Universal International Scientific Journal
40
Zulunov Zuxridin Tursunbayevich., Mirzayev Ilhomjon Gʻofurovich
Yasharov Madiyorbek Ixtiyorjon oʻgʻli
Andijon qishloq xoʻjaligi va agrotexnologiyalar instituti
Uzbekistan
ilhomjon55@bk.ru., madyoryasharov@gmail.com
https://orcid.org/0009-0009-9118-096X
Annotatsiya:
Maqolada tiniq neft maxsulotlarini saqlash davridagi yoʻqolishlarini atroflicha taxlil
qilingan. Yoʻqotilish sabablari oʻrganilgan. Ularni kamaytiruvchi qurilmalar haqida ma'lumotlar berilgan.
Qurilmalar taxlili keltirilgan, ularni foyda va kamchiliklari koʻrsatib oʻtilgan. Tiniq neft maxsulotlarini
kamaytiruvchi yangi avlod qurilmasini tuzilishi va ishlash prinsipi berilgan.
Kalit so‘zlar:
Neft, tiniq neft maxsulotlari, neft omborlari, saqlash, yoʻqotish, bugʻlanish,
kondensasiya, qurilma, taxlil, yangi avlod qurilmasi.
Аннотация:
В стате дан анализ потер светлих сортов нефтепродуктов при хранении. Изучени
причини потер светлих сортов нефтепродуктов. Дана недостатки и анализ устройства для
предотврашения потер светлих сортов нефтепродуктов. В стате рассмотрено устройство и принсип
работи нового поколения устройства для предотврашения потер от испарения.
UNIVERSAL XALQARO ILMIY
JURNAL
Jurnalning bosh sahifasi:
AGROKLASTERLAR NEFT OMBORLARIDA SAQLANAYOTGAN TINIQ NEFT
MAXSULOTLARI SAQLASHDAGI YOʻQOTILISHLAR TAXLILI VA ULARNI BARTARAF
ETUVCHI QURILMALAR
Universal International Scientific
Year: 2025 Issue: 2 Volume: 1
Published: 07.01.2025
International indexes
Universal International Scientific Journal
4
1
Ключевые слова:
Нефт, светлие сорта нефтепродуктов, нефтесклади, хранения, потери,
испарения, конденсасия, устройства, анализ, устройства нового поколении.
Abstract:
The article gives an analysis of the loss of light grades of petroleum products during
storage. The reasons for the loss of light grades of petroleum products have been studied. Given the
shortcomings and analysis of the device to prevent the loss of light grades of petroleum products. The article
describes the device and the principle of operation of a new generation device to prevent loss from
evaporation.
Keywords:
Oil, light grades of petroleum products, oil depots, storage, losses, evaporation,
condensation, devices, analysis, new generation devices.
Language:
Uzbek
Citation:
Zulunov , Z., Mirzaev , I., & Yasharov , M. (2025). ANALYSIS OF STORAGE LOSSES
OF CRUDE OIL PRODUCTS STORED IN AGROCLASTERS OIL DEPOSITS AND DEVICES TO
ELIMINATE THEM. Universal International Scientific Journal, 2(1), 40–48. Retrieved from
https://universaljurnal.uz/index.php/jurnal/article/view/1397
Doi:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14616106
«Neftni qayta ishlash mahsulotlaridan
foydalanish
qoidalarini
tasdiqlash
toʻgʻrisidagi» Oʻzbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining qarorida neft
mahsulotining sifati — neft mahsulotining
belgilangan maqsadga muvofiq muayyan
ehtiyojlarni
qondirishga
yaroqligini
ta'minlashi zarur; Neft mahsulotlarini
saqlash rezervuarlari GOST 17032-2010
«Neft mahsulotlari uchun gorizontal poʻlat
rezervuarlar», idoraviy texnik normalar va
qoidalar talablariga mos boʻlishi, amaldagi
graduirovka jadvaliga ega boʻlishi hamda
belgilangan
tartibda
qiyoslashdan
oʻtkazilgan boʻlishi kerak; toʻkish-quyish
qurilmalarini bugʻ chiqarish qurilmalari
bilan ta'minlash; bugʻlanish hisobiga neft
mahsulotlari nobud boʻlishini qisqartirish
tadbirlarini ishlab chiqish va amalga
oshirish [1]
Agroklasterlar
neft
xoʻjaliklari
injenerlik
inshootlarini
va
texnik
vositalarni oʻz ichiga oladi. Injenerlik
inshootlari
neft
omborlarini
va
mashinalarni neft maxsulotlari bilan
ta'minlovchi post va punktlardan tashkil
topgan.
