`
163
5G TEXNALOGIYASINING IQTISODIYOTDAGI IMKONIYATLAR
Qodirov Farrux Ergash o‘g‘li
Shahrisabz davlat pedagogika instituti
"Informatika va uni oʻqitish metodikasi" kafedrasi mudiri, ilmiy raxbar
ULJAYEVA GULZEBO BOBUR QIZI
SHahrisabz davlat pedagigika instituti 2-bosqich talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.14500607
Annotatsiya:
Ushbu maqolada 5G Texnologiyasining Iqtisodiyotdagi Imkoniyatlari
haqida fikr mulohazalar keltirilgan. Mazkur maqola 5G texnologiyasining iqtisodiyotga
ko‘rsatadigan ta’sirini tahlil qiladi va uning turli tarmoqlarda qanday yangi imkoniyatlar yangi
yo’nalishlar yaratishini yoritadi. 5G texnologiyasi yuqori tezlik, past kechikish va keng
o‘tkazuvchanligi orqali sanoat 4.0, avtomatlashtirish, transport,telemiditsins, logistika, moliya,
qishloq xo‘jaligi, kichik biznes va raqamli xizmatlar kabi sohalarda inqilobiy o‘zgarishlarni
amalga oshirishda muhim rol o‘ynaydi. Maqolada 5G yordamida ishlab chiqarish
jarayonlarining samaradorligini oshirish, masofaviy xizmatlarni rivojlantirish, innovatsion
mahsulotlar va xizmatlarni yaratish imkoniyatlari muhokama qilinadi. Shuningdek, iqtisodiy
samaradorlik, resurslardan oqilona foydalanish va yangi ish o‘rinlarini yaratish borasida 5G
texnologiyasining potensiali ko‘rsatib o‘tiladi. Maqola xulosasida 5G texnologiyasidan to‘liq
foydalanish uchun davlat va xususiy sektor hamkorligi, infratuzilmani rivojlantirish va kadrlar
tayyorlashning ahamiyati ta’kidlanadi. Ushbu texnologiyaning iqtisodiyotdagi imkoniyatlarini
ochib berish kelajakdagi innovatsion rivojlanishning asosi bo‘lib xizmat qilishi mumkin.
Kalit so’zlar
: 5G texnalogiyasi, internet xizmatlari, telemiditsina, mobil aloqa
rabotatexnika, logistika, iqtisodiyot, sanoat, avtomatlashtirish, transport, inovatsiya.
Annotation:
Opportunities of 5G Technology in the Economy.
This article analyzes the impact of 5G technology on the economy and highlights how it
creates new opportunities across various sectors. Through high speed, low latency, and broad
bandwidth, 5G plays a crucial role in revolutionizing areas such as Industry 4.0, automation,
transportation, logistics, finance, agriculture, small businesses, and digital services. The article
discusses the potential of 5G in enhancing the efficiency of production processes, promoting
remote services, and fostering the development of innovative products and services. It also
emphasizes the technology's potential to boost economic efficiency, optimize resource usage,
and create new job opportunities. The conclusion underlines the importance of collaboration
between public and private sectors, infrastructure development, and workforce training to fully
leverage 5G technology. Unveiling the economic opportunities of 5G can serve as the foundation
for future innovative growth.
Keywords:
5G technology, internet services, telemedicine, mobile communication,
robotics, logistics, economy, industry, automation, transport, innovation.
Аннотация:
В данной статье анализируется влияние технологии 5G на экономику
и подчеркивается, как она создает новые возможности в различных отраслях. Благодаря
высокой скорости, низкой задержке и широкой пропускной способности 5G играет
ключевую роль в революционных изменениях в таких сферах, как Индустрия 4.0,
автоматизация, транспорт, логистика, финансы, сельское хозяйство, малый бизнес и
цифровые услуги. В статье рассматриваются возможности повышения эффективности
производственных процессов, развития дистанционных услуг и создания
`
164
инновационных продуктов и сервисов с помощью 5G. Также подчеркивается потенциал
технологии 5G в улучшении экономической эффективности, рациональном
использовании ресурсов и создании новых рабочих мест. В заключении акцентируется
внимание на важности сотрудничества государственного и частного секторов, развития
инфраструктуры и подготовки кадров для полного использования технологии 5G.
