I СЪЕЗД
детских анестезиологов
-
реаниматологов
Республики Узбекистан с международным участием
117
BOLALARDA SHIFOXONADAN TASHQARI ZOTILJAMNING
KECHISHI VA BUNDA Q
O‘
Z
G‘
ATUVCHILARNI AHAMIYATI
Sharipov I.L., Xolbekov B.K., Kurbanov N.Z.
Samarqand davlat tibbiyot universiteti, Samarqand,
O‘
zbekiston
Dolzarbligi.
Jahonda bolalarda shifoxonadan tashqari zotiljam
rivjlanishining klinik-patogenetik xususiyatlarini aniqlash, diagnostikasi va
davolashning yuqori samaradorligiga erishishga y
o‘
naltirilgan qator ilmiy-
tadqiqotlar amalga oshirilmoqda. Bu borada bolalarda shifxonadan tashqari
zotiljamning ch
o‘
ziluvchan kechishiga kasallik profilaktikasi va davolashni
korreksiyalashga individual yondashuvni ishlab chiqish, shuningdek kompleks
davlashning samarali usullarini takomillashtirishga y
o‘
naltirilgan ilmiy
tadqiqotlarni amalga oshirish alohida ahamiyat kasb etadi.
Shifoxonadan tashqari
zotiljam eng k
o‘
p uchraydigan
o‘
tkir respirator infeksion kasalliklar qatoriga
kiradi. SHifoxonadan tashqari zotiljam k
o‘
pincha bolalarda yurak-qon tomir
kasalliklarini rivojlanishiga sabab b
o‘
ladi. Xozirgi kunda komorbid patologiyani
klinik kasalliklarni kechishiga va oqibatiga ta
’
siri borligini aniqlash ahamiyatlidir.
Tekshirishni maqsadi.
Bolalarda shifoxonadan tashqari zotiljam (SHTZ)
rivojlanishida pnevmokokk va respirator viruslarning tutgan
o‘
rnini
o‘
rganish.
Tatqiqot va tekshirish usullari
. Samarqand viloyat k
o‘
p tarmoqli bolalar
tibbiy markazining reanimatsiya va intensiv terapiya b
o‘
limida davolangan
42 bemor
o‘
rganildi. Bemorlarni yoshi
o‘
rtacha 0.6-5.5 yoshni tashkil
etdi.Tekshirishlar
o‘
tkazilgan bemorlarni 58%
o‘g‘
il, qizlar esa 42 % dan
iborat.Barcha bemorlarga tibbiy markazda umumiy kliniko-labarotor
tekshirishlar bilan birgalikda bal
g‘
am bakterologik tekshirildi.Bemor bal
g‘
amini
olish muolajasi qiyinchilik tu
g‘
dirgan holatlarda tamo
g‘
idan bakterologik
surtmalar olib
o‘
rganildi.Tekshirilgan bolalarni 50% da kasallik anamnezlariga
e
’
tibor berganda kasallikni 4-5 sutkasida davolanish uchun markazga murojaat
qilgani, bolalarni qayta-qayta kasallanishi va uy sharoitida ambulator
davolanganlari, qisqa muddatda ona suti bilan oziqlanganligi, oilada 3-4 farzand
ekanligi, umumiy k
o‘
rik vaqtida esa
o‘
tkir nafas va yurak etishmovchilikni
2-3 darajasi, umumiy intoksikatsiya belgilarni borligi, kamqonlikni engil va
o‘
rta
o
g‘
ir darajasi hamda raxit alomatlari borligi aniqlandi. Rentgenologik tekshirishni
natijasi 80% bolalarda pnevmoniyaning segmentar turi borligi, bal
g‘
amni
bakterologik tekshirishlar natijasi esa 53% bolalarda pnevmokokklar,
30% S. viridans, P. aeruginosa, P. mirabilis va P. vulgaris aniqlandi va
17% bemorlarda esa mikroflora aniqlanmadi. Qon tahlillarida kamqonlik,
eritrotsitlar chukish tezligi (ECHT) oshganligi, leykotsitoz, qonning bioximik
tahlilida esa gipokalsemiya, gipoproteinemiya kuzatildi. Barcha bemorlarga
antibiotikoterapiya, glyukokartikoid, bronxolitik, mukolitik, virusga qarshi
vositalar, ingalyasion terapiya va simtomatik davolar
o‘
tkazildi.Samarali va
I СЪЕЗД
детских анестезиологов
-
реаниматологов
Республики Узбекистан с международным участием
118
maqsadli davolanish tufayli bemorlarni umumiy ahvolida 3-4-chi kunlari ijobiy
o‘
zgarishlar:
o‘
tkir nafas etishmovchilik va
o‘
tkir yurak etishmovchilik belgilarini
kamayishi, umumiy intoksikatsiya alomatlarni y
o‘
qolganidan sung muolajalarni
davom ettirish maqsadida somatik b
o‘
limlarga
o‘
tkazildi.
Xulosa.
SHunday qilib, bolalarda SHTZ ning asosiy q
o‘
z
g‘
atuvchisi
pnevmokokklar 80% dan ortiq holatlarda, 20% holatlarda esa respirator viruslar
kasalikni kelib chiqishiga sababchi b
o‘
lgan deb xulosa qilish mumkin.
Bakteriologik tekshirishlarning natijasiga qarab maqsadli davolash yaxshi
samara berishi amaliyotda
o‘
z
o‘
rnini topdi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:
1.
Сатвалдиева, Э., Талипов, М., Хайдаров, М. Б., Урумбаев, Р. М., Омонов,
Р. М., & Худойбердиев, Ж. Ш. (2021). Клинический случай диагностики и
интенсивной терапии синдрома Гийена
-
Барре у ребенка 13 лет. in Library,
21(4), 242-247.
2.
Абидова, З. М., Ш. Ш. Шорахмедов, and Д. Алимжанов. "Флуконазол в
комплексной терапии микозов стоп." Успехи медицинской микологии
11 (2013): 118-119.
