INNOVATSION YONDASHUV ASOSIDA TALABALARDA KREATIV KOMPETENTLIKNI RIVOJLANTIRISHNING USLUBIY ASOSLARI

Дилшода  Равшанова

Аннотация

Bilamizki, kreativlik zamonaviy jamiyatda muvaffaqiyatning muhim omillaridan biridir. U yangi va innovatsion yechimlarni topish, muammolarni hal qilish va yangi g`oyalarni yaratish qobiliyatini o`z ichiga oladi. Ushbu maqolada kreativlikni rivojlantirishning uslubiy asoslari tahlil qilinib, bu jarayonni qo`llab-quvvatlash uchun innovatsion yondashuvlar ko`rib chiqilgan. Hamda mazkur maqolada talabalarda kreativ kompetentlikni rivojlantirish borasida olimlarimizning qarashlari va istiqboli haqida so`z boradi.

Аннотация

1052

INNOVATSION YONDASHUV ASOSIDA TALABALARDA KREATIV

KOMPETENTLIKNI RIVOJLANTIRISHNING USLUBIY ASOSLARI

Ravshanova Dilshoda Mengziyoyevna

–

Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti

“Pedagogika va psixologiya” kafedrasi

o`qituvchisi

ravshanovad96@gmail.com

Annotatsiya

Bilamizki, kreativlik zamonaviy jamiyatda muvaffaqiyatning

muhim omillaridan biridir. U yangi va innovatsion yechimlarni topish, muammolarni
hal qilish va yangi g`oyalarni yaratish qobiliyatini o`z ichiga oladi. Ushbu maqolada
kreativlikni rivojlantirishning uslubiy asoslari tahlil qilinib, bu jarayonni qo`llab-
quvvatlash uchun innovatsion yondashuvlar ko`rib chiqilgan. Hamda mazkur maqolada
talabalarda kreativ kompetentlikni rivojlantirish borasida olimlarimizning qarashlari va
istiqboli haqida so`z boradi.

Kalit so`zlar

raqamli integratsiya, innovatsiya, kompetentlik, kreativlik,

metodologik yondashuv, ta`lim dasturlarining innovatsiyasi, masofaviy o`qitish
platformalari.

Kirish.

Innovatsion yondashuv asosida bo`lajak pedagoglarning kreativligini

rivojlantirishning nazariy va metodologik asoslarini tahlil qilinamiz. Zamonaviy ta`lim
muhitida samarali ishlash uchun zarur bo`lgan asosiy raqamli kompetensiyalar va
pedagogik texnologiyalar mazkur qismda ko`rib chiqilgan. Shuningdek, ushbu sohada
qo`llaniladigan metodologik yondashuvlar va ta`lim sifatini oshirish usullari
muhokama qilingan. Innovatsion yondashuv asosida talabalarda kreativ kompetentlikni
rivojlantirish, ta`lim jarayonida yangi va samarali usullarni qo`llashni o`z ichiga oladi.
Bu yondashuv ta`lim metodikasida yangiliklar kiritish orqali talabalarni mustaqil
fikrlash, ijodiy yondashish va muammolarni yechish qobiliyatlarini rivojlantirishni
maqsad qiladi.

Mamlakatimizda kadrlar tayyorlash va ta`limni tashkil etishning jahon

standartlariga javob beradigan samarali tizimi yaratildi va bugungi kunda ham oliy

1053

ta`limni modernizatsiyalashga davlat siyosatining ustuvor yo`nalishi sifatida e`tibor
qaratilmoqda. Xususan, O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 20-
apreldagi “Oliy ta`lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi PQ-
2909-son qarori, 2017-yil 27-iyuldagi “Oliy ma`lumotli mutaxassislar tayyorlash
sifatini yanada kengaytirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi PQ-3151-son qarori, 2017-
yil 9-avgustdagi “Oliy ta`lim tashkilotlarida pedagogika yo`nalishlarida maxsus sirtqi
bo`limlarni tashkil etish to`g`risida”gi PQ-3183-son qarori, 2018-yil 5-iyundagi “Oliy
ta`lim tashkilotlarida ta`lim sifatini oshirish va ularning mamlakatda amalga
oshirilayotgan keng qamrovli islohotlarda faol ishtirokini ta`minlash bo`yicha
qo`shimcha

chora-tadbirlar

to`g`risida”gi

PQ-3775-son

qarori,

O`zbekiston

Respublikasi Prezidentining 2019-yil 8-oktabrdagi PF-5847-son qarori O`zbekiston
Respublikasi oliy ta`lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi qabul
qilindi. 2017-2021-yillarga mo`ljallangan “O`zbekiston Respublikasini yanada
rivojlantirish

bo`yicha

Harakatlar

strategiyasi”,

O`zbekiston

Respublikasi

Prezidentining “Pedagog kadrlarni tayyorlash, xalq ta`limi xodimlarini qayta tayyorlash
va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari
to`g`risida”gi Qaroriga muvofiq, ta`lim bosqichlarining uzluksizligi va izchilligini
ta`minlash, ta`limning zamonaviy metodologiyasini yaratish, o`quv-metodik
majmualarning yangi avlodini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish hamda pedagog
xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada
takomillashtirish taqozo etadi.

