№ 10 (2023) Modern science and research

Maqolalar

• 

  QORAQALPOQ ADABIYOTIDA BERDАQNING TUTGAN O`RNI Mazkur mаqоlаdа о`zbek vа qоrаqаlpоq iftixоri, buyuk shоir, аdib Berdаq hаyоtining аyrim jihаtlаri hаmdа ijоdining о`zigа xоsligi tаhlil etilаdi.

  Ayxan Kaypnazarova

  176-178

  42   9

  • Batafsil o'qish
• 

  THE ROLE OF TALENT IN THE DEVELOPMENT OF A PERSON'S COMMUNICATION STYLE In this article, the role of talent in the development of a person's communication style and the culture of communication is the most necessary factor for a person. The main reason why a person is called a product of social relations means that he is always in the circle of people, in the framework of interaction with them. This indicates that one of the most leading and influential activities of a person is communication. It is an important task for teachers and psychologists to identify gifted children in time and direct their talents to a specific field.

  Zuhro Abdullayeva

  179-182

  74   17

  • Batafsil o'qish
• 

  SOLAR POWER PLANTS SOLUTION TO ELECTRICITY PROBLEMS Rational use of solar energy, availability of alternative energy sources.

  Alisher Tuymurodov, Gulasalkhon Rashidova

  183-185

  70   14

  • Batafsil o'qish
• 

  СКРИНИНГ НОВЫХ РЕГУЛЯТОРОВ РОСТА ХЛОПЧАТНИКА Изучение и создание новых физиологически активных веществ – регуляторов роста и развития растений имеет исключительное значение. Известно, что микроэлементы принимают самое активное участие во многих жизненных процессах, происходящих в растениях на молекулярном уровне, поэтому в синтезе координационных соединений, предназначенных для стимуляции роста растений, были использованы такие микроэлементы, как металлы кобальт и никель. Исследования по установлению оптимальной концентрации растворов исследуемых препаратов для предпосевной обработки семян, изучение воздействия их на всхожесть семян и интенсивность прорастания проводили в лаборатории агрохимии ИОНХ АН Руз. Проведенные лабораторные исследования по изучению влияния препаратов на прорастание и всхожесть семян хлопчатника позволили выявить наиболее перспективные соединения с набором свойств, регулирующих рост и развитие растений хлопковых семян. Проведены две серии опытов: испытания никелевых соединений, а во второй – кобальтовых. Получены данные по сравнительной характеристике показателей при определении влияния координационных никелевых и кобальтовых соединений на всхожесть и прорастание семян хлопчатника, в также данные, характеризующие действие испытуемых соединений на среднюю длину и вес проростков. На основании проведенных лабораторных опытов отобраны следующие соединения: Cо(HCOO)2·CH3CONH2·CO(NH2)2; Cо(HCOO)2·HCONH2·CO(NH2)2; Ni(HCOO)2·CH3CONH2·CS(NH2)2; Ni (HCOO)2·HCONH2 ·CO(NH2)2 для проведе-ния дальнейших агрохимических исследований.

  Гулноза Ахмаджонова

  193-198

  51   10

  • Batafsil o'qish
• 

  ТАРИХНИ БИЛИШ ОРКАЛИ ТАСВИРИЙ САНЪАТ НАМУНАЛАРИНИ ТУШУНИШГА ЎРГАТИШ УСУЛЛАРИ Mақолада тасвирий санъат намуналарини тарихга боғлаб ўқитиш, уларга ҳар қандай санъат асарини тушунишга ўргатиш усуллари ҳақида, шу маънода тарихий суратлар, миниатюралар, ноёб расмларни тушунишда муайян санъат асари билан боғлиқ бўлган тарихни билиш ҳақида фикр юритилади.

  Жалғасбай Абатов

  193-198

  87   7

  • Batafsil o'qish
• 

  GYMNASTICS FOR CHILDREN OF PRESCHOOL AGE Physical activity has the best effect on a child's health, and it is a proven fact that they tire the body, train willpower and strengthen character. But how to determine the limit of feasibility, how to determine what kind of sport is useful for a child and, conversely, what is inappropriate for a child. Recently, gymnastics for children has become popular, especially among parents and teachers, who began to engage in it almost from the cradle. Gymnastics classes are held in kindergartens, schools and child development centers, but is it as cool as the teachers say? What is good and bad in this sport, and at what age can and should do it? The answers are in the article.

