895
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
SHAYBONIYLAR SULOLASI DAVRIDA BUXORO XONLIGIDA IQTISODIY
O’ZGARISHLAR VA IQTISODIYOTDA XALQARO MUNOSABATLAR
Srojeva Gulbahor Vahobovna
Osiyo Xalqaro Universiteti.
Tarix va filologiya kafedrasi o’qituvchisi.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14539961
Annotatsiya. Buxoro xonligi Hindiston, Xitoy, Eron, Rossiya, Arab davlatlari va qo‘shni
mintaqalardan keng turdagi mahsulotlarni olib kelgan. Bu import tovarlari xonlikning ichki
bozorini boyitgan va iqtisodiy hayotga ijobiy ta’sir ko‘rsatgan.XVI asrda Buxoro xonligida savdo-
sotiq Shayboniylar sulolasining hukmronligi davrida, xususan, Ubaydullaxon (1533–1540)
boshqaruvi vaqtida ayniqsa rivojlangan. Bu davrda xonlikning savdo-sotiq faoliyatida alohida
yutuqlarga erishgan.
Kalit so’zlar: Ubaydullaxon, Xitoy, Rossiya, Safaviylar davlati.
ECONOMIC CHANGES IN THE BUKHARA KHANATE AND INTERNATIONAL
RELATIONS IN THE ECONOMY DURING THE SHAYBANID DYNASTY
Abstract. The Bukhara Khanate imported a wide range of products from India, China, Iran,
Russia, Arab countries and neighboring regions. These imported goods enriched the internal
market of the khanate and had a positive impact on economic life. In the 16th century, trade in the
Bukhara Khanate was especially developed during the reign of the Shaybanid dynasty, in
particular, during the reign of Ubaydullah Khan (1533–1540). During this period, the khanate
achieved particular success in its trade activities.
Keywords: Ubaydullah Khan, China, Russia, Safavid state.
ЭКОНОМИЧЕСКИЕ ИЗМЕНЕНИЯ В БУХАРСКОМ ХАНСТВЕ ПРИ ДИНАСТИИ
ШАЙБАНИ И МЕЖДУНАРОДНЫЕ ОТНОШЕНИЯ В ЭКОНОМИКЕ
Аннотация. Бухарское ханство импортировало широкий ассортимент продукции
из Индии, Китая, Ирана, России, арабских стран и соседних регионов. Эти импортные
товары обогатили внутренний рынок ханства и положительно повлияли на экономическую
жизнь. В XVI веке торговля в Бухарском ханстве получила особое развитие в период
правления династии Шайбани, в частности, во времена правления Убайдуллы-хана. (1533-
1540). В этот период особые успехи были достигнуты в торговой деятельности ханства.
Ключевые слова: Убайдулла-хан, Китай, Россия, государство Сефевидов.
XVI asrda Buxoro xonligi Markaziy Osiyoda muhim siyosiy va iqtisodiy markazlardan biri
sifatida shakllangan.
896
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
Bu davrda xonlikda siyosiy hayot dinamik va murakkab edi, chunki turli sulolalar
hokimiyat uchun kurash olib borgan. Quyida XVI asrda Buxoro xonligidagi siyosiy hayotning
asosiy jihatlari haqida to’xtalib o’tamiz
XVI asr boshida Buxoro xonligi Shayboniylar sulolasi tomonidan asos solingan. Sulola
Movarounnahrni Temuriylar hukmronligidan so‘ng egalladi.Muhammad Shayboniyxon (1500–
1510) xonlikning birinchi hukmdori bo‘lib, u Movarounnahrda markazlashgan davlatni tashkil
qilishga harakat qildi. Biroq Shayboniylar sulolasining hokimiyati barqaror emas edi, chunki
sulola ichida hokimiyat uchun kurash va ziddiyatlar kuzatilgan. Ichki kurashlar va hokimiyatning
zaiflashishi,sulola ichidagi nizolar va amaldorlar o‘rtasidagi kelishmovchiliklar davlatni
zaiflashtirdi.
