№ 11 (2025) "Modern Science and Research" scientific international journal

Maqolalar

• 

  DALILLAR VA ISBOT QILINISHI LOZIM BO‘LGAN HOLATLAR Ushbu maqolada jinoyat protsessida dalillar tushunchasi, ularning huquqiy manbalari hamda isbotlash jarayonining mazmuni O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat-protsessual kodeksi normalari asosida tahlil qilinadi. Xususan, dalillarning yig‘ilishi va baholanishi tartibi, isbot majburiyati, shuningdek jinoyat ishida aniqlanishi shart bo‘lgan holatlar mazmun-mohiyati yoritiladi.

  Raxim Nazarov

  648-651

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  ELEKTR VA MAGNITIZM BO‘LIMINI O‘QITISHDA EKSPERIMENTAL YONDASHUVNING O‘QUVCHI KOMPETENSIYASIGA TA’SIRI Mazkur maqolada akademik litseyda fizikaning murakkab bo‘limlaridan biri bo‘lgan elektr va magnitizmni o‘qitishda eksperimental yondashuvdan foydalanishning didaktik, metodik va amaliy afzalliklari ilmiy nuqtayi nazardan tahlil qilinadi hamda o‘quvchilar kompetensiyalarini shakllantirishda tajriba asosidagi ta’limning ustuvor jihatlari chuqur yoritiladi. Elektr maydoni kuchlanganligi, magnit induksiya chiziqlari, elektromagnit induksiya, tok kuchining magnit ta’siri, zaryadlarning o‘zaro ta’siri kabi mavzularni laboratoriya tajribalari orqali o‘rgatish natijasida o‘quvchilarda kuzatish, tahlil qilish, xulosa chiqarish, modellashtirish va ilmiy fikrlash kabi ko‘nikmalar shakllanishi, ularda nazariy bilimlarning amaliy mazmun bilan uyg‘unlashuvi hamda fizik jarayonlarga chuqurroq kirib borish imkoniyatlarining kengayishi ko‘rsatib beriladi.

  Gulchehra Xakimova

  652-654

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  “YANGI O’ZBEKISTON-2030” STRATEGIYASIDA DINIY-HUQUQIY MASALALAR TALQINI VA ULARNING IJTIMOIY AHAMIYATI “Yangi O’zbekiston-2030” strategiyasa diniy-huquqiy masalalarning talqini, ularning tarixiy ildizi, amaldagi qonunchigilikdagi o’zgarishlar va xalqaro standartlar bilan uyg’unligi tahlil etildi.

  Eldor Mamatkulov, Gulsanam Ibragimova

  655-657

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  DESIGN OF HANDMADE SOLAR BOILER AND EFFECT OF THERMAL INSULATIONS IN HEAT CONSERVATION This paper report the results of an experiment on a handmade solar boiler focusing on the effect of thermal insulations for better heat conservation and better efficiency of the device by using a concave downward dish covered by aluminum sheets, the dish used to reflect the solar radiation to the water tank. The boiler body is a box mad of polystyrene foam boards with length, width and height of 45cm, 43cm and 28.5cm respectively. The purpose of this research was to reach the 60⁰C water temperature, but handmade boiler reached a temperature about 10⁰c more than the target.

