ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
356
ТАЛАБАЛАРНИ МИЛЛИЙ ҚАДРИЯТЛАР АСОСИДА ТАРБИЯЛАШНИНГ
СИЁСИЙ, ИЛМИЙ-ПЕДАГОГИК АСПЕКТЛАРИ
Венера Ержанова
Қорақалпоқ давлат университети
https://doi.org/10.5281/zenodo.8429621
Annotatsiya.
Maqolada maktab o‘quvchilarini milliy qadriyatlar asosida tarbiyalashning
mazmuni, texnologiyasi, metodikasi va metodikasiga yangicha yondashish, shaxsning yuksak
qadriyatini shakllantirishga qaratilgan ta’limning nazariy va amaliy asoslari ko‘rsatilgan.
Kalit so'zlar:
ta'lim, tarbiya, qadriyat, axloq, madaniyat, psixologiya, o'z-o'zini
tarbiyalash, estetika, shaxs, o'z-o'zini bilish.
POLITICAL, SCIENTIFIC-PEDAGOGICAL ASPECTS OF EDUCATING
STUDENTS ASSOCIATED WITH NATIONAL VALUES
Abstract.
The article discusses a new approach to the content, technology, methods and
methodology of educating schoolchildren on the basis of national values, shows the theoretical
and practical foundations of education aimed at forming a high value of the individual.
Key words
: education, upbringing, value, morality, culture, psychology, self-education,
aesthetics, personality, self-knowledge.
ПОЛИТИЧЕСКИЕ, НАУЧНО-ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ
ВОСПИТАНИЯ СТУДЕНТОВ, СВЯЗАННЫЕ С НАЦИОНАЛЬНЫМИ
ЦЕННОСТЯМИ
Аннотация.
В статье рассматривается новый подход к содержанию, технологии,
методам и методике воспитания школьников на основе национальных ценностей,
показаны теоретические и практические основы образования, направленные на
формирование высокой ценности личности.
Ключевые слова:
образование, воспитание, ценности, мораль, культура,
психология, самообразование, эстетика, личность, самопознание.
Мамлакатимизда ёшларни маънан баркамол, жисмонан соғлом, фидойи шахс
сифатида тарбиялаш, уларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш борасида кенг
кўламли ишлар амалга оширилмоқда. Замонавий таълимнинг энг муҳим вазифаси –
ёшларни тарбиялаш, шахсни, айниқса, ёш авлодни камол топтириш ва
такомиллаштиришдир. Бу вазифа давлат сиёсатининг бир қисми бўлиб, бу борада кўп
ишлар қилинган: Ўзбекистон Республикасининг "Таълим тўғрисида"ги қонуни, Кадрлар
тайёрлаш миллий дастури [4; 89], Ҳаракатлар стратегиясини бешта йўналишда амалга
оширишга оид давлат дастури 2017-2021-йилларда Ўзбекистон Республикасини
ривожлантиришнинг устувор йўналишлари [1; 147], Ўзбекистон Республикаси
Президентининг "Ўзбекистон ёшлар иттифоқи фаолиятини қўллаб-қувватлаш борасидаги
ёшларга оид давлат сиёсати самарадорлигини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги
фармони [2; 4], Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Олий таълим тизимини янада
ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Фармони ва таълимга оид бошқа давлат
ҳужжатлари [3; 18].
Кадрлар тайёрлаш миллий дастурида ёшларни тарбиялашнинг мақсад, вазифалари,
асосий қоидалари, йўналишлари ва асосий мазмуни, унинг услубий кўрсатмалари, биринчи
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
357
навбатда, миллий, маънавий-ахлоқий ва эстетик тарбиянинг йўллари ва шароитларини
такомиллаштириш зарурияти белгилаб берилган [4; 146]. Дастурнинг мақсади, вазифалари,
асосий қоидалари ўқувчиларни шахс манфаати йўлида юксак маънавият – ахлоқий, эстетик
тарбиялашга қаратилган.
Шу нуқтаи назардан, шахсий ва қадрият йўналишларига, айниқса, миллий ва
умуминсоний қадриятларга йўналтирилган маънавий-ахлоқий ва эстетик тарбия услубий
аҳамиятга эга ва ижтимоий стратегик истиқболли ҳисобланади. Миллий дастурда
замонавий шахснинг маънавий-ахлоқий янгиланиши ва эстетик ривожланишининг асосий
параметрларига мувофиқ инсоннинг ахлоқий фазилатларини очиб бериш ва амалга ошириш
зарурлиги эълон қилинган. Дастур талабаларнинг таълим олишига оид бир қатор асосий
қоидаларни илгари суради:
маданий - умумжаҳон ва миллий (тарихий ва анъанавий); таркибни яхшилаш; янги
технологиялар, самарали шакллар, методлар, инновацион усуллардан фойдаланиш;
инсонпарварлик, ижтимоий асосда шахсга йўналтирилган таълим [4; 69].