  Iroda Oralbaeva, Yunus Xojabaev

  199-201

  90   10

  • Batafsil o'qish
• 

  YENGIL ATLETIKADA О’RTА MАSОFАGА YUGURUVCHI SPОRTCHILАRNING MASHG‘ULOT JARAYONINI TASHKIL ETISH PRINSIPI Ushbu maqolada yengil atletikada о’rtа mаsоfаgа yuguruvchi spоrtchilаrning mashg‘ulot jarayonini tashkil etish prinsipi haqida fikr yuritilgan.

  J.O. Axmatov, D.M. Kabilova

  202-207

  63   19

  • Batafsil o'qish
• 

  SPORT MAKTABLARIDA 10-12 YOSHDAGI QIZLARNI UCH XATLAB SAKRASH TEXNIKASIGA O`RGATISHDA TEZKOR KUCHNI SHAKILLANTIRISH SAMARADORLIGI Ushbu maqolada 10-12 yoshli yosh sportchi qizlarga yengil atletikaning uch hatlab sakrash texnikasini o’rgatish, o’rgatish usullari hamda tezkorlik kuchini rivojlantirish samaradorligi va ularni qay tarzda qiziqtirish to’g’risida batafsil ko’rsatilgan. Shuningdek uch hatlab sakrashda sportchilarning yutuq va kamchiliklari hamda mashg’ulot rejasini shakllantirish masalalari atroflicha yoritib berilgan.

  J.O. Axmatov, N.O‘. Isoyeva, D.M. Kabilova

  208-217

  51   25

  • Batafsil o'qish
• 

  EKSTREMIZM VA TERRORIZM – JAMIYAT BARQARORLIGIGA TAHDID Mazkur maqolada bugungi kunda ekstremizm va terrorizmning jamiyat barqarorligiga ta’siri hamda ekstremistik va terrorchilik faoliyatlariga qarshi kurashishda O‘zbekistonning tutgan o‘rni hamda Oʻzbekistonda 2021-2026-yillarga moʻljallangan ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashish boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi Milliy strategiyasining asosiy ustuvor yoʻnalishlari haqida so‘z yuritiladi. Shuningdek, bu boradagi salbiy oqibatlarni oldini olish bilan bog‘liq takliflar keltirilgan.

  Bahodir G‘ulomov , Abdullo Muzaffarov

  218-225

  52   22

  • Batafsil o'qish
• 

  MARKAZIY OSIYODA ZARDUSHTIYLIK DAVRIDA JAMOAVIY URF-ODAT VA MAROSIMLAR. Ushbu maqolada zardushtiylar tomonidan o’tkazilgan bayram va marosimlar, dafn marosimlari va hozirgi kunda ham xalqimiz orasida saqlanib qolgan zardushtiylik urf-odatlari haqida so’z boradi.

  Muattar Jumayeva

  226-229

  43   14

  • Batafsil o'qish
• 

  ERTA BOLALIK DAVRIDA SPORT BILAN SHUG'ULLANISHNING IJTIMOIY RIVOJLANISHGA TA'SIRI Erta bolalik deb ataladigan 0-6 yosh oralig'i o'sish va rivojlanish eng tez sodir bo'lgan davrlardan biridir. Bu davrda ijtimoiy va hissiy rivojlanish, ayniqsa, til rivojlanishi va jismoniy rivojlanish ham tezlashadi. Bu davrda rivojlanish sohalarida yuzaga keladigan har qanday muammolar bolalarning boshqa rivojlanish sohalariga ham, kelajakdagi hayotiga ham salbiy ta'sir qiladi. Ijtimoiy rivojlanish - bu erta bolalik davrida o'qituvchilar, oilalar va tadqiqotchilar tomonidan tez-tez ta'kidlangan rivojlanishning asosiy yo'nalishlaridan biri. Buning asosi shundaki, ijtimoiy rivojlanish ikkala ijtimoiy munosabatlarga ham ta'sir qiladi.

