ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
588
SPORT SOHASIDA MARKETING FAOLIYATINI RIVOJLANTIRSH.
Jumayev U.X.
Dotsent,.O‘zDJTSU.
Kazoqov R.T.
Katta o‘qituvchi., O‘zDJTSU.
Jumayev M.X.
Katta o‘qituvchi., O‘zDJTSU.
Xushvaqtov Z.R.
O‘qituvchi., O‘zDJTSU.
https://doi.org/10.5281/zenodo.13957853
Annotatsiya. Ushbu maqola mamlakatimizda sport sohasida amalga oshirilayotgan
islohatlar hamda jismoniy tarbiya va sport menejerlari sohasidagi mutaxassislarni tayyorlash
sifatiga qo‘yiladigan modellarga qaratilgan.
Kalit so‘zlar: Jismoniy tarbiya, sport va turizm sohasi, “Jismoniy tarbiya va sport sohasida
kadrlarni tayyorlash hamda ilmiy tadqiqotlar tizimini yanada takomillashtirish choratadbirlari
to‘g‘risida”gi qarori.
DEVELOPMENT OF MARKETING ACTIVITY IN THE FIELD OF SPORTS.
Abstract. This article focuses on the reforms implemented in the field of sports in our
country and the models for the quality of training of specialists in the field of physical education
and sports managers.
Keywords: physical education, sports and tourism, the decision "On measures to further
improve the system of training and scientific research in the field of physical education and
sports".
РАЗВИТИЕ МАРКЕТИНГОВОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ В ОБЛАСТИ СПОРТА.
Аннотация. В данной статье рассматриваются реформы, реализуемые в сфере
спорта в нашей стране, и модели качества подготовки специалистов в области
физического воспитания и спортивных менеджеров.
Ключевые слова: физическое воспитание, спорт и туризм, решение «О мерах по
дальнейшему совершенствованию системы подготовки кадров и научных исследований в
области физического воспитания и спорта».
Sport sohasi murakkab va xilma-xil hodisa, milliy iqtisodiyotning bir qismi, ijtimoiy
faoliyatning o‘ziga xos jarayoni bilan tavsiflangan maxsus institutsional tizimdir. Rivojlangan va
rivojlanayotgan mamlakatlarda bu sport industriyasi turli sport turlarini, shuningdek, tovarlar va
sport anjomlari ishlab chiqarishni qamrab oladigan daromadli faoliyat turi hisoblanadi. Unda
nafaqat sportchilar, balki ishbilarmonlar, davlat idoralari, ixtisoslashtirilgan tashkilot va
uyushmalar, xizmat ko‘rsatish sohasi xodimlari, ommaviy axborot vositalari, sport jurnalistlari,
notijorat tashkilotlari, sport klublari va, albatta, minglab tashkilotlar, millionlab odamlar ishtirok
etadi. tomoshabinlar va muxlislar.
Sport bozorining barcha sub’ektlari turli maqsad va vazifalarni, xususan, sportni
ommalashtirish, muxlislar sonini ko‘paytirish, natijada o‘yin va musobaqalarga chiptalar sotishni
ko‘paytirish, tovarlar va xizmatlarga talabni oshirish, homiylar va professional murabbiylarni jalb
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
589
qilish va sport biznesining rentabelligini oshirishga qaratilgan. Ushbu natijalarga erishish ko'plab
omillarga bog'liq: siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy va raqobatbardosh. Unda eng yuqori
professionallik va ushbu sohaning o'ziga xos xususiyatlarini bilish talab qilinadigan marketing
faoliyati mexanizmlari va elementlari aniq ko'rsatilgan.
Sport sohasida raqobatning kuchayishi, muxlislar va keng auditoriyaga ta’sir o‘tkazish
usullarini ishlab chiqish, sport tadbirlaridan siyosiy, iqtisodiy va imidj maqsadlarida faol
foydalanish bilan bir qatorda turli shakl va mexanizmlarga ega bo‘lgan sport marketingining
ahamiyati ham ortib bormoqda. zamonaviy bozorda ham ortib bormoqda.
Keng ma’noda sport marketingi - bu sport mahsulotlarini, sport tadbirlarini va ularning
ishtirokchilarini yaratish, ilgari surish va sotish bilan bog‘liq har qanday faoliyat. O‘z navbatida,
sport mahsuloti ko‘p qirrali tushuncha bo'lib, u quyidagi elementlarni o‘z ichiga oladi: nomoddiy
tovarlar; sport jarayoni, sport va ko'ngilochar mahsulot, sport ta'limi, sport imidji mahsuloti;
moddiy mahsulotlar; sport kiyimlari va poyabzallari, aksessuarlar, jihozlar, jihozlar, ichimliklar,
sport anjomlari; aralash mahsulot; sportchi, sport klubi, jamoa, sport va dam olish uchun tovarlar,
muhandislik mahsulotlari.
