ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
238
TADQIQOTLARDA MANBALARNI O’RGANISH: ANIQLASH, TIKLASH, TAHLIL
QILISHNING AHAMIYATI
Yarashova Mohlaroyim Shuxrat qizi
Muyiddinov Bekali Bahodir o’g’li
Yuldosheva Feruza Yashin qizi
Osiyo Xalqaro Universiteti
“Tarix va filologiya” kafedrasi, Tarix fani o’qituvchilari.
https://doi.org/10.5281/zenodo.15349494
Annotatsiya. Ushbu maqola orqali manbalarni tadqiq qilishning asosiy jihatlari bo’lgan
aniqlash, tiklash, tahlil qilish usullarning amaliy ahamiyati haqida fikr yuritiladi.
Tayanch so’zlar: Manba, rasmiy hujjatlar, solnomalar, geo-kosmografik, biografik
asarlar, ichki, tashqi, qo’lyozma, tadqiqot, ilmiylik, tarixiylik, xolislik, kitoblar.
Tarixiy manbani aniqlash, tanlash va nihoyat uni ilmiy tahlil qilish har qanday ilmiy
tadqiqotning uning katta-kichikligidan qat’iy nazar, dastlabki bosqichi hisoblanadi. Tadqiq
etmoqchi bo’lgan masalaning ilmiy hamda nazariy jihatdan to’g’ri hal etilishi ko’p jihatdan har
qanday ilmiy ishning poydevorini tashkil etadigan manbaning sifat va salmog’iga, ya’ni to’laligi
va faktik materialga boyligiga bog’liqdir. Yana shuni ham yodda tutish kerakki, aniq biron ilmiy
masalani tadqiq etishda bir emas, balki bir necha asarga qolaversa turli tipdagi manbalar (rasmiy
hujjatlar, solnomalar, geo-kosmografik va biografik asarlar)ga tayanmoq zarur.
Bularning qay biri asosiy, qaysisining yordamchi rol o’ynashi esa tadqiq etilish
masalasinining mavzui va harakteriga bog’liqdir. Masalan, ijtimoiy-iqtisodiy masalalarini
o’rganishda rasmiy hujjatlar asosiy manba rolini o’ynaydigan bo’lsa, siyosat hamda madaniy
hayotni yoritib berishda solnomalar va biografik hamda adabiy asarlar birinchi o’rinda turadilar.
Lekin, shunga qaramay, ilmiy tadqiqot olib borishda faqat asosiy hisoblangan manba
bilangina kifoyalanib qolmay, ikkinchi darajali manbalarni ham bilmoq lozim. Qo’lyozma
asarlar ustida olib borilgan ko’p yillik izlanishlar shuni ko’rsatadiki, ba’zi tarixiy asarlar
ijtimoiy-iqtisodiy masalalar hamda madaniy hayotga oid qimmatli faktik materialga ham boydir,
rasmiy hujjatlar va biografik asarlar esa siyosiy tarixga oid qimmatli faktlarni, tarixiy asarlarda
yo’q faktlarni uchratish mumkin. Shunday qilib, ilmiy ishda ko’p va turli tipdagi manbalarga
tayanib ish ko’rish, tadqiq etilmish masalaga oid barcha manbalarni jalb etish bo’lajak ilmiy
asarning qimmatini oshiradi.
Belgilangan biron-bir mavzuga tegishli manbalar tanlab olingandan keyin ularning har
biri, tashqi va ichki belgilariga ko’ra ilmiy tahlil etilishi lozim.