Neft xoʻjaligi – inshootlar jamlamasi
boʻlib, barcha turdagi neft maxsulotlarini
qabul qilish, saqlash va tarqatish uchun
moslamalar
bilan
jixozlangan
neft
maxsulotlari va moy ombori operatorlik
xonasidan
iborat.
Qishloq
xoʻjalik
korxonalari uchun 40, 80, 150, 300, 600 va
1200 м3 hajmga ega boʻlgan rezervuar
parki va moy omboriga ega boʻlgan
operator xonasidan iborat neft omborlarini
tipovoy
loyihalari
ishlab
chiqilgan.
Tipovoy loyihalar ikki variantda er osti va
ustki variantlarda taklif etilgan [2].
Universal International Scientific Journal
4
2
Rezervuar
parki
– tiniq neft
maxsulotlarini saqlashga moʻljallangan 3,
5, 25, 50, 75 va 100 м3 hajmga ega boʻlgan
gorizontal silindrik poʻlat rezervuarlardan
tashkil topgan. Rezervuarlar OZ-23802
nafas olish klapanlari bilan jixozlangan [7].
Nafas olish klapanlari rezervuar ichida
bosim hosil qilish evaziga bugʻlanishdan
nobud boʻlishini kamaytiradi, lekin
nobudgarchilikni toʻxtataolmaydi.
Qishloq xoʻjaligi korxonalarida neft
maxsulotlarini yoʻqotishlari turli tumandir.
Kelib chiqish sabablariga koʻra ularni
foydalanish
davridagi
va
avariya
hollaridagilarga
ajratish
mumkin.
Foydalanish davridagi yoʻqotishlar oʻz
navbatida uch guruxga boʻlinadi.
1.
Miqdoriy yoʻqotishlar;
2.
Sifatiy yoʻqotishlar;
3.
Aralash yoʻqotishlar.
o
Miqdoriy
yoʻqotishlar
-
oqishdan,
toshib
ketishdan
va
rezervuarlardan toʻla toʻkib olmaslikdan
kelib chiqadi. Bunday yoʻqotishlar
rezervuar devorlari va ostki qismlari
teshilishi, quyish va toʻkish trubalarini
nosozligi,
texnik
xizmat
koʻrsatish
texnologiyalariga amal qilmaslik hamda
oʻz vaqtida buzuqliklarni sozlamaslik
natijasida vujudga keladi.
Neft mahsulotlarini oqib yoʻqolishiga
asosiy sabab neft ombori moslamalarini
texnik
yomon
xolati,
foydalanish
qoidalarini buzilishi va neft omboriga
xizmat koʻrsatuvchi hodimlarni past texnik
bilimlaridir.
Sifatiy yoʻqotishlar – xar xil
turdagi neft mahsulotlarining aralashidan,
suv qoʻshilishidan, ifloslanishdan va
oksidlanishdan vujudga keladi.
o
Aralash yoʻqotishlar - Tiniq neft
maxsulotlari bugʻlanish jarayoni murakkab
nostasionar
jarayon
boʻlib, neft
mahsulotlarini fizik – ximik xossalariga,
saqlash
sharoitlariga,
rezervuarlarni
toʻldirish va toʻqish tezligiga hamda
rezervuarlarni texnik holatiga bogʻliqdir.
Afsuski,
tiniq
neft
maxsulotlari
bugʻlanishdan
yoʻqotishlar
faqatgina
miqdor jihatdan koʻrib chiqilayapti, lekin
nimagadir sifat yoʻqotishlarini hisobga
olinmayapti. Benzinni engil fraksiyalarini
bugʻlanib ketishi oktan sonlarini kamayib,
uni detanasion turgʻunligini kamaytiradi.