Shayboniylarning ba'zi hukmdorlari kuchli markazlashuvga intilgan bo‘lsa, boshqalar
mahalliy hokimlarni qo‘llab-quvvatlagan. Bu esa davlatning siyosiy barqarorligini buzdi Din
davlat boshqaruvida qozikalon va ulamolar muhim o‘rin egallagan. Qozikalon lavozimi (bosh
qozilik) faqat diniy masalalarda emas, balki siyosiy hayotda ham katta ta'sirga ega edi.Ulamolar
va diniy rahnamolar ko‘pincha siyosiy qarorlarni shakllantirishda muhim o‘rin tutgan. Xonlik
qozoq xonliklari, ayniqsa, Qosimxon davridagi kuchaygan qozoq qo‘shinlari bilan to‘qnash
kelgan. Bu tashqi tahdidlar xonlik hududlarini himoya qilishni talab qildi. Shuningdek, Safaviylar
davlatining Movarounnahrga ta’siri kuchli bo‘lib, ular bilan chegara hududlari uchun doimiy
kurash olib borilgan. XVI asr oxirida Shayboniylar sulolasi ichki ziddiyatlar tufayli
zaiflashganidan keyin Buxoro xonligi hukmronligi Ashtarxoniylar sulolasiga (Joniylar) o‘tdi.
Bu o‘zgarish xonlik siyosiy hayotida yangi davrni boshlab berdi. Buxoro shahri nafaqat
siyosiy, balki madaniy va diniy markaz bo‘lgan. Bu shahar xalqaro savdo yo‘llarida joylashgani
sababli xonlikning iqtisodiy ahamiyati ham katta edi.
Umuman, XVI asrda Buxoro xonligida siyosiy hayot ichki kurashlar, tashqi tahdidlar va
diniy-siyosiy rahbarlarning o‘zaro ta’siri bilan belgilangan. Bu davr xonlikning keyingi asrlardagi
rivojlanishiga asos bo‘lgan.
XVI asrda Buxoro xonligida iqtisodiy hayot qishloq xo‘jaligi, hunarmandchilik, savdo va
bojxona faoliyatlariga asoslangan bo‘lib, Markaziy Osiyodagi iqtisodiy markazlardan biri sifatida
rivojlangan. Quyida xonlikdagi iqtisodiy hayotning asosiy jihatlari haqida ma'lumot beraman:
Qishloq xo’jaligida sug‘orish tizimlari: Sug‘orma dehqonchilik asosiy o‘rinda edi.
Zarafshon daryosi vodiysi va boshqa sug‘orish tizimlari tufayli qishloq xo‘jaligi yaxshi
rivojlangan. Ariq va kanallar orqali dalalar sug‘orilgan.
Asosiy ekinlardan bug‘doy, arpa, sholi, paxta, meva va sabzavot yetishtirilgan. Paxta xom
ashyosi ichki va tashqi bozorlarda savdo qilish uchun muhim mahsulot edi.
897
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
Cho‘l va tog‘li hududlarda chorvachilik rivojlangan bo‘lib, qo‘y, tuya, ot va qoramol
boqilgan.
Chorvachilik mahsulotlari savdoda ham ahamiyatga ega bo‘lgan. Hunarmandchilikning
quyidagi sohalari rivojlangan. Buxoroda kulolchilik, zardo‘zlik, temirchilik, gilamdo‘zlik, teri
mahsulotlari tayyorlash va yog‘och o‘ymakorligi rivojlangan edi.Hunarmandlar tomonidan ishlab
chiqarilgan kiyim-kechak, idish-tovoq va boshqa mahsulotlar ichki bozorda keng tarqalgan va
eksport qilinardi.
Hunarmandchilik ustaxonalari: Shaharlar, ayniqsa Buxoro va Samarqand,
hunarmandchilik ustaxonalari va bozorlari bilan mashhur edi. Hunarmandlar mahalliy bozorlarga
mahsulot etkazib berishdan tashqari, karvonlar orqali tashqi savdoga ham jalb qilingan. Buxoro
xonligi xalqaro savdo yo‘llarida joylashgan bo‘lib, Ipak yo‘lining muhim bekatlaridan biri edi.
Xitoy, Hindiston, Eronga boruvchi savdo karvonlari Buxorodan o‘tgan. Shaharlar ichida
faol bozorlar tashkil qilingan, tashqi savdo esa ipak, paxta, zargarlik buyumlari, tuz, ziravorlar va
boshqa tovarlar bilan amalga oshirilgan.