Mustaqil davlatlar hamdo`stligi (MDH) mamlakatlari olimlaridan A.Aksenova,

A.V.Morozov, D.V.Chernilevskiy, N.Veraks, N.A.Alekseev, Yu.K.Kruglova, K.G.
Krechetnikov kreativ yondashuv asosida ta`lim sifat va samaradorligini rivojlantirish
masalalari bo`yicha ilmiy izlanishlar olib borganlar. Ta`lim jarayonida ijodiy
qobiliyatlarni

shakllantirishning

omillari

M.M.Zinovkina,

A.V.Morozov,

D.B.Chernilevskiy, V.N.Drujinin va boshqa olimlar tomonidan o`rganilgan bo`lsa, ijod
qilishning

psixologiya

xususiyatlariga

qaratilgan

konsestual

nazariyalar

Y.A.Ponomarev, A.N.Leontev, A.V.Morozovlar tomonidan yaratilgan. Ijod mezonlari,
uning psixologik mexanizmlari, ijodiy tafakkurning rivojlanish texnikasi va
boshqalarning ishlarida tadqiq etilgan D.B.Bogoyavlenskaya ishlarida ijod tahlili
birliklari belgilangan. O`tkazilayotgan ilmiy-uslubiy adabiyotlar tahlili natijalariga

1054

ko`ra, bugungi kunda oliy ta`lim muassasalarida ta`lim olayotgan mutaxasislarni
kreativ yondoshuv asosida o`z-o`zini rivojlantirish faoliyatini takomillashtirish, ularni
samaradorligini pedagogik tajribaga asoslash zarurati mavjud.

Quyida innovatsion yondashuv asosida kreativ kompetentlikni rivojlantirishning

asosiy uslubiy yo`nalishlari keltirilgan:

1. Aktiv va interaktiv o`qitish usullari

- **Loyiha usuli (Project-Based Learning)**: Talabalar muayyan loyiha ustida

ishlash orqali amaliy tajriba va ijodiy yondashuvni rivojlantiradilar.

- **Kichik guruhlar bilan ishlash**: Talabalar kichik guruhlarda ishlash orqali

bir-biridan o`rganish va ijodiy yechimlar topish imkoniyatiga ega bo`ladilar.

- **Munozara va debatlar**: Talabalar o`z fikrlarini himoya qilish va yangi

g`oyalarni taklif qilish orqali kreativ kompetentlikni rivojlantiradilar.

2. Muammoli ta`lim usullari

- **Case study (holat tahlili)**: Talabalar real yoki yaqin holatlarni tahlil qilish

orqali ijodiy fikrlashni rivojlantiradilar.

- **Problem-Based Learning (PBL)**: Talabalar muammolarni hal qilish

jarayonida ijodiy yondashuv va yangi yechimlarni ishlab chiqadilar.

3. Texnologik yondashuvlar

- **Digital storytelling (raqamli hikoya yaratish)**: Talabalar raqamli vositalar

yordamida hikoyalar yaratish orqali ijodiy yondashuvlarini rivojlantiradilar.

- **VR/AR texnologiyalar**: Virtual va kengaytirilgan reallik texnologiyalari

orqali talabalar yangi tajribalarni o`rganish va yaratish imkoniyatiga ega bo`ladilar.

Innovatsion yondashuv asosida talabalarda kreativ kompetentlikni rivojlantirish,

ta`lim jarayonida yangi va samarali usullarni qo`llashni o`z ichiga oladi. Bu yondashuv
ta`lim metodikasida yangiliklar kiritish orqali talabalarni mustaqil fikrlash, ijodiy
yondashish va muammolarni yechish qobiliyatlarini rivojlantirishni maqsad qiladi.
Quyida innovatsion yondashuv asosida kreativ kompetentlikni rivojlantirishning asosiy
uslubiy yo`nalishlari keltirilgan:

1. Aktiv va interaktiv o`qitish usullari



Loyiha usuli (Project-Based Learning)

: Talabalar muayyan loyiha ustida

ishlash orqali amaliy tajriba va ijodiy yondashuvni rivojlantiradilar.

1055



Kichik guruhlar bilan ishlash

: Talabalar kichik guruhlarda ishlash orqali bir-

biridan o`rganish va ijodiy yechimlar topish imkoniyatiga ega bo`ladilar.



Munozara va debatlar

: Talabalar o`z fikrlarini himoya qilish va yangi

g`oyalarni taklif qilish orqali kreativ kompetentlikni rivojlantiradilar.

2. Muammoli ta`lim usullari



Case study (holat tahlili)

: Talabalar real yoki yaqin holatlarni tahlil qilish orqali

ijodiy fikrlashni rivojlantiradilar.



Problem-Based Learning (PBL)

: Talabalar muammolarni hal qilish jarayonida

ijodiy yondashuv va yangi yechimlarni ishlab chiqadilar.

Texnologik yondashuvlar



Digital storytelling (raqamli hikoya yaratish)

: Talabalar raqamli vositalar

yordamida hikoyalar yaratish orqali ijodiy yondashuvlarini rivojlantiradilar.