Fraksion tarkibini ogʻirlashishi haqiqiy
smola miqdorini ortishiga olib kelib,
klapan, porshen va boshqa dvigetel
detallarida
qurum
hosil
boʻlishini
koʻpaytiradi.
-«Kichik nafas olish»lar tiniq neft
maxsulotlari rezervuarlarda saqlaganda
atrof-muhit
hamda
rezervuar
temperaturasini kunlik oʻzgarishi evaziga
sodir boʻladi. Keskin oʻzgaruvchan iqlim
sharoitlarida (Oʻrta Osiyo va Qozogʻiston
hududlarida) «kichik nafas olish»lardan
yoʻqotishlar ancha yuqoridir;
-Rezervuarlarni
tiniq
neft
maxsulotlarilari bilan toʻldirilganda undagi
havo-tiniq
neft maxsulotlar bugʻlari
aralashmasini atmosferaga siqib chiqarish
evaziga «katta nafas olish» sodir boʻladi;
-Boʻsh rezervuarlarga kam miqdorda
tiniq neft maxsulotlari qoʻyilgan vaqtda,
Universal International Scientific Journal
4
3
uning gazli yuzasi toʻyinishi natijasida
rezervuardagi bosim me'yoridan ortib
ketib, toʻyingan bugʻ klapan qarshiligini
engib atmasfera chiqishi evaziga.
-Rezervuar gazli yuzasidagi tiniq neft
maxsulotlari
bugʻlarini
rezervuar
moslamalari kichkinagina zichlanmagan
erlaridan ham atmosferaga uchib chiqib
ketishi evaziga [3.4,11,12,13,14].
Neft omborlarida saqlash davridagi
bugʻlanishdan
yoʻqotishlarni
kamaytiruvchi qurilmalar:
Yuqori bosimli rezervuarlar
(rezervuari povishennogo davleniya RPD)
– bugʻlanishdan yoʻqotishlarni toʻla
bartaraf etadigan rezervuarlarga mavjud
rezervuarlardan ancha koʻp miqdorda
metall sarflanganligi tufayli benzinlarni
saqlash tannarxi ortib ketib ketadi. Bunday
rezervuarlardan qishloq xoʻjalik ishlab
chiqarishida foydalanish iqtisodiy jixatdan
maqsadga muofiq emas [17].
o
Suzib yuruvchi qopqoqlar,
suyuqliklar va mikroshariklar (ponton iz
polietilen nizkogo davleniya PEND) – neft
maxsulotlarini
bugʻlanishdan
yoʻqotishlarini
kamaytiruvchi
texnologiyalarni
asosiy
maqsadi
sarflanayotgan
metallar
miqdorini
kamaytirishdan
iborat.
“SNIL
GOSkomnefteprodukt
RF”
neft
maxsulotlarini saqlashda suzib yuruvchi
suyuqlik PEND taklif etgan (A.S. SSSR
№635003 1978 g.). Bu bugʻlanish yuzasini
kamaytiruvchi suyuqlikni qoʻllanganda
“kichik nafas” olishda 94.7%ga “katta
nafas olishda” 89.5% ga bugʻlanishdan
yoʻqotishlar kamaygan[18, 19,20].
Neft qazib olish ortib borgan sari tiniq
neft
maxsulotlarini
ishlab
chiqarish
koʻpayib bormoqda. Shu sababli rezervuar
parki hajmi sezilarli ravishda ortib
bormoqda. Lekin tiniq neft maxsulotlarini
saqlash tizimlari takomillashmaganligi
uchun bugʻlanishdan yoʻqotishlarga olib
kelmoqda.
Saqlanayotgan
tiniq
neft
maxsulotlari bugʻlanishdan yoʻqotishlari
sezilarli darajada katta: ularni xissasiga
saqlash davridagi butun yoʻqotishlarning
75% toʻgʻri keladi [21].
Yuqorida keltirilgan bugʻlanishdan
yoʻqotishlarni oldini oluvchi moslama va
qurilmalar tik silindrik rezervuarlarda
qoʻllanilganda iqdisodiy samara beradi.
