muhokama qilinadi.

  Maxliyoxon Soliyeva

  106-108

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  TIMUS BEZINING GISTOLOGIYASI VA IMMUNITETDAGI AHAMIYATI Maqolada timus bezining embrional va postnatal rivojlanishi, uning gistologik tuzilishi hamda immunitet tizimidagi o‘rni batafsil yoritilgan. Timusning kortikal va medullar qatlamlari, timotsitlarning differensiasiyasi, Hassal tanachalarining funksiyasi va markaziy immun tolerans jarayonidagi roli tahlil qilingan. Shuningdek, yoshga qarab timusda yuz beradigan involyutsiya jarayonlari, bolalik va o‘smirlik davrida faoliyati hamda kattalarda yog‘ to‘qimasi bilan almashishi keltirilgan. Maqolada timus patologiyalari — timoma, giperplaziya va ularning myasthenia gravis kabi autoimmun kasalliklar bilan bog‘liqligi ham klinik nuqtai nazardan yoritilgan. Ushbu mavzu timusning nafaqat gistologik, balki klinik ahamiyatini ham chuqur ochib beradi.

  N.B. Zokirova, D.I. Muhammadaliyeva , H.X To’lqinov , D.E Cho’liyeva

  397-400

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  ADENOMIOZ KASALLIGINING KLINIK VA PATOGENETIK XUSUSIYATLARI Adenomioz – bu surunkali ginekologik kasallik bo’lib, unda endometriya (bachadonning ichki qatlami) to’qimalari miometriyga (bachadonning mushak qatlami) kirib o’sadi. Bu yallig’lanish, og’riq va boshqa noxush simptomlarni keltirib chiqaradi, bu ayollarning hayot sifatiga salbiy ta’sir qiladi. Adenomioz ko’pincha «ichki endometrioz» deb ataladi, chunki uning namoyon bo’lishi endometriozga o’xshaydi, bunda endometriya to’qimalari bachadon tashqarisida o’sadi. Ammo adenomiozda endometriya hujayralari bachadon devorining mushak qatlamiga kirib boradi, bu esa bachadon devorlarining qalinlashishiga olib keladi va uning kattalashishiga sabab bo’lishi mumkin.

  Dilnoza Temirova

  109-110

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  ACUTE KIDNEY INJURY IN PATIENTS WITH SEVERE BURNS: PATHOGENESIS, DIAGNOSIS, AND TREATMENT Acute kidney injury in patients with severe burns is one of the most serious complications in clinical practice. Its development is caused by fluid loss, circulatory disorders, tissue breakdown, and inflammatory reactions that damage the kidneys. Early recognition with laboratory and instrumental methods is very important for timely treatment. Management is based on restoring fluid balance, supporting kidney function, preventing toxins from accumulating, and in severe cases using blood purification methods. Preventive measures and comprehensive therapy increase the chances of survival and help to preserve kidney function in burn patients.

  Sh.D. Babajanova, F.A. Ibragimova

  111-113

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  CLINICAL AND PROGNOSTIC SIGNIFICANCE OF ATRIAL FIBRILLATION IN PATIENTS WITH HYPERTENSION The aim of this study was to evaluate the clinical features and prognostic impact of atrial fibrillation in patients with arterial hypertension, focusing on prevalence, cardiovascular complications, hospitalizations, and mortality, and to identify the importance of early detection and management strategies.

  Sardor Doʻstov

  114-117

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  BOQIRG‘ONIY ASARLARINING NASHR BO‘LISHI TARIXI Mazkur maqolada Sulaymon Boqirg‘oniy asarlarining nashr tarixi, qo‘lyozmalardan bosma kitoblarga o‘tish jarayoni va ilmiy matnshunoslik jihatlari yoritilgan. Asarlarning turli davrlarda chop etilishi va ularning ilmiy izlanishlardagi o‘rni tahlil qilinadi.

  Dilorom Fayziyeva

  118-120

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  AXBOROT - KUTUBXONA FAOLIYATIDA BOSHQARUV KONSEPSIYASINING SHAKLLANISHI Maqolada Axborot-kutubxona faoliyati menejmenti konsepsiyasining o‘ziga xos xususiyatlari, shakllanishi, bosqichlari, Respublikamizda konsepsiya asosida kutubxonachilik sohasidagi mihim vazifalar va amalga oshirilgan ishlar haqida so‘z yuritiladi.