VR/AR texnologiyalar

: Virtual va kengaytirilgan reallik texnologiyalari orqali

talabalar yangi tajribalarni o`rganish va yaratish imkoniyatiga ega bo`ladilar.



E-learning platformalari

: Onlayn ta`lim platformalari orqali talabalar o`z

mustaqil o`rganish jarayonlarini tashkil qilishlari va ijodiy loyihalarni amalga
oshirishlari mumkin.

Ko`p fanli yondashuv (Interdisciplinary approach)



Fanlararo integratsiya

: Bir necha fanlar orasida aloqalar o`rnatish orqali

talabalar keng ko`lamli bilimlar va ijodiy yondashuvlarni rivojlantiradilar.



STEM va STEAM yondashuvlari

: Fan, texnologiya, muhandislik, matematika

va san`atni birlashtirgan ta`lim jarayonlari orqali kreativ fikrlash va
muammolarni yechish qobiliyatlari rivojlantiriladi.

Eksperiment va tadqiqot faoliyatlari



Laboratoriya

eksperimentlar

Talabalar

laboratoriya

sharoitida

eksperimentlar o`tkazish orqali ilmiy yondashuv va ijodiy fikrlashni
rivojlantiradilar.



Tadqiqot loyihalari

: Talabalar mustaqil tadqiqotlar olib borish orqali yangi

bilimlar yaratish va ijodiy yondashuvlarni rivojlantiradilar.

Refleksiv yondashuv



O`z-o`zini baholash va refleksiya

: Talabalar o`z o`qish jarayonini tahlil qilish

va o`zlarini baholash orqali ijodiy yondashuvlarni aniqlab boradilar.

1056



Portfoliolar yaratish

: Talabalar o`z ishlari va yutuqlarini portfoliolar shaklida

taqdim etish orqali ijodiy rivojlanishni ko`rsatadilar.

Xulosa

Innovatsion

yondashuvlar

asosida

talabalarda kreativ kompetentlikni

rivojlantirish uslubiy asoslari ko`plab yondashuv va metodlarni o`z ichiga oladi. Bu
yondashuvlar ta`lim jarayonida talabalarni faol ishtirok etishga undash, ularning ijodiy
salohiyatini ochish va real dunyo muammolarini yechish qobiliyatlarini
shakllantirishga yordam beradi. Shu bilan birga, zamonaviy texnologiyalar va
yondashuvlar yordamida ta`lim sifatini oshirish va kreativ kompetentlikni rivojlantirish
mumkin bo`ladi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:

O`zbekiston

Respublikasi

Prezidentining

2020-yil

6-noyabrdagi

“O`zbekistonning yangi taraqqiyot davrida ta`lim-tarbiya va ilm-fan sohalarini
rivojlantirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi PF-6108-son farmoni. Qonun hujjatlari
ma`lumotlar milliy bazasi, 24.10.2020-y.

2. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining O`qituvchi va murabbiylar kuni

munosabati bilan so`zlagan Murojaat nutqi.// “Xalq so`zi”gazetasi 2020-yil 1-oktabr
soni.

3. G`affarov E. Innovasiya, ijtimoiy innovasiya va innovasion faoliyat: ilmiy-

nazariy yondashuvlar. NamDU ilmiy axborotnomasi. 2019-yil, 10-son. 153-157-betlar.

4. Azizova G.G. Oliy ta`lim muassasalari professor- o`qituvchilarining kasbiy-

pedagogik faoliyatini takomillashtirish 13.00.01 – “Pedagogika nazariyasi. Pedagogik
ta`limotlar tarixi”. Pedagogika fanlari bo`yicha falsafa doktori (PhD) dissert.
avtoreferati. Samarqand – 2019.

5. Oblinger, D., & Oblinger, J. (eds.). (2005). Educating the Net Generation.

Educause.

6. Wempen, F. (2014). Digital Literacy for Dummies. John Wiley & Sons.
7. Manning, S., & Johnson, K. E. (2011). The Technology Toolbelt for Teaching.

Jossey-Bass.

8. European Commission. (2017). Digital Competence Framework for Educators

(DigCompEdu). Publications Office of the European Union.

1057

9. Tan Wee Hin, L., & Subramaniam, R. (eds.). (2009). Handbook of Research

on New Media Literacy at the K-12 Level: Issues and ChallenGES. Information
Science Reference

10. Balasubramanian, A. (2016). Integrating Technology in Higher Education.

Rowman & Littlefield Publishers.

11. Blashki, K., & Isaías, P. (eds.). (2014). Emerging Research and Trends in

Interactivity and the Human-Computer Interface. IGI Global.

Библиографические ссылки

O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 6-noyabrdagi “O`zbekistonning yangi taraqqiyot davrida ta`lim-tarbiya va ilm-fan sohalarini rivojlantirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi PF-6108-son farmoni. Qonun hujjatlari ma`lumotlar milliy bazasi, 24.10.2020-y.

O`zbekiston Respublikasi Prezidentining O`qituvchi va murabbiylar kuni munosabati bilan so`zlagan Murojaat nutqi.// “Xalq so`zi”gazetasi 2020-yil 1-oktabr soni.