  Abdul Karim Pouya

  658-663

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  PEACE IN RETRIBUTION AND ITS RULINGS IN HANAFI JURISPRUDENCE Retribution (Qiṣāṣ) constitutes one of the most significant enforcement guarantees within Islamic criminal law, playing a fundamental role in ensuring justice and deterring crimes against the bodily integrity of individuals. Nevertheless, in order to safeguard social interests and to promote the spirit of forgiveness and reconciliation, Islam has introduced the institution of Sulh (amicable settlement) alongside Qiṣāṣ. Within Hanafi jurisprudence, Sulh in the context of Qiṣāṣ Is recognized as a legitimate mechanism for ending disputes and preventing the continuation of hostility, with specific legal provisions governing its application. Hanafi jurists, relying on Qur’anic verses and Prophetic traditions, consider Sulh in Qiṣāṣ not only permissible but, In certain cases, recommended and commendable; thus, the legal heirs of the victim (wali al-dam) may pardon the offender either In exchange for compensation (diya) or gratuitously. This study examines the concept of Sulh in Qiṣāṣ, analyzing its validity requirements and legal consequences under Hanafi jurisprudence, and demonstrates that this institution can play an effective role in achieving restorative justice and mitigating social harms. Furthermore, a comparative overview of Hanafi perspectives with those of other Islamic schools of law Is presented, thereby highlighting the significance of this subject within the framework of Islamic legal thought.

  Abdul Zahir Ershad, Abdul Khaliq Haqani

  664-671

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  THE ROLE AND POSITION OF THE PUBLIC PROSECUTOR IN SECURING CRIMINAL JUSTICE ACCORDING TO THE CRIMINAL PROCEDURE LAW OF AFGHANISTAN The Prosecutor (Sarnwal / Public Prosecutor) as one of the most important pillars of the criminal justice system plays a fundamental role in guaranteeing the rights of the parties to a case and ensuring social order and security. The Criminal Procedure Law of Afghanistan has outlined the duties and authorities of the Prosecutor at various stages of litigation, from the discovery of a crime and preliminary investigation to trial and execution of the sentence. The importance of this research lies in the fact that the efficiency and independence of the Prosecutor's Office can directly impact the realization of criminal justice and increase public trust in the judicial system. The main research question is: What is the position of the Prosecutor according to the Criminal Procedure Law of Afghanistan and what is their role in securing criminal justice? The research hypothesis is that the Prosecutor, possessing legal authorities and institutional independence, plays a pivotal role in guaranteeing criminal justice, protecting the victim, and safeguarding public interests. This research has been conducted using library resources and a descriptive-analytical method, examining laws and legal documents. The findings indicate that strengthening the independence and specialized capacities of prosecutors can reduce existing challenges in the criminal litigation process and enhance the position of this institution in realizing criminal justice.

  Abdul Khaliq Haqqani Heravi, Abdul Ghafoor Hakimi

  672-682

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  THE C5+1 SUMMIT OF NOVEMBER 2025: ENSURING US-CENTRAL ASIA RELATIONSHIP AND THE NEW STRATEGIC LEADERSHIP OF UZBEKISTAN. The C5+1 Summit, November 6-7, 2025, Washington, D.C., was an event of previous significance in US-Central Asia affairs. The leaders in Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikstan, Turkmenistan, and Uzbekistan met with President Donald Trump of the United States of America. It was the tenth time the group convened, and they paid much attention to economic matters, particularly, the critical minerals and the planes purchase as the US, Russia, and China are all maneuvering to gain power. Uzbekistan, under President Shavkat Mirziyoyev had its combined moment; they struck significant trade transactions and demonstrated that they could be a significant intermediary of the region. What transpired at the summit, what did Uzbekistan have to do with it and how it will affect stability in the region and global supply chains are questions of concern here. We depend on recent diplomatic news and academic research to suggest that the summit evidences an effective, deal-centered change, which may be disseminated in terms of connecting the Central Asian economical connections.

  Ne’matillo Xasanov

  683-686

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  ПРОФИЛАКТИКА ИНСПЕКТОРЛАРИ ФАОЛИЯТИДА ИНСОН ҲУҚУҚ ВА ЭРКИНЛИКЛАРИНИ ҲИМОЯ ҚИЛИШНИНГ ЗАМОНАВИЙ ЙЎНАЛИШЛАРИ Ушбу мақолада Ўзбекистонда профилактика инспекторларининг инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилишдаги замонавий вазифалари ва ҳуқуқий асослари таҳлил қилинади. Маиший зўравонлик, кибержиноятлар ва ижтимоий-психологик муаммолар каби замонавий таҳдидлар шартларида инспекторлар фаолиятида эрта профилактика, медиатсия, рақамли технологиялар ва жамоатчилик билан ҳамкорликнинг аҳамияти ёритилади. Шунингдек, халқаро тажриба – community policing, қурбонларни қўллаб-қувватлаш хизматлари ва хавф баҳолаш воситаларини миллий амалиётга жорий этиш бўйича таклифлар берилган. Мақола профилактика тизимини инсон ҳуқуқларига мос равишда такомиллаштиришнинг долзарб жиҳатларини қамраб олади.

