ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 11 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
151
MEKTEP OQIWSHILARIN MUZIKA ARQALI KÁSIPKE BAǴDARLAW
Omarova Anar
Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı “Muzıkalıq tàlim” kafedrası
assistent oqıtıwshısı.
Shamurodova Madina Xolmurod qizi
Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı “Muzıkalıq tàlim”, bakalavr
tálim baǵdarı 1-kurs studenti.
https://doi.org/10.5281/zenodo.10084196
Аnnоtаtsiya.
Mаqalаdа, mektep oquwshılаrın kásipke baǵdarlawda хаlqımızdıń
muzikalıq , milliy qádiryatlardan , fоlklоr dástúrlerinen paydalanıw usılları keń jaratılǵan.
Gilt sózler:
muzika, insan salamatlıǵı, ásbaplar, kórkem-óner, muzikaninń shıpalı tásiri,
dástúriy, metod
SCHOOL CHEERS THROUGH MUSIC PROFESSIONAL DIRECTION
Abstract.
In the article, methods of using musical, national values and folklore traditions
of our people in guiding schoolchildren to the profession are widely covered.
Key words:
music, human health, instruments, art, healing effect of music, traditional,
method.
ШКОЛЬНОЕ ПОДДЕРЖАНИЕ ЧЕРЕЗ МУЗЫКУ
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ НАПРАВЛЕНИЕ
Аннотация.
В статье Широко освещены методы использования музыкальных,
национальных ценностей и фольклорных традиций нашего народа в направлении
школьников к профессии.
Ключевые слова:
Музыка, здоровье человека, инструменты, искусство, целебный
эффект музыки, фольклор, метод.
Á
sirler dawamında xalqımızǵa júdá úlken ruwxıy hám mánáwiy quwat berip kiyatırǵan
milliy qádiriyatlarımızdı, folklorlıq dástúrlerimizdi jaslar sanasına tereń sińdiriw, hár tárepleme
jetik bárkamal áwladtı tárbiyalap kámalǵa keltiriwde úlken áhmiyetke iye.
Mámleketimiz ǵárezsizlikke eriskennen keyin, buǵan keń imkaniyatlar jaratıldı. Sebebi,
mámleketimizde júz berip atırǵan milliy ózlikti ańlaw hám mánawıy jetiskenlikti seziniw mútájligi
ata-babalarımızdıń shın ıqlası, aqılı, turmıs tájiriybesi tiykarında jaratılǵan mádeniy miyrasımızdı
biliwdi hám sonıń tiykarında túrli dóretiwshilik hám jaratıwshılıq islerdi ámelge asırıwdı talap
etpekte.
Bul bolsa xalqımız turmıs tárizin hám awızeki kórkem dóretiwshiligin úyreniw, en
jaydırıw mútájligin keltkirip shıǵarmaqta. Usı mútájlikten kelip shıǵıp, orta arnawlı hám joqarǵı
oqıw orınlarınnıń muzıkaǵa tiyisli baǵdarlarında oqıw rejesine “Folklor” “Dástúriy hám xalıq
qosıqshılıǵı” pánleri kiritildi. Bul pán ózbek hám qaraqalpaq xalqınıń qaytalanbas mádeniy hám
sotsiallıq turmıs tárzi, Ótmish tariyxı, mádeniyatı, kórkem dóretpeleri, miynet tájiriybeleri, eń jaqsı
dástúrleri, úrpi-ádeti hám toy-máresimleri, ádeplilik hám iybelilik kóz-qarasların ózinde jámlegeni
menen jaslardı ádep-ikramlılıqqa, xalıq dástúrlerine sadıq etip tárbiyalawda zárúr áhmiyetke iye.