G`affarov E. Innovasiya, ijtimoiy innovasiya va innovasion faoliyat: ilmiy-nazariy yondashuvlar. NamDU ilmiy axborotnomasi. 2019-yil, 10-son. 153-157-betlar.

Azizova G.G. Oliy ta`lim muassasalari professor- o`qituvchilarining kasbiy-pedagogik faoliyatini takomillashtirish 13.00.01 – “Pedagogika nazariyasi. Pedagogik ta`limotlar tarixi”. Pedagogika fanlari bo`yicha falsafa doktori (PhD) dissert. avtoreferati. Samarqand – 2019.

Oblinger, D., & Oblinger, J. (eds.). (2005). Educating the Net Generation. Educause.

Wempen, F. (2014). Digital Literacy for Dummies. John Wiley & Sons.

Manning, S., & Johnson, K. E. (2011). The Technology Toolbelt for Teaching. Jossey-Bass.

European Commission. (2017). Digital Competence Framework for Educators (DigCompEdu). Publications Office of the European Union.

Tan Wee Hin, L., & Subramaniam, R. (eds.). (2009). Handbook of Research on New Media Literacy at the K-12 Level: Issues and ChallenGES. Information Science Reference

Balasubramanian, A. (2016). Integrating Technology in Higher Education. Rowman & Littlefield Publishers.

Blashki, K., & Isaías, P. (eds.). (2014). Emerging Research and Trends in Interactivity and the Human-Computer Interface. IGI Global.

Ахмедов, Ш. А., & Шамсиев, Ў. Б. (2022). СПЕЦИФИКА ПСИХОЛОГИЧЕСКОЙ ПОДГОТОВКИ СПОРТСМЕН-ВОЛЕЙБОЛИСТОВ. Uzbek Scholar Journal, 3, 79-83.

Шамсиев, Ў. Б. (2022). ОНА ФЕНОМЕНИ БОЛА ЎЗИНИ-ЎЗИ АНГЛАШ ОМИЛИ СИФАТИДА. Современное образование (Узбекистан), (1 (110)), 9-18.

Шамсиев, Ў., & Абдусаматов, Х. (2022). ДАСТЛАБКИ МУЛОҚОТ–ШАХС ШАКЛЛАНИШИНИНГ АСОСИ. Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS), 2(2), 202-207.

Шамсиев, У. Б. (2019). РОЛЬ СЕМЬИ В ФОРМИРОВАНИЕ ЛИЧНОСТИ. ЧФ: ЧЕЛОВЕЧЕСКИЙ ФАКТОР СОЦИАЛЬНЫЙ ПСИХОЛОГ, 450.

Шамсиев, Ў. Б. (2018). Оилавий холдинг–бола ижтимоийлашувининг психологик механизми”: монография. Тошкент кимё-технология институти”. Ташкент: Наврўз.

Шамсиев, Ў. Б. (2012). Оилавий муносабатлар тизимида боланинг ўзини-ўзи англаш жараёни. Ўқув-услубий қўлланма “Мумтоз сўз” нашриёти.

Шамсиев, Ў. (2007). Оила-бола онгининг кўзгуси. Оила: ижтимоий ҳимоя омиллари. Илмий-оммапоб мақолалар тўплами.(Профессор ВМ Каримова таҳрир остида)–Т.

ШАМСИЕВ, Ў. СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ (УЗБЕКИСТАН). СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ (УЗБЕКИСТАН) Учредители: Общество с ограниченной ответственностью" Центр инновационных технологий",(1), 9-18.

Umaralieva, S., Nazarova, S., Abdurahmonova, M., & Zikriyayeva, M. (2023). TARBIYA-KELAJAGIMIZ KALITIDIR. Interpretation and researches, 2(1).

Shahlo, U., Gulshoda, Z., Suman, T., & Shahlo, T. (2023). Мероси адабии Саъдии Шерозӣ дар ҳудуди таълиму тарбия. Journal of Universal Science Research, 1(5), 936-939.

Shahlo, U., Shohista, T., & Fathiya, Z. (2023). TALIM JARAYONIDA INTERFAOL METODLAR. PEDAGOG, 6(5), 316-318.

Shahlo, U., Farida, H., & Shohnisor, M. (2023). BOSHLANG’ICH SINF O’QITUVCHILARIDA KREATIV SALOHIYATNI RIVOJLANTIRISHNING PEDAGOGIK XUSUSIYATLARI. Journal of Universal Science Research, 1(5), 540-544.

Shahlo, U., Mahina, B., & Sadbarg, N. (2023). Ta’lim fanining tarixiy ijtimoiy ehtiyojlari. Journal of Universal Science Research, 1(5), 492-496.

Shahlo, U., Parvina, I., Farida, R., & G'unchagul, M. (2023). PEDAGOGICAL BASIS OF FORMING ECOLOGICAL EDUCATION EDUCATION IN PRIMARY CLASS TECHNOLOGY LESSONS. Journal of Universal Science Research, 1(5), 545-548.

Manzura, S., & Fozilovich, A. N. (2023). Bilingualism In Psycholinguistic Interpretation. Open Academia: Journal of Scholarly Research, 1(3), 28-31.