Xonlik qo‘shni davlatlar bilan iqtisodiy aloqalar o‘rnatgan. Savdo-sotiqni qo‘llab-
quvvatlash maqsadida bojxona tizimi yo‘lga qo‘yilgan.
Soliq turlari: Dehqonlardan va savdogarlardan hosil solig‘i (zakat) va boshqa soliqlar
yig‘ilgan. Soliq siyosati iqtisodiy barqarorlikni ta’minlashda muhim ahamiyat kasb etgan.
Savdo bojxonalari: Xonlikning savdo yo‘llarida bojxona punktlari bo‘lib, bu yerda
savdogarlardan boj to‘plangan. Bu daromadlar davlat byudjetining muhim qismini tashkil qilgan.
XVI asrda Buxoro xonligida tashqi savdo Ipak yo‘li orqali xalqaro savdo tizimiga
qo‘shilgan bo‘lib, bu xonlikning iqtisodiy rivojlanishida katta ahamiyatga ega edi. Tashqi savdoda
quyidagi mahsulotlar asosiy o‘rin tutgan:
1. Ipak Buxoro xonligi ipak ishlab chiqarish va eksport qilishda muhim o‘rin egallagan.
Ipak matolari Markaziy Osiyo, Hindiston, Eronga va Yaqin Sharq mamlakatlariga jo‘natilgan.
Xitoydan olib kelingan xom ipakni qayta ishlash va uni sifatli mato shaklida eksport qilish
rivojlangan edi.
2. Paxta va paxta mahsulotlari Paxta xomashyosi va undan tayyorlangan matolar savdoda
muhim ahamiyatga ega edi. Paxta mahsulotlari Yevropa va Hindistonga eksport qilingan.
3. Chorvachilik mahsulotlari :Qo‘y terisi, jun, charmdan tayyorlangan buyumlar va otlar
xonlikning asosiy eksport mahsulotlaridan biri edi.
4. Dehqonchilik mahsulotlari: Bug‘doy, arpa va sholi kabi don mahsulotlari mahalliy
ehtiyojlarni qondirish bilan birga, ba’zi hududlarga eksport qilingan.
898
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
5. Zargarlik buyumlari va qimmatbaho metallar:Buxoro hunarmandlari tomonidan
tayyorlangan zargarlik buyumlari (oltin, kumush taqinchoqlar) va qimmatbaho toshlar eksport
qilingan.
Bu mahsulotlar Sharq mamlakatlari va Hindiston bozorlarida talabgir bo‘lgan. XVI asrda
Buxoro xonligi Ipak yo‘li tizimi orqali xalqaro savdo markazlaridan biri bo‘lib, ko‘plab qo‘shni
va uzoq davlatlar bilan savdo aloqalarini rivojlantirdi. Quyida xonlikning asosiy savdo hamkorlari
va yo‘nalishlari haqida batafsil ma’lumot keltiriladi:Hindiston Buxoro xonligining eng muhim
savdo hamkorlaridan biri edi.
Buxoro savdogarlari bu mamlakatga paxta, jun, charmdan tayyorlangan mahsulotlar va
ziravorlar eksport qilgan.Hindistondan Buxoroga ipak, shakar, ziravorlar, qimmatbaho toshlar va
Hindiston mahsulotlari keltirilgan.Buxoro xonligi Xitoy bilan savdo aloqalarini Ipak yo‘li orqali
amalga oshirgan. Xitoydan ipak, chinni idishlar, qimmatbaho buyumlar va choy import
qilingan.Xitoyga Buxoro orqali paxta, qorako‘l terisi va zargarlik buyumlari yetkazib berilgan.
Eron bilan savdo aloqalari ikki davlat o‘rtasidagi siyosiy ziddiyatlarga qaramay davom
etgan.
Buxorodan Eronga qorako‘l terisi, paxta matolari va zargarlik buyumlari eksport qilinib,
Erondan ipak va ipak mahsulotlari, ziravorlar va qimmatbaho buyumlar import qilingan.
XVI asr oxiriga kelib Buxoro xonligi va Rossiya o‘rtasidagi savdo aloqalari faollashdi.