[1]
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 11 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
152
Zamanagóy tálimdi shólkemlestiriw ushın qoyılǵan talaplardıń biri, artıqsha ruwxıy
zorlıqtı hám dene kúshin kóp sarıplamay-aq qısqa waqıt ishinde joqarı nátiyjelerge erisiw, qısqa
waqıt ishinde rejelestirilgen teoriyalıq bilimlerdi oqıwshıǵa jetkerip beriw, olarda belgili bir
iskerlik penen kónlikpe hám tájiriybelerdi payda etiw, sonday-aq balalardıń belsendi qatnasıwın
qadaǵalap barıw, olar tárepinen iyelengen bilim, kónlikpe hám tájiriybeler dárejesin bahalaw,
oqıtıwshıdan joqarı pedagogikalıq sheberlikti hám sabaq barısına jańasha qatnasta bolıwdı talap
etedi. Mısalı: «Aqlıy hújim» metodı.
Bul usıl belgili bir tema boyınsha berilgen mashqalanı (problemalardı) sheshiwde keń
qollanılatuǵın metod bolıp, ol oqıwshılardı sol mashqala ústinde keń hám hár tárepleme pikir
júrgiziw hám óziniń túsiniklerin unamlı paydalanıw jolında belgili bir kónlikpe hám tájiriybelerdi
payda etiw ushın imkaniyat jaratadı.
«Aqlıy hújim» metodı tańlap alınǵan tema átirapında paydalı maǵlıwmatlardı anıqlaw hám
sol maǵlıwmatqa alternatıv básekelese alatuǵın qarsı maǵlıwmatlardı tańlaw ushın sharayat
jaratıladı.
1. Sabaqta oqıwshılardı tema boyınsha keń pikir júrgiziwge shaqırıw, olar tárepinen
kútilmegen ústirtin pikirlerdiń bildiriliwine erisiw.
2. Hár bir oqıwshı tárepinen aytılıp atırǵan pikir yamasa usınıs muǵdarı xoshametlenip
barıladı. Bul xoshametlew arqalı jańa pikirlerdiń tuwılıwına alıp keledi.
3. Hár oqıwshı óziniń jeke pikirine tiykarlanıwı hám olardı ózgertiwi múmkin. Aldın
bildirgen pikirlerin ulıwmalastırıw yamasa olardı ózgertiw ilimiy tiykarlanǵan pikirlerdiń júzege
keliwine sharayat jaratadı.
4. Sabaq barısında oqıwshılardıń hár qanday belsendi iskerligin standart talaplarına
tiykarlanǵan xalda baqlap barıw, olar tárepinen bildirilip atırǵan pikirlerdi bahalawǵa jol
qoyılmaydı. Eger bahalansa oqıwshılar óz dıqqatın jeke óziniń pikirin jaqlawǵa qaratadı, nátiyjede
olarda jańa pikirler tuwılmaydı.
Bunda tiykarǵı maqset oqıwshılardı tema boyınsha keń, tereń pikir júrgiziwge baǵdarlaw.
bul usıldıń nátiyjeli bolıwı ushın tómendegi qaǵıydalarǵa ámel qılıw kerek.
1. Oqıwshılar ózlerin erkin seziwi ushın sharayat jaratıw.
2. Aytılǵan pikirlerdi jazıp barıw ushın por, taxta, yamasa qaǵaz tayarlap qoyıw.
3. Temanı (yamasa problemanı) anıqlaw.
4. Tómendegi shártlerdi belgilew.
a) Oqıwshılar tárepinen bildirilgen hár qanday pikir, ideya bahalanbaydı.
b) Erkin pikirlew ushın hám jeke pikirin ilgeri súriw ushın qolay ortalıq jaratıladı.
v) Aytılǵan pikir, bilim usınıslar túrlishe hám kóp muǵdarda bolıwına itibar beriledi.
g). Basqa oqıwshılar tárepinen aytılǵan pikirlerdi yadta saqlaw, olardıń pikirine tayanǵan
xalda jańa pikirlerdi bildiriw, bildirilgen pikirler tiykarında belgili bir juwmaqqa keliw sıyaqlı
háreketler bolıwına erisiw.