Qadimgi qo’lyozma asarlarining yozilgan vaqti va joyini aniqlash qiyin. Ba’zi hollarda
asar oxirida faqat uning ko’chirilgan vaqti va joyi kotibning ismigina qayd etiladi xolos. Bunday
ma’lumotlar keltirilmagan taqdirda, asarning yozilish va ko’chirilish tarixi uning qog’ozi, xati
hamda tipi va til uslubiga (stiliga) qarab taxminan belgilanadi. Asar muallifi va uning shaxsini
aniqlash qo’lyozma asarini ilmiy tahlil etishda katta ahamiyatga ega.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
239
Bu shunchaki asar muallifining shaxsinigina aniqlash uchun qilinadigan odatdagi bir ish
emas, aksincha asarning yaratilish tarixi va uning yozilishiga sabab bo’lgan ijtimoiy-siyosiy
muhitni aniqlab olish uchun zarurdir. Ma’lumki qadimgi qo’lyozma asarlarda ko’p hollarda
muallifning ismi ma’lum va ko’zga tashlanadigan biron joyda, masalan, asarning boshi va
oxirida qayd etilmaydi. Ba’zan u muqaddima qismida yoki asarning o’rtasida voqealar orasida
biron masala yuzasidan tilga olinadi. Ko’p hollarda esa muallif o’zining haqiqiy ismini aytmay
«faqiru haqir», «ojiz va xoksor», «bu g’arib banda» deb atash bilan kifoyalanadi. Bunday
hollarda asar varaqma-varaq, satrma-satr, zo’r e’tibor va sinchkovlik bilan o’rganilishi lozim,
chunki ko’pincha shunday ham bo’ladiki, asarning biron-bir yerida muallif o’zi otasi va yaqinlari
haqida bir-ikki kalima aytib o’tadi yoki bayon etiladigan voqeaga o’zining munosabatini
(masalan «Abdullaxon taxtga o’tirgan vaqtida kamina Hafizi Tanish ibn Mir Muhammad 33
yoshda edim») bildiradi. Bu o’rinda yana shuni ham aytib o’tish kerakki, muallifning shaxsi,
ya’ni uning qaysi ijtimoiy guruhga mansubligi, shuningdek, uning dunyoqarashini aniqlash
uchun asarning umumiy g’oyaviy yo’nalishini to’g’ri belgilab olish muhim ahamiyat kasb etadi.
Manbaning tashqi belgilariga qarab tahlil etishning yana bir muhim shartlaridan biri,
uning yozilish sabablarini to’g’ri aniqlashdan iboratdir. Tadqiqotchi olim qo’lidagi asarning
yozilish sabablarini, qaysi ijtimoiy-siyosiy muhitning mevasi ekanligini yaxshi bilishi zarur.
Buni asarni zo’r diqqat-e’tibor bilan o’rganish orqali uddalash mumkin, xolos. Busiz
asardan unda keltirilgan faktik materialdan to’g’ri foydalanib bo’lmaydi.
Manbani ichki belgilariga qarab tahlil qilish.
Manbani ichki belgilariga qarab tahlil qilish
deganda, uni mazmuniga qarab tahlil qilish, tushuntirish, g’oyaviy-siyosiy va ilmiy qimmatini
aniqlash masalalari aniqlanadi. Har qanday asarning ilmiy qimmati, unda bayon etilgan
voqealarning, ob’ektivligi, keltirilgan faktlarning to’g’riligi, nihoyat oldinga surilgan fikr va
g’oyalar bilan o’lchanadi. Shuning bilan bir qatorda bunda asarning original (asl nusxasi) yoki
kompilyasiya (terma) bo’lishi, to’la va qisqaligi, voqelarning qay tarzda bayon etilishi ham
muhim ahamiyat kasb etadi, chunki odatda ilmiy tadqiqotda original va mo’tabar nusxalariga
tayanib ish olib boriladi.
Yana shunga e’tibor berish kerakki, sinfiy jamiyat sharoitida yozilgan asarlarning
mualliflari ko’pincha o’zlari keltirilayotgan faktlardan to’g’ri xulosa chiqarmaydilar, ularning
fikrlarida noaniqlik, chalkashlik va qarama-qarshiliklar ham uchraydi. Bu tabiiy hol, albatta,
chunki ular yashab, ijod etgan muhitning o’zi ziddiyatlar bilan to’lib toshgandadir.