Sport marketingi, asosan, sport bozoriga, birinchi navbatda, sportni tomosha qilishga
qiziquvchi kishilar guruhlariga – tomoshabinlarga, muxlislarga qaratilgan. Ular ushbu mahsulotlar
uchun chiptalar yoki chiptalar sotib olish orqali to‘laydilar yoki ularni televizor tomosha qilish
yoki radio tinglash orqali bilvosita olishadi, bu esa o'z navbatida reklama va efir vaqti huquqlaridan
daromad keltiradi.
Shunday qilib, sport marketingi tomoshabinlarga (ommaviy iste‘molchi) qaratilgan bo‘lib,
uning asosiy maqsadi tomoshabinlarning qiziqishini saqlab qolish va rag'batlantirish, unga yuqori
sifatli sport tomoshasiga xizmat qilishdir. Bozor o‘z mahsulotlarini ilgari surish va sotishdan
manfaatdor bo‘lgan sport tashkilotlarining strategik va taktik maqsadlariga erishish uchun muhim
vositadir.
Bu sport faoliyatida uzoq muddatli strategik siyosat yuritish, yirik iqtisodiy yo‘qotishlarga
yo‘l qo‘ymaslik, barqaror rivojlanish va muvaffaqiyatlarga erishish imkonini bermoqda. Sportda
marketing faoliyatini rivojlantirish sport xizmatlari bozori imkoniyatlarini aniqlash va strategik
siyosat yuritishda muhim dolzarb masala hisoblanadi. Ushbu fikrlar ushbu maqola mavzusini
tanlash uchun asos bo'ldi.
O‘zbekiston Respublikasida jismoniy tarbiya va sport xizmatlari bozorida marketing
faoliyatining nazariy asoslari yetarlicha o‘rganilmagan, biroq jismoniy tarbiya va sport sohasida
xizmatlar bozorining raqobatbardoshligini oshirish muammolari va ularning samarali foydalanish
dunyoning ko‘pgina mamlakatlarida, ayniqsa bozor munosabatlari shakllangan mamlakatlarda
muammo hisoblanadi. Xorijiy mamlakatlarning ilmiy manbalarida Kotler, Sonders va Armstrong
(Kotler, Saunders and Armstrong, 2004) yoki Brassington and Pettit (Brassington and Pettit,
2002), N.A. Voskolovich, J. Galbreit, I. B. Gurkov, V. Gerami, I. I. Pereverzin, V. V. Kuzina, K.
A. Kulunkovich, R. Xaynts va boshqa xorijiy mutaxassislarning asarlari nashr etilgan. Qolaversa,
bu MDH mamlakatlari faoliyatida ham o‘z ifodasini topmoqda. Ular orasida E.A. Safronov, G.A.
Gureeva va mamlakatimiz olimlari M. Boltabaev, I.A. Ahmedov, M. Yusupov, M.A. Ikromov,
R.X. Nabiulin va boshqalar tomonidan olib borilgan ilmiy-tadqiqot ishlarida umumiy nazariy va
uslubiy ko‘rsatmalar ishlab chiqilgan va amaliy qo‘llash uchun tavsiya etilgan bo‘lsada, sport
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
590
xizmatlari bozorida marketing faoliyatini rivojlantirish bo‘yicha o‘z fikr-mulohazalarimizni
taqdim etmoqchimiz.
Istalgan gazeta yoki jurnalni oching, televizorda istalgan sport dasturini tomosha qiling,
dunyo shaharlari bo‘ylab sayr qiling, sport marketingining turli jihatlariga duch kelasiz. Bekxem,
Shumaxer, Kurnikova, Nike, Ferrari, Vodafone va Manchester Yunayted reklama taxtalari,
displeylar va jurnal va gazetalar sahifalarida iste'molchilarni o'ziga jalb qiladigan nomlardir.
Yulduz nomlari va ular bilan bog'liq katta pullar sport marketingi bilan sinonimga aylandi.
Ish beruvchilar dunyosida juda ko'p odamlar: "Agar sport va sport yulduzlarini qadoqlash
va sotish mumkin bo'lsa, nega bunday emas?" Ammo bu sport marketingining faqat bir tomoni,
chunki har bir Bekxem uchun raqobatbardosh qolish yoki shunchaki omon qolish uchun ozgina
pul ishlashga harakat qiladigan yuzlab boshqa sportchilar, jamoalar, klublar, korxonalar va
tashkilotlar bor.