Chunki
tik
silindrik
rezervuarlarni
bugʻlanish yuzasi oʻzgarmasdir. Bu
moslama va qurilmalarni qishloq xoʻjalik
ishlab
chiqarishida
foydalanilayotgan
gorizontal
silindrik
rezervuarlarda
qoʻllanilsa iqtisodiy samara bermaydi.
Bunga
sabab
gorizontal
silindrik
rezervuarlarni
bugʻlanish
yuzalari
oʻzgaruvchanligidir.
Gorizontal
silindrik
rezervuarlar
uchun
Rossiya
davlati
GOSNITI
(Gosudarstvenniy
Nauchno
issledovatelskiy texnologicheskiy institut
remonta, vostanovleniya i ekspluatasii
selskoxozyaystvennix mashin)da uzoq
yillar
davomida
neft
maxsulotlarini
saqlash, tashish va tarqatish davridagi
yoʻqotishlarni kamaytirish boʻyicha qator
amaliy va innovasion ishlar bajarilib
kelmoqda. Ularni taklif qilayotgan
Universal International Scientific Journal
44
bugʻlarni kondensasiyalovchi moslamalar
elektr energiyasi yordamida ishlaydi.
Yongʻin havfsizligi nuqtai nazaridan
rezervuar
parkda
elektr
energiyadan
foydalanish mumkin emas. Gorizontal
silindrik rezervuarlar uchun “rezervuarlar
gaz qaytarish tizimi” yaratilgan bu
qurilmalar uchun koʻp metall sarflangani
uchun qishloq xoʻjalik ishlab chiqarishida
keng qoʻllanilmadi [7,8,9].
Taklif etayotgan “tez bugʻlanuvchi
suyuqliklarni saqlash uchun rezervuarning
gaz qaytarish tizimi” soviq hosil qilish
uchun quyosh energiyasidan foydalanadi
(Uz patent №IAP 03301 28.02.2007).
Tiniq neft maxsulotlarini saqlash
davrida
bugʻlanishdan
yoʻqotishlar
vujudga keladi. Atrof-muxit xarorati
qancha
yuqori
boʻlsa,
tiniq
neft
maxsulotlarini bugʻlanishdan yoʻqotishlari
shuncha ortib boraveradi. Tiniq neft
maxsulotlarini yoʻqotilishlarini va oldini
oluvchi moslamalarni taxlil qilganimizda,
ularni bir muncha kamchiliklari borligini
koʻrsatdi. [2,3,4] ilmiy ishlarni avtorlari
tiniq neft maxsulotlarini yoʻqotilishlarini
oldini olishda neft maxsulotlarini fizik-
kimyoviy
xossalarini
hisobga
olishmaganlar.Tiniq neft maxsulotlarini
yoʻqotilishlarini oldini olish jarayoni
murakkab jarayon boʻlganligi sababli, biz
tiniq neft maxsulotlarini bugʻlanishdan
yoʻqotilishlarini oldini olish yoʻlidan emas,
balki uni kondensasiyalab yoʻqotilishlarini
kamaytirish usulini tanladik. Albatta neft
bugʻlarini kondensasiyalash uchun sovuq
xosil qilish kerak. Bu sovuqlikni quyosh
energiyasidan
quvvat
olib
ishlovchi
absorbsion-diffuzion sovitkich yordamida
olamiz. «Andijon qishloq xoʻjaligi va
agrotexnologiyalar insititutida “Engil
uchuvchi
suyuqliklar
saqlovchi
rezervuarlar uchun gaz qaytarish tizimi”
A.S. UZ№IAP 03301. 16.06.2004yilda
moslamasi yaratildi.»
Taklif etilayotgan moslamadan kimyo
sanoatida, neftni qayta ishlash sanoatida
yoki qishloq xoʻjalik korxonalarida neft
maxsulotlarini saqlash davrida foydalanish
mumkin.