Manbaning mazmunini tahlil etishda yana bir narsaga e’tibor berish zarur. Muallifning
dunyoqarashidan sinfiy cheklanish, voqealar va faktlar ustidan xulosa chiqarganda yuz beradigan
zaruriyat va qarama-qarshiliklar bilan bir qatorda, ayrim hollarda ob’ektiv fikr yuritish hollari
ham uchrab turadi. Bunday paytlarda muallif ko’pincha o’z fikr va mulohazalarini pardozli
iboralar va istiorali so’zlar orasiga yashiradi, shuningdek ko’p asr avval bo’lib o’tgan va aynan
muallif bayon qilmoqchi bo’lgan voqeaga o’xshash faktlarni misol tariqasida keltirish yo’li bilan
bayon etganlar.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
240
REFERENCES
1.
Muyiddinov, B. (2023). XII-XIII ASRLAR DAVRIDA BUXORODA ILM – FANNING
RIVOJLANISHI. SCHOLAR, 1(28), 341–345.
https://doi.org/10.5281/zenodo.10027071
2.
Muyiddinov Bekali. (2023). MO’G’ULLAR BOSQINI DAVRIDA BUXORONING
AYANCHLI
TAQDIRI. TADQIQOTLAR.UZ, 25(2),
212–215.
Retrieved
from
http://tadqiqotlar.uz/index.php/new/article/view/308
3.
Muyiddinov Bekali. (2023). THE ROLE OF BUKHARA AND OTHER CITIES IN THE
MILITARY
ART
AND
ARMY
STRUCTURE
OF
KHOREZMSHAHS
.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 35(3), 55–58.
Retrieved from
https://www.newjournal.org/index.php/01/article/view/10035
4.
Muyiddinov, B. (2024). BARTHOLD'S "СОЧИНЕНИЯ. ТОМ I. ТУРКЕСТАН В
ЭПОХУ МОНГОЛЬСКОГО НАШЕСТВИЯ" THE HISTORY OF THE CREATION OF
THE
WORK.
MODERN
SCIENCE
AND
RESEARCH,
3(1),
699–
https://doi.org/10.5281/zenodo.10552555
5.
Muyiddinov, B. (2024). THE ROLE OF MILITARY REFORMS IN THE BUKHARA
KHANATE IN THE LIFE OF THE STATE UNDER THE SHAYBANIDS. MODERN
SCIENCE AND RESEARCH, 3(2), 646–648.
https://doi.org/10.5281/zenodo.10668887
6.
MB Bahodir o’g’li. (2024). Military Art of Turkish Khaganate in the Early Middle Ages.
European Journal of Innovation in Nonformal Education, 4
(16), 223–227.
https://inovatus.es/index.php/ejine/article/view/2705/2586
7.
XORAZMSHOHIDLAR DAVLATI HAYOTIDA TURKON XOTUNNING O’RNI.
(2024). MEDICINE,
PEDAGOGY
AND
TECHNOLOGY:
THEORY
AND
PRACTICE, 2(4),
463-
https://universalpublishings.com/index.php/mpttp/article/view/5192
8.
Muyiddinov Bekali Bahodir o'g'li. (2024). The coronation and campaigns of Alexander
The Great. МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ: ТЕОРИЯ И
ПРАКТИКА, 2(5), 400–412.
https://doi.org/10.5281/zenodo.11222912
9.
Muyiddinov Bekali. (2024). COVERAGE OF LEGAL ISSUES IN "AVESTO".
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ: ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА, 2(6),
222–230.
https://doi.org/10.5281/zenodo.12191420
10.
MUYIDDINOV BEKALI, & QORYOG’DIEV Z. (2022). ABOUT THE CONQUEST OF
BUKHARA BY THE KHOREZMSHAHS. International Journal of Philosophical Studies
and
Social
Sciences, 2(3),
158–161.
Retrieved
from
https://www.ijpsss.iscience.uz/index.php/ijpsss/article/view/383
11.
Muyiddinov Bekali Bahodir o’g’li. (2024). History of State Institutions in the Kushan
State, Which Founded Statehood on the Territory of Central Asia. EUROPEAN
JOURNAL OF INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION, 4(9), 184–188.
Retrieved from
https://inovatus.es/index.php/ejine/article/view/4070
12.
Bahodir o’g’li, M. B. (2024). Avesto is an Ancient Written Monument Containing
Information About the Life of the Peoples of Central Asia.