  Dilnoza Yarashova

  230-234

  209   94

  • Batafsil o'qish
• 

  JISMONIY TARBIYA VA SPORT FANIDAN O’QITISH FAOLIYATI VA FALSAFA Shaxsni ijtimoiylashtirish usullaridan biri bu ta’limdir. Boshqa nuqtai nazardan qaraganda, ta’lim sxemani o’zgartirish yoki zanjirni qisqartirish jarayonidir. O’zgarish jarayonida sxemaning faoliyati bevosita ta’lim dasturi bilan bog’liq. Ta’lim Dastur maqsadlar, o’quv maqsadlari va baholash mezonlaridan iborat. Bunda kontekst, nima uchun, nima, qanday, qancha savollarga javob topishga harakat qilindi. Pedagoglar bu savollarga javob izlar ekanlar, ularga turli vositalar va o’qitish usullari ta’sir ko’rsatdi. Maktab dasturlarida jismoniy tarbiya darslarining asosiy maqsadi jismoniy tarbiya va sport madaniyati jismoniy shaxslarga ular qilishlari kerak bo’lgan narsa yaxshi sport tomoshabin bo’lishdir. Maqsadlarga yetarlicha erishish orqali buni amalga oshirish mumkin. Maqsadlarga erishishda ta’lim-tarbiya faoliyatida tutiladigan yo’l muhim ahamiyatga ega. Bu yo’llarni ikkita asosiy guruhga bo’lish mumkin: o’qituvchiga yo’naltirilgan, o’quvchiga yo’naltirilgan. O’qituvchining markazida bo’lgan jismoniy tarbiya va sport mashg’ulotlari odatda doimiy va asosiy va shunga o’xshash tamoyillar muhimroqdir. E’tiborga olishda o’quvchining o’quv-tarbiya faoliyatida faol ishtirok etishini ta’minlovchi tadbirlarga ko’proq e’tibor qaratish lozim. Bu yerda uni maqtash mumkin. Bundan tashqari, o’rganish, hissiy va psixomotor jihatlarning butun majmuasini tashkil etganligi sababli, sportda faqat jismoniy rivojlanish yetarli emas. Maqsad inson va insonning hayotda mavjudligi bo’lgani uchun o’quvchining qiziqish va ehtiyojlarini hisobga olish zarurati birinchi o’ringa chiqdi. Shulardan kelib chiqib aytish mumkinki, ta’lim va o’qitishga yondashuvlarni yagona nuqtai nazardan tahlil qilib bo’lmaydi.

  Shoxrux Sirojev

  235-243

  175   30

  • Batafsil o'qish
• 

  JISMONIY TARBIYADA FAIR PLAYNING O‘RNI 20-asr davomida sport faoliyatining, ayniqsa futbolning ko'payib borayotgan tijoratlashuvi va siyosiylashuvi sportchilar orasida "har qanday holatda ham g'alaba qozonish" g'oyasini ustun qildi. Mutaxassislarda normal hisoblangan bu holat endi havaskor sportda ham qabul qilingan. Ma'lumki, so'nggi yillarda kattalar sportchilariga qaratilgan qizg'in tushuntirish ishlari "Fair Play" konsepsiyasini shakllantirish uchun etarli emas. Shu sababli, boshlang'ich va o'rta maktab o'quvchilari o'qishning boshlang'ich nuqtasi bo'lishi kerak degan g'oya ahamiyat kasb etdi. Biroq bu sa’y-harakatlarning muvaffaqiyati maktab jismoniy tarbiyasida “Fair Play”ga qanday erishish mumkinligi va bu malakaga ega bo‘lgan jismoniy tarbiya o‘qituvchilarining mavjudligini bilishni talab qiladi.Bu nurga bog‘liq. Biroq, Turkiyada hali ham amalda; Boshlang'ich maktablar, litseylar va ularga tenglashtirilgan maktablarning jismoniy tarbiya darslarini o'qitish dasturlarida jismoniy tarbiya darsida o'rganish tajribalari orqali Fair Play bilan bog'liq xatti-harakatlar o'zlashtiriladi, buni qilish kerakligi aytilmagan. Shu sababli, ushbu tadqiqotning maqsadi sportda, professional va havaskor sportdan maktab sportiga qadar Fair Play tushunchasining pasayishini ko'rib chiqish va maktab jismoniy tarbiyasi va sportida Fair Play tushunchasini o'rganishdir. jismoniy tarbiya o‘qituvchilarini jismoniy tarbiya o‘qitishda qo‘llaniladigan zamonaviy usullarga urg‘u berib, ularni amaliyotda yo‘naltirish.