Rossiyaga jun, qorako‘l terisi, paxta mahsulotlari va ziravorlar eksport qilinib, Rossiyadan temir,
asbob-uskunalar, qurol-yarog‘ va sanoat mahsulotlari keltirilgan.Qozoq xonliklari bilan savdo
aloqalari ko‘proq chorvachilik mahsulotlariga asoslangan. Qozoqlardan otlar, teri va jun sotib
olingan. Buxoro ularga don mahsulotlari va boshqa tovarlarni eksport qilgan.Movarounnahrdagi
qo‘shni xonliklar: Samarqand, Toshkent, va boshqa mahalliy hududlar bilan faol ichki savdo olib
borilgan. Arab mamlakatlari, xususan, Arabiston yarimoroli va O‘rta Sharq davlatlari bilan savdo
qilinib, bu hududlarga ipak, paxta mahsulotlari va qorako‘l terisi eksport qilingan. Sharqiy
Turkiston hududlari bilan faol savdo aloqalari amalga oshirilgan. Bu yerda asosan chorvachilik
mahsulotlari va ipak mahsulotlari muhim rol o‘ynagan.
Xulosa qilib aytganda, Buxoro xonligi Ipak yo‘lining strategik markazida joylashgan
bo‘lib, Hindiston, Xitoy, Eron, Rossiya va qo‘shni hududlar bilan faol savdo aloqalarini olib
borgan. Bu savdo xonlikning iqtisodiy rivojlanishi va xalqaro savdo tizimidagi o‘rnini
mustahkamladi.
XVI asrda Buxoro xonligiga xalqaro savdo yo‘llari orqali turli davlatlardan mahsulotlar
olib kelingan. Buxoro xonligi o‘zining strategik geografik joylashuvi tufayli Ipak yo‘lining muhim
markazlaridan biri bo‘lib, bu unga dunyoning turli mintaqalaridan mahsulotlarni import qilish
imkonini bergan. Quyida asosiy manbalar va import mahsulotlari keltiriladi:
899
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
Ziravorlar (masalan, qalampir, dolchin, chinnigullar)
Qimmatbaho toshlar va metall buyumlar
Ipak va ipak matolar
Shakar va shirinliklar
Hindiston savdogarlari karvonlar orqali Buxoroga mahsulot olib kelishgan, ayniqsa
ziravorlar va qimmatbaho toshlar mashhur bo‘lgan. Xulosa qilib aytganda, Buxoro xonligi
Hindiston, Xitoy, Eron, Rossiya, Arab davlatlari va qo‘shni mintaqalardan keng turdagi
mahsulotlarni olib kelgan. Bu import tovarlari xonlikning ichki bozorini boyitgan va iqtisodiy
hayotga ijobiy ta’sir ko‘rsatgan.
XVI asrda Buxoro xonligida savdo-sotiq Shayboniylar sulolasining hukmronligi davrida,
xususan, Ubaydullaxon (1533–1540) boshqaruvi vaqtida ayniqsa rivojlangan. Bu davrda
xonlikning savdo-sotiq faoliyatida quyidagi yutuqlar kuzatilgan:
Ubaydullaxon davrida iqtisodiy barqarorlik.Ubaydullaxon hokimiyati markazlashgan
boshqaruvni kuchaytirib, mamlakat ichida siyosiy va iqtisodiy barqarorlikni ta’minlagan. Bu
savdo aloqalarining rivojlanishi uchun qulay muhit yaratgan.
Xonlikning asosiy shaharlari, xususan, Buxoro, Samarqand, va Karmana xalqaro savdo
markazlari sifatida faoliyat ko‘rsatgan.Ubaydullaxon tashabbusi bilan Ipak yo‘li savdo yo‘llari
faol qo‘llab-quvvatlangan va karvon yo‘llarining xavfsizligi ta’minlangan.
Xalqaro savdo orqali Buxoro xonligi Hindiston, Xitoy, Eron va Rossiya bilan iqtisodiy
aloqalarni mustahkamladi.Ubaydullaxon davrida ichki bozorlarda mahsulot ishlab chiqarish hajmi
oshgan, bu esa tashqi savdoga salmoqli hissa qo‘shgan.
Hindistondan olib kelingan qimmatbaho toshlar, chinni va ziravorlar hamda Buxorodan
Hindistonga eksport qilingan jun, paxta va qorako‘l mahsulotlari bu savdoning muvaffaqiyatli
bo‘lganini ko‘rsatadi.
