Амет Мадреимов, Данаш Умарова
Аннотация. 2009-2023 йилларда аҳоли касалланиши даражасига таъсир қилувчи ташқи муҳит эколого-гигиеник омилларининг таҳлили кўрсатишича, Қорақалпоғистон Республикасидаги бирламчи касалланиш кўрсаткичларининг очиқ сув ҳавзалари сувининг кимёвий ифлосланиши кўрсаткичлари билан ўртача тўғри корреляцией боглиқлиги ҚҚР да (rxy=0,66), Шимолий зонада (rxy=0,46), Қонликўл (rxy=0,34), Чимбой (rxy=0,42), Элликқалъа (rxy=0,38) Тўрткўл (rxy=0,61) туманларида ва Нукус шаҳрида (rxy=0,47) аниқланди.
Бирламчи касалланиш динамикасининг қудуқ суви кимёвий ифлосланиши билан ўртача тўғри боғлиқлиги Ғарбий зонада (rxy=0,39), Кегейли (rxy=0,55), Чимбой (rxy=0,34), Хўжайли (rxy=0,61) ва Тўрткўл (rxy=0,40) туманларида аниқланди. 2009-2023 йилларда барча аҳолининг бирламчи касалланиши водопровод сувининг кимёвий ифлосланиши билан Қонликўл (гху=0,57), Шуманай (гху-0,37), Кегейли (гху=0,44), Нукус (rxy=0,51J, Хўжайли (rxy=0,48), Беруни (rxy=0,41J туманларида ва ҚҚР да (rxy=0,33) боғлиқ экан. 2009-2023 йилларда барча аҳолининг бирламчи касалланишининг атмосфера ҳавоси кимёвий ифлосланиши билан ўртача тўғри боғлик/шги ҚҚР да (rxy=0,66), Хўжайли (rxy=0,65J, Қонликўл (rxy=0,39), Беруни (rxy=0,59) туманларида, Шимолий зонада (rxy=0,46), кучли боғлиқлик - Тахтакўпир (rxy=0,86) туманида аниқланди