№ 1 (2024)

Maqolalar

• 

  O‘zbekistonda quyonchilikni rivojlantirish va uning muommolari Ushbu maqolada O'zbekistonda sharoitida quyonchilikni rivojlantirish va uning muommolari bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar, o'rganishlar to'g'risida adabiyotlar taxlili ma'lumotlari keltirilgan.

  A Yangiboyev, O Yusupov, D Mamanov

  92-94

  49   20

  • Batafsil o'qish
• 

  Quyonlarni oziqlantirish Kaliforniya va boshqa zotga mansub quyonlarning konsentrlangan ozuqalarga dukkakli va boshoqli ekinlar doni, moyli o'simliklar urug'lari, kombikormlar va dukkakli, shirali va dag'al ozuqalarning qayta ishlash natijasida olingan oziqalar kiradi. Ushbu ozuqalar energiya, oqsil, minerallarga boy bo'lib, quyonlarni oziqlantirishda qo'llanilib iqtisodiy jixatdan arzon va samarali hisoblanadi. Ishlab chiqaruvchilarga qo'shimcha foyda olishini ta'minlaydi.

  Olim Mansurov, Botir Uraqov

  95-98

  76   110

  • Batafsil o'qish
• 

  Parranda va quyonlar uchun granulyator qurilmasi Yurtimizda quyon va parrandachilik xo'jaliklari yil sayin ko'payib borishi davom etmoqda. Shu sababdan tez rivojlantirish va to'g'ri oziqlantirish uchun granulyator qurilmalarga bo'lgan talab zaruriyati sezilib turibdi. Bundan kelib chiqib quyonchilik va parrandachilik sohasini rivojlantirish uchun kichik hajmdagi granulyatorlarni ishlab chiqish bo'yicha izlanishlar olib borilayapti.

  A Borotov, N Sattarov, U Boykulov, S Grashkov

  99-102

  32   8

  • Batafsil o'qish
• 

  Quyon va parrandalar uchun ozuqa tayyorlashda miqdorlagich-yuklagich Bugungi kunda Respublikamizda parrandachilik va qo'yonchilikka ixtisoslashgan fermer xojaliklarining soni ortib bormoqda. Shundan kelib chiqib fermer xo'jaliklarini jadal rivojlantirish uchun ozuqa bazasini mustahkamlash va buning uchun ozuqalarni tayyorlash uchun kerakli qurilmalarga bo'lgan talab zaruriyati sezilib turibdi. Bundan kelib chiqib parrandachilik va qo'yonchilik sohasini rivojlantirish uchun kichik hajmdagi miqdorlagich-yuklagichlar ishlab chiqish bo'yicha izlanishlar olib borilayapti.

  A Borotov, N Sattarov, J Sa’dullayev , S Grashkov

  103-106

  37   13

  • Batafsil o'qish
• 

  Tajribadagi duragay quyonlarning so‘yim chiqimi Ushbu maqolada tajribadagi Flandr zotli va Kaliforniya zotli quyonlarni mahalliy quyonlar bilan chatishtirishdan olingan Fi va F2 avlodlarining 75 kunlikdagi so'yim chiqimini natijalari va farqiyoritib berildi.

  R Ruziev, O Yusupov

  107-109

  39   22

  • Batafsil o'qish
• 

  Повышение эффективности выращивания кроликов в условиях крестьянского (фермерского) хозяйства В условиях крестьянского (фермерского) хозяйства выращивание кроликов в двухъярусных маточно-откормочных клетках КМФ-2 способствовало повышению среднесуточного прироста на 41,2%, живой массы в возрасте 90 дней на 16,0% и убойной массы - на 17,5%, а также снижению затрат корма на 1 кг прироста - на 29,3%.

  V Vorokov, R Chus, D Abdusamadov

  114-117

  29   10

  • Batafsil o'qish
• 

  Селекционные работы по улучшению кормовой базы сорго, овса и тритикале Развитие животноводческой отрасли во многом зависит от состояния кормовой базы. Для её улучшения важно выращивать высокоурожайные сорта кормовых культур. В этой связи необходимо провести селекционную работу, направленную на создание новых видов кормовых культур. В статье кратко изложены сведения о селекционной работе, проводимой с такими кормовыми культурами, как сорго, овёс и тритикале.