  Axrorjon Nuriddinov

  244-250

  272   72

  • Batafsil o'qish
• 

  JISMONIY SIFATLAR HAQIDA TUSHUNCHA. Ta'lim jismoniy tarbiyani ilhomlantirsa, jismoniy tarbiya intellektual ta'limni to'ldiradi va o'quv taraqqiyotining bir-birini to'ldiruvchi tizimini ta'minlaydi va ta’limdagi sifat va uni shakillantirish borasida qaratilgan.

  Mahbuba Saidova

  251-254

  121   30

  • Batafsil o'qish
• 

  GIMNASTIKA DARSIDA PEDAGOGIK KO‘RSATMALAR VA MASHQLARNI O‘TKAZISH USULLARI. Sport rimnastikasining inson tanasiga ta’siri yosh xususiyatga qarab mashg’ulotlarning ta’siri va mashq jarayonida arganizimning holati haqida. Taraqqiyotining bir-birini to'ldiruvchi tizimini ta'minlaydi va ta’limdagi gimnastika darsi sifat va uni shakillantirish borasida qaratilgan.

  Hikmatullo Sayfiyev

  255-259

  35   25

  • Batafsil o'qish
• 

  НАЧАЛО ВОЙНЫ И ЗАДЕЙСТВОВАНИЕ ВСЕХ СИЛ НА ФРОНТЕ Освещается перевода социально-экономической жизни на военный рельсы, всеобщая мобилизация, участие сурхандарьинских тружеников в фондах обороны, строительство военной техники и помощь семьям военнослужащих.

  К.Т. Тошов

  264-268

  30   7

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI TA'LIM TIZIMINING RIVOJLANISH TARIXIDA JADIDLARNING O’RNI Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasi ta'lim tizimining rivojlanish tarixida jadidlarning o’rni va ahamiyati haqida fikr yuritilgan.

  Shohidaxon Jiyanova, Zilola Аkbarova

  153-156

  71   32 32

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING YANGI TAHRIRDAGI KONSTITUTSIYASIDA FUQAROLIK MASALASIGA YANGICHA YONDASHUV Maqolada shaxs huquqiy maqomini belgilashda fuqarolik masalasining ahamiyati, yangi tahrirdagi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida fuqarolik holati bo‘yicha huquq va majburiyatlarni aniq belgilashga e’tibor berilganligi, huquqiy asosini uni buzganlik uchun javobgarlikni oshirish orqali yanada mustahkamlash, chet eldagi O‘zbekiston fuqarolarini himoya qilish bo‘yicha yangi normalarni yaratish va ularni kengaytirish, fuqarolarning chet elga chiqish va qaytib O‘zbekistonga kirish masalasida huquqlarini cheklash bo‘yicha amaldagi kamchiliklarni bartaraf etish masalalari atroflicha tahlil etiladi.

  Feruzaxon Mirjavharova

  157-161

  264   23

  • Batafsil o'qish
• 

  YANGILANGAN KONSTITUTSIYADA ADVOKATURA FAOLIYATINING HUQUQIY KAFOLATLARI Mazkur maqolada advokatlik faoliyatining huquqiy maqomi ilmiy-nazariy va huquqiy jihatdan tahlil qilingan boʻlib, bu borada Oʻzbekiston Respublikasining tutgan pozitsiyasi to’liq yoritib berilgan. Shuningdek yangilangan Konstitutsiyada aynan advokatlar faoliyati bilan bo’g’liq normalarning tahlili, advokatlik institutining bugungi kundagi ahamiyati, Oʻzbekiston Respublikasida advokaturaning bugungi kundagi holati qisqacha yoritib berilgan.