Раскрытие экономических возможностей 5G может стать основой для будущего
инновационного развития.
Ключевые слова
: технология 5G, интернет-услуги, телемедицина, мобильная
связь, робототехника, логистика, экономика, промышленность, автоматизация,
транспорт, инновации.
XXI asr bu axborot texnalogiyalar asri hisoblanadi. Hozirda texnika mobil aloqa
texnalogiyalaridan foydalanish jadallashmoqda. Bir necha asrlar davomida mobil
texnalogyalarning rivojlanishi hozirgi kunda 5G texnalogiyasining yaratilishiga va butun
dunyoda keng qamrovda foydalanishga imkon yaratmoqda.
5G TEXNALOGIYASINING IQTISODIYOTDAGI IMKONIYATLARI:
TEZLIK VA SAMARADORLIKNING OSHISHI:
5G bu mobil aloqa texnalogiyasining
beshinchi avlod mabil aloqasi internet va kommunikatsiya sohasida eng yangi texnalogik
yutuqlardan biri bo’lib uning iqtisodiyot va sanoatda ta’siri jahon miqyosida sezilarli bo’lishi
kutilmoqda. 5G texnalogiyasinin internet tezligi va uzatsh imkoniyatlari 5G texnalogiyasiga
nibatan ancha yuqori. Bu texnalogiya foydalanuvchiga bir nechta yangi imkoniyatlar va
avfzalliklarni taqdim etadi. 5G texnalogiyasining asosiy avfzalliklaridan biri shundan iboratki
boshqa tarmoqlarga nisbatan ancha yuqori ma’lumot uzatish tezligiga ega. Bu
foydalanuvchilarga qulay imkoniyatlar va internitga kirish tezligini taminlab beradi.Biznis va
sanoat jarayonlarining samaradorligni oshiradi. Misol uchun soha mutaxasislari
avtomatlashtirilgan tizimlarni real vaqt rejimida boshqarish imkoniyatiga ega bo’ladi, bu esa
islab chiqarisni tezlashtiradi va harajatlrni kamaytiradi. Bu tarmoq keng qamrovliligi bilan
boshqa texnalogiyalardan ajralib turadi.
SOG’LIQNI SAQLASHDA YANGILIKLAR:
5G texnalogiyasi ko’p sonli qurilmalarga bir
vaqtning o’zida tarmoq orqali ma’lumot uzata oladi. 5G tarmoqlari o’z foyadalanuvchilariga
kuchli xavfsizlik imkoniyatlarini taklif etadi. Bu taxnalogiya yangi xizmatlar va ilovalarni
rivojlantirishga imkon beradi.5G texnalogiyasi sog’liqni saqlash tizimida muhim o’zgarishlarni
yuzaga keltiradi.Tez ma’lumot uzatish imkoniyaatlari masofaviy tibbiy tekshiruvlar jarrohlik
amaliyotlarini masofadan boshqarish bemorlarni real vaqt rejimida kuzatish imkoniyatini
yaratadi.
TRANSPORT VA LOGISTIKA:
5G texnalogiyasi transport va logistika sohasini yangi
bosqichga olib chiqishi mumkin.Avtonom transport vositalari (masalan:telemeditsina,
rabotatexnika, aqilli uylar,aqilli transport,)aqilli yo’llar kengaytirilgan haqiqat va vetual haqiqat
xizmatlari orqali yangi internet bozorlarni tashkil etishda 5G taemog’ining imkoniyatlaridan
keng foydalaniladi.Bu ,o’z navbatida,yuk tashish jarayonlarini yanada samarali va xavfsiz qiladi
,shuningdek, yo’l harakati tahlilini va transport tizimlarini real vaqt rejimida boshqarishni
osonlashtiradi.