2017-2021-йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта
устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини амалга оширишга оид Давлат
дастурида ёшларни жисмонан соғлом, маънавий ва интеллектуал салоҳиятли этиб
тарбиялашнинг мақсад, вазифалари, асосий қоидалари, йўналишлари ва асосий мазмуни,
ривожланган, мустақил фикрлайдиган, Ватанга садоқатли, қатъий ҳаётий қарашларга эга
бўлган ёшларни ижтимоий жиҳатдан юксалтириш маслалари белгилаб берилган.
Замонавий таълим (барча тузилмаларида таълим жараёни) жамиятимизнинг
келажаги бунёдкорлари бўлмиш ёш авлод онгини ривожлантириш ва мустаҳкамлашнинг
қудратли омили бўлиб, миллий, маънавий-эстетик ва ахлоқий камолотнинг аҳамияти ва
зарурлигини, чунки асосий таълимнинг барча бўғинларида, айниқса, олий таълимда
маънавият ва ахлоқ ва таълимнинг асосий натижасидир. Замонавий таълимда, ёшларни
ахлоқий ва эстетик тарбиялашда тарихий-педагогик анъаналарга жиддий ёндашиш керак,
чунки "қадимги тарих ва маданият маънавий-ахлоқий онгга юксак инсонпарварлик
даражасида катта таъсир кўрсатади, одамлар асрлар давомида ... инсонпарварликнинг нозик
новдаларини эҳтиёткорлик билан олиб борди. Ўзбекистонни янгилашнинг олий мақсади
ана шу анъаналарни қайта тиклаш, уларни янги мазмун билан тўлдиришдир"[1; 58].
Халқимизнинг тарихий-маданий мероси, маънавий-ахлоқий ва маънавий-эстетик
тарбиянинг энг муҳим воситаси бўлган халқимизнинг маънавий оламидан бошлаб, унинг
ахлоқий-эстетик маданияти, авваламбор, инсонни тарбияловчи ажойиб миллий ва
умуминсоний фазилатларни ўзида мужассам этган. Бинобарин, миллий қадриятларга
асосланган маънавий-ахлоқий ва маънавий-эстетик, ахлоқий-эстетик тарбияда мазмун,
тизим, технология, услуб ва методикада туб ўзгаришлар зарур.
Шу муносабат билан давлат таълим сиёсатида инсон омили, инсонга нисбатан
қадрият
ва
инсонпарварлик
муносабати
алоҳида
таъкидланади:
"Ўз-ўзини
ривожлантиришга, ўз-ўзини такомиллаштиришга интилиш инсоннинг ғурурини, унинг
ҳақиқий қадр-қимматини юксалтиради. Бу цивилизациянинг юқори даражаси" [2; 88]. Бу
борадаги фаолиятни тубдан такомиллаштириш ва уни сифат жиҳатидан янги босқичга
кўтариш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Ўзбекистон ёшлар
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
358
иттифоқи фаолиятини қўллаб-қувватлаш борасидаги ёшларга оид давлат сиёсати
самарадорлигини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги фармони қабул қилинди" [3; 91].
Ўзбекистон ёшлар иттифоқи ёшларга оид давлат сиёсатини амалга оширишда давлат
органлари, нодавлат нотижорат ташкилотлари ва фуқаролик жамиятининг бошқа
институтлари билан самарали ҳамкорликни таъминловчи, "Ёшлар – давлат бунёдкори"
шиори остида касбий фаолиятни амалга оширувчи тузилмага айланади.
Мамлакатимизда ёшларнинг қадрият йўналишини (шахсиятини) ривожлантириш
технологиясини ишлаб чиқиш анъанавий – педагогик, халқнинг педагогик меросида,
айниқса, республикамиз мустақилликка эришгандан сўнг, миллий маданий анъаналарни
қайта тиклаш имкони пайдо бўлганидан сўнг фаол қарор топди. Халқнинг маънавий
мероси, жумладан, миллий қадриятларга асосланган ахлоқий-эстетик тарбия – ёш авлодни
маънавий бойитиш воситаси сифатида намоён бўлади.