Kotler, Saunders va Armstrong (2004) yoki Brassington va Pettit (2002) kabi marketing
bo'yicha har qanday kitobni oling va mualliflar marketingni mijozlarning ehtiyojlari va istaklarini
qondirishga qaratilgan almashinuv jarayoni sifatida ko'rishadi. Ushbu ta'riflar odatda
marketingning tashkilotning rentabelligi va samaradorligi uchun ahamiyatini ta'kidlaydi. Gronroos
(1994) kabi marketingning boshqa ta'riflari ancha chuqurroqdir, chunki ular uzoq muddatli va
kuchli mijozlar munosabatlarining muhimligini ta'kidlaydi. Ammo ular sportning xususiyatlarini
va sport tovarlari va boshqa tovarlar va xizmatlar o'rtasidagi farqni hisobga olmaydilar. Sport bilan
shug'ullanadiganlar va marketingning o'zi uchun bu ta'riflar ko'p jihatdan foydali bo'lmasligi
mumkin (masalan, Mullin, Hardy va Sutton, 2000; Pitts va Stotlar, 1996; Shank, 2005) va
an'anaviy marketing ta'rifi. "sport" so'zi avtomatik ravishda qo'shiladi. Biroq, iste'molchini sport
musobaqasiga chipta sotib olishga, onlayn sport veb-saytiga pul to'lashga yoki sport
yodgorliklarini sotib olishga majburlash kir yuvish kukunini sotish bilan bir xil emas.
Sport marketingi - bu "sport" tushunchasiga xos bo‘lgan o‘zgaruvchan va oldindan aytib
bo‘lmaydigan sharoitlarda sport iste'molchilari, sport kompaniyalari va sport bilan bog'liq boshqa
shaxslar va tashkilotlarning bevosita va bilvosita ehtiyojlarini kompleks ravishda hal qilishning
doimiy imkoniyati. Ushbu ta'rifning orqasida nima bor va u kimga qaratilgan? Darhaqiqat, uning
ta'kidlashicha, unda "bashoratsizlik" tushunchasi mavjud. Iqtisodchilarning fikricha, natijalarning
oldindan aytib bo‘lmaydiganligi sportni juda jozibali qiladi (Dobson Andrade Goddard, 2001).
Odamlar poyga yoki tennis musobaqasiga borishadi, lekin kim o'ynayotganini hech kim
bilmaydi. U qaytib keladi va boshqa o‘yin-kulgilarning zavqi bilan taqqoslanadi. Agar “Sport”da
odatiy shiddat va dramatiklik yetishmasa, odamlar unga qiziqish bilan murojaat qilishadi. Misol
uchun, men uzoq vaqt charchadim: Mixael Shumaxer shubhali yetakchini urib tushirganida
Formula 1ni eslaydi. Odamlar oldindan aytib bo'lmaydigan tarzda munosabatda bo'lishadi. Ba'zilar
stadionlarga boradilar, televizorda sport tomosha qiladilar, gazeta va jurnallarda sport bo'limlarini
o‘qiydilar. Boshqa sport turlari sizga rad etish, eskizlar, mag'lubiyatlardan omon qolish imkonini
beradi. Ba'zi odamlar qo‘shnilarni va boshqalarni mag'lub etish uchun "o‘z" sportiga pul tikadilar
va sportni yaxshi ko'radiganlar uchun bu asosiy qadriyatlarning aksidir ("Men ularni o‘ynash usuli
uchun yaxshi ko'raman").
Sport klublari va jamoalari tomoshabinlarga muhtoj, chunki ular ko'p odamlar sportni
tomosha qiladigan qiziqish va taranglik muhitini yaratadilar. Bunda muxlislar klublarni
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
591
olqishlamaydi va qo'llab-quvvatlamaydi, sport tadbirlarida qatnashish kamayadi. Masalan, ingliz
muxlislarining Amerika futboliga bo'lgan qiziqishi pasayganligi sababli yaqinda Shotlandiyaning
Kleymor jamoasi paydo bo‘ldi. Sport tashkilotlari ham farovonlik uchun bo‘lmasa, hech
bo'lmaganda omon qolish uchun pul topish uchun etarlicha tomoshabin to'plashlari kerak. Sport
tadbirlari ba'zan faqat xayriya maqsadlarida o‘tkaziladi, ammo shunga qaramay, marketing ularni
tomosha qilishni qiziqarli qilishga yordam beradi va shu bilan birga ularni ko'proq odamlar uchun
tanib oladi va ularga tadbirlarni tomosha qilish imkoniyatini beradi. Fransuzlar uchun Tour de
France esa, malakali marketing tufayli har kuni trekning har ikki tomonida bir millionga yaqin
tomoshabinni to'playdigan milliy tadbirdir. Tur de Fransni tomosha qilganlar uchun har kunning
asosiy voqeasi velosportning har bir bosqichi uchun peloton ishtirokchilarining taqsimlanishi
hisoblanadi. Rasmiy homiylar va etkazib beruvchilar tomoshabinlarga esdalik sovg'alarini taqdim
etishadi, buning natijasida ularning kompaniyalari raqobat bilan mustahkam bog'langan.