  Baxram Allashov, Mariya Bonni

  110-113

  31   15

  • Batafsil o'qish
• 

  Quyonlarda uchraydigan kasalliklarga qarshi kurashish profilaktikasi va emlash Maqolada hozirgi kunda quyonchilikni sanoat asosida rivojlanishi asnosida ko'p sonli quyonlar maxsus kataklarda saqlananib, bu esa ularni bir binoda ko'p sonli quyonlarni parvarishlashni taqazo etadi. Bunday xolatlarda tabiiyki saqlash, oziqlantirish va x.k. kabi rejimlarga bir oz e'tiborsizlik tufayli xatolikka yo'l qo'yilsa turli xildagi kasalliklar kelib chiqishi mumkin. Bu xol ayniqsa yuqumli kasalliklarni tarqalishiga zamin yaratadi. Quyonlarda uchraydigan invazion, infeksion virusli kasalliklari patologiyasi hamda davolash usullari to'g'risida ma’lumotlar keltirilgan.

  Olim Mansurov, Fyoziddin Baxriddinov

  119-123

  116   51

  • Batafsil o'qish
• 

  Акселерацион усулида қуёнларнинг клиник кўрсаткичлари Акселерацией технологияси йил давомида отнимал шароитда куёнларни туғдириш ҳисобига гўшт маҳсулдорлигини оширишга ва сифатли мўйна олишга ёрдам беради. Иил давомида махсулот ишлаб чиқариш уяларни иситиш ва қишда қуёнларни илиқ сув билан боқиш орқали таъминланади.

  Ф Бахридинов

  124-128

  22   10

  • Batafsil o'qish
• 

  Tajribadagi zotdor quyonlarning qon ko‘rsatkichlari Ushbu maqolada chet eldan keltirilgan Kaliforniya zotiga mansub erkak quyon bolalarining qon tarkibidagi shaklli elementlarni tahlil qilindi va bu ko'rsatkichlar quyonlarning tashqi muhitga moshlashuvchanligi ko'rsatiladi.

  Farrux Allashev, Otajon Yusupov

  129-131

  30   14

  • Batafsil o'qish
• 

  “Omega-10” preparatining qo‘ylar homiladorligi kechishiga ta’siri Urg'ochi hayvon organizmida homilaning rivojlanishi bilan harakterlanib, tuxum xujayrasining urug'lanishi bilan boshlanadi vayetilgan bolani tug'ish bilan tugaydi. Kechkishiga ko'ra, bo'g'ozlikning fiziologik (ona va bola organizmining normal holati bilan xarakterlanadi) va patologik,ya'ni ona va homila organizmida fiziologik jarayonlarning buzilishi bilan kechadigan turlarifarqlanadi.

  Abdumalik Yangiboyev, Shoira Aminova

  132-136

  26   8

  • Batafsil o'qish
• 

  Quyon bolalarining o‘sish va rivojlanish dinamikasiga «probiokorm» universal ozuqabop qo‘shimchasining ta’siri Мақолада биотехнология усулидан фойдаланиб куёнларни озиқлантириш рационини биологик фаол микроорганизмлар билан боитиш ва унинг натижасида тажриба қуёнларни ўсиш ва ривожланиш жараёнини жадаллаштириш имкониятлари ёритилган.

  L Erkinova, K Xidirov, G Abdullayeva

  137-139

  52   10

  • Batafsil o'qish
• 

  “Probiokorm” probiotikni quyonlar ichak tizimining organlarini morfometrik ko‘rsatkichlariga taʼsirini "ProBioKorm" probiotiki ozuqani hazm qilishga ijobiy ta'sir qilgan. Guruhlardagi quyonlar bir hil oziqlantirishga qaramay, tajriba guruhidagi quyonlar ozuqalarni ko'proq hazm qilishgan. Ichaklarda ozuqa qoldiqlarini o'rganish natijasida ingichka ichakda 6,0 g, ko'richakda 13,6 g, yo'g'on ichakda 8,8 g kamroq ozuqa koidiqlari aniqlangan. Bunday tafovudniyuzaga kelishi sababi Ilguruh quyonlar oziqlantirish ratsionining to'yimli moddalari ko'p qismini muskul to'qimalarini o'stirishga sarflagan.