Miasto Przyszłości
,
53
, 970–
975. Retrieved from
https://miastoprzyszlosci.com.pl/index.php/mp/article/view/4982
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
241
13.
Muyiddinov
Bekali.
(2024).
SOMONIYLAR
DAVLATIDA
HARBIYLARGA
BERILGAN E'TIBOR VA HARBIY SAN'AT.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14209121
14.
Muyiddinov
Bekali.
(2024).
O'ZLIKNI
NAMOYON
QILISHDA
XALQ
DOSTONLARINING AMALIY AHAMIYATI VA KITOBIY DOSTONLARNING
O'ZIGA XOSLIGI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14528916
15.
Sadullayev Umidjon Shokir o'g'li, Muyiddinov Begali Bahodir o'g'li, & Boltayev Oxun
Obid
o'g'li.
(2025).
IBN
SINONING
FALSAFIY
https://doi.org/10.5281/zenodo.14605977
16.
Sadullayev Umidjon Shokir o'g'li, Muyiddinov Begali Bahodir o'g'li, & Boltayev Oxun
Obid o'g'li. (2025). YOSHLAR DUNYOQARASHI SHAKLLANISHIDA MILLIY
TARBIYA VA TAʼLIMNING AHAMIYATI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14606021
17.
Sadullayev Umidjon Shokir o'g'li, Muyiddinov Begali Bahodir o'g'li, & Boltayev Oxun
Obid o'g'li. (2025). BUXORO AMIRLIGIDA 1900-1910-YILLARDAGI IJTIMOIY-
SIYOSIY HAYOT.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14606101
18.
Muyiddinov Bekali. (2025). ILK O'RTA ASRLARGA OID MUG' ARXIVINING
TOPILISHI VA O'RGANILISHI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14680881
19.
Muyiddinov Bekali Bahodir o'g'li, & Tursuntoshova Sabrina Toshpo'lat qizi. (2025). ABU
RAYHON
BERUNIY
ILMIY
MEROSIDA
TARIX
FANINING
https://doi.org/10.5281/zenodo.14735052
20.
Gadayeva Mohigul Muxamedovna, Toshpo`latova Shaxnoza Shuhratovna, & Muyiddinov
Bekali. (2025). TARIX DARSLARINI O`QITISHDA INTERFAOL METODLARNING
AHAMIYATI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14863055
21.
Muyiddinov Bekali, Toshpo'latova Shaxnoza Shuhratovna, & Gadayeva Mohigul
Muxamedovna.
(2025).
TEMURIYLAR
DAVRIDA
KUTUBXONACHILIK,
HUJJATCHILIK
VA
ISH
YURITISHNING
O'ZIGA
https://doi.org/10.5281/zenodo.14863114
22.
Toshpo'latova Shaxnoza Shuhratovna, Gadayeva Mohigul Muxamedovna, & Muyiddinov
Bekali. (2025). BO'LAJAK O'QITUVCHILARNING PEDAGOGIK-PSIXOLOGIK
TAYYORGARLIGINI
TARKIB
TOPTIRISH
https://doi.org/10.5281/zenodo.14863169
23.
Muyiddinov Bekali. (2025). BUXORO AMIRLIGIDA DASTLABKI ARXIVLARNI
SHAKLLANISHI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14902908
24.
Muyiddinov Bekali Bahodir o'g'li, & Teshayeva Shahzoda Rahimovna. (2025, февраль
19). QADIMGI MISRDAN DARAK BERUVCHI TUTANXAMON - SIRLI FIR'AVN
QABRINING TOPILISHI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14894992
25.
Muyiddinov Bekali. (2025). RESPUBLIKAMIZDA ARXIVLARNING SHAKLLANISHI
VA
TARMOQLI
RAVISHDA
KENGAYIB
https://doi.org/10.5281/zenodo.15023257
26.
Muyiddinov Bekali Bahodir o'g'li, & Teshayeva Shahzoda Rahim qizi. (2025). MIRZO
ULUG'BEKNING "TARIXI ARBA-ULUS" ASARI O'RTA OSIYO TARIXINI
O'RGANISHDAGI MUHIM MANBA.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
242
27.