Raqobatning ko'p bosqichlarini mutlaqo oldindan aytib bo'lmaydi, shuning uchun ushbu
kompaniyalar atrofida raqobatdagi kabi umumiy hayajonli muhit yaratiladi. Sport munosabatlari
homiylarga o‘z mahsulotlari, xizmatlari va brendlarini targ‘ib qilish, shuningdek, PR bilan
shug'ullanish imkonini beradi. Ularning bunday "vizualizatsiya" dan boshqa afzalliklari bor. Sport
bilan bog'liq uyushmalardan foydalanadigan tashkilotlar ro'yxatiga gazetalar va telekompaniyalar
kirishi mumkin (sport tufayli odamlar ko'proq o'qiydilar va televizor ko'radilar); raqobatni
ta'minlaydigan kompaniyalar; mahalliy va markaziy hokimiyat organlari; sport anjomlari ishlab
chiqaruvchilar va kitob sotuvchilari. Ushbu ro'yxat bugungi kunda sportning iqtisodiyotga ta'siri
qanchalik katta ekanligi haqida fikr beradi. Sport o'zining oldindan aytib bo'lmaydiganligi va
marketingi bilan turli odamlar va tashkilotlar uchun bir qator turli vazifalarni bajarishga imkon
beradi.
Sport marketingi doimiy jarayondir. Raqobat yil davomida bo'ladimi (masalan, Futbol
Ligasi chempionati, Olimpiya o'yinlari) yoki bir martalik tadbir (Futbol kubogi finali),
marketologlar doimiy ravishda o'z faoliyatini rejalashtirishlari, vazifalarni hal qilishlari va ishlarini
baholashlari kerak.
Bundan tashqari, muxlislar va mijozlar bilan munosabatlarni saqlab qolish katta
ahamiyatga ega. Nihoyat, agar sport tadbirlari, aytaylik, har to'rt yilda bir marta o'tkazilsa, asosiy
muammo odamlarga doimo eslatib turishdir.
Masalan, Olimpiya o'yinlarida ishlaydigan marketologlar yanada murakkab va keng
ko'lamli vazifalarni hal qilishlari kerak. Ommaviy marketingdan oldin ular tanlov o'yinlarini
o'tkazish huquqiga ega bo'lishlari uchun tegishli tuzilmalar va tashkilotlarga o'z takliflarini
"sotishlari" kerak.
Sport marketingining boshqa ko'plab ta'riflari sport tashkilotlarining tijorat faoliyatiga
qaratilgan. Albatta, bizning ta'rifimiz hech qanday tarzda uning ahamiyatini kamaytirmaydi.
Biroq, kichik va notijorat tashkilotlar faqat professional tarzda sotilgan taqdirdagina foyda
ko'radi. Shunday qilib, davlat korxonasi yoki ixtiyoriy tashkilot ular uchun maxsus
ishlaydiganlarni bilishi kerak. Masalan, sport ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlarga yordam
berishga qaratilgan dasturlarni amalga oshirishda yordam berishi mumkin. Bu yordamga muhtoj
odamlar kimligini, bu odamlarning qayerda yashashini, ularning umidlarini va ular bilan qanday
muloqot qilishni va hokazolarni aniqlashga yordam beradi.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
592
Xulosa o‘rnida shuni ta’kidlash joizki, sportdagi marketingning yuqoridagi ta’rifi faqat
stadionlar maydonlari va arenalari bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan tashkilotlarga taalluqli emas.
Sport marketingi sport bilan bog'liq turli tashkilotlar tomonidan qo'llanilishi mumkin.
Britaniya velosport jamoasining Afina Olimpiadasidagi muvaffaqiyatidan so‘ng, so‘nggi
bir necha oy ichida velosiped savdosi keskin oshganini hamma biladi. Sport marketingi nafaqat
sport tashkilotlariga kerak ekanligini bilish uchun mamlakatlar Olimpiya o'yinlarini o'tkazish
huquqi uchun qanday kurashayotganini eslash kifoya. Bu kurashning o'zi qiziqarli musobaqadir.