Xulosa:Ubaydullaxon davrida siyosiy barqarorlik, savdo yo‘llarining xavfsizligi va
infratuzilmaning rivoji tufayli Buxoro xonligida savdo-sotiq alohida yuksalishga erishgan. Bu davr
savdo aloqalari, ayniqsa, xalqaro savdoda Buxoro xonligining mavqeini mustahkamlashga yordam
bergan.
REFERENCES
1.
Vahobovna, S. G. (2024). XX ASR BOSHLARIDA XITOYNING YAPON
AGRESSIYASIGA QARSHI KURASHI.
TA'LIM VA RIVOJLANISH TAHLILI ONLAYN
ILMIY JURNALI
,
4
(5), 264-273.
2.
Srojeva, G. (2024). 1929-1932-YILLАRDАGI JAHON IQTISODIY INQIROZI
DAVRIDA YAPONIYA.
NRJ
,
1
(2), 118-128.
900
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
3.
Vahobovna, S. G. (2024). Canada during the world economic crisis of 1929-1933. TA'LIM
VA RIVOJLANISH TAHLILI ONLAYN ILMIY JURNALI, 4(4), 48-54.
4.
Srojeva, G. . (2024). ATTENTION PAID TO PRESCHOOL EDUCATIONAL
INSTITUTIONS IN NEW UZBEKISTAN. Modern Science and Research, 3(2), 258–266.
Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/30750
5.
Srojeva, G. (2024). THE CANADIAN ECONOMY DURING THE GLOBAL
ECONOMIC CRISIS. Modern Science and Research, 3(2), 57–63. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/30678
6.
Vahobovna, S. G. (2024). Vahobovna, S. G. (2024). Role of Preschool Educational
Institutions in Education of a Perfect Person. EUROPEAN JOURNAL OF INNOVATION
IN NONFORMAL EDUCATION, 4(3), 208-214.
7.
Vahobovna, S. G. (2023). QUYI ZARAFSHON VOHASI TURIZM IMKONIYATLARI.
8.
Srojeva, G. . (2024). STRENGTHENING THE MATERIAL AND TECHNICAL BASE
OF PRESCHOOL EDUCATION AND TRAINING INSTITUTIONS. Modern Science
and Research, 3(2), 673–681. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-
research/article/view/29450
9.
Srojeva, G. (2024). INTERNATIONAL COOPERATION IN THE FIELD OF
EDUCATION. Modern Science and Research, 3(2), 1041–1050. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29547
10.
Srojeva , G. . (2024). SOLUTIONS, RESULTS AND PROBLEMS OF REFORMS IN
THE FIELD OF EDUCATION. Modern Science and Research, 3(1), 782–788.
11.
Srojeva, G. (2024). EFFECTIVE FORMS OF SPIRITUAL AND MORAL EDUCATION
AND EDUCATIONAL WORK IN A PRESCHOOL EDUCATIONAL INSTITUTION.
Modern
Science
and
Research,
3(2),
247–253.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29010
12.
Vahobovna, S. G. (2021). Khoja Abdulkhaliq Ghijduvani And Its Method. European
Journal of Humanities and Educational Advancements, 2(10), 39-40.
13.
Gulbahor, S. (2023). CONTINUITY IN EDUCATION-CHIEF MEZON.
Modern Science
and Research
,
2
, 834-839.
14.
Srojeva, G. (2023). LOWER ZARAFSHAN OASIS TOURISM OPPORTUNITIES.
Modern Science and Research, 2(10), 199–204.
15.
Srojeva , G. (2023). CONTINUITY IN EDUCATION-CHIEF MEZON.
Modern Science
and Research
,
2
(12), 834–839. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-
research/article/view/27238
901
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
16.
Vahobovna, S. G. (2024). YANGI O’ZBEKISTONDA MAKTABGACHA TA’LIM–
TARBIYA MUASSASALARIGA QARATILAYATGAN E’TIBOR.
17.
Vahobovna, S. G. (2024). MAKTABGACHA TA'LIM MUASSASIDA MA'NAVIY-
AXLOQIY TARBIYA VA MA'RIFIY ISHLARNING SAMARALI SHAKLLARI.
18.
Vahobovna, S. G. (2024). TALIM SOHASIDAGI ISLOHATLAR ECHIMI,
NATIJALARI VA MUAMMOLARI.
19.
Vahobovna, S. G. (2024). MAKTABGACHA TA'LIM–TARBIYA MUASSASALARI
MODDIY TEXNIKA BAZASINI MUSTAHKAMLASH.