Олим-педагоглар ўз тадқиқотларини нафақат миллий қадриятларга асосланган
ахлоқий, эстетик, балки ахлоқий-эстетик тарбия муаммоларига ҳам бағишладилар, ҳатто
ёшлар шахсининг маънавий-қадриятга йўналганлигини ривожлантиришга ўринишлар ҳам
мавжуд.
Шундай қилиб, миллий қадриятларга асосланган тарбия муаммоси ҳам назарий, ҳам
амалий йўналишларда фаол ҳал қилинмоқда. Жумладан, ахлоқий тарбия билан
муносабатларга ёндашишда фойдаланилаётган миллий-анъанавий маданий материал
эстетика билан бир қаторда юксак маънавий салоҳиятга эга бўлиб, ўқувчилардан шахсий-
қадриятли муносабатни талаб қилади.
Илмий адабиётлар таҳлили шуни кўрсатадики, объектнинг қийматини тушуниш
унга нисбатан амалий муносабатнинг ифодасидир. Демак, инсон предметдаги
хусусиятларни, унинг ўз ҳаётида, турмуш фаолиятида, ижтимоий муҳитда тимсол
сифатидаги вазифаларини ажратиб кўрсатади. Шу муносабат билан З. Азимованинг фикри
эътиборга лойиқдир – «Инсон - Ер юзида мавжуд бўлган энг мураккаб ҳодиса бўлиб, бу
билим ва ўзини ўзи билишнинг қизиқарли мавзуси эканлигини таъкидлайди. Инсон ноёб
ижтимоий-маданий инқилобнинг ажойиб натижасидир, чунки фақат инсон ўзини ўзи
англаши, ўзини ўзи билиши ва атрофдаги дунёни ўзгартириши мумкин» [5; 13].
Мижериков идeaл шаклнинг қадриятлари гўзаллик тушунчалари, улар ҳам ахлоқий
меъёрлар ва тамойиллар эканлигини ёзган. Тўғри, бу баҳоловчи ва тасдиқловчи онг
шакллари - меъёрий. Инсон онги учун қадрият (қадриятлар) объектив ва ижтимоий
воқеликдаги кундалик мос ёзувлар нуқтасидир. "Мутлоқ қадриятлар - дунёнинг турли
мамлакатлари ва қисмларида яшовчи, баъзан жамиятнинг турли қатламларига мансуб,
лекин умуминсоний хусусиятга эга бўлган ва миллий ўзига хосликка эга бўлган одамларни
бирлаштирувчи" қадриятлар, ахлоқий, эстетик, мафкуравий, фуқаролик қадриятлари
мавжуд. Шахснинг хулқ-атворида, ўзининг ва бошқа одамларнинг фаолиятини баҳолашда
диний ва бошқа асослар "Кўпчилик бу қадриятга йуналганликни - энг муҳим шахсий
қадриятлар сифатида ҳаракат қиладиган, аниқланган интилишлар, истаклар, инсон
эҳтиёжлари" деб ҳисоблашади. Асосий қадриятлар тизими, жамият эҳтиёжлари ва шахс
фаолияти ўртасида маълум муносабатлар ҳисобланади. Бу ерда маданият муҳим рол
ўйнайди, у нафақат инсонни ижтимоий тизимга интеграция қилади, балки унга маълум
эҳтиёжлар, қизиқишлар, қадрият йўналишларини сингдиради. Бу ижтимоийлашувни талаб
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
359
қилади. Агар шахснинг ижтимоийлашуви содир бўлмаса, у ҳолда одам девиант (меъёрдан
оғиш) ҳатти-ҳаракатларнинг ташувчисига айланади.
Илмий адабиётлар таҳлилига кўра, ёшларда асосан, олий қадриятларни танлаш ва
уларни амалга ошириш истагини шакллантириш масаласи кундаланг қўйилади.
Психологлар фикрича, онг воқеликни ақлий акс эттиришнинг энг юқори шакли
бўлиб, у фақат инсонга хос бўлган ва у амалга ошириладиган тил билан узвий боғлиқдир.
