№ 11 (2024) Modern science and research

Maqolalar

• 

  FANLARARO INTEGRATSIYA VA ZAMONAVIY XONANDALIK SINFI O‘QITUVCHILARINI SHAKLLANTIRISH. Ushbu maqola fanlararo integratsiya va zamonaviy xonandalik sinfi o‘qituvchilarini shakllantirish jarayonini tahlil qiladi. O‘zbekiston ta’lim tizimidagi muhim jarayon sifatida fanlararo integratsiya ta’lim mazmunini chuqurlashtirish va zamonaviy standartlarga moslashtirishda asosiy ahamiyatga ega. Maqolada janrlararo, musiqa va texnologiya, san’at turlari, shuningdek, an’anaviy va zamonaviy elementlarning integratsiyasi ko‘rib chiqiladi. O‘qituvchilarning malakasini oshirish va o‘quvchilarga keng qamrovli bilim berish maqsadida, musiqa, adabiyot, tarix va psixologiya kabi fanlarning uyg‘unligi ta’kidlanadi. Raqamli texnologiyalarning ta’lim jarayonidagi roli va xorijiy tajribalar ham yoritiladi. Fanlararo integratsiya zamonaviy xonandalik san’atida ijodiy va shaxsiy rivojlanishga hissa qo‘shadi va o‘qituvchilarga keng bilim berish imkoniyatlarini yaratadi.

  Dildoraxon Mamajonova

  86-91

  32   6

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEK BOLALAR ADABIYOTI TARAQQIYOTIDA ADABIY TOPISHMOQLARNING O‘RNI Ushbu maqolada o‘zbek bolalar adabiyoti taraqqiyotida adabiy topishmoqlarning o‘rni haqida fikr-mulohaza bildirilgan.

  Surayyo Ismoilova

  25-32

  81   14

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEK ADABIYOTIDA “OLOV” LEKSEMASINING BADIIY TALQINI Ushbu maqolada “olov” leksemasining turli ma’nolarda qo’llanishi haqidagi fikr-mulohazalar, bir leksema turli xil ma’nolarni ifodalashi, shu leksemaning qay o‘rinlarda qo‘llanilishi, o‘zbek adabiyotida qay uslubda qo‘llanganligi o‘rganilgan.

  Bektemir Raxmatov

  33-38

  31   5

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEK ADABIYOTIDA “ONA” OBRAZINING BADIIY TALQINI Ushbu maqolada o‘zbek adabiyotida va jamiyatdagi o‘rni, shuningdek, insoniyat hayotidagi o‘rni haqida fikr-mulohaza bildirilgan.

  Nargiza Toshqulova

  22-29

  49   18

  • Batafsil o'qish
• 

  BOSHLANG‘ICH SINF O‘QITUVCHILARIDA MILLIY MA’NAVIY QADRIYATLARNI RIVOJLANTIRISH Quyida maqolada boshlang’ich sinf o’qituvchilarida milliy ma’naviy qadryatlarni shakllantirishning mazmuni yoritib berilgan. Shuningdek, Ushbu maqolada milliy ma’naviy qadryatlarning komponentlari batafsil yoritib berilgan.

  Yulduz Siddiqova

  30-35

  57   21

  • Batafsil o'qish
• 

  MAKTAB OʻQUVCHILARINI BILIMINI TEKSHIRISH VA MUSTAHKAMLASHDA NOSTANDART TESLARDAN FOYDALANISH VA UNING AHAMIYATI Mazkur maqolada maktab oʻquvchilarining bilimini tekshirish va uni mustahkamlashda nostandart testlardan foydalanishga oid metodik tavsiyalar yoritilgan.

  Sarvinoz Miraxmedova

  36-40

  36   10

  • Batafsil o'qish
• 

  BUXORO SHAHRI ME’MORIY YODGORLIKLARI TARIXIDAN (MOXI XOSSA MISOLIDA) Ushbu maqolada ming yillar davomida bashariyatning ma’naviy va moddiy tamadduni taraqqiyotiga ulkan hissa qo’shgan ko’hna va boqiy Buxoroning chuqur tarixga ega me’moriy obidalaridan biri bo’lmish Sitorayi Moxi Xossa inshooti xususida fikrlar bayon qilinib, uning qurilish tarixi yoritib berilgan.