Uning qo‘lga kiritilishi yurt obro‘-e’tiborini yuksaltiradi, turizm rivojiga xizmat qiladi,
mahalliy tadbirkorlik sub’yektlarining daromadi va bandligini oshiradi.
Sport marketingi nafaqat sport tashkilotlariga kerak ekanligini bilish uchun mamlakatlar
Olimpiya o'yinlarini o'tkazish huquqi uchun qanday kurashayotganini eslash kifoya. Bu
kurashning o'zi qiziqarli musobaqadir. Unda g‘alaba qozonish mamlakatimiz obro‘-e’tiborini
yuksaltirish, turizmni rivojlantirish, mahalliy tadbirkorlik sub’yektlarining daromadlari va
bandligini oshirish, shu orqali mamlakatimiz aholisi farovonligini oshirishga xizmat qilmoqda.
REFERENCES
1. Балтаева И. Т. и др. USE OF VIRTUAL LABORATORIES TO CONDUCT FOOTBALL
TRAINING //MODERN SCIENCE AND RESEARCH.
– 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 709-718.
2. Jumayev U. X., Kazoqov R. T., Abdusalomov I. K. QUANTITATIVE EVALUATION OF
QUALITY INDICATORS //Modern Science and Research.
– 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 229-240.
3. Qutlimurotov I. X. et al. THE PROCESS OF ORGANIZING EDUCATIONAL
ACTIVITIES OF STUDENTS AND MASTERING PERSONAL PROFESSIONAL
KNOWLEDGE //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 869-879.
4. Солиев И. Р. и др. МОРФО-ФУНКЦИОНАЛ ВА АНТРОПОГЕНЕТИК ТАДҚИҚОТ
НАТИЖАЛАРГА КЎРА ФУТБОЛЧИЛАРНИНГ ИШЧАНЛИК НАТИЖАЛАРИНИ
БАШОРАТ ҚИЛИШ //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6.
5. Тажибаев С. С. и др. ЖАХОН ЧЕМПИОНАТИ 2022 ЙИЛГИ ФУТБОЛЧИЛАР
АНТРОПОМЕТРИК ЎЛЧАМЛАРИ ВА ТЕЗЛИК СИФАТИ ОРАСИДАГИ
КОРРЕЛЯЦИЯНИ ЎРГАНИШ //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6.
6. Тажибаев С. С. и др. 13-14 ЁШЛИ ФУТБОЛЧИЛАРНИНГ ТЕХНИК-ТАКТИК
ҲАРАКАТЛАРИНИ ТАРБИЯЛАШ САМАРАДОРЛИГИ //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6.
7. Boltayeva I. T. et al. PERIODS OF PRODUCTION EDUCATION. THE PERIOD OF
INITIATION, PREPARATION, ACQUISITION AND COMPLETION OF THE
PROFESSION //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 561-569.
8. Ganieva M. et al. THE UNITY OF TECHNIQUE, TACTICS AND STRATEGY IN TABLE
TENNIS //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 5. – С. 1175-1183.
9. Usmonova S. H., Akmurodov M., Kazokov R. THE INFLUENCE OF TEMPERAMENT
ON THE CHOICE OF SPORTS ACTIVITIES //Modern Science and Research. – 2024. –
Т. 3. – №. 5. – С. 63-70.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
593
10.Umaraliyeva F. T., Kazoqov R. Т. THE ROLE OF SPORTSWOMEN IN THE
DEVELOPMENT OF SOCIETY AND IN THE DEVELOPMENT OF SPORTS //Modern
Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 5. – С. 1124-1131.
11. Mustafayeva N. A., Kazoqov R. T. USING THE MAIN CHARACTERISTICS AND
POSSIBILITIES OF THE ELECTRONIC SCHEDULE IN SOLVING ISSUES RELATED
TO PHYSICAL EDUCATION AND SPORTS //Modern Science and Research. – 2024. –
Т. 3. – №. 5. – С. 1115-1123.
12. Kazoqov R. T., Axatov L. K. SPORT TOMOSHASINING ESTETIKASI. – 2024.
13.Jumayev U. X. et al. " PEDAGOGICAL EDUCATION INNOVATION CLUSTER"
MEANS COMMON GOALS AND SPECIFIC INTERESTS //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 552-560.
14.Umarov D. X. et al. NATIONAL MOVEMENT FOR THE DEVELOPMENT OF
PRIMARY CLASS STUDENTS'PHYSICAL PREPARATION USING GAMES //Modern
Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 732-741.
15.Umarov D. X. et al. THE EFFECTIVENESS OF USING A SET OF SPECIAL EXERCISES
IN ANNUAL PREPARATION TRAINING OF SHORT-DISTANCE RUNNERS //Modern
Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 742-753.
