№ 6 (SPECIAL ISSUE) (2025) Journal of Universal Science Research

Oʻsmirlar psixologiyasi jamiyatda doimo dolzarb boʻlgan mavzulardan biri hisoblanadi. Bu bosqichda bolalar oʻzlarining shaxsiyati, 
dunyoqarashlari va ijtimoiy munosabatlarini shakllantirishga kirishadilar. Oʻsmirlik davri biologik, psixologik va ijtimoiy oʻzgarishlarning uygʻunlashishi bilan belgilanadi. Mazkur maqolada oʻsmirlarning psixologik xatti-harakatlari, ularning otaonalar va atrofdagilar bilan munosabatlari, raqobat va individualizm masalalari, shuningdek, zamonaviy texnologiyalar taʼsiri tahlil qilingan.  

O‘quvchilarni estetik tafakkurini rivojlantirishda sport musoboqalarining ahamiyati haqida ma’lumotlar keltirib o‘tilgan. 

Mazkur maqolada Yusuf Xos Hojibning “Qutadg‘u bilig” asaridagi axloqiy-falsafiy, xususan, kasb etikasiga oid g‘oyalarning metodologik tahlili bayon etiladi. Shuningdek, maqolada rahbarga xos xislatlarni bayon etishda ratsional 
yondashuvning ilmiy ahamiyati yoritib beriladi

This article provides information on the importance, advantages and 
methods of using projects and design in primary school classes. The possibilities of 
developing independent thinking, practical skills and teamwork skills in students 
through this method are analyzed. 

The article analyzes innovative methods of conducting physical culture classes. The features of innovative technologies are considered, physical education classes are used. Some traditional and non-traditional innovative methods of organizing physical culture lessons are presented. The pedagogical aspect of innovative activity and its significance in the implementation of innovative methods of conducting physical culture lessons are revealed.  

Ushbu maqolada maktab direktori o‘rinbosarlarining boshqaruv qobiliyatlariga qo‘yiladigan zamonaviy talablar keng yoritilgan. Unda asosan, pedagogik jarayondagi hamkorlik faoliyatini ko‘p jihatdan belgilovchi pedagog va unga muvofiq o‘z hatti-harakati va xulq-atvorini aniqlovchi, nazorat qiluvchi o‘quvchining ma’lum vaziyatlarda o‘zini boshqarishi, o‘z hatti-harakatlarini nazorat qilishi, o‘z “meni”ni tarbiyalash mehnat motivlarini rivojlantirishda hamkorlik qilish ahamiyatli ekanligi, salbiy munosabatlarni yoki agressiv reaksiyalarni nomoyon qilishi, o‘ziga bildirilayotgan munosabatlarda noqulayliklarni idrok etishi, o‘qituvchi, ota-ona 
va o‘quvchining o‘zaro hamkorligining psixologik xususiyatlari yoritilgan. 

Mаzkur mаqolаdа sportchilаrning hissiy-irodаviy sifаtlаrini rivojlаntirish mаsаlаsigа e’tibor qаrаtilgаn. Shuningdek, sport turlаrining o‘zigа xos xususiyаtlаri, sportchilаrni musobаqаgа tаyyorlаsh bosqichlаri hаmdа sport fаoliyаtidа mа’lum bir nаtijаlаrgа erishish imkoniyаtlаrining psixologik mexаnizmlаri bаyon etilgаn.

Ushbu maqolada oliy ta’lim o‘quv jarayonida talabalar mustaqil dunyoqarashini kengaytirishda amaliyotga yo‘naltirilgan ta’limning zamonaviy pedagogik jihatlari va asoslari yoritilgan. Shuningdek amaliyotga yo‘naltirilgan 
ta’limda xorijiy va hududiy o‘lchamlarni hisobga olish lozimligi keltirilgan.

Ushbu tadqiqotda turli yosh davrlarida aybdorlik hissining psixologik asoslari o‘rganildi. Aybdorlik hissining shakllanishi va namoyon bo‘lishi yoshga qarab qanday o‘zgarishlar ko‘rsatishi tahlil etildi. Tadqiqotda o‘smirlar, kattalar va qariyalar guruhlari orasida aybdorlik hissining miqdori va xususiyatlari o‘rganildi. Statistik tahlil va psixologik yondashuv asosida yosh guruhlari o‘rtasidagi farqlar 
taqdim etilgan.