Qoʻyilgan
masala
quyidagicha
echilishi
mumkin,
Engil
uchuvchi
suyuqliklar saqlovchi rezervuarlar uchun
gaz qaytarish tizimi rezervuar bilan oʻzaro
bogʻlangan silindrik kondensator, issiqlik
almashgich, quyosh issitkichi, zmeevik
shaklidagi ikkinchi issiqlik almashgich,
silindrik kondensator ichki va tashqi
devorlik qilingan. Devorlar orasida zazor
mavjud. Bu zazorda zmeevik shaklida
birinchi issiqlik almashgich joylashgan (1-
rasm), uning pastki uchi ikkinchi issiqlik
almashgich
orqali
ammiak
bugʻi
chiqadigan generator bilan bogʻlangan, uni
yuqorigi uchi absorberni birinchi uchi bilan
bogʻlangan, absorberni chiqish uchi
ammiak bugʻi kiradigan uchi bilan
bogʻlanadi, ammiak bugʻi generatorini
kirish uchi absorberni chiqish uchi bilan
bogʻlanadi, ammiak bugʻlari generatorini
chiqish uchi absorberni ikkichi kirish uchi
bilan bogʻlanadi, kondensatorni tashqi
devori
issiqlik
oʻtkazmaydigan
materialdan tayyorlanadi ichki devori esa
Universal International Scientific Journal
4
5
issiqlik
oʻtkazuvchi
materialdan
tayyorlanadi.
Bundan tashqari kondensatorni ichki
devorini
ikkinchi
tamoniga
ma'lum
burchak ostida jalyuzalar va tizimni ichki
devorini pastki qismiga drossel nasadka
oʻrnatiladi.
Engil uchuvchi suyuqliklar saqlovchi
rezervuarlar uchun gaz qaytarish tizimi
quyidagicha ishlaydi:
Quyosh
issitkichi
5ni
ichki
tomonidagi ammiak bugʻi generatori
toʻyingan
suv-ammiak
eritmasidan
ammiakni bugʻlatib oladi. Absorber 6 dagi,
bugʻlatkich 4 dagi va kondensator 1 dagi
bosimlar bir xildir. Ammiak bugʻlari
generatori va ikkinchi kondensator 7 bir-
biri bilan bogʻlanganligi sababli ulardagi
bosim teng. Har-xil konsentrasiyaga ega
boʻlgan suv-ammiak eritmasi absorber 6 va
ammiak bugʻlari generatori orasida tinmay
aylanib turadi.
Kambagʻal suv-ammiak eritmasi asta
sekin ammiak bugʻi generatoridan absorber
6ga oʻtadi. Bu eritma absorberdagi ammiak
bugʻlarini yutib yana boy eritmaga
aylanadi va kondensator 1 bugʻlatkichi
4dan absorber 6ga oʻtadi. Boy eritma
absorber
6dan
ammiak
bugʻlari
generatoriga qaytib oʻtadi. Ammiak
bugʻlari generatori quyosh issitkichi 5dan
tushayotgan quyosh energiyasini yutishi
natijasida ammiakni ma'lum bir qismi
bugʻlanadi. Va yana bu boy eritma ammiak
bugʻi generatoriga tushadi. Shunday qilib
sikl takrorlanaveradi.
Yengil uchuvchi suyuqlik bugʻlaridan
tozalangan havo patrubok va chiqaruvchi
klapan orqali tashqi muxitga chiqarib
yuboriladi, kondensasiyalangan suyuqlik
rezervuar 9 ga kaytariladi.
1. Rasm. Rezervuarni gaz qaytarish tizimi [16,23].
1. Kondensator; 2. Kondensatorni ikki qatlamli devori; 3. Ikki qatlamli devor orasidagi
zazor; 4. Birinchi issiqlik almashgich; 5. Quyosh isitkichi; 6. Absorber; 7. Ikkinchi issiqlik
almashgch; 8. Kondensatorni ichki yuzasi; 9. Rezervuar; 10. Drossel nasadka; 11. Patrubok;
Universal International Scientific Journal
4
6
12. chiqaruvchi klapan; 13. Havo tozalagich; 14. Jalyuzi.
Kondensatorni asosiy vazifasi tiniq neft maxsulotlarini bugʻlarini ushlab qolishdan iborat. Kondensatorni
ishlashi va tuzilishi 2-rasmda koʻrsatilgan.
