I Конгресс детских врачей Республики Узбекистан
с международным участием
«Актуальные вопросы практической педиатрии»
291
БОЛАЛАРДА ШИФОХОНАДАН ТАШҚАРИ ЗОТИЛЖАМНИНГ
КЛИНИК КЕЧУВИНИ БАҲОЛАШ
Д.М. Якубова
Тошкент педиатрия тиббиёт институти, Тошкент, Ўзбекистон
ДОЛЗАРБЛИГИ
Зотилжам касаллиги болалар орасида ўлим ҳолатларининг келиб
чиқишида асосий сабаблардан бири ҳисобланади. Зотилжам сабабли ҳар
йили 1миллиондан ортиқ 5 ёшгача бўлган болалар нобуд бўлмоқда.
Зотилжам касаллигини эрта ёшдаги болаларда кўп учраши, клиник оғир
кечишининг асосий сабабалари, бу ёшда нафас тизими аъзоларининг
анатомик, функционал ва иммунологик тўлиқ етилмаганлиги, ёндош
ривожланиш нуқсонлари, преморбид ҳолатлари билан боғлиқдир.
МАҚСАДИ
Эрта ёшдаги болаларда зотилжамнинг клиник кечувини ўрганиш.
ҚЎЛЛАНИЛГАН
УСУЛЛАР
Текширув мақсадида 30 нафар 1 ёшдан 3 ёшгача бўлган бемор
болалар текширилди. Текширилган беморларнинг барчасига зотилжам
ташҳиси шифохонанинг қабул бўлимида қўйилган. Текширув 1
-
ШКБШнинг
пульмонология, соматоневралогия бўлимларида ўтказилди. Беморларнинг
17(56,7%) нафари қиз бола, 13 (43,3%) нафари эса ўғил бола. Барча
беморларда умумий клиник
-
лаборатор ва рентгенологик текширувлар
ўтказилди. Бундан ташқари, беморлар тузалгунига қадар доимий динамик
кузатувда бўлди.
НАТИЖАЛАР
Тана ҳароратининг 3 кундан ортиқ 380С дан юқори бўлиши 30(100%)
нафар беморда кузатилган бўлиб, улардан субфебрил тана ҳарорати
18(60%), фебрил тана ҳарорати 6(20%)та беморда аниқланди. Ҳансираш
(нафас олишнинг 1 дақиқада 40 тадан ортиши) 20 (66,7%) нафар беморда
кузатилиб, асосан нафас олишда қўшимча мушаклар иштироки ҳам
аниқланди. Йўтал белгилари барча беморларда аниқланиб, касалликнинг
бошида қуруқ, кейинроқ нам балғамли ҳолатга ўтди. Бошқа катарал
белгилар: ринит, фарингит, конюктивит белгилари 13 та (43,3%)
беморларда кузатилди. Интокцикация белгилари: инжиқлик, ҳолсизлик,
иштаҳанинг пасайиши, тери қопламларининг рангпарлиги, цианоз
белгилари деярли барча беморларда аниқланди. Аускультация
натижаларига кўра: 16 та (53,3%) беморда дағал нафас асосида майда
пуфакчали нам хириллашлар, 12 та ( 40%) беморда эса нам хириллашлар ва
крепитация эшитилди, деярли барча беморларда юрак тонларининг
I Конгресс детских врачей Республики Узбекистан
с международным участием
«Актуальные вопросы практической педиатрии»
292
бўғиқлашиши, юрак уриш сонининг ёшга хос меъёрдан ортиши кузатилди.
Ўпка перкуссиясида перкутор товушнинг қисқариши 25 та (83,3%) беморда
аниқланди. Ўтказилган лаборатор таҳлилларда 20 та (66,7%) лейкоцитлар
миқдорининг ортиши лейкоцитоз, 5 (16,7 %) лейкоцитлар миқдорининг
камайиши лейкопения, қондаги гемоглобин, эритроцитлар миқдорининг
камайиши 11(36,7%), кўп ҳолларда ЭЧТ, СРО кўрсаткичларининг ҳам
ортиши аниқланди. Ўпка рентгенограммасини натижаларига кўра,
текширилган беморларда кўп ҳолатларда ўчоқли зотилжам белгилари
кузатилди, бунда асосан ўнг ўпканинг пастки бўлакларида гомоген
сояланишлар аниқланди.
ХУЛОСА
Эрта ёшдаги беморларда зотилжам касаллигининг клиник кечувини
ўрганиш бу касалликни ўз вақтида аниқлашга, даволаш
-
профилактика
чора
-
тадбирларини кечиктирмасдан
амалга оширишга ёрдам беради. Бу
эса эрта ёшдаги болалар орасида зотилжамдан ўлим ҳолатларининг
камайишига ва зотилжамнинг асоратли кечуви олдини олишга ёрдам
беради.
