No. 13 (2025) Science and technology in the modern world

XX asrning ikkinchi yarmida hududdagi maishiy xizmat ko’rsatish muassasalari, ularning soni, kamchilik va muammolari keltirilgan.

Ushbu maqolada shaxslararo munosabatlarda muloqot madaniyati, uning inson hayoti va faoliyatidagi muhim sharti sifatida e’tibor berilib, muloqotning psixologik tizimi, muloqot davomida o‘zaro ta’sirlar, kundalik ijtimoiy hayotda muloqot va shaxslararo munosabatlar muammosi muhim ahamiyati haqida so‘z yuritiladi.

OpenCV (opensource computer vision) - bu ochiq manbali kompyuter ko`rishdir, ya’ni dasturlash tillarida ishlatiladigan ochiq kodli kutubxona. OpenCV Intel kompaniyasida 1999 yilda Gary Bradsky tomonidan ishlab chiqilgan va birinchi versiyasi 2000 yilda paydo bo'lgan.

Assessment plays a pivotal role in modern education, serving not only as a tool for evaluating student performance but also as a dynamic process that supports and enhances learning. This article explores the fundamental concept of assessment, outlining its primary purposes, diverse types—including formative, summative, diagnostic, self-, and peer-assessment—and the tools commonly used in educational contexts. Special emphasis is placed on modern approaches that integrate technology and competency-based frameworks to promote deeper, student-centered learning. The article concludes that effective assessment is essential for improving teaching practices, informing instructional decisions, and fostering learners' academic and personal growth.

The creation of specialized learning methods for blind children is a crucial aspect of inclusive education. These methods aim to provide visually impaired students with a comprehensive and accessible education, allowing them to reach their full potential. Innovative approaches involve the use of tactile materials and Braille to teach subjects like mathematics, science, and literature. Additionally, assistive technologies, such as screen readers and Braille displays, are employed to make digital content and information more accessible. Specialized educators with expertise in working with blind children play a vital role in adapting curriculum materials and teaching strategies to suit the unique needs of their students.

В статье  рассматривается  переносное  значение  слов     явлением  в  языке, когда  слова  используются  в  переносном,  символическом  или  переносном  смысле.   А также  примеры  слов, имеющих  переносное  значение  в  русском  языке,   их происхождение  и  особенности,   освещается  роль  переносного   значения  в  языковой  практике  и литературе.

Mazkur maqolada Alisher Navoiy tomonidan yaratilgan xamsa besh dostonli epik majmua tahlil qilinadi va u boshqa mashhur xamsanavis shoirlar, xususan Nizomiy Ganjaviy va Amir Xusrav Dehlaviy ijodi bilan qiyosiy jihatdan o‘rganiladi. Maqolada xamsanavislik an’anasining tarixiy ildizlari, Navoiy xamsasining tematik va uslubiy xususiyatlari, milliy ruh, axloqiy g‘oyalar va turkiy tilning adabiy mavqei yoritilgan. Shuningdek, Navoiy va boshqa xamsanavislar ijodidagi “Layli va Majnun”, “Farhod va Shirin”, “Iskandar” kabi dostonlar misolida syujet, obrazlar tizimi, didaktik yo‘nalish va badiiy san’atlar tahlil qilinadi. Maqola adabiy solishtirma yondashuv asosida yozilgan va turkiy adabiyotda xamsanavislikning taraqqiyoti va Navoiyning bu boradagi betakror o‘rni namoyon etilgan.

Ushbu maqolada chet el mamlakatlarida alohida ta’limga muhtoj bolalar uchun yaratilgan inklyuziv ta’lim tizimi, ularning integratsiyasi, huquqiy asoslari, didaktik yondashuvlar va samaradorlik ko‘rsatkichlari ilmiy manbalar asosida tahlil qilinadi. AQSh, Finlyandiya, Italiya va Yaponiya tajribalari misolida inklyuziv ta’limni tashkil etishning zamonaviy uslublari yoritiladi.

Цифровизация финансового сектора в Узбекистане является важным элементом экономической трансформации, ориентированной на повышение доступности и эффективности банковских услуг. В условиях растущей конкуренции среди финтех-компаний и цифровых платформ банки страны активно внедряют инновационные технологии. Однако этот процесс сопровождается рядом проблем, препятствующих полноценному переходу к цифровой модели. Целью данной работы является анализ ключевых проблем цифровизации банковской системы Узбекистана и их проявления на примере двух ведущих цифровых банков — TBC Bank Uzbekistan и Anor Bank.

Maqalada Bozuǵlan dástanı tilinde синонимlerdiń qollanıw ózgeshelikleri úyrenilgen.