Naimov, M. (2022). Surxondaryo folklor-etnografik. Xalq havaskorlik” jamoalari”. Toshkent.

Muzaffar, O. (2024). MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTLARIDA MUSIQA MASHG ‘ULOTLARIDA BOLALARGA FOLKLOR QO ‘SHIQLARNI O ‘RGATISH. Oriental Art and Culture, 5(1), 204-207.

Urinovich, N. M. (2022). Uzbek traditional songs (the XX century is on the example of the southern Uzbekistan oasis). Asian Journal of Research in Social Sciences and Humanities, 12(1), 318-321.

Ravshanova, D. (2022). KOMPETENSIYAVIY YONDASHUV ASOSIDA BOSHLANGʻICH SINFLARDA TEXNOLOGIYA FANINI OʻQITISHNING PEDAGOGIK MEXANIZMLARINI TAKOMILLASHTIRISH. Евразийский журнал социальных наук, философии и культуры, 2(13), 110-112

Manzura, S. (2021). Experimental study of speech development in bilinguaal children. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(8), 501-513.

Manzura, S. An International Multidisciplinary Research Journal.

Shamsieva, M. B. (2021). AN EMPIRICAL STUDY OF THE SPEECH DEVELOPMENT OF CHILDREN IN CONDITIONS OF BILINGUALISM. Theoretical & Applied Science, (8), 273-281.

Shamsiyeva, M. (2019). Formation Of Forms Of Communication. Journal of Foreign Language Teaching and Applied Linguistics, 87.

Shamsiyeva, M. Bilingvizmning bilingval bolalar nutq qobiliyatlari rivojiga ta’siri. UZBEKISTAN, 80.

Xolmanova, Z., & Shamsiyeva, M. Bolada bilingvizmni shakllantirishda ona tilining ahamiyati. O ‘ZBEKISTON, 6.

Begmurotovna, H. P., & Joniqul o‘g‘li, A. A. (2024). BOSHLANG ‘ICH SINF O ‘QUVCHILARIDA SAMARALI MULOQOTNI SHAKLLANTIRISH ASOSLARI. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 45(3), 172-175.

Azamjon, A. (2023). HUQUQIY MADANIYATNI SHAKLLANTIRISHDA O ‘RTA ASRLAR SHARQ MUTAFAKKIRLARI MA’NAVIY MEROSINING ROLI. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 13(4), 157-161.

Mirzaholov, H. (2021). USING ELEMENTS OF NATIONAL MENTALITY OF EDUCATION ETHICAL-SPIRITUAL OF YOUTH. Экономика и социум, (5-1 (84)), 283-286

Djumayeva, Z., & Sharapova, M. (2023). TALABALARNІ UMUMBASHARІY QADRІYATLAR ASOSІDA TARBІYALASHDA KASBІY KOMPЕTЕNTLІGІ TІZІMІNІ TAKOMІLLASHTІRІSH. Interpretation and researches, 2(1).

Muhammadjonovna, D. Z. (2023). TALABALARNI UMUMBASHARIY QADRIYATLAR ASOSIDA TARBIYALASHDA KASBIY KOMPETENTLIGI TIZMINI TAKOMILLASHTIRISH. Journal of Universal Science Research, 1(3), 230-233.

Amirqulov, A. (2023). HUQUQIY MADANIYATNI SHAKLLANTIRISHDA O ‘RTA ASRLAR SHARQ MUTAFAKKIRLARI MA’NAVIY MEROSINING ROLI. Евразийский журнал академических исследований, 3(1 Part 3), 76-79.

Joniqul o’g’li, A. A. (2023). MA’NAVIY-HUQUQIY TARBIYA BERISH MASALASI SHARQ MUTAFAKKIRLARI MEROSIDA. Лучшие интеллектуальные исследования, 11(3), 96-99.

MELIEVA, D. (2024). DEVELOPMENT OF INDEPENDENT WORK SKILLS OF PRIMARY CLASS STUDENTS. World Bulletin of Social Sciences, 32, 50-55.

Oʻralovna, M. D. (2023). MUAMMOLI TA’LIM ASOSIDA BOSHLANG ‘ICH SINF O ‘QUVCHILARINING FIKRLASH QOBLIYATINI RIVOJLANTIRISH. Journal of new century innovations, 25(1), 181-185.

Joniqul o’g’li, A. A. (2023). MA’NAVIY-HUQUQIY TARBIYA BERISH MASALASI SHARQ MUTAFAKKIRLARI MEROSIDA. Лучшие интеллектуальные исследования, 11(3), 96-99

Joniqul o’g’li, A. A. (2023). MA’NAVIY-HUQUQIY TARBIYA BERISH MASALASI SHARQ MUTAFAKKIRLARI MEROSIDA. Лучшие интеллектуальные исследования, 11(3), 96-99.

Xo‘shboqovna, S. B. (2024). OILA TARBIYASI ASOSLARI. TA’LIM VA INNOVATSION TADQIQOTLAR, 14, 10-11.

