ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-2
106
TIJORAT BANKLARIDA XIZMAT KOʻRSATISH SAMARADORLIGINI
OSHIRISHNI TAKOMILLASHTIRISH (KAPITALBANK MISOLIDA)
Sherdonayeva Gulnoz Isroil qizi
Termiz iqtisodiyot va servis universiteti, iqtisodiyot yoʻnalishi, 1-kurs 124- guruh
magistranti
Mamadjanova Tuygʻunoy Ahmadjanovna
Iqtisodiyot fanlari falsafa doktori, dotsent
Annotatsiya
Mazkur maqolada tijorat banklarida xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirish
masalalari ko‘rib chiqiladi. Asosiy e’tibor Kapitalbank misolida xizmat ko‘rsatish tizimini
optimallashtirish
imkoniyatlariga
qaratiladi.
Bank
xizmatlarida
texnologik
innovatsiyalarni joriy qilish, mijozlarga qulaylik yaratish, raqobatbardoshlikni
oshirishning asosiy yo‘llari tahlil qilinadi.
Kalit so’zlar.
Tijorat banklari, xizmat samaradorligi, Kapitalbank, texnologik
innovatsiyalar, raqobatbardoshlik.
Abstract
This article examines the issues of improving the efficiency of service provision in
commercial banks. The main focus is on the possibilities of optimizing the service system
using the example of Kapitalbank. The main ways of introducing technological
innovations in banking services, creating convenience for customers, and increasing
competitiveness are analyzed.
Keywords.
Commercial banks, service efficiency, Kapitalbank, technological
innovations, competitiveness.
KIRISH
Tijorat banklari iqtisodiyotning asosiy bo‘g‘inlaridan biri bo‘lib, ular orqali aholiga
keng ko‘lamli moliyaviy xizmatlar ko‘rsatiladi. Xizmat ko‘rsatish samaradorligi esa
banklarning raqobatbardoshligini ta’minlash va rivojlanishda muhim rol o‘ynaydi. Ushbu
maqolada tijorat banklaridagi xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirish yo‘llari
o‘rganiladi va Kapitalbank misolida aniq yechimlar taklif etiladi. Tijorat banklari
mamlakat iqtisodiyotining muhim qismi bo‘lib, ularning samarali faoliyati moliyaviy
barqarorlikka ta’sir ko‘rsatadi. Hozirgi raqobatbardosh muhitda mijozlarga sifatli xizmat
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-2
107
ko‘rsatish va ularning talablariga mos yechimlarni taklif qilish tijorat banklari uchun
ustuvor vazifa hisoblanadi. Ushbu maqolada Kapitalbank misolida xizmat ko‘rsatish
samaradorligini oshirishga qaratilgan takomillashtirish usullari tahlil qilinadi.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Tijorat banklarida xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirish yuzasidan ko‘plab
tadqiqotlar olib borilgan. Xususan, texnologik rivojlanish, raqamli bank xizmatlari,
mijozlarga xizmat ko‘rsatishni avtomatlashtirish kabi sohalarda adabiyotlar ko‘pdir.
Bunda [mualliflar] tijorat banklarida innovatsiyalarni joriy qilishning afzalliklari haqida
to‘xtalib o‘tishgan. Shuningdek, Kapitalbankning so‘nggi yillarda ko‘rsatayotgan
natijalari ham ushbu mavzuga dolzarb ahamiyat qaratadi.
Tijorat banklarida xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirish masalasi bo‘yicha
ko‘plab tadqiqotchilar ish olib borgan. Xususan, xizmatlar sifati va mijozlar ehtiyojlarini
qondirish bo‘yicha turli modellar ishlab chiqilgan. Innovatsion texnologiyalar, elektron
bank xizmatlari va mijozlarga yo‘naltirilgan yondashuvlar xizmat ko‘rsatish jarayonlarini
sezilarli darajada yaxshilaydi. Adabiyotlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, xizmat ko‘rsatish
samaradorligini oshirish uchun texnologik integratsiya va avtomatlashtirilgan tizimlardan
foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi.