  Shohidaxon Jiyanova

  162-165

  74   41

  • Batafsil o'qish
• 

  RAQAMLI XAVFSIZLIKNING SOTSIOLOGIK JIHATLARI Jamiyatning raqamli xavfsizligini oshirish istiqbollari.va xavfi Shaxsning raqamli xavfsizligini ta'minlashda davlatning roli. Zamonaviy sharoitda jamiyatning raqamli xavfsizligining roli va uni tashkil etishning sotsiologik jihatlari. Internetda joylashtirilgan ma'lumotlarning ishonchlilik darajasi.

  N.B. Artikbayeva

  166-171

  130   31

  • Batafsil o'qish
• 

  BO‘LАJАK BOSHLАNG‘ICH SINF O‘QITUVCHILАRINING KREАTIV KOMPETENTLIGINI RIVOJLАNTIRISH MEXАNIZMLАRI Maqolada bo‘lаjаk boshlаng‘ich sinf o‘qituvchilаrining kreаtiv kompetentligini rivojlаntirish mexаnizmlаri o‘rganilgan. Uning zamonaviy tendensiyalari tahlil qilingan. O‘qituvchilarning kreativ fikrlash qobiliyatini rivojlantirish bo‘yicha taklif va xulosalar berilgan.

  Muborаk Berdiyevа

  177-181

  62   24

  • Batafsil o'qish
• 

  SURXONDARYO VILOYATI BANDIXON TUMANI TUPROQ IQLIM SHAROITIDA DORIVOR AMARANTNING (AMARANTHUS) ASOSIY EKIN SIFATIDA AGROTEXNIKASI, O'SISHI VA RIVOJLANISHI. Ushbu maqolada dorivor Amarant (Amaranthus) ning asosiy ekin sifatida o‘sishi rivojlanishi va agrotexnikasi haqida ma’lumotlar keltirilgan. Hozirgi paytda suv va energiya tejamkor ekinlarni ekish, ekologik toza, sifatli ekinlarni yetishtirish dolzarb masalalardan biridir. Amarantning muhim ijobiy tomonlari boʻlib, uning qurgʻoqchilikka yuqori chidamligi, agrotexnikaga yuqori talabchanligi, oʻgʻitlarni yuqori darajada qoplanishi va samaradorligi, turli tuproq-iqlim sharoitiga chidamligi va moslashuvchanligi, ekish me’yorini kichikligi, jadal oʻsishi, zararkunanda va kasalliklarga chidamliligi, tuproqqa ishlov berishga va tup soni, ekish me’yoriga sezgirligi hisoblanadi.

  Surayyo Turaqulova , Shuhrat Jumayev

  182-189

  68   25

  • Batafsil o'qish
• 

  ЎЗБЕК КИНОКОМЕДИЯСИ 80 ЁШГА ТЎЛДИ! Ўзбек кинокомедиясининг жанрли, мавзули обзори Ушбу мақолада ўзбек кино санъатида комедия жанрининг вужудга келиши, тараққиёти, 1943 йилдан 2023 йилгача суратга олинган энг сара кинокомедиялар, улардаги ўзига хос характерлар таҳлил этилиб, фильмларнинг бадиий ҳамда ғоявий хусусиятлари, ижодий компонентларнинг ютуқ ва камчиликлари ҳамда бугунги кинематографиямизда тутган ўрни борасида муҳим фикрлар билдирилган.

  Муҳайё Мухторова

  190-197

  96   11

  • Batafsil o'qish
• 

  YANGI MEDIA MUHITDA KONVERGENT JURNALISTIKA Ushbu ilmiy maqolada biz jurnalistika sohasida konvergent fikrlashning ahamiyati va yangi media olamda tutgan o'rni, konvergensiyaning OAV ga o'tkazadigan ijobiy va salbiy taʼsirlari haqida maʼlumotga ega bo'lamiz.

  Dilyafruz Jumamuratova

  269-272

  171   30

  • Batafsil o'qish
• 

  TÚRKIY TILLERDE KÁSIPLIK LEKSIKANIŃ IZERTLENIWI Bul maqalada tildiń leksikalıq fondı, onıń sózlik baylıǵı lingvistikalıq ádebiyatlarda kásiplik leksika haqqinda sóz etilgen.

  Perijamal Turǵanbaeva

  273-275

  46   19

  • Batafsil o'qish