Мadayev, О., Sobirov, A., Xolmanova, Z., Toshmirzayeva, S., Ziyodullayeva, G., & Shamsiyeva, M. (2023). O ‘zbekiston Respublikasi Oliy Va O ‘Rta Maxsus Ta’lim Vazirligi. 6. Qo, JSI, & Gulbahor, M, 98-100.

Makhamatjanovich, M. D. (2023). Religious Extremism as an Intensive Ideological Threat. EUROPEAN JOURNAL OF BUSINESS STARTUPS AND OPEN SOCIETY, 3(3), 63-66.

Makhamatkulovich, M. D. (2023). THE ISSUE OF IDEOLOGICAL PROCESSES AND THEIR PERIODIZATION. International Journal of Pedagogics, 3(01), 105-110.

Makhamatjanovich, M. D. (2023). GENESIS OF IDEOLOGICAL PROCESSES AND ZOROASTRIANISM. SCIENTIFIC APPROACH TO THE MODERN EDUCATION SYSTEM, 1(11), 70-74.

Маматкулов, Д. М. (2023). «ОММАВИЙ МАДАНИЯТ» МАФКУРАВИЙ ТАҲДИД СИФАТИДА. Results of National Scientific Research International Journal, 2(1), 5-11.

Маматкулов, Д. (2023). ИСЛОМ ҒОЯЛАРИНИ ЎРТА ОСИЁГА КИРИБ КЕЛИШ ТАРИХИ ВА УЛАРНИНГ МАФКУРАВИЙ ЖАРАЁНЛАРГА ТАЪСИРИ. Scienceproblems. uz, 3(1), 30-36.

Makhamatjonovich, M. D. (2022). CONCEPT OF IDEA AND ITS SCIENTIFIC THEORETICAL ANALYSIS. Open Access Repository, 8(9), 59-62.

Mamatkulov, D. M. (2022). CHARACTERISTICS OF EDUCATION OF THE YOUNG GENERATION IN AN INFORMED SOCIETY. European Journal of Interdisciplinary Research and Development, 2, 26-28.

Maxamatjonovich, M. D. (2022). YANGI O'ZBEKISTON: BOSH VA ASOSIY G'OYALAR HAMDA MAFKURAVIY TAYANCH YO'NALISHLAR. PHILOSOPHY AND LIFE INTERNATIONAL JOURNAL, (3 (18)).

Mamatkulov, D. M., & Abdupattaev, H. A. (2021, October). MODERN REQUIREMENTS FOR TEACHING ACTIVITIES TO INCREASE THE EFFECTIVENESS OF NATIONAL IDEOLOGY. In International journal of conference series on education and social sciences (Online) (Vol. 1, No. 1).

Mamatkulov, D. M. (2019). THE UNITY OF SPIRITUAL AND EDUCATIONAL EDUCATION IN YOUTH. Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(9), 211-215.

Маматқулов, Д. М. (2018). Малака ошириш жараёнида тингловчиларда шаклланган кўникма ва малакаларни баҳолаш механизмларини такомиллаштириш масаласи. Современное образование (Узбекистан), (7), 3-10.

Mamatkulov, D. M. (2017). Issues of Improving Teaching Quality in the Institutions Enhancing the Skills of Educational Workers through Modern Requirements. Eastern European Scientific Journal, (5).

Маматқулов, Д. М. (2016). Семья в качестве идеологического учреждения. Ученый XXI века, 30.

Маматқулов, Д. М. (2016). «Миллий истиқлол ғояси ва маънавият асослари» фанини мутахассис ўқитувчилар билан таъминлаш муаммолари. Современное образование (Узбекистан), (11), 65-72.

Ахмедов Алишер Ҳасан ўғли. (2024). УМУМТАЪЛИМ МАКТАБЛАРИНИНГ БОШЛАНҒИЧ СИНФЛАРИДА МАТЕМАТИКА ФАНИНИ ЎҚИТИШДА КОМПЬЮТЕР ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ. Journal of Universal Science Research, 2(5), 937–942. Retrieved from https://universalpublishings.com/index.php/jusr/article/view/6105

Ahmedov Alisher Hasan o‘g‘li. (2024). BOSHLANG‘ICH SINF MATEMATIKA DARSLARIDA ZAMONAVIY MULTIMEDIA VOSITALARIDAN FOYDALANISHNING SAMARASI. Journal of Universal Science Research, 2(5), 949–953. Retrieved from https://universalpublishings.com/index.php/jusr/article/view/6107

Axmedov Alisher Hasan o‘g‘li. (2024). BOSHLАNG‘ICH SINF MАTЕMАTIKА DARSLАRIDА MULTIMЕDIYА TЕXNOLOGIYАLАRIDАN FOYDАLАNISHNING MUHIM OMILLARI. Journal of Universal Science Research, 2(5), 961–969. Retrieved from https://universalpublishings.com/index.php/jusr/article/view/6109

Ahmedov Alisher Hasan o‘g‘li. (2024). BОSHLАNG‘ICH SINF MАTEMАTIKА DАRSLАRIDА MULTIMEDIАLI О‘QITISH TEXNОLОGIУАSINING ZАMОNАVIУ USULLАRI VА TАMОУILLАRINI QО‘LLАSH. Journal of Universal Science Research, 2(5), 970–976. Retrieved from https://universalpublishings.com/index.php/jusr/article/view/6110

Axmedov Alisher Hasan o‘g‘li. (2024). BOSHLANG‘ICH SINF MATEMATIKA DARSLARIDA “GEOGEBRA” ILOVASIDAN FOYDALANISHNING AHAMIYATI (1-sinf misolida). Journal of Universal Science Research, 2(5), 977–985. Retrieved from https://universalpublishings.com/index.php/jusr/article/view/6111

Muattar, P. (2023). Boshlang’ich sinflarda ekologik madaniyatni fanlararo integratsiyalashuv orqali shakllantirish (tabiiy va aniq fanlar misolida). Journal of Universal Science Research, 1(2), 63-69.