Ushbu maqolada boshlangʻich maktab matematika ta’limida kasr sonlarning oʻqitilish sabablari va kasr sonlarni oʻrganish metodikasi atroflicha bayon etilgan. Boshlangʻich sinflarda asosan kasr sonlar tushunchasi, ulush tushunchasi orqali oʻrganilishi va kasr sonlarni toʻliq oʻzlashtirib olishlari uchun oʻqitilishni toʻla koʻrsatmali qilish zarurligi oʻrganilgan.

В статье анализируются характерные черты апокалиптического дискурса как литературного феномена: его эсхатологическая 
природа, богатая метафорика и символизм, связанные с представлениями о «конце света». В частности, рассматриваются произведения Чингиза Айтматова («Белый пароход», «Плаха»). Апокалиптический дискурс в этих текстах проявляется как критика социальных, политических и природно-экологических бедствий, служит предостережением и одновременно способом переосмысления национальной идентичности.  

В статье рассматриваются актуальные подходы к развитию коммуникативной компетентности студентов в системе педагогического образования с учётом необходимости формирования культурного иммунитета. Анализируются современные методы, такие как проектное обучение, кейсметоды, интерактивные и цифровые технологии, направленные на развитие у 
будущих педагогов способности к эффективному межличностному и межкультурному взаимодействию. Подчёркивается, что формирование культурного иммунитета способствует устойчивости к деструктивным влияниям глобализированной среды, развитию толерантности, эмпатии и способности к диалогу. Представлены научные доказательства эффективности этих методов и сделан вывод о необходимости их интеграции в образовательный процесс. 

 Ушбу мақолада Ўзбекистон бокс терма жамоасида шуғуланиб келаётган 18-20 ёшли боксчи қизларнинг махсус жисмоний тайёргарлик, жисмоний сифатлар, куч, тезкорлик, чаққонлик, эгилувчанлик, чидамлилик, 
кўрсаткичларини аниқланган

Maqolada hozirgi kunda rivojlanib borayotgan axborotlashgan jamiyatning yoshlar tarbiyasidagi o‘rni va roli haqida fikr-mulohazalar bildirilgan.  

В данной статье показано формирование педагогических профессиональных навыков и квалификации учителя, необходимость начинать формирование профессиональных умений с процесса привития знаний, то, что рофессиональные знания заключаются в овладении теоретическими и практическими основами профессиональной деятельности, а также 
Представлены факторы, существенно влияющие на уровень педагогической деятельности. Организация процессаформирования профессиональных знаний на уровне требований времени, осмысленное и профессиональное поведение играют главную роль в формировании первых элементов профессиональных умений и квалификаций у студентов. 

Ushbu maqola integrativ yondashuv bo‘lajak o‘qituvchilarni kaspiy tayyorlashda qulay imkoniyatlar yaratilishiga ma'lumot beradi. Zamonaviy ta'limda fanlarni integratsiyalashuvi yangi pedagogik yechimlarni faol izlash salohiyatini rivojlantirish yo‘nalishlardan biridir.

Mazkur maqolada boshlangʻich sinflarda texnologiya fanining integratsion yondashuv asosida olib borishning afzalligi keltirib oʻtilgan. Texnologiya fanida integratsion yondashuvni qoʻllanilishi, fanlararo oʻzaro bogʻliqlik, ijodiy yondashuvlar va amaliy ahamiyati kabi koʻrsatgichlar yoritilgan.

Sog‘lom turmush tarzi inson hayotining muhim qismidir. U nafaqat jismoniy sog‘likni, balki ruhiy va ijtimoiy farovonlikni ham o‘z ichiga oladi. Bugungi kunda sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish, ayniqsa, yosh avlod o‘rtasida, muhim vazifalardan biri hisoblanadi. Bu jarayonda umumkasbiy tayyorgarlik fanlarining roli alohida ahamiyatga ega. Ushbu maqolada sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilishda umumkasbiy tayyorgarlik fanlaridan qanday foydalanish mumkinligi, umumkasbiy tayyorgarlik fanlarida sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilishdagi imkoniyatlardan foydalanishning pedagogik shart-sharoitlari yoritilgan