16.Jumayev U. X. et al. " PEDAGOGICAL EDUCATION INNOVATION CLUSTER"
MEANS COMMON GOALS AND SPECIFIC INTERESTS //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 552-560.
17.Turopovich K. R., Rixsibayevna D. S. ENHANCING ENGLISH LANGUAGE
LEARNING THROUGH PEDAGOGICAL TECHNOLOGIES. – 2024.
18.Kazakov R. T. et al. MULTIMEDIA SYSTEMS AND DISTANCE LEARNING
TECHNIQUES IN SPORTS SOX //Modern Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 9.
– С. 99-105.
19.Казоқов Р. Т. и др. МАМЛАКАТИМИЗ ЯНАДА ЮКСАЛИШИДА БОЛАЛАР
СПОРТИНИНГ ЎРНИ //Академические исследования в современной науке. – 2023. –
Т. 2. – №. 9. – С. 5-11.
20.Казоқов Р. Т. и др. ПЕДАГОГИКА ОЛИЙ ТАЪЛИМДА КЕЙС-СТАДИ ТАЪЛИМ
ТЕХНОЛОГИЯСИ АСОСИДА ПЕДАГОГИК МАҲОРАТИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ
ЮЗАСИДАН ТАЖРИБА-СИНОВ ИШЛАРИНИНГ НАТИЖАЛАРИ //Академические
исследования в современной науке. – 2023. – Т. 2. – №. 6. – С. 111-115.
21.Казоқов Р. Т. Кейс стади технологияларидан фойдаланиб талабаларнинг масофавий
таълим технологиялари асосида педагогик маҳоратини шакллантириш //Замонавий
футболни ривожлантириш тенденциялари: муаммо ва ечимлари. – Т. 11. – №. 1.
22.Jumayev U. X. et al. " PEDAGOGICAL EDUCATION INNOVATION CLUSTER"
MEANS COMMON GOALS AND SPECIFIC INTERESTS //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 552-560.
23.Murod o'g'li P. D. MAMLAKATIMIZDA JISMONIY TARBIYA VA SPORTNING
RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI. – 2023.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
594
24.Achilov O. H. TO INCREASE THE INTEREST OF ELEMENTARY SCHOOL
STUDENTS IN SPORTS AND TO MAKE THEM REGULARLY ENGAGE IN SPORTS
//Educational Research in Universal Sciences. – 2023. – Т. 2. – №. 1. – С. 218-220.
25.OʻGʻLi S. O. S., Nurullayev A. Q. THE ORIGIN AND DEVELOPMENT OF ATHLETICS
//BARQARORLIK VA YETAKCHI TADQIQOTLAR ONLAYN ILMIY JURNALI. –
2022. – Т. 2. – №. 3. – С. 10-15.
26.O‘lmasbek S. MIDDLE LONG DISTANCE RUNNING //BOSHQARUV VA ETIKA
QOIDALARI ONLAYN ILMIY JURNALI. – 2022. – Т. 2. – №. 3. – С. 10-12.
27.Nurullayev A. Q., Ogli S. U. S. JUDO ACHIEVEMENT AT THE 2021 SPORTS
COMPETITION AT THE UNIVERSITY //Galaxy International Interdisciplinary Research
Journal. – 2022. – Т. 10. – №. 2. – С. 234-236.
28.Umarov D. X. et al. THE EFFECTIVENESS OF USING A SET OF SPECIAL EXERCISES
IN ANNUAL PREPARATION TRAINING OF SHORT-DISTANCE RUNNERS //Modern
Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 742-753.
29.Jumayev U. X. et al. " PEDAGOGICAL EDUCATION INNOVATION CLUSTER"
MEANS COMMON GOALS AND SPECIFIC INTERESTS //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 552-560.
30.Boltayeva I. T., Tashnazarov D. Y., Kazaqov R. T. TECHNICAL-TACTICS OF 13-14-
YEAR-OLD FOOTBALL PLAYERS EFFICIENCY OF EDUCATIONAL ACTIONS
//Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6. – С. 91-98.
31.
Сафаров Ў. К ВОПРОСАМ ПОВЫШЕНИЯ КАЧЕСТВА ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ
ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ВУЗОВ НА ОСНОВЕ СИСТЕМНОГО АНАЛИЗА И
СТРАТЕГИЧЕСКОГО МЕНЕДЖМЕНТА //Modern Science and Research. – 2024. – Т.
3. – №. 6.
32. Сафаров Ў. МАМЛАКАТИМИЗДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ СОҲАСИДА
ДАВЛАТ-ХУСУСИЙ ШЕРИКЛИК АСОСЛАРИ //Modern Science and Research. –
2024. – Т. 3. – №. 6.