PANJIYEVA, M., & ELMURODOVA, I. (2024). ENHANCEMENT OF NATURAL SCIENCE THROUGH INDIGENOUS MEDICINAL PLANTS. World Bulletin of Social Sciences, 34, 55-60.

XXX, P. M., & Abdumutalibovna, E. I. (2023). Formation of ecological culture in elementary grades through interdisciplinary integration. " XXI ASRDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR, FAN VA TAʼLIM TARAQQIYOTIDAGI DOLZARB MUAMMOLAR" nomli respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi, 1(2), 98-101.

XXX, P. M., & Abdumutalibovna, E. I. (2023, April). Ensuring the Educational Process in Elementary Grades through Subject Integration: A Case of Math, Language and Reading Literacy. In " Conference on Universal Science Research 2023" (Vol. 1, No. 4, pp. 72-74).

Panjiyeva, M. (2022). BOSHLANG ‘ICH SINF O ‘QUVCHILARINI MA’NAVIY TAFAKKURINI TARBIYALASH-PEDAGOGIK MUAMMO SIFATIDA. TA'LIM VA RIVOJLANISH TAHLILI ONLAYN ILMIY JURNALI, 66-75.

Panjiyeva, M. (2023). FORMATION OF ECOLOGICAL CULTURE IN PRIMARY CLASSES THROUGH INTERDISCIPLINARY INTEGRATION (IN THE EXAMPLE OF NATURAL AND EXACT SCIENCES). Евразийский журнал академических исследований, 3(2), 91-94.

Panjiyeva, M., & Elmurodova, I. (2023). ENSURING THE EDUCATIONAL PROCESS IN ELEMENTARY GRADES THROUGH SUBJECT INTEGRATION: A CASE OF MATH, LANGUAGE, AND READING LITERACY. Академические исследования в современной науке, 2(13), 57-59.

Normurotova , A. (2023). YОSHLАRNI MА’NАVIУ АHLОQIУ SIFАTLАRINI TАRBIУАLАSHDА ОNА TILINING АHАMIУАTI. Interpretation and Researches, 2(1). извлечено от https://interpretationandresearches.uz/index.php/iar/article/view/1116

Normurotova, A. (2023). YОSHLАRNI MА’NАVIУ АHLОQIУ SIFАTLАRINI TАRBIУАLАSHDА ОNА TILINING АHАMIУАTI. Interpretation and researches, 2(1).

Qizi, N. A. K., & Raxmatullayevich, A. N. (2022). BOSHLANGʻICH SINF OʻQUVCHILARINI GLABALLASHUV JARAYONIDA MAʼNAVIY HURUJLARDAN HIMOYA QILISH TEXNOLOGIYASI. Talqin va tadqiqotlar ilmiy-uslubiy jurnali, 3(4), 65-72.

Azіza Normurotova. (2024). TABIIY FANLARNI O‘QITISH MEXANIZMLARINI INTEGRATIV YONDASHUV ASOSIDA TAKOMILLASHTIRISH. Journal of Universal Science Research, 2(5), 997–1001. Retrieved from https://universalpublishings.com/index.php/jusr/article/view/6113

Nurzhovna, K. N. (2024). The versatility of female images in Uzbek and Russian prose. Czech Journal of Multidisciplinary Innovations, 28, 1-3.

Калонова, Н. Н. (2024). РАСПРОСТРАНЕННЫЕ ТИПЫ ЖЕНСКИХ ОБРАЗОВ В РУССКОЙ И УЗБЕКСКОЙ ПРОЗЕ XIX-НАЧАЛА XX ВЕКА. World scientific research journal, 25(1), 7-9.

Калонова, Н. (2023). СОЗДАНИЕ ЖЕНСКИХ ОБРАЗОВ В РУССКОЙ И УЗБЕКСКОЙ ЛИТЕРАТУРЕ. Центральноазиатский журнал образования и инноваций, 2(2), 89-92.

Mirzakulov, U. (2023). STRONG ARTISTIC IMAGES IN RUSSIAN AND UZBEK LITERATURE. Science and innovation, 2(B1), 14-16.

Nurzhovna, K. N. (2022). Female images in the works of Askad Mukhtar" Roots" and Vyacheslav Shugaev" Russian Venus". Czech Journal of Multidisciplinary Innovations, 11, 39-41.