5. Bildirilgen pikirler olardıń avtorları tárepinen tastıyıqlanıwına erisiw hám onı jazıp alıw.
6. Basqalar tárepinen bildirilgen pikir ústinen kúliw, olarǵa qarsı pikir aytıwǵa jol qoymaw.
7. Oqıwshılar tárepinen jańa pikirler bildiriliwi dawam etip atırǵanda mashqalanıń
(problemanıń) temanıń durıs sheshimin járiyalaw ushın asıqpaw.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 11 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
153
«Klaster» metodınan paydalanıw usılları. Klaster metodı pedagogikalıq, didaktikalıq
jónelistiń belgili bir túri bolıp, ol oqıwshılarǵa ıqtiyarıy erkin tema túyini, (yamasa mashqala)
haqqında erkin, ashıq oylaw hám pikirlerin biymálel bayanlaw ushın sharayat jaratıwǵa járdem
beredi. Bul metod hár qıylı pikirler Ortasındaǵı baylanıslar hakqında pikirlew imkaniyatın
beriwshi izbe-izlikti anıqlawdı talap etedi.
«Klaster» metodı anıq bir ob’ektke baǵdarlanbaǵan pikirlew túri bolıp esaplanadı. Onnan
paydalanıw adam miyiniń islew protsessi menen baylanıslı túrde ámelge asırıladı. Bul metod
temanıń oqıwshı tárepinen tereń hám puxta ózlestirgenine shekem pikirlew iskerliginiń bir tegis
bolıwın támiynlewge xızmet etedi.
«Klaster» metodınan oqıwshı menen jeke tártipte yamasa topar tiykarında
shólkemlestiriletuǵın sabaq barısında paydalanıw múmkin.
Ol tómendegishe:
1. Qaysı kásipti oylaǵan bolsańız, sonı qaǵazǵa jazıń, pikirińizdiń sıpatı tuwralı oylap
otırmay olardı sol turısında jazıp beriń.
2. Jazıwıńızdıń orfografiyası yamasa basqa mayda kemshiliklerine hám qátelerine itibar
bermeń.
3. Belgilengen waqıt shegine jetpegenshe jazıwdan toqtamań. Eger bir waqıtlar birde-bir
pikir oyıńızǵa kelmese, onda qaǵazǵa qálegen nárseniń súwretin sızıp baslań.
Bul kórsetilgen metodlardan paydalanıwda hár bir sabaqtıń teması, maqset hám
mazmunınan kelip shıǵıp, bul usıllardıń tuwrı keletuǵın usılın jergilikli jerge sáykeslendirip ótiw
usınıladı. [2]
Muzıka sabaqlarınıń ishki dúzilisiniń tiykarǵı xarakteri usınnan ibarat, bir sabaqta muzıka
biliminiń úsh bólimi yaǵnıy birgelikte qosıq aytıw, muzıka sawatı hám muzıka tıńlaw hámmesi
birgelikte ótkeriledi.
Muzıka oqıtıwshısı bul bólimlerdi muzıka sabaǵında bir-birine qarama-qarsı qoyıw
múmkin emesligin, kerisinshe bir-biri menen tıǵız baylanıstırıp ótiw kerekligin jaqsı biliw kerek.
Bul bólimlerdiń muzıka sabaǵındaǵı mazmunı birdey bolǵanlıǵı menen áhmiyeti úlken. Birgelikte
qosıq aytıw barısında tiykarınan vokal-xor shınıǵıwları ayttırıladı hám hár qıylı qosıqlar úyretiledi.
Muzıka sabaǵınıń kólemi bir qansha úlken biraq, oqıw materialların jaqsı úyreniw ushın
bul waqıttıń ózi de jetpeydi. Oqıwshılardıń sabaqtan alatuǵın bilimleri jaqsı ózlestirilgen hám este
qalatuǵın bolıwı kerek. Sebebi, bulardıń barlıǵı bir hápte ishinde balalardıń esinen shıǵıp ketiwi
múmkin. Sonıń ushın sabaqlıqtan ótilgen materiallardı úyde qaytalaw hám jáne de bekkemlew
ushın imkaniyat tuwdıradı. Biraq muzıka sabaǵınıń ózine tán ózgesheligi sonnan ibarat, bunda
oqıw materialları tiykarında sabaqtı ózlestiriliwdi talap etedi. Barlıq bilim hám kónlikpeler puxta
ózlestirilmegenshe, keyingi materialǵa ótiw múmkin emes.