  Yusup Mannonov

  121-125

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  MIYA QOBIQ QATLAMLARI VA NEYRONLARNING MORFOLOGIYASI Ushbu maqolada miya qobig‘ining qatlamlari va neyronlarning morfologik xususiyatlari ilmiy tahlil qilinadi. Neyronlarning asosiy qismlari — dendrit, akson va soma, shuningdek ularning morfologik hamda funksional turlari haqida ma’lumot berilgan. Glial hujayralarning (astrositlar, oligodendrositlar, mikroglialar, ependimotsitlar) asab tizimida tutgan o‘rni keng yoritilgan. Shuningdek, miya qobig‘ining funksional zonalari, nutq markazlari va ular bilan bog‘liq kasalliklar (epilepsiya, Alzheimer, Parkinson, insult) klinik nuqtayi nazardan tahlil qilingan. Tadqiqot asab tizimi kasalliklarini chuqur o‘rganish va klinik tibbiyot bilan integratsiya qilish zarurligini ta’kidlaydi.

  N.B. Zokirova, D.I. Muhammadaliyeva, H.X To’lqinov , D.E Cho’liyeva

  401-405

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 7-iyun “O‘zbekiston respublikasi aholisiga Axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatishni yanada takomillashtirish to‘g‘risida” gi PQ -4354-sonli qarori. 2. Суслова И. М. Менеджмент библиотечно-информационной де XXI asrda global raqobat sharoitida inson kapitali iqtisodiy taraqqiyotning eng muhim strategik omili sifatida namoyon bo‘lmoqda. Aholi sonining o‘sishi, ishlab chiqarish jarayonlarining texnologiyalashuvi va mehnat bozoridagi tezkor o‘zgarishlar korxonalarni kadrlar siyosatiga yangicha qarashga majbur qilmoqda. Shu boisdan ham raqamli texnologiyalar asosida inson kapitalini boshqarish ilmiy-nazariy asoslarini o‘rganish muhim ahamiyatga ega.

  Murod Mamatqulov

  126-128

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  НИКОҲДАН АЖРАТИШНИНГ БОЛАЛАР ТАРБИЯСИГА ТАЪСИРИ Фуқаролик судларида никоҳдан ажратиш ҳақидаги ишларнинг салмоғи юқорилигича қолмоқда. Никоҳдан ажратиш ҳақидаги аризалар кўздан кечирилса унда турли сабаблар ва важлар келтирилганки, айрим ҳолларда арзимас сабаблар ҳам бир оилани барбод бўлишига олиб келишини кўриш мумкин. Суд жараёнларида эр-хотиннинг никоҳдан ажралишга келтираётган сабаблари уларнинг субъектив қарашларига асосланиб, бунда оиладаги фарзандлар тақдири иккинчи планга ўтиб қолади. Оила азалдан эр-хотиннинг биргаликдаги муносабатларига асосланган бўлсада, баъзан ота-оналар жамиятнинг ушбу кичик ячейкасида фарзандларнинг тақдири, уларнинг тарбияси ва таъминоти, болаларнинг камолотини ўзининг мавқеидан устун қўя олмайди.

  Шерзодбек Араббоев

  406-407

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  XX ASR O‘ZBEK SHE’RIYATIDA JADIDCHILIK HARAKATI G‘OYALARI BADIIY IFODASI (Usmon Azim ijodi misolida) Ushbu maqolada XX asr o‘zbek she’riyatining yorqin namoyandasi Usmon Azim she’riyatida jadidchilik harakati g‘oyalarining badiiy ifodasi haqida so‘z yuritiladi. Shoirning jadid siymolariga bag‘ishlangan she’rlarida ularning obrazi orqali Erk va Istiqlol g‘oyasi, erkin, hur fikrli shaxsning qarashlari badiiy ifodlanadi.

  Feruza Sultonqulova

  408-411

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  PROBLEMS OF AGE-SPECIFIC SOCIALIZATION IN THE CONTEXT OF GLOBALIZATION This article examines the problems of age-specific socialization in the context of globalization, highlighting the contradictions between traditional mechanisms of value transmission and modern global influences. The study explores the theoretical foundations of socialization, the role of family and educational institutions, as well as the growing impact of digital media and social networks on youth. Special attention is given to the challenges of identity formation, cultural continuity, and psychological well-being among children, adolescents, and young adults. The analysis reveals that globalization introduces both opportunities and risks: it enables intercultural exchange and access to global knowledge, while also generating cultural homogenization, value conflicts, and identity crises. The findings emphasize the importance of strengthening family involvement, adapting education systems, and promoting digital literacy to ensure balanced socialization. The article concludes that sustainable development of younger generations requires harmonizing global exposure with local traditions, thereby fostering resilience, cultural awareness, and responsible participation in the global community.

  Bibioysha Rasuljonova

  412-416

  0   0

  • Batafsil o'qish