  K Xidirov, L Erkinova

  140-144

  32   10

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘zbekiston respublikasida innovatsion texnologiyalarni shakllantirish va rivojlantirish tendensiyalari Ushbu maqolada mamlakatimizda 2022-2023-yillarda nashr qilingan darcliklar va chop etilgan turli o'quv va ilmiy maqolalardan fbydalanib, olib borilgan izlanishlarni tahliliy qayta ishlashga asoslangan bo'lib, chorva mollaridan olingan mahsulotlar ishlab chiqarishning innovatsion texnologiyalari sarhisob qilingan. Shu bois innovatsiyalar faoliyati mahsulot ishlab chiqarish agrar sanoatida samaradorligining ko'rsatkichlarini natijalarini tahlil va monitoring qilish keltirilgan.

  G Amanturdiev, N Amanturdieva, D Amanturdieva

  146-149

  19   20

  • Batafsil o'qish
• 

  Отларни боқишда озуқанинг озуқавий қийматини баҳолашнинг аҳамияти ва уларнинг овқат ҳазм қилиш тизимининг хусусиятлари Мақолада озуқаларни тўйимлилигини баҳолашнинг аҳамияти ва уни қишлоқ хўжалиги ҳайвонларни, шу жумладан отларни ози^лантиришдаги ўрни тўғрисида баён қилинган. Шунингдек, отларда овқат ҳазм қилиш тизимининрг тузилшии ва уларни овқатни ҳазм қилиш жараёнида бажарадиган вазифалари батафсил келтирилган. Отларда рацион тузишда юқорида келтирилган омилларни инобатга олиш муҳимлиги кўрсатилган.

  Inoyat Xafizov

  150-155

  22   9

  • Batafsil o'qish
• 

  Хориждан келтирилган сигирларни генетик имкониятларини тўла намоён қилишда озиқлантириш шароитларини замонавий технологик усулларда ташкил қилишнинг самарадорлиги Мақолада хориждан келтирилган маҳсулдор сигирларни республикамизнинг табиий иқлим шароитига мослаштириш, генетик имкониятини тўла намоён қилиш учун махсус озиқлантириш шароитларини яратиш масалалари ёритилган. Шунингдек, тўла қийматли озикуиштириш ва суш ишлаб чиқариш жараёнларини автоматлаштириш ҳисобига тармоқни иқтисодий самарали қилиш технологияси баён этилган.

  Иноят Ҳафизов, Бурхон Жумадуллаев, Наргиза Гулматова

  156-161

  25   11

  • Batafsil o'qish
• 

  Monbelyard zotli sigirlarning qizlarini tana tuzilishiga bog‘liqlikdagi sut mahsuldorligi Monbelyard zotli sigirlarning qizlarining II-lakaktatsiyasida sigirlarning eksterer tana tuzilishi tipi bo'ycha sut-go'sht tipiga mansub sigirlarda tengqurlari go'sht-sut tipiga nisbatan yag'rin balandligi 2,28%, sag'ri balandligi 0,94%, ko'krak ayanasi 0,58°/o, 3.1%-ga ortiqcha bo'lgan bo'lsa, ko'krak chuqurligi l,67%>.orqa do'ng suyagi kenglini 2,62%>, poycha aylanasi 3,56%-ga tengqurlari sut -go'sht eksterer tana tuzilishi tipidan ortiqcha bo'ldi. Sut-go'sht tipiga mansub bo'lgan sigirlarining yag'rin balandligi go'sht-sut tipiga mansub tengdoshlariga nisbatan tegishli ravishda 2,8 sm, sag'ri balandligi 2,63 sm-ga, ko'krak eni 3,2 sm-ga yuqori, ko'krak chuqurligi 5,6 (P>0,95) sm-ga kam, ko'krak aylanasi 3,2 sm-ga (P>0,999), tananing qiya uzunligi 3,8 sm-gayuqori bo'ldi, orqa do'ng suyagi 2,4 sm-ga, poycha aylanasi 1,66 sm-ga (P>0,95) kam bo'ldi.