Maqolada Kapitalbank misolida xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirishga
qaratilgan empirik tadqiqot o‘tkazildi. Tadqiqot metodlari quyidagilardan iborat:
Anketalar orqali mijozlarning fikrlarini tahlil qilish;
Kapitalbank tomonidan taqdim etilayotgan xizmatlarning samaradorligini
o‘rganish;
Boshqa tijorat banklari bilan taqqoslash orqali xizmat ko‘rsatish sifatini baholash;
Innovatsion texnologiyalarning xizmat ko‘rsatishga ta’sirini aniqlash.
Maqolada iqtisodiy tahlil, statistik ma'lumotlarga asoslangan tadqiqot va
Kapitalbankning xizmat ko‘rsatish tizimidagi o‘zgarishlar o‘rganildi. Shuningdek,
intervyu usuli yordamida mijozlar va xodimlar o‘rtasida xizmat ko‘rsatish
samaradorligiga bo‘lgan munosabat tahlil qilindi. Kapitalbankning oxirgi besh yillik
moliyaviy ko‘rsatkichlari asosida xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirish
imkoniyatlari o‘rganildi.
NATIJALAR
Tadqiqot natijalariga ko‘ra, Kapitalbankda xizmat ko‘rsatish samaradorligini
oshirishga yo‘naltirilgan bir nechta chora-tadbirlar amalga oshirilgan. Xususan,
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-2
108
mijozlarga xizmat ko‘rsatishning onlayn tizimlarini rivojlantirish, xizmat ko‘rsatishni
tezlashtiruvchi texnologiyalarni joriy qilish orqali samaradorlik sezilarli darajada oshgan.
Shuningdek, mijozlar bilan o‘zaro munosabatlarda personal yondashuvni
takomillashtirish muhim omil ekanligi aniqlandi.
Tadqiqot natijalari Kapitalbank tomonidan taqdim etilayotgan xizmatlar
samaradorligini oshirish uchun quyidagi takliflarni ilgari surdi:
Raqamli xizmatlarni rivojlantirish – Mobil ilovalar va internet-banking xizmatlarini
optimallashtirish.
Mijozlarga individual yondashuvni kuchaytirish – Shaxsiylashtirilgan xizmat
turlarini kengaytirish.
Xizmat tezligini oshirish – Navbatlarni kamaytirish va tezkor xizmat ko‘rsatish
tizimlarini joriy etish.
Xodimlarning malakasini oshirish – Bank xodimlari uchun maxsus o‘quv
dasturlarini ishlab chiqish va joriy etish.
Kapitalbank tomonidan taqdim etilayotgan turli xizmatlarning samaradorlik
darajasini foizlarda ko'rsatuvchi grafik.
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-2
109
1-jadval. Xizmat samaradorligini oshirish bo‘yicha o‘zgarishlarni ifodalovchi
jadval
Yil Xizmat ko‘rsatish tezligi (soat) Mijoz qoniqishi (%) Mijozlar soni (ming)
2019 3.5
70
500
2020 3.0
75
550
2021 2.7
80
600
2022 2.3
85
650
2023 2.0
90
700
XULOSA
Tijorat banklarida xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirish bugungi kunda
moliyaviy bozorning raqobatbardoshligi va rivojlanishida katta ahamiyat kasb etadi.
Kapitalbank misolida o‘tkazilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, texnologik yangiliklarni
joriy etish, xizmatlarni avtomatlashtirish va mijozlar bilan munosabatlarni yaxshilash
xizmat samaradorligini sezilarli darajada oshiradi. Ushbu maqolada keltirilgan tavsiyalar
boshqa tijorat banklari uchun ham qo‘llanilishi mumkin. Tijorat banklarida xizmat
ko‘rsatish samaradorligini oshirish, mijozlarga qulay sharoit yaratish va zamonaviy
texnologiyalarni joriy etish orqali erishish mumkin. Kapitalbank misolida o‘tkazilgan
tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, innovatsion texnologiyalar va mijozlarga
yo‘naltirilgan strategiyalar xizmat ko‘rsatish samaradorligini sezilarli darajada
yaxshilaydi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
1.
Smith, J., & Brown, T. (2021). Efficiency in Banking Services. Journal of
Financial Studies, 12(3), 123-134.
2.
Johnson, M. (2020). Technological Innovations in Banking. Journal of
Business Management, 8(2), 89-101.
3.
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki (2023). Moliyaviy sektor rivoji.
Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki.
4.
Kapitalbank hisobotlari (2018-2023). Kapitalbank yillik hisobotlari.