O’QITISH VA TA’LIM SOHASIDAGI INOVATSIYALAR:
5G texnalogiyasining yaratilishi
ta’lim sohasida ham bir necha o’zgarishlar yangi imkoniyatlarni yaratdi. Masofaviy talim
`
165
,onlayn ta’lim interaktiv o’qitish palatformalari 5G tarmog’idan foydalanib, internet
foydalanuvchilariga yuqori sifatli vido darslar, konferensiyalar ,masofaviy labaratoriya
tajribalari va o’zaro interaktiv mashg’ulotlar o’tqazishni imkonini beradi.
YANGI XIZMATLAR VA BIZNES MODELLARINING RIVOJLANISHI:
5G texnalogiyasi
yangi xizmatlar va biznes modellarining paydo bo’lishiga zamin yaratadi. Misol uchun o’yin
sanoati, turizm, onlayn savdo va boshqa sohalarda yangi imkoniyatlar yaratadi. Shuningdek 5G
yordamida startaplar va kichik bixneslar global bozorga chiqish uchun yanada qulay
imkoniyatlarga ega bo’ladi .
ENERGIYA VA RESURSLARNI TEJASH:
5G texnalogiyasi yordamida energiya va
resurslarni samarali boshqarishning yangi usullari yuzaga keladi. Masalan, aqilli shaharlar va
aqilli tarmoqlar 5G tarmog’idan foydalanib, elektr energiyasini boshqarish suv va gaz
ta’minotini optimallashtirish, va boshhqa resurslarnitejash bo’yicha yangi tizimlar yaratish.
Bundan farqli o’laroq 5G texnalogiyasining O’zbekiston hududiga joriy etilishi O’zbekiston
iqtisodiyotiga ham ulkan tasir ko’rsatadi. Bu liyiha dastlab 2021-yilda boshlanadi, O’zbek
telekom va xususiyoperatorlar 5Gni sinovdan o’tqazdi Bu sinovlar Toshkent va boshqa yirik
shaharlarda amaga oshirildi.Mamlskatimizda optic tolali internet tarmolari kengaytirilib,5G ni
qo’llqb – quvvatlashga mos tarmoq infratuzilmasi yaratilmoqda.
Xulosa.
5G texnologiyasi iqtisodiyotning barcha tarmoqlariga ijobiy ta’sir ko‘rsatishi
bilan inqilobiy ahamiyatga ega. U turli sohalarda samaradorlikni oshiradi, yangi xizmatlar va
mahsulotlar yaratish imkonini beradi. 5G texnologiyasidan to‘liq foydalanish uchun davlat va
xususiy sektor birgalikda infratuzilmani rivojlantirishi, innovatsiyalarni qo‘llab-quvvatlashi va
kadrlar tayyorlashga e’tibor qaratishi zarur. Shu yo‘l bilan iqtisodiy o‘sish va jamiyat
taraqqiyoti tezlashadi.
References:
1.
Sh, Mavlonov Sh, and F. B. Jurayeva. "ZAMONAVIY TEXNOLOGIYALAR YORDAMIDA
MINTAQALAR IQTISODIYOTINI RIVOJLANTIRISH." Экономика и социум 10 (125) (2024):
234-238.
2.
Aliqulov, Sh. "M. Yaxiyaxonova. Taʻlim samaradorligini oshirishda kreativ va zamonaviy
metodlarning ahamiyati. Raqamli ta’lim muhitida fanlararo integratsiyani Qoʻllashning ta’lim
samaradorligiga ta’siri: xalqaro Tajribalar va rivojlanish istiqbollari." (2024).
3.
ShukurulloFayzullo o‘g‘li, Aliqulov. "TA ‘LIMDA MULTIMEDIYA TEXNOLOGIYALARINI QO
‘LLASH."
PEDAGOGS
50.2 (2024): 51-55.