Тил моддий шаклда билимларни, одамларнинг фикрларини етказади, онг ҳодисаларининг
тимсоли бўлиб хизмат қилади ... ". "Онг ёрдамида инсон ўз таассуротларини белгилайди,
улардан хабардор бўлади. Онг туфайли инсон ўз фаолиятининг кўпроқ ёки камроқ узоқ
мақсадларини белгилайди, унинг хатти-ҳаракатларини тартибга солади, бошқа
одамларнинг хатти-ҳаракатларига таъсир қилади. Онг шаклларининг уч тури мавжуд:
ижтимоий, гуруҳли, индивидуал". Бу ерда таълим жараёнида инсонпарварлик ёндашуви
концепциясининг роли муҳимдир. Гуманистик таълим концепциясининг кучайиши билан,
натижада шахснинг уйғун ривожланиши мақсадига эришилади, миллий инсонпарварлик-
ахлоқий омил, ўзини ўзи таъминлаш ва ижтимоийлик қабул қилинади, яъни, шахснинг
ўзига ва жамиятга йўналишини белгилайдиган шахсий намоён бўлиш соҳалари.
Фалсафий ва педагогик-психологик адабиётларни таҳлил қилиш шуни кўрсатдики,
"қадрият" тушунчасини талқин қилишда турли ҳил ёндашувлар мавжуд. Фалсафий нуқтаи
назардан, қадрият шахс томонидан баҳоланадиган кенг тарқалган субъектив тасвир ёки
вакиллик сифатида қабул қилинади; социологик ёндашувда қадрият социолог шахси
ҳаётини ташкил этувчи ижтимоий нормалар ва хулқ-атвор билан мустаҳкам алоқада талқин
этилади; психология бу тушунчани шахснинг қизиқишлари ва эҳтиёжлари билан боғлиқ
ҳолда ифодалайди. Педагогикада "қадрият" тушунчаси шахснинг оламга муносабатини акс
эттиради, шахснинг индивидуал ҳаётий тажрибаси, дунё ҳақидаги билимлари асосида
вужудга келади, шахсни ҳар томонлама баркамол ривожлантиришга қаратилган.
Илмий адабиётларда “қадрият”, “қадриятга йўналганлик”, “қадриятли установка”,
“қадриятлар тизими” тушунчасига доир хилма-хил таърифларни учратиш мумкин.
Агар қадрият дин, мафкура, санъат каби ижтимоий онг шаклидан алоҳида ажратиб
қаралса, у ҳолда унинг мустақил маъно-моҳиятига нисбатан шубҳа уйғонади. Чунки инсон
ёки жамиятнинг бирор-бир эҳтиёжларининг қондирилиши нафақат моддий, шунингдек,
идеаллик билан ҳам алоқадорликни акс эттиради. Эҳтиёжнинг ўзи ҳам ижтимоий ҳаётнинг
қатор шарт-шароитлари ва ўзига хосликларини аниқлаб беради. Демак, қадрият инсон ва
жамиятнинг ташқи оламга муносабатининг, уларнинг ички эҳтиёжлари ва воқеликка
муносабатлари билан уйғунлашуви натижасида юзага келади. Мазкур муносабатнинг
барқарор хусусият касб этиши инсон фаолиятининг мақсади ва мотивларини
шакллантиришга хизмат қилувчи “қадриятли йўналганлик” атамаси билан ифода этилади.
Шахснинг “қадриятга йўналганлиги” атамаси XX асрнинг 20-
йилларида социология фанига У.Томас ва Ф.Знанецкийлар томонидан киритилган бўлиб,
уларнинг фикрича, ижтимоий установка – индивиднинг ижтимоий дунёдаги реал ва
кундалик фаолиятини аниқлаб берувчи индивидуал англаш жараёнидир. Бошқача сўз билан
айтганда, ижтимоий установка индивид, гуруҳ, умуман жамият хулқ-атворини
бошқаришни таъминловчи “ядро” вазифасини бажаради. Ижтимоий установканинг пайдо
бўлишидан аввал индивид томонидан эҳтиёж ва шарт-шароитларнинг англаниши содир
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
360
бўлади. Социумнинг таъсири жамият томонидан маълум ахборотларни олиш асосида
эҳтиёжларнинг қондирилишига эришиш билан белгиланади. Шундай қилиб, қадриятга
йўналганлик индивиднинг онгида шаклланади, қарор топади ва ўзгариб туради [6; 77].
Т.Парсонснинг “Ижтимоий ҳаракатнинг тузилиши ҳақида” деб номланган асарида
қадрият ва қадриятга йўналганлик тушунчалари ўртасидаги алоқадорлик алоҳида ажратиб
кўрсатилган. Яъни, социум маданиятида эталонларга интилишнинг намоён бўлиши асосида
жамиятнинг функционал эҳтиёжлари юзага чиқади [6; 78].