  М.Ғ. Мурадов, М.А. Олимжонова

  687-690

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  TEZKOR QIDIRUV FAOLIYATI TARIXI Mazkur maqolada tezkor qidiruv faoliyatining tarixiy shakllanish jarayoni, uning hozirgi kundagi mazmuni va ahamiyati haqida so‘z yuritiladi. Shuningdek, tezkorlik va huquqiylik tamoyillarining uyg‘unlashuvi hamda yosh mutaxassislarning bu sohadagi mas’uliyati yoritilgan.

  Samandar Atanazarov

  691-692

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  СУНИЙ ИНТЕЛЛЕКТ ЁРДАМИДА ХОМИЛА ОМИЛЛАРИ АСОСИДА ПРЭЭКЛАМПСИЯ РИВОЖЛАНИШИНИ БАШОРАТ ҚИЛИШ Тадқиқотнинг мақсади — сунъий интеллект (СИ) усулларини қўллаган ҳолда хомила омили билан боғлиқ хавф омилларини таҳлил қилиш асосида прээклампсия ривожланишини башорат қилиш модели ишлаб чиқиш ва баҳолашдан иборат. Машинавий ўқитиш технологияларини қўллаш хомиланинг ҳолати кўрсаткичлари билан ҳомиладорлик асоратлари ривожланиш эҳтимоли ўртасидаги яширин боғланишларни аниқлаш имконини беради, бу эса касалликни эрта аниқлаш ва ўз вақтида профилактика ўтказишга хизмат қилади.

  Маржона Нематова

  693-697

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  SUN’IY INTELLEKT YORDAMIDA PREEKLAMPSIYA RIVOJLANISHINI BASHORATLASH Preeklampsiya dunyo bo‘ylab ona va perinatal o‘limning yetakchi sabablardan biri bo‘lib qolmoqda. Ushbu homiladorlik asoratini o‘z vaqtida oldindan aniqlash ona va homila uchun og‘ir oqibatlar xavfini sezilarli darajada kamaytiradi. An’anaviy diagnostika usullari, ya’ni klinik va laboratoriya ko‘rsatkichlariga asoslangan usullar, ko‘pincha patologiyani faqat kech bosqichlarda aniqlaydi. Shu sababli, katta ma’lumotlar va ko‘p omilli tahlil asosida preeklampsiya rivojlanishini erta prognoz qilishda sun’iy intellekt (SI) texnologiyalaridan foydalanish muhim ahamiyat kasb etmoqda.