Oqıw jobası boyınsha muzıka sabaǵına ajıratılǵan waqıt sabaqtıń dúzilisine tásir etip
sabaqtıń barlıq bólimlerin bir-birine tıǵız baylanıstırıp alıp barıwdı talap etedi. Bulardıń barlıǵı
oqıtıwshı aldına bir qatar qıyın wazıypalardı qoyadı, usılardıń barlıǵın nátiyjeli etip orınlaw
oqıtıwshınıń pedagogikalıq sheberligine, muzıka sabaǵın jaqsı, durıs jobalastırıwına, sabaqtıń hár
bir minutınan tereń oylap, maqsetke muwapıq paydalana alıwına baylanıslı boladı.
Muzıka sabaǵınıń dúzilisi hár qıylı bolıwı múmkin. Bul nárse, oqıwshılardıń jasına, olardıń
muzıkalıq qábiletine, sabaqtıń maqset hám mazmunına baylanıslı boladı. Hár qıylı klasslarda
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 11 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
154
muzıka sabaǵınıń dúzilisi bir-birinen keskin ajıralıp turadı. Bul nárse oqıwshılardıń jas
ózgeshelikleri menen de baylanıslı boladı.
Klass oqıwshıları sabaqta bir túrdegi jumıs penen ózleriniń dıqqatların uzaq waqıt toqtatıp
tura almaydı. Sonıń ushın oqıtıwshı sabaqta alıp baratuǵın hár qıylı usıllardı oylap, bólimlerdi
almastırıp turıwı, balalardıń dıqqatın, bir tapsırmadan ekinshi tapsırmaǵa kóshirip, almastırıp
turıwı kerek. Máselen, sabaqtı qosıq aytıwdan baslawı múmkin. Sonnan keyin oqıtıwshı taza qosıq
aytıp beredi hám onı úyretiwge kirisedi. Bul óz gezeginde oqıtıwshıǵa, onıń metodına, balalardı
qızıqtıra alıwına, sonıń menen birge sabaqtıń mazmunına hám balalardıń jaǵdayına baylanıslı
boladı.
Sabaqtıń rejesin dúzgende oqıtıwshı hár qıylı jumıslardıń qay tártipte izbe-iz keliwin jeńil
hám quramalı materiallardıń qaysı birin aldın, qaysı biriniń keyin keliwin, soraytuǵın jerleri hám
sabaqtıń hár bir bólimine qansha waqıt ketetuǵınlıǵın esapqa alıwı kerek. Qosıq ústinde jumıs alıp
barıp atırǵan oqıtıwshı oyın elementlerinen, ritmikalıq háreketlerden, qıyın oyınlardan hám xor
dawıslarınan paydalanıwı múmkin. Sebebi, balalar hàr qıylı kásip túrlerine baǵıshlanǵan oyın
háreketlerin jaqsı kóredi. [3]
Juwmaqlar. Qaraqalpaq xalıq dástúrlerinde balanı kishkene jasınan baslap miynetke
úyretiledi. Bul olardı miynet súygishlikke, juwapkershilikke isti óz waqtında orınlaw sezimlerine,
shaqqanlıqqa, puxta isley biliwge, tárbiyalawǵa járdem beredi. Balalar paydalı isler menen
qanshelli bánt bolsa, olar tártipsizlikti, ádepsizliktiń, jaramsız háreketlerden uzaq júredi.
Xalqımız mektep jasındaǵı balalardı bolsa jámiyetlik paydalı miynetke úyretip baradı,
kásipke baǵdarlaydı. Álbette, muǵallimler balalarǵa miynet tárbiyasın beriwde xalıqlıq dástúr
úrip-ádetlerden keńnen paydalanıp atır.