Yuldosheva Feruza Yashin qizi, Muyiddinov Bekali Bahodir o'g'li, & Xayrullayev Umid
Fayzullo o'g'li. (2025, апрель 5). AMIR TEMUR VORISLARI: SIYOSIY, HARBIY VA
MADANIY MEROSNING DAVOMIYLIGI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.15160941
28.
Yuldosheva Feruza Yashin qizi, Muyiddinov Bekali Bahodir o'g'li, & Xayrullayev Umid
Fayzullo o'g'li. (2025, апрель 5). JAHONDA KINO SAN'ATINING RIVOJI VA ARXIV
HUJJATLARINING SHAKLLANISHI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.15160951
29.
Ярашова, М. . (2024). ЖАҲОН ЭТНОЛОГИЯСИ ФАНИ ВА УНИ ЎҚИТИШНИНГ
ЗАМОНАВИЙ МЕТОДОЛОГИЯСИ.
Modern Science and Research
,
3
(10), 362–368.
Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/44901
30.
Ярашова, М. (2024). БУХОРО ВОҲАСИДА МАТО ВА МАТО ТАЙЁРЛАШ
УСУЛЛАРИ.
Modern Science and Research
,
3
(11), 782–787. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/48057
31.
Yarashova Mohlaroyim Shuhratovna. (2024). Muyiddin Ibn Arabiyning Tasavvuf
Ta’limotida Tahsil Olgan Ayol Ustozlari Va Ta’lim Bergan Ayol Shogirdlari.
Miasto
Przyszłości
,
52
,
622–625.
Retrieved
from
https://miastoprzyszlosci.com.pl/index.php/mp/article/view/4679
32.
Yarashova, M. (2024). ILK O’RTA ASR MANBALARIDA KIYIM-KECHAKLAR VA
ULAR BILAN BOG’LIQ ATAMALAR TAVSIFI.
Modern Science and Research
,
3
(12),
621–632.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
33.
Ярашова, М. (2025). ПАРАНЖИ ВА УНИНГ ЎРГАНИЛИШ ТАРИХИ.
Modern
Science and Research
,
4
(1), 160–168. Retrieved from
34.
Yarashova, M., Sa’dullayev, U., & Yo’ldosheva, F. (2025). BUXORO VOHASI
AYOLLARINING AN’ANAVIY BOSH KIYIMLARI- DO‘PPI VA RO‘MOL.
Modern
Science
and
Research
,
4
(1),
600–607.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/64116
35.
Yarashova , M. ., & Sultonova, M. (2025). BUXORO VOHASI DAFN MAROSIMI
KIYIMLARI VA ULAR BILAN BOG’LIQ IRIM-SIRIMLAR.
Modern Science and
Research
,
4
(1),
352–358.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
36.
Yarashova, M. (2025). EDVARD TAYLOR –ETNOLOGIYADA EVOLYUTSIONISTIK
MAKTAB ASOSCHISI.
Modern Science and Research
,
4
(2), 1005–1012. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/68483
37.
Yarashova, M., Yuldosheva, F., & Haqqulov, M. (2025). TA’LIM OLISH TARTIBI:
YANGILANISH VA O’ZGARISHLAR. MASOFAVIY, DUAL VA INKLYUZIV
TA’LIM.
Modern
Science
and
Research
,
4
(2),
73–80.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/70712
38.
Haqqulov,
M.,
Yarashova,
M.,
&
Yuldosheva,
F.
(2025).
ТARIXIY
KARTOGRAFIYANING
ASOSIY
YO‘NALISHLARI,
SHAKLLANISHI
VA
TARAQQIYOTI.
Modern Science and Research
,
4
(2), 81–91. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/70714
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
243
39.
Gulyamov, A., Yarashova, M., & Karimov, S. . (2025). O‘RTA ASRLARDA G‘ARBIY
YEVROPADA
SHAHAR-QAL’A,
SHAHAR-CHERKOV, SAVDO O‘BYEKTI
AHAMIYATIGA OID SHAHARLARNING VUJUDGA KELISHI.
Modern Science and
Research
,
4
(3),
122–131.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
40.