  Marjona Nematova

  698-702

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  YOSH AVLODNI TARBIYALASHDA AXLOQIY QADRIYATLARNING O‘RNI Mazkur maqola jamiyatning ma’naviy barqarorligi, insonlarning o‘zaro munosabat madaniyati va millatning kelajagi yosh avlodning qanday tarbiya olishi bilan chambarchas bog‘liq. Tarbiya jarayonida axloqiy qadriyatlarning o‘rni beqiyosdir. Chunki axloq — bu insonning ichki dunyosi, uning fazilatlari, iymoni, vijdoni va xulq-atvorining asosiy mezonidir. Shuning uchun yoshlarni barkamol inson qilib voyaga yetkazishda axloqiy qadriyatlarga tayanish har qanday jamiyat uchun muhim strategik vazifadir. Axloqiy fazilatlarini oshirishda madaniy qadriyatlarning ahamiyatini o'rganishga bag'ishlangan. Unda madaniyat, axloqiy qadriyatlar va yoshlar tarbiyasining o'zaro bog'liqligi tahlil qilinadi. Yoshlar o'z madaniy merosini, urf-odatlarini va an'analarini bilib, ularni zamonaviy hayot bilan uyg'unlashtirish orqali o'z axloqiy fazilatlarini mustahkamlashi mumkin. Maqolada madaniy qadriyatlarning yoshlar axloqiga ta' siri, milliy va umumbashariy qadriyatlarni o'zida mujassamlashtirgan axloqiy tamoyillar asosida axloqiy tarbiya jarayonini samarali tashkil etish yo'llari ko'rsatiladi. Madaniyat, adolat, halollik, mehr-muhabbat kabi qadriyatlarni yoshlar ongiga singdirish orqali ularning axloqiy kamolotiga erishish mumkinligi ta'kidlanadi.

  Fotima Maxmudova, Mehriniso G‘afforova

  703-706

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  ALGARITIMDI IFODALASH USULLARI VA ULARNING TURLARI CHIZIQLI TIBBIY JARAYONLARGA OID MASALALARNI ALGARITIMLARINI TUZISH Ushbu ish tibbiy jarayonlarni algoritmik tarzda ifodalash usullarini, ularning turlarini va chiziqli tibbiy jarayonlarga oid masalalarni algoritmlar yordamida tizimli yechish imkoniyatlarini o‘rganishga bag‘ishlangan. Tadqiqot davomida algoritmlarning matnli, vizual, formal matematik va dasturiy kod orqali ifodalash usullari tahlil qilindi hamda ularning afzalliklari va cheklovlari aniqlandi. Chiziqli algoritmlar tibbiyotda eng samarali tur sifatida belgilandi, ular diagnostika protokollari, laboratoriya testlari, davolash jarayonlari va bemor monitoringini standartlashtirishda yuqori samaradorlikni ta’minlaydi. Shu bilan birga, chiziqli algoritmlarning modellashtirilishi jarayonni nazorat qilish, xatoliklarni kamaytirish va resurslardan samarali foydalanish imkonini beradi. Tadqiqot natijalari chiziqli algoritmlarni klinik protokollarga tatbiq etishning amaliy ahamiyatini tasdiqlaydi va tibbiy qaror qabul qilish jarayonini optimallashtirishga yordam beradi.

  Ilxom Zuparov, Jasurbek Sulaymonqulov

  707-711

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  KARBON KISLATALAR TUZILISHI KLASSIFIKATSIYASI VA NOMENKLATURASI Ushbu maqola karbon kislotalarning molekulyar tuzilishi, kimyoviy xususiyatlari, klassifikatsiyasi va nomenklaturasini ilmiy asosda tahlil qiladi. Karbon kislotalar organik va noorganik turkumlarga bo‘linib, biologik tizimlarda pH barqarorligini saqlash, energiya almashinuvi va mineral balansni ta’minlashda muhim rol o‘ynaydi. Sanoat jarayonlarida esa ular polimerlar, dorivor moddalar, sement va metall eritish texnologiyalarida keng qo‘llaniladi. Maqolada karbon kislotalarning nomenklaturasi va klassifikatsiyasi, molekulyar tuzilishining kimyoviy reaktivlikka ta’siri, shuningdek, laboratoriya va amaliy tadqiqotlarda qo‘llanilishi muhokama qilinadi. Natijalar karbon kislotalarning ilmiy va amaliy ahamiyatini tasdiqlaydi va ularni yangi biofaol va sanoat birikmalarini yaratishda qo‘llash imkonini ko‘rsatadi.