Máselen, jaslardı xalıq ónerine, baqsıshılıq, jırawshılıq, qosıqshılıq, qıssaxan jónelisleri,
sonıń menen birge, keste toqıw jip iyiriw, gilem, palas toqıw, aǵashtan oyıp buyım islew, duwtar,
qobız, shıqobız saz ásbapların, astaqta, qantaqta t.b. islewdi úyretilip atır.
Olarǵa ata-babalarımızdan miyras bolıp kiyatırǵan miyrasların tereńirek úyretip
barılmaqta.
REFERENCES
1.
Мудрик.А.В. Социализация и воспитание подрастающих поколений.-М.1990.
2.
Yo'ldoshev J.G'., Usmonov S. Ilg'or pedagogik texnologiyalar. – T.: O'qituvchi, 2004
3.
Olimov Sh.Sh., Hasanova Z.D. Pedagogik texnologiyalarni o'quv – tarbiya jarayoniga
qo'llash. –T.: «Fan va texnologiya», 2014.
4.
Qıslawbayevna O. A. Umumiy ORta TaLim Maktablarida Sinfdan Tashqari Musiqa
ToGaragining Maqsadi Va Vazifalari //Miasto Przyszłości. – 2023. – Т. 40. – С. 105-107.
5.
Qıslawbayevna O. A. et al. THE ROLE OF MUSIC IN THE EVOLUTION OF
MANKIND //INNOVATIVE DEVELOPMENTS AND RESEARCH IN EDUCATION.
– 2023. – Т. 2. – №. 20. – С. 48-51.
6.
Qıslawbayevna O. A. The Influence of Music on the Human Body //Vital Annex:
International Journal of Novel Research in Advanced Sciences. – 2023. – Т. 2. – №. 5. –
С. 30-32.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 11 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
155
1.
Esemuratov B. DEVELOPMENT OF CHILDREN'S CREATIVITY ON THE BASIS OF
PEDAGOGICAL TECHNOLOGY AS AN EXAMPLE OF KARAKALPAK FOLK
SONGS //Modern Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 10. – С. 835-840.
2.
Esemuratov B. EDUCATION OF YOUNG PEOPLE TO PATRIOTISM, COURAGE,
AND FREEDOM THROUGH SPOONS PERFORMED BY OTHERS //Modern Science
and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 10. – С. 197-202.
3.
Ospanova R. THE SITUATION OF USING THE CREATIONS OF COMPOSER
MUKHTOR ASHRAFIY AND DONI ZOKIROV IN MUSIC LESSONS //Modern
Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 10. – С. 190-196.
4.
Ospanova R. WAYS OF DEVELOPMENT AND IMPROVEMENT OF MUSIC
EDUCATION PEDAGOGY //Modern Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 10. –
С. 822-828.
5.
Jiyenbaevich M. I. The evolution of music pedagogy of the karakalpak people: Historical
and theoretical aspects //Asian Journal of Research in Social Sciences and Humanities. –
2021. – Т. 11. – №. 10. – С. 27-32.
6.
Jiyenbaevich M. I. Competence-based approach in higher musical and professional
education //ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal. –
2022. – Т. 12. – №. 4. – С. 42-47.
7.
Moyanov I. TRAINING AND DEVELOPMENT OF ART PERSONNEL //Modern
Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 9. – С. 65-69.
8.
Jiyenbaevich M. I. COMPETENCE-BASED APPROACH IN HIGHER MUSICAL
AND PROFESSIONAL EDUCATION //PROMINENCE OF INFORMATION
BASES& MEDIA ASSESSMENTS IN THE POST CONFLICT MARKETING
ENVIORNMENT.
9.
Moyanov I. TRAINING AND DEVELOPMENT OF ART PERSONNEL //Modern
Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 9. – С. 65-69.
Моянов Ы. Д. ҚОРАҚАЛПОҚ ХАЛҚИ МУСИҚИЙ ПЕДАГОГИКАСИНИНГ
ТАРИХИЙ-НАЗАРИЙ ЖИҲАТЛАРИ //Образование и инновационные
исследования международный научно-методический журнал. – 2021. – №. 5.
10.