  Go‘zal Erdanova, Boxodirxon Muxtorov

  166-170

  31   11

  • Batafsil o'qish
• 

  Turli ishlab chiqarish tipiga ega monbelyard zotli sigirlarni oziqlantirish 305 kunlik laktatsiya davomida sut-go'sht, eksterer tana tuzilishga ega bo'Igan sigirlarga o'rtacha 4773,9 kg ozuqa birligi, 6150,04 kg EOB, 6054 kg quruq modda, hamda 694,6 kg hazmlanuvchi protein sarflangan bo'lsa, tengqurlari go'sht-sut eksterer tana tuzilishiga ega bo'Igan sigirlarga nisbatan o'rtacha ozuqa birligi bo'yicha 145,6 kg-ga yoki 3,03%-ga, EOB bo'yicha 189,2 kg-ga yoki 3,08%-ga, quruq modda bo'yicha 195,8 kg-ga yoki 3,28%-ga, hazmlanuvchi protein 24,4 kg-gayoki 3,51 %-ga ortiqcha bo'ldi

  Go‘zal Erdanova, Raxmonqul Ruziev

  171-175

  25   21

  • Batafsil o'qish
• 

  Chetdan keltiriladigan qoramol buqalarining go‘sht uchun yetishtirilganda go‘sht mahsuldorligini oshirish Мақолада йирик шохли моллар буқачаларини бўрдоқилашда гўшт маҳсулдорлигини оширишнинг қўшимча имкониятларига оид ўтказилган илмий-хўжалик тадқиқотлари натижалари баён этилган.Фермер хўжаликлари шароитида йирик шохли моллар буқачаларини бўрдоқилашда улар рационига минераль моддалар ва витаминларнинг қўшимча киритилиши натижасида истемол қилинган озуқалар таркибидаги тўйимли моддалар хазмланишининг яхшиланганлигига, гўшт маҳсулдорлиги шаклланиши ва тирик вазн кунлик ўсишининг ортганлигига эришилди.

  Қaxramon Shakirov, Madaminjon Rahimov

  176-180

  21   9

  • Batafsil o'qish
• 

  Simmental zotli o‘sishdan ortda qolgan buqachalarni boqish texnologiyasi Maqolada tajribadagi o'sishdan ortda qolgan simmental zotli buqachalarni bo'rdoqilashl5 oylik yoshidan 18 yoshiga qadar davrida I-guruh buqachalariga o'rtacha 8,4 kg ozuqa birligi, 116,5 Mj almshinuvchi energiya, 13, 12 kg quruq modda, 1154 g hazmlanuvchi protein, 82,4 g Ca, 73,7 g P tashkil etuvchi ratsion bilan, tengqurlari 11-guruh buqachalari ozuqa tuymligi bo'yicha I-guruh nazorat guruhiga nisbatan 12,5%, 14% Mj almashinuvchi energiya, 18% quruq modda, 8% Ca, P 3,6%-ga ortiqcha bo'Igan bo'lsa, tengqurlari IIIguruh tajriba guruhi buqachalari I-guruh nazorat guruhi buqachalariiga nisbatan 22,5% oziqa birligi, 5,4% Mj almashinuvchi energiya, 19,9% quruq modda, 7,9% hazmlanuvchi protein ortiqcha bo'ldi.

  Karim Xidirov, Raxmonqul Ruziev

  181-183

  29   13

  • Batafsil o'qish
• 

  Корейс наслчиликнинг қорамол ембрионларини трансплантация қилиш Мақолада Ташкент ва Сирдарё вилоятлари наслчилик хўжаликларида гольштейн зотли қорамол эмбрионларини "Kopia" маркази мутахассислари томонидан Корея тажрибаси асосида кўчириб ўтказиш тажрибаси ёритилган.