  Gulchexra Ergasheva, Jasurbek Sulaymonqulov

  712-717

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  PARA STOL TENNISCHILARNING BOSHLANG‘ICH MAXSUS JISMONIY VA UMUMIY JISMONIY TAYYORGARLIGINI RIVOJLANTIRISH Ushbu maqolada para stol tennischilarining boshlang‘ich bosqichdagi maxsus va umumiy jismoniy tayyorgarligini rivojlantirish masalalari chuqur o‘rganiladi. Nogironligi bo‘lgan sportchilar uchun sport mashg‘ulotlarini tizimli va ilmiy asosda olib borish ularning sportdagi muvaffaqiyatini ta'minlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada para stol tennisiga xos harakat elementlari, zarur bo‘lgan jismoniy sifatlar (chaqqonlik, koordinatsiya, tezlik, kuch) va ularni rivojlantirish metodikasi tahlil qilinadi. Shuningdek, mashg‘ulotlarning tashkiliy shakllari, xavfsizlik choralariga alohida e’tibor qaratiladi. Ilmiy tadqiqotlar asosida nogiron sportchilar uchun samarali tayyorgarlik tizimini yaratish bo‘yicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqiladi.

  Sardorbek Mamadaliyev

  718-723

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  OLIY TA’LIMDA TALABALAR INTELLEKTUAL SALOHIYATINI RIVOJLANTIRISHDA SHAXSIY RIVOJLANISH TIZIMINING ZAMONAVIY KONSEPSIYASI Ushbu maqolada oliy ta’lim muassasalarida talabalarning intellektual salohiyatini rivojlantirishda shaxsiy rivojlanish tizimining innovatsion modelini yaratish masalalari yoritilgan. Muallif tomonidan ishlab chiqilgan model ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar, mobil ilovalar va sun’iy intellekt asosida shakllangan monitoring tizimini integratsiyalashni nazarda tutadi. Ushbu yondashuv talabalarda mustaqil fikrlash, tanqidiy tahlil, o‘zini o‘zi rivojlantirish va raqobatbardoshlik sifatlarini shakllantirishda samarali ekanligi tajriba asosida isbotlangan. Tadqiqot natijalari shaxsiy rivojlanish tizimini modernizatsiya qilish oliy ta’limda sifat va samaradorlikni oshirishga xizmat qilishini ko‘rsatadi.

  Laziz Po‘latov

  724-731

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  NOGIRONLIGI BO‘LGAN STOL TENNISCHILARNING JISMONIY TAYYORGARLIGI Ushbu maqolada imkoniyati cheklangan 11–12 yoshdagi stol tennischilarning jismoniy tayyorgarligini rivojlantirishda maxsus mashqlar dasturining samaradorligi o‘rganilgan. Tadqiqot tajriba va nazorat guruhlari asosida olib borildi. Tajriba guruhi 8 hafta davomida maxsus mashqlar majmualarini bajarib, koordinatsiya, muvozanat, tezlik va chidamlilik ko‘rsatkichlarini sezilarli darajada yaxshiladi. Natijalar Student t-test va P qiymati asosida tahlil qilindi va maxsus mashqlar dasturining samaradorligi ilmiy jihatdan tasdiqlandi. Shu bilan birga, mashqlar bolalarning psixologik holatini yaxshilash, o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshirish va ijtimoiy muhitga moslashuvini kuchaytirishga yordam berishi aniqlangan. Maxsus mashqlarni qo‘llash orqali o‘quvchilarni sog‘lomlashtirish, immunitetini mustahkamlash va charchoqqa chidamlilikni oshirishga erishildi. Tadqiqot natijalari pedagog-trenerlar va jismoniy tarbiya mutaxassislari uchun imkoniyati cheklangan bolalar bilan ishlashda amaliy tavsiyalar sifatida xizmat qiladi. Shuningdek, maqola jismoniy faoliyatning ijtimoiy va psixologik rivojlanishga ta’sirini ko‘rsatib beradi.