Tiniq neft maxsulotlarini kondensasiyalovchi absorbsion moslamadagi issiqlik almashish jarayoni.
2-Rasm.
1.Bugʻlatkich; 2.Quyosh issiqlik almashgichi; 3.Kondensator; 4.Sovitish boʻlimi; 5.Zmeevik; 6.Absorber;
7.Klapan; 8.Jalyuza; 9.Rezervuar.
Q
a
– absorberdan atrof-muxitga uzatilayotgan
issiqlik miqdori;
Q
k
- kondensatordan atrof-muxitga uzatilayotgan
issiqlik miqdori;
Q
h
– bugʻlatkich qabul qilayotgan quyosh issiqligi;
Q
o
– Sovuqlik ishlab chiqish qobiliyati, Vt;
Sovuqlik ishlab chiqish qobiliyati Qo asosiy
koʻrsatkich boʻlib, u quyidagicha aniqlanadi:
G
r
Q
o
=
(1)
bu erda: r – tiniq neft maxsulotlarini faza oʻtish
issiqligi, (Vt sek) /kg [22];
G – Kondensasiyalanayotgan tiniq neft
maxsulotlari miqdori, kg.
Agar sovuqlik ishlab chiqish qobiliyati Qo
kondensasiyalani yuzasi F orqali aniqlansa,
quyidagi formulani olamiz:
(
)
F
t
t
Q
−
=
2
1
0
(2)
(1) va (2) solishtirib quyidagi aniqlikni topamiz:
(
)
F
t
t
G
r
−
=
2
1
(3)
Kondensasiyalanayotgan tiniq neft maxsulotlari
miqdori aniqlaymiz, kg.
(
)
F
t
t
r
G
−
=
2
1
(4)
(4)
formuladan
koʻrinib
turibdiki,
kondensasiyalanayotgan tiniq neft maxsulotlarini
miqdori kondensasiya yuzasi F ga toʻgʻri
proporsional. Biz taklif etayotgan mosalamani
kondensasiya yuzasi F quyidagi matematik
formula orqali aniqlanadi:
Universal International Scientific Journal
4
7
b
d
b
R
h
R
b
R
b
d
R
h
R
F
+
−
+
=
−
+
+
=
cos
4
2
cos
2
2
2
2
(5)
Agar Fni qiymatini (4) formulga quysak, quyidagi
formulani olamiz.
(
)
b
d
b
R
h
R
t
t
r
G
+
−
+
−
=
cos
4
2
2
1
(6)
(6)
formuladan
koʻrinib
turibdiki,
kondensasiyalanayotgan tiniq neft maxsulotlari
miqdori taklif etilayotgan moslama parametrlariga
toʻrgʻi proporsionaligi koʻrinib turibdi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI
1. Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2014 й., 26-сон, 313-
модда.
2.А.Н.Никифоров.Научные основы использования топлива и смазочных
материалов в сельском хозяйстве. М.: Агропромиздат,1989.-247с.
3. Зулунов З.Т., Мирзаев И.Г. ва бошқ. «Янги қурилма». Ўзбекистон қ/х журнали,
№6, 10 бет, 2004.
4. Зулунов З.Т. «Бензин буғларини конденсациялаб ушлаб қолувчи мослама
ҳисоби». Т.: «Ўзбекистон аграр фани хабарномаси» 4(22) сони, 2005, 92-95 бетлар.
5. З.Т.Зулунов, И.А.Ефимов Сокращение потерь нефтепродуктов на основе
конденсационно-сорбционных дыхательных клапанов резервуаров. М., Механизация
и автоматизация технологических процессов в агропромышленном комплексе. Часть
IV стр. 106–107. 1989 г.
6. З.Т.Зулунов, И.А.Ефимов Пути экономии топливо энергетических ресурсов в
АПК. М., Труды ВИМ, стр.106–115,1990 г.
7. Борзенков В.А., Ефимов И.А. и др. «Основные требования к оценке
технического состояния резервуаров и оборудования нефтескладов».
М.: «ГОСНИТИ», с. 16, 1987.