  Xusanjon Giyasov, Akobir Askarov

  184-188

  26   17

  • Batafsil o'qish
• 

  Monbelyard zotli xar xil tana tuzilishdagi sigirlarning qizlarini yelin o‘lchamlari Maqolada Monbelyard zotli sigirlar qo'sh maxsuldorli yo'nalishda bo'lib, har ikkala guruhda ham tossimon yelin tipiga mansub sigirlar uchramaganligi aniqlandi. Sut-go'sht tipidagi sigirlarningyelin aylanasi o'rtacha I, II, III laktatsiya davrlarida 108,2;116,5;125,0 sm-ni tashkil qilib, tengqurlarigo'sht-sut tipiga nisbatan 13.52;6,01; 12 sm-ga, uzunligi bo'yicha 4,31;1,3; 4,25 sm-ga, eni bo'yicha 3,42; 2,79; 3,48sm-ga, oldingi yelin qismining chuqurligi bo'yicha 2,74; 2,9;5,3 sm-ga, orqa qismi chuqurligi bo'yicha 3.9; 3.1;3.37 sm-ga, yelinning shartli hajmi bo'yicha 556,8; 119,28; 501,5 sm3 -да, oldingi so'rg’ichlar uzunligi bo'yicha l,l;1.05;l,16 sm-ga, orqa so'rg'ichlar uzunligi bo'yicha 0,72;0,66;0,82 sm-ga tengqurlarigo'sht-sut tipiga mansub sigirlardan ortiqcha bo'lganligi keltirilgan.

  Go‘zal Erdanova, Raxmonqul Ruziev

  189-191

  34   10

  • Batafsil o'qish
• 

  Кормовая добавка для кур – несушек на основе биомассы микроводоросли Dunaliella salina В работе изучены возможности использвания жёлтой формы биомассы Аральской микроводоросли Dunaliella salina в качестве кормовой добавки для кур-несушек породы Ломан Браун мясо-яичного направления Показано, что добавление в рацион кур-несушек биомассы дуналиеллы увеличивает их живой весна 51-62 г каждая и яйценоскость кур (на 3,6-4,2%). При этом кормовая добавка на основе микроводоросли Dunaliella salina не имеет токсического действия, и не оказывает негативного влияние.

  O Verushkina, E Baymurzayev, A Tonkix

  192-194

  45   21

  • Batafsil o'qish
• 

  Яйловлар ҳосилдорлигини оширувчи янги ўсимлик турлари Чўл ва тог шароитида A. canescens ва A. undulata ўсимликларининг хўжаликбоп хусуситялари: яшовчанлик, йиллик ўсиш суратлари, шохланиш, хашак, ypyr ҳосилдорлиги кўрсаткичлари бўйича истиқболлиўсимлик туралари ҳисобланади.

  Иззатило Эшматов

  195-198

  27   8

  • Batafsil o'qish
• 

  Хорижий давлат ва ўзбекистон чорвадорларининг бизнесдаги ҳамкорлиги Чорвачилик тармоқларига бўлган эътибор, ҳамда Хукуматимиз томонидан томонидан аҳамиятнинг кучайтирилиши, шунингдек чорвачиликнинг қонунчилик билан қўллаб-қувватланиши натижасида кейинги йилларда хорижий давлатларнинг чорвадорлари билан алоқалар ўрнатилишига сабаб бўлди. Аксарият фермер хўжаликларининг раҳбарлари ва мутахассислари Европа давлатларининг Голландия, Германия, Польша, Украина, Белоруссия, Австрия, Чехия, Исроил ва Австралия давлатлари чорвачилигида қўлланилаётган замонавий усуллар билан танишиб қайтмоқда. Чорвачилиги ривожланган давлатлар билан ҳамкорлик ўрнатиб улардан наслли қорамоллар, шунингдек замонавий технологияларни харид қилиб, Узбекистан шароитида фойдаланиб чорвачилик тармоғини ривожлантиришга ўз ҳиссаларини қўшмоқдалар.

  Иззатило Эшматов

  199-202

  31   12

  • Batafsil o'qish