33.Сафаров Ў. СПОРТ СОҲАСИДА САМАРАЛИ БОШҚАРИШ ТИЗИМИНИ
ТАКОМИЛЛАШТИРИШ //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6.
34.Сафаров Ў. РОЛЬ СПОРТИВНОГО МЕНЕДЖМЕНТА В СОВРЕМЕННОЙ
СПОРТИВНОЙ ИНДУСТРИИ УЗБЕКСКОЙ РЕСПУБЛИКИ //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6.
35.Safarov O. O ‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA SPORT MARKETINGINI
RIVOJLANTIRISH YO ‘LLARI //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6.
37. Murod o'g'li P. D. MAMLAKATIMIZDA JISMONIY TARBIYA VA SPORTNING
RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI. – 2023.
38.
Jumayev U. X. et al. " PEDAGOGICAL EDUCATION INNOVATION CLUSTER"
MEANS COMMON GOALS AND SPECIFIC INTERESTS //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 552-560.
39.
Boltayeva I. T., Tashnazarov D. Y., Kazaqov R. T. TECHNICAL-TACTICS OF 13-14-
YEAR-OLD FOOTBALL PLAYERS EFFICIENCY OF EDUCATIONAL ACTIONS
//Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6. – С. 91-98.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
595
40.Boltayeva I. T. et al. ANATOMY OF THE EXACT AND NATURAL SCIENCES TEST
TASK //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6. – С. 99-105.
41.Казоқов Р. Т. и др. ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА ТАРБИЯВИЙ ТАДБИРЛАРДА
МИЛЛИЙ-МАЪНАВИЙ ҚАДРИЯТЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ. – 2024.
42.Djurayeva Х. Х., Xodjiyev R. M., Kazoqov R. T. DIFFICULTIES IN TEACHING
RUSSIAN AS A FOREIGN LANGUAGE //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3.
– №. 2. – С. 316-326.
43.Beknazarov S. H. Q., Kazoqov R. T. IDEOLOGICAL THREATS AND IMPORTANT
PROBLEMS OF IDEOLOGICAL EDUCATION, NATIONAL HISTORICAL THINKING
//Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 1016-1029.
44.Boltayeva I. T. et al. ANATOMY OF THE EXACT AND NATURAL SCIENCES TEST
TASK //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6. – С. 99-105.
45.Бойқобилов А. П. и др. ТУРЛИ МАЛАКАЛИ СПОРТЧИЛАР ТОМОНИДАН ЯДРО
УЛОҚТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ ТАҲЛИЛЛАРИ //Modern Science and Research. –
2024. – Т. 3. – №. 10. – С. 30-40.
46.Авезова Г. С., Казоқов Р. Т. ҚИСҚА МАСОФАГА ЮГУРУВЧИЛАРНИ МАШҒУЛОТ
ЖАРАЁНИДА ҚЎЛЛАНИЛГАН ТИКЛОВЧИ ВОСИТАЛАРНИ ЖИСМОНИЙ
ТАЙЁРГАРЛИГИГА ТАЪСИРИ //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 10.
– С. 205-214.
47.Шопулатов А. Н., Казоқов Р. Т., Хайдарова Г. М. ҚИСҚА МАСОФАГА
ЮГУРУВЧИЛАРНИ ЖИСМОНИЙ ТАЙЁРГАРЛИГИНИ БАҲОЛАШ //Modern
Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 10. – С. 197-204.
48.Бойқобилов А. П. и др. ТУРЛИ МАЛАКАЛИ СПОРТЧИЛАР ТОМОНИДАН ЯДРО
УЛОҚТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ ТАҲЛИЛЛАРИ //Modern Science and Research. –
2024. – Т. 3. – №. 10. – С. 30-40.
49.Yugay L. P. et al. RECOVERY OF THE BODY OF SHORT-DISTANCE RUNNING
ATHLETES DURING SPORTS TRAINING //Modern Science and Research. – 2024. – Т.
3. – №. 1. – С. 365-371.
50.Akbarov A. et al. ANTHROPOMETRIC-PHYSIOLOGICAL INDICATORS OF
MIDDLE-DISTANCE RUNNERS AND RECOVERY OF THEIR BODY DURING
TRAINING //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 358-364.
51.Kim D. et al. PEDAGOGICAL ANALYSIS OF THE PARTICIPATION OF STUDENT
ATHLETES IN THE SWEDISH TEAM AND THE SWEDISH TEAM IN THE
UZBEKISTAN CHAMPIONSHIP IN HEIGHT ATHLETICS //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 346-353.