Моянов Ы. Д. ҚОРАҚАЛПОҚ ХАЛҚИ МУСИҚИЙ ПЕДАГОГИКАСИНИНГ
ТАРИХИЙ-НАЗАРИЙ ЖИҲАТЛАРИ //Образование и инновационные
исследования международный научно-методический журнал. – 2021. – №. 5.
11.
Тажимуратова Ш. С. САНЪАТШУНОСЛИК ФАНЛАРИНИ ЎҚИТИШ ОРҚАЛИ
ТАЛАБАЛАРНИНГ
МУСТАҚИЛ
ИШЛАШ
КЎНИКМАЛАРИНИ
ШАКЛЛАНТИРИШ. – 2023.
12.
Saginbaevna T. S. FORMATION OF STUDENTS'SKILLS OF INDEPENDENT
PERFORMANCE THROUGH THE TEACHING OF ART HISTORY //Spectrum Journal
of Innovation, Reforms and Development. – 2022. – Т. 9. – С. 386-392.
13.
Tajimuraova S. S. INFORMATION AND COMMUNICATIONS IN MANAGEMENT
//Journal of Integrated Education and Research. – 2022. – Т. 1. – №. 5. – С. 509-511.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 11 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
156
14.
Tajimuratova Shakhnoza Saginbaevna. (2022). MANAGEMENT AND STUDY OF
CULTURE AND ART. Web of Scientist: International Scientific Research Journal, 3(1),
758–762.
15.
Sag’inbaevna, T. S. (2023). Cultural Life in Uzbekistan during the Years of Independence.
Spanish Journal of Innovation and Integrity, 18, 39-41.
16.
Ануаровна O. Р. ҚОРАҚАЛПОҚ ХАЛҚ КУЙЛАРИ ВОСИТАСИДА БОЛАЛАР
ИЖОДКОРЛИГИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ. – 2023.
17.
Anuarovna U. E. IMPROVING THE MECHANISMS OF EDUCATING STUDENTS IN
THE SPIRIT OF INTER-ETHNIC HARMONY BASED ON NATIONAL MUSIC IN
THE CONDITIONS OF ETHNO-CULTURAL RELATIONS //International Journal of
Advance Scientific Research. – 2023. – Т. 3. – №. 09. – С. 329-333.
18.
БОЛАЛАР Қ. Х. К. В., РИВОЖЛАНТИРИШ И. MODERN SCIENCE АND
RESEARCH //MODERN SCIENCE. – 2023. – Т. 2181. – С. 3906.
19.
Ospanova R. DEVELOPMENT OF CHILDREN'S CREATIVITY THROUGH BLACK
FOLK SONGS //Modern Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 9. – С. 70-73.
20.
Nawrizbaeva A. A. THE PERFORMANCE SKILLS OF KARAKALPAK BAKSHIS
//Modern Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 10. – С. 906-910.
21.
Muxammetdinova L. THE DEVELOPMENT OF THE ART OF GIVING IN NORTHERN
PAKISTAN AS AN EXAMPLE OF THE YEARS OF INDEPENDENCE //Modern
Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 9. – С. 74-78.
22.
Maxamatdinovna M. L. FOLKLORE AS A SPECIAL FORM OF CREATIVITY
//International Journal of Advance Scientific Research. – 2023. – Т. 3. – №. 09. – С. 282-
284.
23.
Makhammatdinovna M. L. As a Means of Providing Aesthetic Education to the Students
of the Art of Embroidery //Vital Annex: International Journal of Novel Research in
Advanced Sciences. – 2023. – Т. 2. – №. 3. – С. 149-152.
24.
Askarova Z., Maxamatdinova L. Ceremonies Solemnly Held in Connection with Public
Holidays //Miasto Przyszłości. – 2022. – Т. 27. – С. 181-183.
25.
Махамматдинова Л. ЎЗБЕК ВА ҚОРАҚАПОҚ МУСИҚА МАДАНИЯТИНИНГ
РИВОЖЛАНИШИДА БАСТАКОРЛАРНИНГ ҚЎШГАН ҲИССАСИ //Oriental Art
and Culture. – 2022. – Т. 3. – №. 2. – С. 782-786.