  S.A. Mamadaliyev

  732-739

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  ASOSIY ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI AUDITINI TAKOMILLASHTIRISH Ushbu tezisda asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini auditorlik tekshiruvi samaradorligini oshirishning nazariy va amaliy yo‘nalishlari yoritilgan. Ishlab chiqarish xarajatlari korxonaning iqtisodiy natijalarini shakllantiruvchi muhim omil sifatida tahlil qilinadi. Audit jarayonida raqamli texnologiyalarni qo‘llash, ichki nazorat tizimini mustahkamlash hamda xalqaro audit standartlarini amaliyotga joriy etish zarurati asoslab beriladi.

  Ibroxim Chorshanbiyev, A.M. Xudoyqulov

  152-155

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  HUDUDLARDA IQTISODIY SAVODXONLIKNI OSHIRISHNING MUAMMOLARI VA YECHIMLARI: SURXONDARYO VILOYATI MISOLIDA Mazkur tezisda Surxondaryo viloyati misolida hududlarda iqtisodiy savodxonlikni oshirishning dolzarb muammolari va ularni hal etish yo‘llari tahlil qilinadi. Iqtisodiy savodxonlik aholining moliyaviy qarorlar qabul qilish madaniyatini, bozor munosabatlarida ishtirok etish qobiliyatini va resurslardan oqilona foydalanish darajasini belgilovchi muhim omil hisoblanadi. Hududiy sharoitda aholining iqtisodiy bilimlari darajasi notekis bo‘lib, bu holat iqtisodiy barqarorlikka ta’sir etmoqda. Tezisda Surxondaryo viloyati tajribasi asosida iqtisodiy savodxonlikni oshirishdagi muammolar, ta’lim va raqamli resurslardan foydalanish imkoniyatlari hamda istiqboldagi rivojlanish yo‘nalishlari ilmiy asosda yoritiladi.

  L.E. Soatova

  156-158

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  O‘ZBEKISTON MEHNAT QONUNCHILIGIDA JAMOA SHARTNOMASINING AHAMIYATI VA IJTIMOIY HAYOTDAGI O‘RNI Ushbu maqolada O‘zbekiston mehnat qonunchiligida jamoa shartnomasining ahamiyati hamda uning ijtimoiy hayotdagi o‘rni tahlil qilinadi. Jamoa shartnomasi mehnat munosabatlarini tartibga soluvchi muhim huquqiy hujjat bo‘lib, ish beruvchi va xodimlar manfaatlarini muvofiqlashtirishda muhim vosita sifatida namoyon bo‘ladi. Tadqiqotda jamoa shartnomalarining ijtimoiy adolatni ta’minlash, mehnat sharoitlarini yaxshilash va ishlab chiqarish samaradorligini oshirishdagi roli yoritilgan. Shuningdek, amaldagi qonunchilik va xalqaro tajriba asosida O‘zbekistonda jamoa shartnomalari institutini yanada takomillashtirish yo‘llari taklif etilgan.

  Shohidaxon Jiyanova, Sarvinoz Mirzatoxirova

  159-163

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  YIGIT QIZLAR ORASIDA KOLLOBORATIV MUNOSABATLARNI SHAKLLANTIRISHDA PSIXOLOGIK TRENINGLARNI O'RNI Ushbu tadqiqot davomida yigit-qizlar orasida kolloborativ munosabatlarni shakllantirishning asosiy mohiyati va kolloborativ ko’nikmalarini oshirishda psixologik treninglarni ahamiyati haqida ma’lumotlar keltirib o’tilgan. Ushbu ma’lumotlarga asoslangan holda, psixologik treninglarni tashkil qilish orqali yigit-qizlarning dunyoqarashini shakillantirish, ma’naviyatini yuksaltirish va fikrlash darajasini oshirish bo’yicha mulohazalarni tadqiqotimiz asosida aytib o’tganmiz. Shuningdek, hozirgi kunga kelib kolloborativ (hamkorlik) muhitini yaratishda zamonaviy psixologik treninglarni tutgan roli haqida ma’lumotlarni tadqiqotimizning asosiy mazmuni sifatida foydalanganmiz.

