SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
129
XORIJIY TILLARNI O’QITISH METODIKASI
Jumayeva Umida Farhodovna
Jahon tillari universiteti Filalogiya fakulteti nazariy
fanlar kafedrasida Stajyor oqituvchi
https://doi.org/10.5281/zenodo.13859784
Annotasiya.
Ushbu tezis xorijiy tillarni o’qitish metodikasini keng ko’lamda
tahlil qiladi. Xorijiy til o’qitish jarayonidagi asosiy metodlar, yondashuvlar, va
strategiyalar, shuningdek, zamonaviy texnologiyalar va madaniyatning o'qitish
jarayonidagi roli ko'rib chiqiladi. O’qitish metodikalarini tahlil qilish orqali,
maqola xorijiy tillarni o’rganish jarayonini samarali tashkil etish uchun zarur
bo’lgan asosiy tamoyillar va takliflarni taqdim etadi.
Kalit so‘zlar:
Ingliz tili, madaniyatlararo, onlayn platformalar,
mediatexnologiyalar
Metodika - bu ma'lum bir sohada, xususan, xorijiy tillarni o'qitishda,
maqsadga erishish uchun qo'llaniladigan usul va strategiyalar to‘plamidir.
Xorijiy tillarni o'qitish metodikasi, talabalarni til o'rganish jarayonida samarali
yo‘naltirishga qaratilgan.
Xorijiy tillarda o’qitishning asosiy maqsadlari quyidagicha[1]:
Til ko‘nikmalarini rivojlantirish -
talabalar o‘zaro muloqot qilish, yozish,
tinglash va o‘qish ko‘nikmalarini rivojlantirishlari kerak.
Madaniy tushunishni oshirish -
xorijiy tilni o‘qitishda madaniy kontekstni
hisobga olish muhimdir.
Kommunikativ qobiliyatni rivojlantirish -
talabalarga real hayotda
samarali muloqot qilish ko‘nikmalarini o‘rgatishdan iborat.
Xorijiy tilni o‘rganish jarayonida madaniyatni o‘rganish muhim ahamiyatga
ega. Madaniyatlararo aloqalar va tushunish, talabalar o‘rtasida yanada
chuqurroq o‘zaro bog‘liqlikni rivojlantiradi. O'qituvchilar xorijiy tillarni o'qitish
jarayonida madaniyatni o'z ichiga olish orqali keng qamrovli bilim berishlari
kerak[2]. Shuningdek, xorijiy tillarni o'qitishda darslarni rejalashtirish va
tayyorlash jarayoni muhim ahamiyatga ega. O‘qituvchi, dars maqsadlari va
mazmunini aniqlab, talabalar uchun qiziqarli va foydali materiallar tayyorlashi
kerak. Dars rejalari, talabalar qobiliyatlari va ehtiyojlariga qarab moslashtirilishi
zarur. O‘qitish jarayonida baholash va tahlil jarayonlari muhimdir. Talabalar
qobiliyatlarini baholash, ularning rivojlanishini kuzatish va kelajakdagi ishlarni
rejalashtirish imkonini beradi. Xorijiy tillarni o'qitishda baholash, ko‘plab
metodlarni o'z ichiga olishi kerak, masalan, formativ va summativ baholash[3]
SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
130
Zamonaviy texnologiyalar, ingliz tilini o'qitishda yangi imkoniyatlar
yaratadi. Onlayn platformalar, mobil ilovalar va multimedia vositalari orqali
o‘qitish jarayoni yanada qiziqarli va samarali bo‘ladi. Masalan, interaktiv darslar
va onlayn resurslar orqali talabalar ko‘proq motivatsiya topadilar[4]. Ingliz tilini
o‘rganish jarayonida madaniyatni o‘rganish muhim ahamiyatga ega.
Madaniyatlararo aloqalar va tushunish, talabalar o‘rtasida yanada chuqurroq
o‘zaro bog‘liqlikni rivojlantiradi. O'qituvchilar ingliz tilini o'qitish jarayonida
madaniyatni o'z ichiga olish orqali keng qamrovli bilim berishlari kerak. Bu
yondashuv, har bir talabani o‘z xususiyatlari va qobiliyatlariga qarab o‘qitishga
qaratilgan. O‘qituvchi, talabalar o‘rtasidagi farqlarni hisobga olgan holda,
individual yondashuvni amalga oshirishi kerak. Ingliz tilini o'qitishda bu
yondashuv, talabalar o'rtasida farqlarni kamaytirishga yordam beradi[5].
Talabalarni real hayotdagi vaziyatlarda muloqot qilishga tayyorlashga
qaratilgan. Ushbu yondashuv asosida, talabalar muammolarni hal qilish, fikr
almashish va o'zaro muloqot qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi. Ingliz tilini
o'qitishda bu metod juda samarali hisoblanadi[6]. Shuningdek, talabalarni
guruhlarga bo‘lish va birgalikda ishlashga undaydi. Bu, talabalar o‘rtasida o‘zaro
muloqotni rivojlantiradi va jamoaviy ish ko‘nikmalarini oshiradi. Ingliz tilini
o'qitishda jamoaviy faoliyatlar orqali talabalar o'rtasida muloqot kuchayadi[7].
XULOSA
Ingliz tilini o'qitish metodikasi zamonaviy ta'lim tizimida muhim o‘rin tutadi.
Turli metodlar va yondashuvlar, talabalar uchun samarali va qiziqarli o‘qitishni
ta’minlaydi. Mediatexnologiyalar va innovatsion usullar, ingliz tilini o‘rganish
jarayonini yanada rivojlantirishga yordam beradi. Ingliz tilini o‘qitish, nafaqat til
ko‘nikmalarini rivojlantirish, balki madaniy tushunishni oshirishda ham muhim
ahamiyatga ega. Ta'lim jarayonida yangiliklarni qo‘llash va talabalar ehtiyojlarini
hisobga olish, ingliz tilini o‘qitishning samaradorligini oshiradi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:
1.
Richards, J. C., & Rodgers, T. S. (2001). Approaches and Methods in
Language Teaching.
2.
Byram, J. (2010). The Role of Culture in Language Learning and Teaching.
3.
Brown, H. D. (2004). Language Assessment: Principles and Classroom
Practices.
4.
Godwin-Jones, R. (2018). Emerging Technologies: Language Learning and
Technology.
5.
Tomlinson, C. A. (2001). How to Differentiate Instruction in Mixed-Ability
Classrooms.
SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
131
6.
Littlewood, W. (1981). Communicative Language Teaching: An
Introduction.
7.
Johnson, D. W., & Johnson, R. T. (1999). Learning Together and Alone:
Cooperative, Competitive, and Individualistic Learning.