  Feruza Bobojonova , Sarvinoz G’aniyeva

  21-24

  54   14

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEKISTON DAVLAT JISMONIY TARBIYA VA SPORT ILMIY TADQIQOTLAR INSTITUTI LABARATORIYASIDA YENGIL ATLETIKACHILARNING ANTROPOMETRIK VA FUNKSIONAL KO‘RSATKICHLARI BO‘YICHA QAYD ETILGAN NATIJALARINING ASOSIY STATISTIK XARAKTERISTIKALARI. Ushbu maqolada O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport ilmiy tadqiqotlar instituti labaratoriyasida yengil atletikachilarning antropometrik va funksional ko‘rsatkichlari bo‘yicha qayd etilgan natijalarining asosiy statistik xarakteristikalari xaqida fikr yuritilgan.

  Sh.I. Allamurodov, K.D. Yarashev , N.R. Xasanova , R.T. Kazoqov

  39-48

  55   8

  • Batafsil o'qish
• 

  XOKKEYCHILAR FAOLIYATINING FIZIOLOGIK XUSUSIYATLARI. Ushbu maqolada Xokkeychilar faoliyatining fiziologik xususiyatlari xaqida fikr yuritilgan.

  Isroil Buraimov, Ruxilla Kazoqov

  49-56

  40   8

  • Batafsil o'qish
• 

  EKSPORT VA IMPORTNING IQTISODIY O’SISHI Ushbu maqolada tashqi eksport va importning rivojlantirishda amalga oshirilgan ilmiy tadqiqot va adabiyotlar o‘rganilib, undan tashqari davlatlar o‘rtasida eksport va import hajmi ko‘rib chiqilgan, ushbu maqolada mamlakatlar va yillar kesimida eksport va importning iqtisodiy o‘sishi mustahkamlangan.

  Dilmurod Haqberdiyev

  57-61

  98   24

  • Batafsil o'qish
• 

  MEKTEPKE SHEKEMGI TÁRBIYA ORINLARDA QARAQALPAQ MUZIKA FOLKLORIN BALALARǴA ÚYRETIW USILLARI Bul maqalada mektepke shekemgi bilimlendiriw orınlarında qaraqalpaq milliy muzıka folklorın paydalanıw usılları haqqında sóz etilgen hámde balalardıń psixologik ózgeshelikleri tiykarıńda analizlengen.

  Kuanishbay Ashildiyev

  62-66

  87   34

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘QUVCHILARDA 4K KO‘NIKMALARINI RIVOJLANTIRISH Ushbu maqola maktab o‘quvchilarda XXI asrda zarur bo‘lgan hayotiy ko‘nikmalarni rivojlantirishga qaratilgan. Milliy qadriyatlarni saqlagan holda o‘quvchilar nafaqat fanlarni o‘rganadi, balki o’zida ko‘nikmalarni ha’m shakillantirib borishi zarur. Bu albatta davr talabidir. Maqola, zamonaviy bilimlar asosida o‘quvchilarda XXI asr ko‘nikmalarni 4K tamoyili asosida rivojlantirishga qaratilgan.

  Toydıq Mambetova

  67-69

  281   16

  • Batafsil o'qish
• 

  IJODIY GURUHLAR YA’NI JAMOAVIY IJODNING AHAMIYATI Ushbu maqolada badiiy ijod jarayonidagi faoilayt yuritib kelayotgan ijodiy guruhlar va ularning ijod yo‘lidagi umumiy maqsadlari haqida ma’lumotlar berishga harakat qildindi. Ijodiy guruhi nima ekanligini, u qanday xususiyatlar va afzalliklarga ega ekanligi, shuningdek, mazkur maqolada O‘zbekiston rassommlaridan tashkil topgan taniqli ijodiy guruhlar haqida so‘z boradi.

  Avazbek Nasirdinov

  70-73

  37   6

  • Batafsil o'qish
• 

  SARATON (RAK) KASALLIKLARI HAQIDA Ushbu maqolada saraton butun dunyo bo‘ylab kasallanish va o‘limning asosiy sabablaridan biridir va bu holatlar bir-biri bilan tubdan bog‘liq ekanligi haqida so’z yuritilgan.

  Kamola Yunusova, Shahzod Rabbimqulov

  74-76

  26   12

  • Batafsil o'qish
• 

  THE ROLE OF ENGLISH AS A GLOBAL LINGUA FRANCA: ADVANTAGES AND CHALLENGES This article analyzes the position of English as an international language of communication (lingua franca), examining its positive and negative aspects, and its impact on global education, business, and culture. Based on the analysis of existing academic literature, the article explores the significance of English in the globalization process and its future prospects.