4.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, Barchin Ro‘ziqulova, and Laziza Inatillayeva. "BOSHLANG ‘ICH
TA’LIMDA
AXBOROT
TEXNOLOGIYALARIDAN
FOYDALANISH
USULLARI
VA
AFZALLIKLARI."
Педагогика и психология в современном мире: теоретические и
практические исследования
3.10 (2024): 39-41.
5.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, Jasmina Murodulloyeva, and Umida Nurmaxmatova. "YASHIL
IQTISODIYOT VA YO ‘NALISHLARI BO ‘YICHA TA’LIM DASTURLARINI RIVOJLANTIRISH
MEXANIZMLARI."
Models and methods in modern science
3.5 (2024): 44-49.
6.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, and Temurbek Zarifov. "GLOBAL TARMOQ QURISHDA TARMOQ
QURILMALARIDAN FOYDALANISH VA TARMOQ TOPOLOGIYALARINING O’RNI."
Science and
innovation in the education system
3.5 (2024): 50-60.
`
166
7.
Raxmatov Sherqo'zi Akbar Kodirov. “Ta'lim jarayonida bulutli texnalogiyalardan
foydalanishning samaradorligi” Pedagogis Internatsianal researcg ISSN:281-4027_SJIF:4.995.
2023/5/15
8.
F Qodirov. Aholiga tibbiy xizmatlar ko'rsatishning rivojlanishini iqtisodiy-matematik
modellashtirish. Scienceweb academic papers collection . 2023/1/1.
9.
F Qodirov. Zamonaviy to'lov tizimlari tahlili va elektron pul birliklari. Scienceweb
academic papers collection. 2023/1/1.
10.
Ergash o'g'li, Qodirov Farrux. "Аҳолига тиббий хизмат кўрсатиш соҳасининг келгуси
ҳолатини башоратлаш."
Сервис” илмий-амалий журнал
(2022): 56-59.
11.
Ergash o’g’li, Qodirov Farrux. "ECONOMETRIC MODELING OF THE DEVELOPMENT OF
MEDICAL SERVICES TO THE POPULATION OF THE REGION."
Berlin Studies Transnational
Journal of Science and Humanities
2.1.1 Economical sciences (2022).
12.
Ergash o’g’li, Qodirov Farrux. "CREATION OF ELECTRONIC MEDICAL BASE WITH THE
HELP
OF
SOFTWARE
PACKAGES
FOR
MEDICAL
SERVICES
IN
THE
REGIONS."
Conferencea
(2022): 128-130.
13.
Қодиров, Фаррух. "ПРОЦЕСС РАЗРАБОТКИ ИГРОВОГО ДВИЖКА UNITY." АХБОРОТ-
КОММУНИКАЦИЯ
ТЕХНОЛОГИЯЛАРИНИ
РИВОЖЛАНТИРИШ
ШАРОИТИДА
ИННОВАЦИЯЛАР мавзусидаги Республика илмий-амалий анжуман МАЪРУЗАЛАР
ТУПЛАМИ (2019).
14.
Qodirov, Farrux. "" AQLLI UY" TIZIMINING IMKONIYATLARI." Scienceweb academic
papers collection (2019).
15.
Qodirov, Farrux. "DESCRIPTION AND PERFORMANCE OF THE PROGRAM 3D MAX
STUDIO." АХБОРОТ-КОММУНИКАЦИЯ
ТЕХНОЛОГИЯЛАРИНИ
РИВОЖЛАНТИРИШ
ШАРОИТИДА ИННОВАЦИЯЛАР мавзусидаги Республика илмий-амалий анжуман
МАЪРУЗАЛАР ТУПЛАМИ (2019).
16.
Qodirov, Farrux. "GPON TEXNOLOGIYASI-OPTIK KIRISH TARMOG'I." АХБОРОТ-
КОММУНИКАЦИЯ
ТЕХНОЛОГИЯЛАРИНИНГ
РИВОЖЛАНИШ
ИСТИҚБОЛЛАРИ
мавзусидаги Республика илмий-амалий анжуман МАЪРУЗАЛАР ТЎПЛАМИ (2018).