Қадриятга йўналганлик, шунингдек, ўзида индивиднинг ҳаётий тажрибалари ва
орзу-истакларини ҳам акс эттиради. Ана шу сабабли қадриятга йўналганлик ўзига хос
психологик тавсифга эга бўлиб, шахслилик хусусиятининг барча компонентлари ва яхлит
тизимини ўзида акс эттиради. Ўз навбатида шахснинг қадриятга йўналганлиги аксиологик
установкага эга бўлиш имконини беради. Гарчи кўпчилик муаллифлар “қадриятли
йўналганлик” ва “қадриятли установка” тушунчаларини синоним сифатида қўллашса ҳам,
биринчилардан бўлиб М.Рокич улар орасидаги фарқни алоҳида ажратиб кўрсатган.
Америкалик олимнинг фикрича, установкани маълум бир объект (конкрет ёки абстракт,
шахсий ёки ижтимоий)га ёки вазиятга нисбатан субъект муносабатида акс этувчи узоқ вақт
давомида шаклланган ишонч, эътиқодлар мажмуи деб қараш мумкин. Демак, йўналганлик
(ориентация) шахснинг жамиятдаги меъёрлар билан инсон эҳтиёжлари уйғунлашувида акс
этса, қадриятли установкада шахснинг амалий фаолиятда мазкур муносабатлар тизимини
рўёбга чиқаришга тайёрлиги акс этади [6;79].
Педагогик аксиология соҳасида тадқиқотлар олиб борган олим Б.Ходжаевнинг
таъкидлашича, шахснинг ўз ички позициясини англаши ва аниқ қадриятлар билан
боғлиқликда амалий фаолиятга тайёрлиги қадриятли установканинг моҳиятини белгилаб
беради. Установка шахснинг аниқ фаолиятга тайёргарлик ҳолатини акс эттирувчи когнитив
(билим, ахборот) ва аффектив (эмоция, ҳиссиёт) компонентлар мажмуи сифатида намоён
бўлади [7; 16].
Олимлар тадқиқотлари таҳлилига кўра, қадрият фаол меҳнатга, ўз-ўзини
тарбиялашга ва ўқувчиларнинг шахсиятини ривожлантиришга (албатта, чуқур англаш
даражасида) рағбатлантириши муҳимдир. Фаолият жараёнида - когнитив, объектларни
(қадриятларни) танлаш, уларни ривожлантириш, амалга ошириш (ижтимоий) фаолиятида
қониқарли ёшлар шахсининг эҳтиёжлари объектига айланиши зарур. Талабалар
шахсиятининг қадрият йўналишини ривожлантириш - бу миллий ва умуминсоний
маънавий, ахлоқий ва маънавий-эстетик, бизнинг ҳолатларимизда эса - ахлоқий ва эстетик
(эстетик асосда инсоний ва ахлоқий) қадриятларни интериоризация қилиш ижтимоий
ташкил этилган жараёни. Бу баҳолаш фаолияти, ўз-ўзини тарбиялаш ва ўз-ўзини
тарбиялашни ва албатта, ўз-ўзини англашни (амалда) талаб қилади.
Ўрганилаётган муаммони oптимал ҳал қилиш учун миллий ва умуминсоний,
ахлоқий ва эстетик қадриятларни интериоризация қилишнинг мақсадли жараёни сифатида
ахлоқий ва эстетик тарбияни ташкил этиш усулларини таъминлаш керак. Бизнинг
тадқиқотимизда биринчи ва иккинчи усуллар қўлланилади, чунки бир усул иккинчисини
тўлдиради. Талабаларнинг миллий қадриятларга асосланган ахлоқий-эстетик тарбиясида
маълум ахлоқий ва эстетик талабларга жавоб берадиган ички интилишлар шаклланади,
улардан ахлоқий (инсоний ва ахлоқий) хулқ-атвор, бошқаларга юқори эстетик даражадаги
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
361
муносабат келиб чиқади. Ахлоқий ва эстетик тарбиянинг бундай гуманистик нуқтаи назари
ёшлардан ўз ишининг ички шароитларини - миллийликни талаб қилади (албатта,
мотивацион ва қадрият муносабатлари даражасида, ажралмас ўзини ўзи бошқариш, ўзини-
ўзи англаш - бу ривожланиш имкониятини яратади).