  Xurmatoy Ermatova

  92-95

  46   8

  • Batafsil o'qish
• 

  SIRDARYO VILOYATINING SHO‘RLANGAN TUPROQLARNING AGROKIMYOVIY XOSSALARI Sirdaryo daryosining o‘rta oqimi chap sohilida Mirzacho‘l va Jizzax cho‘lligi, o‘ng qirg’oqda tog’oldi va Toshkent oldidagi vahoni qamrab oladi. Hudud ma’muriy jihatdan uchta yirikToshkent, Sirdaryo va Jizzax viloyatiga bo‘linadi. Sug’oriladigan yerlarning umumiy maydoni 985 ming gektarni tashkil etadi. Sirdaryo viloyati respublikamiz viloyatlari ichida o‘ziga xos tabiati bilan ajralib turuvchi eng kichik ma’muriy-hududiy birlikdir. Umumiy yer hududi 4280 km² va maydonі boʻyіcha ma’murіy-hududіy bіrlіklar іchіda faqat Toshkent shahrіdan katta, vіloyatlar іchіda eng oxіrgі oʻrіnda turadі. Hududining kichik bo‘lishiga qaramay, agroekologik jihatdan respublikamizda oldingi o‘rinlardan birini egallaydi.

  Asror Rizayev , Dilnoza Mannonova, Navruzoy Rizoyeva, Diyorbek Shodmonqulov, Iroda Mirg‘oziboyeva , Axrorbek Teshayev

  96-100

  59   9

  • Batafsil o'qish
• 

  GRECHIXA NAVLARINING FOTOSINTETIK FAOLIYATI (QOZON VA MAYSKIY NAVLARI) Ushbu maqolada marjumak (Fagopyrum esculentum) navlarining fotosintetik faoliyati, xususan Qozon va Mayskiy navlarining fotosintez jarayonidagi o'ziga xos xususiyatlari tahlil qilingan. Adabiyotlar tahlili asosida marjumak navlarining barg sathi dinamikasi, pigmentlar tarkibi va fotosintez mahsuldorligi o'rganilgan. Tadqiqot natijalari marjumak navlarining fotosintetik faoliyati rivojlanish fazalariga bog'liq holda o'zgarishini ko'rsatdi.

  Sarvinoz Bobonorova

  101-106

  30   17

  • Batafsil o'qish
• 

  SUNʼIY INTELLEKT DAVRIDA RIVOJLANGAN GʻARB MAMLAKATLARI VA MDH DAVLATLARIDA MUALLIFLIK HUQUQI MUHOFAZASI Ushbu maqolada sunʼiy intellekt va mualliflik huquqi o‘rtasidagi muammolar masalasi, shuningdek, sunʼiy intellekt davrida rivojlangan Gʻarb mamlakatlari va MDH davlatlarida mualliflik huquqi muhofazasi masalasi o‘rganilgan.

  Shohida Oybekova

  107-115

  26   6

  • Batafsil o'qish
• 

  YURIDIK AMALIYOTDA SUN’IY INTELLEKT TEXNOLOGIYALARINING TA’SIRI: NAZARIY-HUQUQIY TADQIQOT Ushbu maqolada sun’iy intellekt tushunchasi hamda uning yuridik amaliyotda qo‘llanilish doirasi, sun’iy intellektdan foydalanish bo‘yicha xalqaro tajriba, sun’iy intellektning qo‘llanilishi natijasida vujudga keldigan muammolar hamda ularga yechim sifatida bir nechta takliflar keltirib o‘tilgan.

  Marjona Xaydarova

  116-120

  116   26

  • Batafsil o'qish
• 

  OʻZBEKISTONDA ISLOM MOLIYASINI SHAKLLANTIRISH: AHAMIYATI, AFZALLIKLARI, KAMCHILIKLARI VA SHAKLLANTIRISH MEXANIZMLARI. Ushbu maqolada O‘zbekistonda Islom moliyasini shakllantirish masalalari yoritilgan. Maqolada Islom moliyasining ahamiyati, afzalliklari va kamchiliklari haqida batafsil fikr yuritiladi. Shuningdek, O‘zbekistonda Islom moliya tizimini shakllantirish uchun zarur bo‘lgan huquqiy, iqtisodiy va kadrlar bilan bog‘liq mexanizmlar ko‘rib chiqilgan. Islom moliyasi an’anaviy moliya tizimidan farqli ravishda foizsiz moliyalashtirish tamoyillariga asoslanadi va ijtimoiy adolat, xavfsiz investitsiyalarni qo‘llab-quvvatlash hamda real aktivlarga asoslangan bitimlarni amalga oshirishga qaratilgan. Mazkur maqola O‘zbekistonda Islom moliya tizimini rivojlantirish imkoniyatlari va istiqbollari haqida chuqur tahlil beradi.