8. Бронштейн И.С., Абузова Ф.Ф. и др. «Борьба с потерями нефти и
нефтепродуктов при их транспортировании и хранении». М.: «Недра», 1981.
9. Ефимов И.А., Пучин Е.А., Зулунов З.Т. «Снижение потерь от испарения
светлых сортов нефтепродуктов при хранении на нефтескладах АПК».
М.: Научно-технический информационный сборник, № 2, с. 24–27, 1990.
10. Зулунов З.Т. и др. А.С. № 1628434 «Газоотводная система резервуаров для
хранения легкоиспаряющихся жидкостей». 15.10.1990.
11. Зулунов З.Т. ва бошқалар «Енгил учувчи суюқликларни сақлайдиган
резервуарлар учун газ ушлаб қолувчи система». Андижон. Қишлоқ хўжалиги
экинларидан юқори ва сифатли ҳосил олишдаги агротехнологик муаммолар ҳамда
уларнинг ечимлари. 167-169 бетлар. 2006.
12. Сергеенков В.А. «Исследование потерь автомобильных бензинов от
испарения при приемоотпускных операциях на нефтескладах колхозов и совхозов».
Диссертация на соискание уч.ст.к.т.н. М.: МИИСП, 1970.
13.Мирзаев И.Г., Зулунов З.Т., Турдиева М.Ё. Зависимость количества
конденсируемых легкоиспаряющихся жидкостей от параметров конденсатора.
Universal International Scientific Journal
4
8
Россия. Г.Самара журнал «Научный аспект» РИНЦ (ИФ 0,03), стр. 2168…2172, 2020
г
14. Мирзаев И., Зулунов З.Т., Тудиева М.Ё. Расчёт потерь от испарения
горизонтально – цилиндрических резервуаров. Россия. Г.Самара журнал «Научный
аспект» РИНЦ (ИФ 0,03), стр2173…2178, 2020 г
15. Абдуллаев Д.А., Зулунов З.Т., Йулдашев Р.Р. Конденсация потер от
испарения светлых сортов нефтепродуктов при хранении в условиях
сельскохозяйственных предприятиях. «Школа Науки» № 14 (25) Декабрь
2019. Стр 1-3.
16. Худойбердиев Т.С., Зулунов З.Т., и др. патент на изобретения №IAP 03301
Газоотводная система резервуара для хранения легкоиспаряющихся жидкостей,
28.02.2007 г.
17. Н.Л.Леви, А.Д.Прохоров. О резервуарах повышенного давления: М:
транспорт и хранение нефтепродуктов и углеводородного сырья:. М.: 1982 №5, 198
стр 6-8
18. Н.А.Молчанов. Г.К.Лебедев, В.Г.Колесников. Опыт промышленной
эксплуатации понтонов из ПЭНД. - М: транспорт и хранение нефтепродуктов и
углеводородного сырья:. М.: 1982 №5, 198 стр 24-25
19. Г.С.Чолоян. Разработка конструктивных форм, технологии изготовления и
монтажа уплотняющихся устройств плавающих крыш понтонов нефтяных
резервуаров. Автореферат кандидатской диссертации. М.: 1983 г.
20 Борьба с потерями нефти и нефтепродуктов при их транспортировки и
хранении. /Абузова Ф,Ф., Бронштейн И.С., Новоселов В.Ф., Ржавский Е.Л., Фокин
М.Н./ -М.: Недра, 1981 г.
21. М.Г. Крайвейченко, Л.А.Бабин, В.И.Краснов, Г.Б.Шнейдер. Средства
сокращения потери нефти от испарения из резервуаров с плавующими крышами.
Обзорная информация. Сер.: “Транспорт и хранение нефте и нефтепродуктов” М.:
ВНИИОЭНГ, 1984 вып №2(50)
22. Михеев М.А., Михеева И.М. «Основы теплопередачи». М. «Энергия», 1977.
23. Мирзаев И.Г., Зулунов З.Т., Турдиева М.Ё. Устройства для улавливания
паров светлых сортов нефтепродуктов. Журнал «Интернаука» № 7 (183), часть 1, 2021
г. Стр 49-51.