Yarashova M. . (2025). IBN ARABIYNING INSON BORLIG‘IGA DOIR
QARASHLARI: ILM, RUH VA HAQIQAT.
Общественные науки в современном
мире: теоретические и практические исследования
,
4
(1), 72–74. извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/zdif/article/view/64262
41.
Gulyamov, A., Yarashova, M., & Karimov, S. (2025). РОЛЬ ХАНА УЗБЕКА В
РАСПРОСТРАНЕНИИ ИСЛАМА В ЗОЛОТОЙ ОРДЕ.
Modern Science and
Research
,
4
(3), 146–154. Retrieved from
42.
Yuldosheva, F., Haqqulov, M., & Yarashova, M. (2025). QADIMGI TURKIY
XALQLARDA “QUT” MAROSIMI XUSUSIDA.
Modern Science and Research
,
4
(3),
132–136.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
43.
Yarashova , M., & Rahimova, N. (2025). JADIDCHILARNING MA‘RIFATPARVARLIK
HARAKATLARI VA ULARNING XALQ MA‘NAVIYATINI YUKSALTIRISHDAGI
O’RNI.
Modern
Science
and
Research
,
4
(3),
398–408.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/7306
44.
Gulyamov, A., Yarashova, M., & Karimov, S. (2025). BUXORO VOHASIDA MATO VA
MATO TAYYORLASH USULLARI. PAXTA. G‘UZAK. JUN. XALAJI. BO‘Z.
OLACHA. BEQASAM. BAXMAL. ADRAS.
Modern Science and Research
,
4
(3), 330–
340. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/73808
45.
Xayrullayev , U., Sadullayev, U. ., Yarashova, M., & Boltayev, O. (2025). XIX ASR
OXIRI XX ASR BOSHLARIDA QO‘SHNI DAVLATLARNING POLSHAGA
NISBATAN YURITGAN SIYOSATI.
Modern Science and Research
,
4
(3), 420–432.
Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/74107
46.
Yarashova, M., & Rahimova , N. (2025). FAYZULLA XO’JAYEV ILMIY
FAOLIYATINING DASTLABKI DAVRI.
Modern Science and Research
,
4
(3), 448–457.
Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/74113
47.
Boltayev , O., Yarashova , M. ., Xayrullayev, U. ., & Sadullayev, U. (2025). OYROT
QABILASI VA ULARNING DAVLATCHILIK ASOSLARING SHAKLANISHIGA
UMUMIY TAVSIF.
Modern Science and Research
,
4
(3), 600–608. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/75573
48.
Yarashova, M., Boltayev, O. ., Xayrullayev, U., & Sadullayev, U. (2025). BUXORO
VOHASI AYOLLARINING AN’ANAVIY LIBOSLARI (XIX ASR OXIRI XX ASR
BOSHLARIDA).
Modern Science and Research
,
4
(3), 571–581. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/75785
49.
Yarashova, M. (2025). FRANS BOAS: ETNOANTROPOLOGIYA, MADANIYAT VA
IRQIY
DISKRIMINATSIYAGA
QARSHI
KURASH.
Modern
Science
and
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
244
Research
,
4
(4),
595–607.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
50.
Yarashova, M., & Rahimova, N. . (2025). TURKISTON O’LKASIDA YOSH
BUXOROLIKLAR HARAKATI.
Modern Science and Research
,
4
(4), 404–415. Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/81338
51.
Yarashova, M., Haqqulov, M., & Muyiddinov, B. . (2025). BUXORO QO’RBOSHILAR
TARIXIDA
O’CHMAS
NOM
QOLDIRGAN,
BUXORO
QAHRAMONI
IBROHIMBEK.
Modern Science and Research
,
4
(4), 388–397. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/81187
52.
Haqqulov, M. ., Yarashova, M., & Muyiddinov , B. . (2025). SHARAFIDDIN ALI
YAZDINING “ZAFARNOMA” ASARI TAHLILI.
Modern Science and Research
,
4
(4),
398–408.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
53.
Yuldosheva, F. . (2024). MIRZO ULUG’BEK KUTUBXONASI VA BUGUNGI
TAQDIRI. Modern Science and Research, 3(12), 741–749. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/-research/article/view/58564
54.