20.
Srojeva, G. (2024). TA’LIM SOHASIDA XALQARO HAMKORLIK..
21.
Vahobovna, S. G. (2024). JAHON IQTISODIY INQIROZI DAVRIDA KANADA
IQTISODIYOTI.
22.
Vahobovna, S. G. (2023). TA'LIMDA UZVIYLIK-BOSH ME'ZON.
23.
Vahobovna, S. G. (2024). YANGI O’ZBEKISTONDA MAKTABGACHA TA’LIM–
TARBIYA MUASSASALARIGA QARATILAYATGAN E’TIBOR.
24.
Vahobovna, S. G. (2024). JAHON IQTISODIY INQIROZI DAVRIDA KANADA
IQTISODIYOTI.
25.
Srojeva, G. (2024). TA’LIM SOHASIDA XALQARO HAMKORLIK.
26.
Vahobovna, S. G. (2024). MAKTABGACHA TA'LIM–TARBIYA MUASSASALARI
MODDIY TEXNIKA BAZASINI MUSTAHKAMLASH.
27.
Vahobovna, S. G. (2024). MAKTABGACHA TA'LIM MUASSASIDA MA'NAVIY-
AXLOQIY TARBIYA VA MA'RIFIY ISHLARNING SAMARALI SHAKLLARI.
28.
Muyiddinov Bekali. (2023). MO’G’ULLAR BOSQINI DAVRIDA BUXORONING
AYANCHLI TAQDIRI. TADQIQOTLAR.UZ, 25(2), 212–215. Retrieved from
http://tadqiqotlar.uz/index.php/new/article/view/308
29.
Muyiddinov Bekali. (2023). THE ROLE OF BUKHARA AND OTHER CITIES IN THE
MILITARY ART AND ARMY STRUCTURE OF KHOREZMSHAHS .
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 35(3), 55–58.
https://www.newjournal.org/index.php/01/article/view/10035
30.
Muyiddinov, B. (2024). BARTHOLD'S "СОЧИНЕНИЯ. ТОМ I. ТУРКЕСТАН В
ЭПОХУ МОНГОЛЬСКОГО НАШЕСТВИЯ" THE HISTORY OF THE CREATION
OF THE WORK. MODERN SCIENCE AND RESEARCH, 3(1), 699–
https://doi.org/10.5281/zenodo.10552555
31.
Muyiddinov, B. (2024). THE ROLE OF MILITARY REFORMS IN THE BUKHARA
KHANATE IN THE LIFE OF THE STATE UNDER THE SHAYBANIDS. MODERN
SCIENCE AND RESEARCH, 3(2), 646–648.
902
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
32.
MB Bahodir o’g’li. (2024). Military Art of Turkish Khaganate in the Early Middle Ages.
European Journal of Innovation in Nonformal Education, 4
(16), 223–227.
https://inovatus.es/index.php/ejine/article/view/2705/2586
33.
Gulyamov, A. A. (2024). JАMIYАTIMIZNING IJTIMОIY-IQTISОDIY, MА’NАVIY-
MАDАNIY SОHАLАRIDА ОILАNING RОLI.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ
,
36
(2), 149-153.
34.
Azizovich, G. A. (2024). Trade Relations of Population in Bukhara Emirate, Shariah Rules
and Regulations in Commercial Affairs, Partnership Relations.
EUROPEAN JOURNAL
OF INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION
,
4
(9), 189-194.
35.
Boltayev, O. (2023). A GENERAL DESCRIPTION OF THE POLITICAL AND
DIPLOMATIC PROCESSES IN CENTRAL ASIA IN THE MIDDLE OF THE 18TH
CENTURY. Modern Science and Research, 2(9), 145–149. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/24063
36.
B Okhun Evidences from Beruni's Work" Moniques Left from Ancient People" In
Discovering the Personality of Iskandar Zulqarnain EUROPEAN JOURNAL OF
INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION 4 (9), 195-198
37.
Yuldosheva , F. Y. qizi. (2023). LEV NIKOLAYEVICH GUMILYOVNING “QADIMGI
TURKLAR” ASARIDA KOʻKTURKLAR YODGORLIKLARI XUSUSIDA. GOLDEN
BRAIN, 1(16), 338–342.
38.
Toshpo’latova,
S.