Maqolada shaxsning rivojlanishini, uni kasbiy faoliyatga tayyorlashni akmeologik yondashuv asosida takomillashtirishda akmeogramma metodining ahamiyati yoritilgan. Akmeogramma professiogramma va psixogrammaga nisbatan individualllikning yuqori darajada namoyon etilishi bilan farqlanishi va uning yordamida bo‘lajak mutaxassisning kasbiy tayyorgarligi, ijodkorlik qobiliyati, yangilik yaratishga xohishi va intilishi bilan bog‘liq bo‘lgan resurslar aniqlanishi ifoda etilgan

Ushbu maqolada jamiyatda yoshlarning mehnatdan begonalashuvi omillari aks ettirilgan. Dunyoda, sodir boʻlayotgan uzoqlashishlar, avlodlar oʻrtasidagi begonalashuv, insonlarning oʻz mentaliteti, anʼana va urf-odatlaridan voz kechishi bugun xavfli tus olmoqda. Yosh avlodni foydali mehnatga jalb etish, boʻsh vaqtini mazmunli oʻtkazish, toʻlaqonli taʼlim berishdan tashqari, uning ruhiyatidagi oʻzgarishlarni oʻz vaqtida anglash, toʻgʻri yoʻnaltira olish muhimdir. Insoning halol mehnat tufayli oʻz baxtini topishi, mehnatning saodatga erishish kaliti ekanligi shular jumlasidandir.

Ushbu maqolada ta’lim va tarbiyada har bir pedagogning roli va vazifalari, burchi va majburiyatlari oʻrganiladi. “Pedagog maqomi to‘g‘risi”dagi qabul qilingan Qonun va ta’lim sohasiga oid qaror va farmonlarda belgilangan pedagog kadrlar zimmasiga yuklatilgan vazifalar va pedagoglarning huquqlari koʻrib chiqiladi

Bolalar irodalarini rivojlantirish uchun muhim omillardan biri bu  didaktik, qoidali o'yinlardir. Bu o'yinlarda bolalar, o'yin yakuniga qo'yilgan yutuqqa erishish uchun yoki boshqalardan o'tish va o'yin natijasiga qiziqqani uchun  qoidaga rioya qilishi kerak va shu joyda bolaning irodasi kerak bo'ladi.Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarda iroda  kun davomida shakllantirib, rivojlantirib boriladi. Ush bu 
maqolada bolalarda iroda sifatlarini shakllantirishda ota-ona va pedagoglarga turli tavsiyalar berilgan.

Mаqоlаdа Jismоniy tаrbiyа vа spоrt bо‘yichа mutаxаssislаrni tаyyоrlаsh muаmmоlаri hаmdа ulаrning kаsbiy kоmpеtеntligi sifаtini yаxshilаsh nuqtаi nаzаridаn tаhlil qilingаn. Muаlliflаr zаmоnаviy Jismоniy tаrbiyа vа spоrt tа’limining rivоjlаnishi tеndеnsiyаsi uning insоnpаrvаrlik yо‘nаlishigа diqqаt е’tibоrning kuchаygаnligini, jismоniy tаrbiyа vа spоrt mutаxаssislаrini tаyyоrlаsh tizimidа 
psixоlоgik vа pеdаgоgik tаyyоrgаrlikning аhаmiyаtliligini аsоslаb bеrgаn.

Mazkur maqolada o‘qituvchi pedagogik faoliyatining muhim jihatlari va dars jarayonini samarali tashkil etishning ahamiyati muhokama qilingan. O‘qituvchi faqat bilim berish bilan cheklanmasdan, bo‘lajak kadrlarni mustaqil fikrlashga, ijodkorlikka va o‘z-o‘zini baholashga o‘rgatish zarurligi ta’kidlangan. Shu maqsadda, turli metodlar va usullarni qo‘llash orqali talabalarning mantiqiy fikrlash 
qobiliyatlarini rivojlantirish mumkin. Shuningdek, o‘qituvchining metod tanlashda sinfning ilmiy darajasiga, qiziqishlariga va emotsional holatiga e’tibor qaratishi kerakligi ko‘rsatilgan.  

Ushbu ilmiy maqolada basketbol oʻyini taktikasi va texnik usullari,  oʻyin jarayonini tashkil qilish hamda uni oʻrganishda foydalaniladigan metodlar haqida batafsil bayon qilinadi.