Хулоса сифатида шуни таъкидлаш жоиз, энг аввало, бу тарбияда шахснинг
ривожланиши учун асосий ахлоқий-эстетик фазилатларга (албатта, ёш даврини ҳисобга
олган ҳолда) кўрсатма керак. Талабаларнинг миллий қадриятларга асосланган ахлоқий ва
эстетик тарбияси мазмунини танлашга, биринчи навбатда, миллий ва умуминсоний
қадриятларга асосланган, талабаларнинг фаол, серқирра ва самарали, шахсий
хусусиятларини таъминлаган ҳолда маданий ёндашув зарур.
REFERENCES
1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги “Ўзбекистон
Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси
тўғрисида”ги ПФ-4947-сон Фармони. – Ўзбекистон Республикаси қонун
ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70-модда
2. Мирзиёев Ш.М. Камолот ёшлар ижтимоий ҳаракатининг IV қурултойидаги нутқи
«Жисмоний ва маънавий етук ёшлар эзгу мақсадларимизга етишда таянчимиз ва
суянчимиздир» Халқ сўзи. 2017 й. 1-июль, №129(6823)
3. Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Олий таълим тизимини янада
ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги № ПҚ-2909 сонли Фармони 20
апрель 2017 йил №18 (113), Б.18-24.
4. Ўзбекистон Республикасининг "Таълим тўғрисида"ги қонуни, Кадрлар тайёрлаш
миллий дастури 29.08.1997 йил 463-I-сон
5. Азимова З. Э. Тарбиявий ишлар тизимини интеграл диагностик асосда
такомиллаштириш (Олий таълим мисолида). Дисс.автореферати – Н.2018. Б.-13-16
6. Асаматдинова Ж. Технологии формирования ценностной ориентации учащихся на
основе их нравственно-эстетического воспитания. Монография. – Ташкент: «Fan va
texnologiya», 2016. – 168 с.
7. Ходжаев Б. Педагогик аксиология. – Тошкент: Fan va texnologiya, 2012. – Б.170.
8.
Альджанова, Г. А. (2017). ЭФФЕКТИВНЫЕ ВОЗМОЖНОСТИ
ПСИХОДИАГНОСТИКИ В ПОДГОТОВКЕ БУДУЩЕГО УЧИТЕЛЯ.
Путь науки
,
(4), 66-67.
9.
АЛЬДЖАНОВА, Г. (2017). Рефлексивная компетентность в процессе подготовки
будущих педагогов к профессиональной компетентности. In
Психология и
педагогика образования будущего
(pp. 25-28).
10.
Альджанова, Г. А. (2018). ЭФФЕКТИВНОСТЬ ЗНАКОВО-КОНТЕКСТНОЙ
ТЕХНОЛОГИИ В ПОДГОТОВКЕ БУДУЩЕГО УЧИТЕЛЯ В ВЫСШИХ
ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ УЧРЕЖДЕНИЯХ.
Актуальные проблемы гуманитарных и
естественных наук
, (11), 89-92.
11.
Kuanishbaevna E. V. The Role of the Teacher in Teaching Students in Accordance with
National Values //European Journal Of Business Startups And Open Society. – 2022. – Т.
2. – №. 1. – С. 79-80.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
362
12.
Tursinbekova K. THEORETICAL AND METHODOLOGICAL FOUNDATIONS OF
THE FORMATION OF ENVIRONMENTAL EDUCATION IN UNDERGRADUATE
STUDENTS //Modern Science and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 9. – С. 329-334.
13.
Tursinbekova K. CONCEPT AND STRUCTURE OF ENVIRONMENTAL
EDUCATION TRAINING OF UNDERGRADUATE STUDENTS //Modern Science
and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 9. – С. 335-339.
14.
Saginbaevna T. S. FORMATION OF STUDENTS'SKILLS OF
INDEPENDENT PERFORMANCE THROUGH THE TEACHING OF ART HISTORY
//Spectrum Journal of Innovation, Reforms and Development. – 2022. – Т. 9. – С. 386-
392.
15.
Тажимуратова Ш. С. САНЪАТШУНОСЛИК ФАНЛАРИНИ ЎҚИТИШ ОРҚАЛИ
ТАЛАБАЛАРНИНГ
МУСТАҚИЛ
ИШЛАШ
КЎНИКМАЛАРИНИ
ШАКЛЛАНТИРИШ. – 2023.