(2024).
TARIX
FANINI
O’QITISHDA
SAMARALI
METODLAR.
Modern Science and Research
,
3
(11), 774-782.
39.
Тошполатова, Ш. (2024). THE PRESENT IRANIANS.
Журнал универсальных
научных исследований
,
2
(5), 453-462.
40.
Toshpo’latova, S. (2024). BUXORODAGI SAROYLAR.
Modern Science and
Research
,
3
(5), 522-529.
41.
Toshpo’latova, S., & Xudoyqulov, S. (2024). History And Ethnology Of Olot
District.
Modern Science And Research
,
3
(5), 148-151.
42.
oshpo’latova, S., & Jo’rayeva, M. (2024). HISTORY AND ARCHITECTURAL
MONUMENTS OF JONDOR DISTRICT.
Modern Science and Research
,
3
(2), 447-450.
43.
Qizi, R. S. S., Shukhratovna, T. S., & Karamatovna, M. A. (2024). Implementation of
Education and Protection of Children's Rights in the age of Technology.
SPAST
Reports
,
1
(7).
44.
Shuhratovna, T. S. (2024). Linguistic Anthropology.
European Journal Of Innovation In
Nonformal Education
,
4
(3), 432-437.
903
ResearchBib IF-2023: 11.01, ISSN: 3030-3753, Valume 1 Issue 10
45.
Toshpo‘latova, S. S., & Naimov, I. N. (2023). MS ANDREYEV–O’RTA OSIYO
XALQLARI ETNOGRAFIYASINING YIRIK OLIMI.
Innovations in Technology and
Science Education
,
2
(8), 1214-1222.
46.
Toshpo’latova, S., & Tursuntoshova, S. (2024). Khoja Abdulkholiq Gijduvani.
Modern
Science and Research
,
3
(2), 87-93.
47.
Toshpo’latova, S. (2024). Ethnolinguistics Of Ethnologies Of Bukhara.
Modern Science
and Research
,
3
(2), 1004-1011.
48.
Toshpo’latova, S. (2024). Ethnolinguistics.
Modern Science and Research
,
3
(2), 500-507.
49.
Toshpo’latova, S. (2024). Religious Anthropology.
Modern Science and Research
,
3
(1),
504-510.
50.
Shakhnoza Shuhratovna, T. (2023). MS Andreyev’S Way Of Life.
American Journal of
Language, Literacy and Learning in STEM Education (2993-2769)
,
1
(10), 655-659.
51.
Shuhratovna, T. S. (2023). Ethnological Analysis Of National Costumes And Rituals Of
Tajiks In The Works Of MS Andreyev.
International Journal Of History And Political
Sciences
,
3
(12), 42-47.
52.
Toshpo’latova, S. (2023). MS Andreyev-Scientific Career.
Modern Science and
Research
,
2
(12), 801-807.
53.
Shuhratovna, T. S. (2023). Etymology Of Tajik Marriage Ceremony.
International Journal
Of History And Political Sciences
,
3
(11), 17-23.
54.
Toshpo’latova, S., & Ashurova, G. (2023). THE HISTORY AND DESCRIPTION OF
THE WORK OF MS ANDREYEV-" ARK BUKHARI".
Modern Science and
Research
,
2
(9), 404-409.
55.
Toshpo’latova, S. (2023). ETHNOLOGICAL ANALYSIS OF CALENDRICAL
CALCULATION AND LENGTH MEASUREMENTS OF KHUF VALLEY TAJIKS IN
THE RESEARCHES OF MS ANDREYEV.
Modern Science and Research
,
2
(10), 291-
299.
56.
Toshpo’latova, S. (2023). A STUDY OF THE WEDDING CEREMONY OF THE
TAJIKS OF AFGHANISTAN.
Modern Science and Research
,
2
(9), 84-89.
57.
Naimov, I., & Toshpo‘latova, S. (2023). Marriage Ceremony Of Tajiks In The Work Of
Mikhail Stepanovich Andreyev “Tadjiki Dolini Khuf”.
International Journal of
Intellectual Cultural Heritage
,
3
(1), 12-16.
58.
Toshpo‘latova, S. S. (2023). Tojiklar Milliy Kiyim-Kechaklari Va “Beshmorak”
Marosimining Etnologik Tahlili.
Scholar
,
1
(28), 395-401.