  Aziza Turemuratova, Ayjamal Ibrayimova, Gulbanu Xongrbayeva, Inkar Dawilbaeva

  164-167

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  ЛЕЧЕНИЕ АНЕМИИ У НЕДОНОШЕННЫХ ДЕТЕЙ НА АМБУЛАТОРНОМ ЭТАПЕ Определить длительность лечения препаратами железа на основании анализа показателей красной крови недоношенных детей в раннем неонатальном периоде с очень низкой массой тела и экстремально низкой массой тела в течении 12 месяцев скорректированного возраста.

  Дилобар Мамирова

  168-168

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  TALABALARNING AXBOROT KOMPETENTLILIGINI RIVOJLANTIRISHNING PEDAGOGIK MUAMMOLARI Maqolada talabalarning axborot kompetentliligini rivojlantirishning dolzarb pedagogik muammolari tahlil qilingan. Unda ta’lim jarayoniga axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish, o‘qituvchilarning raqamli madaniyatini rivojlantirish va talabalarda amaliy ko‘nikmalarni shakllantirish zarurligi yoritilgan. Shuningdek, kasbiy fanlar integratsiyasi asosida dasturiy ta’minot yaratish axborot kompetentligini rivojlantirishning samarali yo‘li sifatida ko‘rsatib o‘tilgan.

  Baxtiyor Yakubov

  169-172

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  MAKTAB PSIXOLOGI ISH JARAYONIDA TRENING TEXNOLOGIYALARINING QO’LLANILISHI Mazkur tadqiqotning asosiy maqsadi shundan iboratki, maktab psixologlari ish jarayonida psixologik treninglarni tashkil qilish bo’yicha texnologiyalarining o‘rni, psixologik trening turlari va ularni samarali qo‘llashning psixologik tahlillarga asoslangan mexanizmlarini nazariy jihatdan yoritishdan iborat bo’ladi. Shuningdek, maktablarda tadqiqotda ta’lim jarayonida psixologik xizmatni rivojlantirish bo’yicha psixologik metodlarni, treninglarni maktab amaliyotiga joriy etishning psixologik va metodik asoslari tizimli muhokama qilinadi. Psixologik treningni tashkillashtirishda psixologik suhbatlarni amalga oshirish texnologiyalarining maktab psixologlari ishida qo‘llanilishi o‘quvchilarning dunyoqarashini rivojlantirishning eng samarali vositalaridan biri sifatida qaraladi.

  Aziza Turemuratova, Ziyra Kalilaeva , Gulayim Xojanova, Ramiyza Mustapaev

  173-177

  0   0

  • Batafsil o'qish
• 

  INFLUENCE OF PSYCHOEMOTIONAL FACTORS IN THE DEVELOPMENT OF ISCHEMIC HEART DISEASE AND RECOMMENDATIONS FOR THEIR REDUCTION This article explores the role of psychoemotional factors in the pathogenesis and progression of ischemic heart disease (IHD). Psychological stress, anxiety, depression, and chronic emotional tension significantly influence coronary circulation, autonomic imbalance, endothelial dysfunction, and inflammatory activation. The article evaluates key mechanisms linking psychoemotional states with myocardial ischemia, presents research-based findings, and offers practical recommendations aimed at reducing psychoemotional burden to prevent IHD progression. This work examines how psychoemotional disturbances influence the progression of ischemic heart disease by altering neurohumoral balance, autonomic activity, and vascular stability. The evaluation is based on evidence linking emotional tension, mental overload, and maladaptive behavioral responses to coronary dysfunction and instability of myocardial oxygen supply. Emphasis is placed on identifying critical mechanisms through which emotional imbalance triggers harmful cardiovascular shifts and on highlighting outcome-based insights derived from current scientific observations.

  Musomiddin Haydarov, Umidjon Haydarov

  178-182

  0   0

  • Batafsil o'qish