  Mahmud Hamroqulov , Akbarxon Toxirov , Kamola Aripova , Farangiz Shonazarova

  121-127

  47   20

  • Batafsil o'qish
• 

  ANGOR TUMANI SHAROITIDA PISTA (PISTACIA VERA L.) YETISHTIRISH USULLARI Mazkur maqolada Surxondaryo viloyatining Angor tumani sharoitida pista (Pistacia vera L.) daraxtini samarali yetishtirish usullari yoritilgan. Pista o‘zining yuqori oziqaviy va tijorat qiymati bilan tanilgan mevali o‘simlik bo‘lib, quruq va issiq iqlim sharoitida muvaffaqiyatli o‘stiriladi. Maqolada Angor tumani iqlim va tuproq sharoitlariga mos tarzda pista yetishtirish texnologiyalari, tuproq tayyorlash, sug‘orish va oziqlantirish, zararkunandalarga qarshi kurash hamda hosilni yig‘ib olish jarayonlari batafsil yoritilgan. Tadqiqot natijalari Angor tumani va unga o‘xshash quruq iqlim sharoitlariga ega hududlarda pista yetishtirishni rivojlantirishga yordam beradi.

  Lobar Ergasheva

  239-243

  35   10

  • Batafsil o'qish
• 

  INSON HUQUQLARI VA ULARNING HIMOYASI JAHONDA VA O’ZBEKISTONDA Maqola insonga tegishli bo’lgan va inson foydalana oladigan huquqlar haqida o‘rganadi. Ushbu huquqlarga egalik qilish paytida ularni qanday vositalar bilan himoya qilishi haqida xalqaro huquqqa murojaat qiladi va shu asnoda inson huquqlarini himoyasini tadqiq etadi.Maqolada milliy hamda xalqaro huquqiy me’yorlar doirasida insonlarga tegishli bo’lgan barcha huquqlar va ularning himoyasi tahlil qilinadi. Tadqiqot natijalariga ko’ra,xalqaro tashkilotlar tomonidan ishlab chiqilgan konvensiya va shartnomalarning milliy qonunchiligimizga qanday usullar yordamida tatbiq etilganligi haqida o‘rganildi.

  Samira Usmonova

  244-251

  37   19

  • Batafsil o'qish
• 

  TEXNOLOGIYA DARSLARIDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALARNI QO`LLASH Ushbu maqola raqamli texnologiyalarning texnologiya sinflariga integratsiyasini o‘rganib chiqadi, raqamli vositalar o‘qitish samaradorligini, talabalarning faolligini va o'quv natijalarini qanday oshirishini ta'kidlaydi. Tadqiqot hozirgi dasturlarni, tegishli metodologiyalarni va o‘qituvchilar duch keladigan potentsial foyda va muammolarni qamrab oladi. Maqola raqamli vositalarni ta'lim sharoitlariga samarali kiritish bo‘yicha amaliy takliflar bilan yakunlanadi.

  Karomatillo Jalilov

  252-255

  53   21

  • Batafsil o'qish
• 

  ELECTRIC ENERGY EXTRACTION FROM MECHANICAL ENERGY At present, there are many ways to generate electricity. Including: solar panels, wind turbines, hydroelectric power plants, nuclear power plants and internal combustion generators. A special part of our project is the extraction of electric current from mechanical energy.

  U.T. Berdiyev , R.L. Karimboyev , T.A. Sangirov

  208-210

  25   28

  • Batafsil o'qish
• 

  MARKETING KÓRKEM ÓNER HÁM MÁDENIYATINIŃ ÁMELIY ÁHMIYETI Bul maqalada kórkem óner hám mádeniyat tarawindaǵi marketing máseleleri, oniń waziypasi hám tarawdi rawajlandiriwdaǵi xizmeti haqqinda toqtalip ótiledi. Sonday-aq, zamanagóy kórkem ónerdegi báseki hám marketingti rawajlandiriw usillari berilgen.

  Kamila Sadikova

  211-213

  35   14

  • Batafsil o'qish