52.Nurullayeva D. S. et al. ETHICAL PROBLEMS AND THEM IN THE FIELD OF
NATURE SOLUTIONS //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 480-
486.
53.Kazaqov R. T., Djo'rabayev A. M. MEANS OF RECOVERY OF WORKING CAPACITY
OF SHORT-DISTANCE RUNNERS //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №.
1. – С. 902-911.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
596
54.Kazoqov R. T., Djo’rabayev A. M. DEVELOPMENT OF CYBER SPORTS IN
UZBEKISTAN //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 893-901.
55.Yaqubov F. M. et al. METHODOLOGY OF SELECTION OF 10-12-YEAR-OLD
PLAYERS AND ORGANIZATION OF TRAINING //Modern Science and Research. –
2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 1271-1279.
56.Казоқов Р. Т. ҚИСҚА МАСОФАГА ЮГУРУВЧИЛАРНИНГ ЖИСМОНИЙ ВА
МАХСУС
ЖИСМОНИЙ
ТАЙЁРГАРЛИК
КЎРСАТКИЧЛАРИНИ
РИВОЖЛАНТИРИШ //Fan-Sportga. – 2022. – №. 7. – С. 53-55.
57.Гонашвили А. С. и др. Активный досуг узбекской молодежи в аспекте
социологического анализа //Теория и практика физической культуры. – 2020. – №. 3.
– С. 8-8.
58.Baltayeva I. T. et al. USE OF VIRTUAL LABORATORIES TO CONDUCT FOOTBALL
TRAINING //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 709-718.
59.Baltayeva
I.
T.
et
al.
CREATING
AN
INFORMATION-EDUCATIONAL
ENVIRONMENT USING MODERN INFORMATION AND COMMUNICATION
TECHNOLOGIES //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 700-708.
60.Melziddinov R. A., Akramov B. N., Kazoqov R. T. THE RELATIONSHIP OF THE
EFFICIENCY OF TECHNICAL-TACTICAL ACTIONS OF FOOTBALL PLAYERS
WITH THE LEVEL OF PHYSICAL PREPARATION //Modern Science and Research. –
2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 1153-165.
61.Umarov D. X. et al. NATIONAL MOVEMENT FOR THE DEVELOPMENT OF
PRIMARY CLASS STUDENTS'PHYSICAL PREPARATION USING GAMES //Modern
Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 732-741.
62.Umarov D. X. et al. THE EFFECTIVENESS OF USING A SET OF SPECIAL EXERCISES
IN ANNUAL PREPARATION TRAINING OF SHORT-DISTANCE RUNNERS //Modern
Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 2. – С. 742-753.
63.Шопулатов А. Н. Бўлажак мураббийларда жисмоний тарбия ва спорт асосида
маънавий қадриятларни ривожлантириш йўллари //Фан-Cпортга. – 2019. – №. 1. – С.
67-72.
64.
Boltayeva I. T., Tashnazarov D. Y., Kazaqov R. T. TECHNICAL-TACTICS OF 13-14-
YEAR-OLD FOOTBALL PLAYERS EFFICIENCY OF EDUCATIONAL ACTIONS
//Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6. – С. 91-98.
65.Boltayeva I. T. et al. ANATOMY OF THE EXACT AND NATURAL SCIENCES TEST
TASK //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 6. – С. 99-105.
66.Казоқов Р. Т. и др. ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА ТАРБИЯВИЙ ТАДБИРЛАРДА
МИЛЛИЙ-МАЪНАВИЙ ҚАДРИЯТЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ. – 2024.
67.
Юсупова Н. Р. Хоноқоҳлар тарихи ва таснифи //Academic research in educational
sciences. – 2021. – Т. 2. – №. 5. – С. 1062-1072.
68.Yusupova N. R. NATIONAL-CULTURAL CHARACTERISTICS OF PHYSICAL
EDUCATION AND SPORTS DEVELOPMENT IN CENTRAL ASIA //Mental
Enlightenment Scientific-Methodological Journal. – 2024. – Т. 5. – №. 03. – С. 245-254.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
597
69.Юсупова Н. Р. ОСВЕЩЕНИЕ ВОПРОСОВ СОЦИАЛЬНОЙ ЗАЩИТЫ В
ПРОИЗВЕДЕНИЯХ АЛИШЕРА НАВОИ //Academic research in educational sciences. –
2022. – Т. 3. – №. 1. – С. 547-553.
70.Юсупова Н. Р. ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ СОҲАСИ РИВОЖЛАНИШИ
ХУСУСИДАГИ ФАЛСАФИЙ ФИКРЛАРГА ТАРИХИ //Educational Research in
Universal Sciences. – 2023. – Т. 2. – №. 2. – С. 281-285.