Mazkur maqolada qomusiy olim Abu Ali ibn Sinoning  hayoti yo’li ilm yo’lida chekkan zahmatlari ,insonlarni fan va madaniyat, bilim va ma’rifat o‘chog‘ini yoqishga, ilm yo‘lida og‘ishmay kamolot hosil qilishga, har bir masalaga ilmiy, aqliy yondashishga, rostgo‘y vijdonli bo‘lishga-xullas, insoniylikning eng yaxshi xislatlarini o‘zida aks ettirib, mujassamlantirishga, inson degan ulug‘ nomni yanada yuqori ko’tarishga chaqirilganligi  tahlil etilgan.

Mazkur maqolada inklyuziv ta’lim tizimida logopedik va defektologik yondashuvlarning ahamiyati yoritilgan. Unda alohida ehtiyojga ega bolalarni o‘qitishda logoped-pedagoglarning o‘rni, ularning metodik ishlari va nutqiy rivojlanishga oid texnologiyalar ta’lim sifatini oshirishdagi asosiy omil sifatida ko‘rsatiladi. Shuningdek, logopedik xizmatlarning samaradorligini oshirish, zamonaviy pedagogik metodlardan foydalanish va individual yondashuvni kuchaytirish bo‘yicha tavsiyalar beriladi.

Вопрос о правовом статусе ребенка в наследственном праве Узбекистана приобретает особую значимость в силу того, что реальная защита имущественных интересов несовершеннолетних зависит не только от буквы закона, но и от практики органов опеки, нотариусов, поведения законных представителей и самой семьи. По сути, именно образовательный и институциональный уровень этих субъектов определят, сможет ли ребенок-наследник действительно получить причитающееся ему имущество или окажется фактически лишенным этой возможности.

Ushbu maqolada mahsulot ishlab chiqarish tannarxini shakllantirish jarayoni, uning asosiy omillari va xarajat turlarining mahsulot narxiga ta’siri o‘rganilgan. Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish bo‘yicha zamonaviy yondashuvlar, raqamli texnologiyalar asosidagi optimallashtirish usullari tahlil qilinib, iqtisodiy samaradorlikni oshirishga xizmat qiluvchi amaliy takliflar ishlab chiqilgan.

This paper endeavors to examine the motivational impact derived from the incorporation of authentic materials within English as a Foreign Language (EFL) learning environments. It further offers strategic recommendations for educators on how to structure such materials in ways that enhance learners’ comprehension and, consequently, sustain and elevate their motivational levels. In contemporary second language pedagogy, authentic materials have assumed a pivotal role due to their capacity to deliver meaningful linguistic input and expose learners to a diverse array of real-life content. This exposure not only stimulates interest but also fosters intrinsic motivation among students. Authentic materials have nowadays become an important part of second language classes mainly because they provide semantic input to students and enable them to interact with a wide variety of information that allows them not only to find inspiration but also to become motivated learners.

Ushbu maqolada Koson tumanidagi qadimiy suv inshootlari – jo‘ylar, ariq va sardobalar hamda bu infratuzilmalar asosida shakllangan dehqonchilik madaniyatining tarixiy taraqqiyoti tahlil qilinadi. Tuman hududidagi sug‘orish tizimlari orqali yillar davomida agrar madaniyat yuksak darajaga ko‘tarilgani, aholining o‘ziga xos yer ishlash madaniyati shakllangani ilmiy manbalar asosida yoritiladi. Shuningdek, maqolada bugungi kunda suv resurslaridan oqilona foydalanish, agrotexnik yondashuvlar va yangi inshootlar haqida ham so‘z yuritiladi. Maqola tarixshunoslar, o‘lkashunoslar va agrar soha tadqiqotchilari uchun amaliy ahamiyatga egadir.

Ушбу мақолада пахта тозалаш корхоналаридаги қувурларида ҳаракатланаётган ҳаво ва толали масса миқдорини тезлигини аниқлаш учун тайёрланган лаборатория ускунасида олинган натижалар таҳлили.

Ushbu maqolada internet va ijtimoiy tarmoqlarning yoshlar psixologiyasiga ko‘rsatadigan ta’siri har tomonlama tahlil qilinadi. Bugungi kunda ijtimoiy tarmoqlar yoshlar hayotining ajralmas qismiga aylangan bo‘lib, ular nafaqat muloqot vositasi, balki shaxsiy indentifikatsiya, dunyoqarash va ijtimoiy me’yorlarning shakllanishida muhim rol o‘ynamoqda. Zamonaviy texnologiyalar, ayniqsa, ijtimoiy tarmoqlarning keng tarqalishi yoshlarning ruhiy holati, ijtimoiylashuvi va shaxsiy rivojlanishiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmoqda. Tadqiqotda ijtimoiy tarmoqlarga qaramlik, muloqotdagi o‘zgarishlar, yolg‘izlik hissi, depressiya, o‘ziga bo‘lgan ishonchning pasayishi kabi psixologik holatlar o‘rganiladi.