Yuldosheva , F. . (2024). BOLA TUG’ILISHI BILAN BOG’LIQ MAROSIMLAR
O’ZBEK XALQI HAYOTINING AJRALMAS QISMI SIFATIDA. Modern Science and
Research, 3(11), 788–791. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
55.
Yuldosheva , F. Y. qizi. (2023). LEV NIKOLAYEVICH GUMILYOVNING “QADIMGI
TURKLAR” ASARIDA KOʻKTURKLAR YODGORLIKLARI XUSUSIDA. GOLDEN
BRAIN,
1(16),
338–342.
Retrieved
from
https://researchedu.org/index.php//article/view/3908
56.
Yuldosheva F. (2025). MAHMUDXO‘JA BEHBUDIY – MILLATNING O‘Z
TAQDIRINI ANGLASHIDA YORQIN YULDUZ VA MILLIY UYG‘ONISH
DAVRINING RAMZI. Modern Science and Research, 4(1), 420–427. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/60832
57.
Yuldosheva, F. ., & Abdihamidova , F. . (2025). BEHBUDIYNI KIM O’LDIRGAN?.
Modern
Science
and
Research,
4(1),
359–366.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/63681
58.
Yuldosheva, F. . (2025). IBN BATTUTANING “SAYOHATNOMA” ASARI MUHIM
MANBA SIFATIDA. Modern Science and Research, 4(2), 573–580. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/66954
59.
Yarashova, M., Yuldosheva, F., & Haqqulov, M. (2025). TA’LIM OLISH TARTIBI:
YANGILANISH VA O’ZGARISHLAR. MASOFAVIY, DUAL VA INKLYUZIV
TA’LIM. Modern Science and Research, 4(2), 73–80. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/70712
60.
Haqqulov,
M.,
Yarashova,
M.,
&
Yuldosheva,
F.
(2025).
ТARIXIY
KARTOGRAFIYANING
ASOSIY
YO‘NALISHLARI,
SHAKLLANISHI
VA
TARAQQIYOTI. Modern Science and Research, 4(2), 81–91. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/70714
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
245
61.
Yuldosheva, F., Haqqulov, M., & Yarashova, M. (2025). QADIMGI TURKIY
XALQLARDA “QUT” MAROSIMI XUSUSIDA. Modern Science and Research, 4(3),
132–136. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/72375
62.
Yuldosheva, F. (2025). ZARDUSHTIYLIK DINI MAROSIMLARI HAQIDA. Modern
Science and Research, 4(2), 5–12. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
63.
6
Xayrullayev , U., Xayrullayev , U., Muydinov, B., & Yuldosheva, F. (2025).
POLSHANING I JAHON URUSHIDAN KEYINGI AHVOLI. Modern Science and
Research,
4(4),
36–48.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/77250
64.
Yuldosheva, F., Muyiddinov, B., & Xayrullayev, U. (2025). AMIR TEMUR VORISLARI:
SIYOSIY, HARBIY VA MADANIY MEROSNING DAVOMIYLIGI. Modern Science
and Research, 4(4), 17–26. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
65.
6
Yuldosheva, F., Muyiddinov, B., & Xayrullayev, U. (2025). JAHONDA KINO
SAN’ATINING RIVOJI VA ARXIV HUJJATLARINING SHAKLLANISHI. Modern
Science and Research, 4(4), 27–35. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
66.
Yuldosheva, F. ., & Abdilhamidova , F. (2025). AMIR TEMUR VA UNING DAVRIDA
MADANIYAT SOHASIDA AMALGA OSHIRILGAN ISHLAR. Modern Science and
Research,
4(3),
458–467.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
67.
Yuldosheva , F., & Asadova , S. (2025). IKKINCHI JAHON URUSHIDA O‘ZBEK
AYOLLARINING ISHTIROKI. Modern Science and Research, 4(4), 389–396. Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/81334
68.
Yuldosheva, F. (2025). IKKINCHI JAHON URUSHIDA O’ZBEKISTONNING
QO’SHGAN HISSASI. Modern Science and Research, 4(4), 1648–1655. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/81178