Normurotova, A. (2023). YОSHLАRNI MА’NАVIУ АHLОQIУ SIFАTLАRINI TАRBIУАLАSHDА ОNА TILINING АHАMIУАTI. Interpretation and researches, 2(1).

Nurzhanovna, K. N., Karshievich, S. T., & Melikulovich, M. Z. (2022). Female Images in the Works of FM Dostoyevsky and LN Tolstoy. EUROPEAN JOURNAL OF BUSINESS STARTUPS AND OPEN SOCIETY, 2(3), 58-60.

Nurzhanovna, K. N., Almardanovich, M. U., & Asadovich, T. A. (2022). Female Images in Modern Russian and Uzbek Literature. EUROPEAN JOURNAL OF BUSINESS STARTUPS AND OPEN SOCIETY, 2(1), 94-96.

Карпухина, В. Н., & Калонова, Н. Н. (2022). ЖЕНСКИЕ ОБРАЗЫ В СОВРЕМЕННОЙ РУССКОЙ И УЗБЕКСКОЙ ПРОЗЕ. Редакционная коллегия, 76.

Nurjovovna, K. N. (2021). Female Images in Modern Russian and Uzbek Prose. ResearchJet Journal of Analysis and Inventions, 2(05), 533-536.

Калонова, Н., & Мусурманкулова, М. Н. ХУДОЖЕСТВЕННОЕ СРАВНЕНИЕ В СОЗДАНИИ ЖЕНСКОГО ОБРАЗА В РУССКОЙ И УЗБЕКСКОЙ ЛИТЕРАТУРЕ. 2-сон, 46.

Nurmukhamedova, L. (2023). Education of Students in Need of Help. Telematique, 22(01), 2636-2641.

Nurmukhamedova, L. S. (2023). SPECIFIC CHARACTERISTICS OF EDUCATION OF CHILDREN WITH DISABILITIES IN A FAMILY. Oriental Journal of Education, 3(03), 66-73.

Nurmuhamedova, L. S. (2023). Some Issues of Education of Students in Need of Help. European Journal of Pedagogical Initiatives and Educational Practices, 1(2), 149-155.

Nurmuhamedova, L. (2022, December). DEVELOPMENT OF SPEECH OF MENTALLY RETARDED STUDENTS IN TECHNOLOGY LESSONS. In Conference Zone (pp. 710-714).

Nurmukhamedova, L. S. (2022). THE UNIQUENESS OF FAMILY RELATIONS TO A CHILD WHO NEEDS SPECIAL HELP. Oriental Journal of Education, 13-19.

Nurmukhamedova, L. S., & Jalilova, M. F. (2022). STUDY OF SCHOOL AND FAMILY COOPERATION IN EDUCATING STUDENTS WITH SPECIAL NEEDS. Oriental Journal of Education, 6-12.

Nurmukhamedova, L., & Jalilova, M. (2022, December). Samarkand State Veterinary Medicine Of Livestock And Biotechnology University Samarkand, Uzbekistan. In Conference Zone (pp. 160-167).

Nurmukhamedova, L. (2022). Use Of Pedagogical Technologies In Teaching The Module “Development Of Labor Education Of Students With Disabilities”. Journal Of Pharmaceutical Negative Results, 2476-2482.

Nurmukhamedova, L. (2022). SCIENTIFIC-THEORETICAL BASIS OF STUDYING THE SOCIO-PSYCHOLOGICAL CHARACTERISTICS OF THE RELATIONSHIP OF CHILDREN WITH SPECIAL NEEDS TO THEIR PARENTS. The American Journal of Interdisciplinary Innovations and Research, 4(11), 54-58.

Nurmukhamedova, L., & Abdukhalilova, I. (2021). PEDAGOGICAL APPROACHES OF EASTERN THINKERS ON COOPERATION IN FAMILY EDUCATION. CURRENT RESEARCH JOURNAL OF PEDAGOGICS, 2(10), 49-55.

Пулатова, П. М., & Нурмухамедова, Л. Ш. (2014). Специальная педагогика.

Шукуров, Р. Э. (2020). NEGATIVE AND POSITIVE ASPECTS OF PSYCHOLOGICAL DEFENSE MECHANISMS. Наука и мир, 2(8), 72-74.

Шукуров, Р. Э. (2020). ОНГСИЗЛИК ПСИХОЛОГИЯСИДА ҲИМОЯ МЕХАНИЗМЛАРИНИНГ ЎРГАНИЛИШИ (ОЛИЙ ЎҚУВ МУАССАСАЛАРИ ТАЛАБАЛАРИ МИСОЛИДА). Современное образование (Узбекистан), (8 (93)), 38-44.

Eshonkulovich, S. R. (2019). TYPES OF RELIGIOUSNESS AS AN OBJECT OF PSYCHOLOGICAL RESEARCH. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 7(8).

ШУКУРОВ, Р. Э. ШАХСНИНГ ИНДИВИДУАЛ ДИНДОРЛИК ТИПЛАРИ ВА ПСИХОЛОГИК ҲИМОЯ МЕҲАНИЗМЛАРИНИНГ ЎЗАРО БОҒЛИҚЛИГИ. PSIXOLOGIYA Учредители: Бухарский государственный университет, (3), 116-124.