Mazkur maqola o’zbek xalqining qadriyatlaridan biri bo’lgan ism, ism tanlash, ismlarning ma’nolar, qo’yilish o’rinlari hamda sabablarini sharhlashga bag’ishlangan. Ismlarning turli irimlar, marosimlar, makon, zamon bilan bog’liq jihatlari misollar orqali izohlangan.

Ushbu maqolada O`zbrkiston Respublikasining Konstitutsiyasi, uning ahamiyati va  davlat tizimidagi o`rni ko`rib chiqiladi.Konstitutsiya-har davlatning asosiy qonuni bo`lib davlat tuzilishini fuqoro huquqlarini va erkinliklarini ta`minlashni nazarda tutadi. Maqolada O`zbekiston Konstitsiyaning inson huquqlari va erkinlik va tenglik va tenglikka asoslangan tamoyillari davlat hokimyati organlarining bo`linishi va ularning o`zaro aloqalari tushuntirilgan.

Bu maqolada uzluksiz taʼlim tizimida maʼnaviy tarbiyani shakllantirish va rivojlantirishning dolzarb vazifalari ilmiy-nazariy jihatdan tahlil etilgan. Maʼnaviy tarbiyaning taʼlim jarayonidagi o‘rni, uning shaxs kamolotiga ta’siri, mavjud muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari o‘rganilgan. Xususan, maktabgacha ta’limdan boshlab oliy ta’limgacha bo‘lgan barcha bosqichlarda maʼnaviy tarbiyaning uzluksizligi, samaradorlik mezonlari, milliy va umuminsoniy qadriyatlar uygʻunligi tahlil qilingan. Maqolada Oʻzbekiston Respublikasida olib borilayotgan taʼlim islohotlari, maʼnaviy-maʼrifiy siyosatning ustuvor yo‘nalishlari, shuningdek, ilgʻor xorijiy tajribalarning milliy tizimga integratsiyasi muhim ahamiyat kasb etadi. Muallif tomonidan amaliy takliflar, zamonaviy pedagogik yondashuvlar asosida uzluksiz taʼlim tizimini yanada takomillashtirish yoʻllari ilgari surilgan.

Ushbu maqolada voyaga yetmaganlar jinoyatchiligi tushunchasi, unga olib keluvchi sabablar va bunday holatlarning oldini olish yo‘llari ko‘rib chiqiladi. Jinoyatchilikning oldini olishda oilaning, ta’lim muassasalarining va huquqni muhofaza qiluvchi organlarning o‘zaro hamkorligi muhim o‘rin tutadi. Maqolada qonunchilikdagi mavjud muammolar va ularni bartaraf etish bo‘yicha takliflar ham yoritilgan.

Ushbu maqolada rotorli sistemalarning ish faoliyati davomida yuzaga keladigan muvozanatsizlik holatlarini kamaytirish va dinamik barqarorlikni oshirish maqsadida qo‘zg‘aluvchan massalar yordamida balansirlash usulini takomillashtirish masalalari yoritilgan. Taklif etilgan usul orqali rotor tizimlarining tebranish amplitudasi kamaytiriladi va ekspluatatsiya ishonchliligi oshiriladi. Shuningdek, modellashtirish asosida natijalar tahlil qilinadi va amaliy tavsiyalar beriladi.

This article explores the key factors and mechanisms that contribute to the development of stress resilience among preschool and early childhood educators. In the face of increasing demands, emotional labor, and complex interpersonal dynamics, educators are often exposed to high levels of occupational stress, which can negatively affect both their well-being and professional performance. The paper examines psychological, social, and organizational influences that shape educators’ capacity to manage stress effectively. Drawing on recent empirical research and theoretical models of resilience, the study highlights the role of emotional intelligence, self-regulation, social support, professional autonomy, and workplace culture in fostering adaptive coping strategies. Additionally, practical recommendations are provided to support the development of resilience through targeted training programs, reflective practices, and systemic institutional support. By identifying and strengthening the internal and external resources available to educators, it becomes possible to enhance their psychological resilience, reduce burnout, and improve the overall quality of educational outcomes. The findings emphasize the need for an integrated approach that combines personal competencies with supportive environmental structures in the pursuit of long-term professional sustainability in the field of education.