ACADEMIC RESEARCH IN MODERN SCIENCE
International scientific-online conference
75
CODERS WAR O‘QUV PLATFORMASIDA ADAPTIV
TEXNOLOGIYALARNING TALABALAR BILIM DARAJASINI
ANIQLASH VA INDIVIDUALLASHTIRILGAN TA'LIM YO‘LLARINI
SHAKLLANTIRISHDAGI O‘RNI.
Umarzoda Shohruh Azamat o’g’li
Termiz davlat universiteti Axborot texnologiyalari fakulteti
Amaliy matematika va informatika kafedrasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.15117778
Annotatsiya:
Ushbu tezisda "CODERS WAR" platformasida qo‘llanilgan
adaptiv ta’lim texnologiyalarining talabalarning bilim darajalarini aniqlash
hamda shaxsiylashtirilgan ta'lim yo‘llarini yaratishdagi roli muhokama qilinadi.
Adaptiv yondashuv orqali talabalarning bilim olish samaradorligi va
o‘zlashtirish sur'atining ortishi haqida fikr yuritiladi.
Kalit so‘zlar:
CODERS WAR, adaptiv ta'lim, shaxsiylashtirilgan ta'lim, bilim
darajasi, ta'lim yo‘llari, pedagogik texnologiyalar.
Bugungi ta'lim tizimida adaptiv texnologiyalar alohida ahamiyatga ega
bo‘lib, ular har bir talaba uchun individual ta'lim yo‘llarini yaratish imkonini
beradi. CODERS WAR platformasida ham ushbu texnologiyalarning samarali
qo‘llanilishi talabalar bilimlarini aniq baholash va individuallashtirilgan ta'lim
imkoniyatlarini kengaytiradi.
Adaptiv ta'lim texnologiyalari talabalarning bilim darajasiga mos ravishda
ta'lim jarayonini shaxsiylashtirish imkoniyatini yaratadi. Ushbu yondashuv
talabalarning bilimlarni samarali egallashiga yordam beradi va o‘zlashtirish
tezligini sezilarli darajada oshiradi.
CODERS WAR platformasida adaptiv tizim quyidagi bosqichlarda ishlaydi:
1. Kirish testi orqali talabalar bilim darajasini aniqlash
- Talabalar platformaga kirganda dastlabki bilimlarini aniqlash uchun
maxsus kirish testidan o‘tadilar.
- Test natijalariga ko‘ra talabalar uchta asosiy darajadan biriga
joylashtiriladi: Rekrut (boshlang‘ich), Titan (o‘rta), Ritser (murakkab).
2. Talabalarning natijalariga mos keluvchi individuallashtirilgan
topshiriqlar va ta'lim yo‘llarini yaratish
- Kirish testida aniqlangan bilim darajalariga ko‘ra talabalar uchun
moslashtirilgan ta'lim yo‘llari ishlab chiqiladi.
- Har bir talaba uchun o‘z bilim darajasiga mos topshiriqlar avtomatik
ravishda beriladi va topshiriqlarni muvaffaqiyatli bajarganda yangi darajadagi
topshiriqlar ochiladi.
ACADEMIC RESEARCH IN MODERN SCIENCE
International scientific-online conference
76
3. Real vaqt rejimida talabalar bilimlarini monitoring qilish va ta'lim
jarayonini moslashtirib borish
- Platforma talabalarning topshiriqlarni bajarish jarayonini real vaqt
rejimida kuzatib boradi.
- Talabalar qanday topshiriqlarni muvaffaqiyatli yoki muvaffaqiyatsiz
bajarayotganligini tahlil qilib, ularga avtomatik tarzda qo‘shimcha yordam yoki
yangi moslashtirilgan topshiriqlar tavsiya qiladi.
Adaptiv texnologiyalar talabalarga quyidagi afzalliklarni beradi:
- Har bir talabaga o‘z bilim darajasiga mos topshiriqlar beriladi:
Har bir talaba uchun topshiriqlar individual tarzda moslashtiriladi, shu
bilan birga ta’lim samaradorligi oshiriladi va ortiqcha stress kamayadi.
- Talabalar o‘zlashtirish sur'atiga qarab o‘z bilimlarini chuqurlashtirish
imkoniyatiga ega bo‘ladi: O‘zlashtirish sur’ati yuqori bo‘lgan talabalar
qo‘shimcha topshiriqlar va murakkabroq mavzular bilan shug‘ullanishlari
mumkin bo‘ladi. Aksincha, sekinroq o‘zlashtirayotgan talabalarga mavzularni
qayta ko‘rib chiqish va mustahkamlash imkoniyati beriladi.
- Ta'lim jarayoni talabalar ehtiyojiga mos ravishda optimallashtiriladi:
Adaptiv tizim talabaning zaif va kuchli tomonlarini aniqlab, uning shaxsiy
ehtiyojlariga mos ravishda ta'lim jarayonini to‘g‘rilaydi. Bu esa ta’limning sifatini
oshirib, talabalarni mustaqil ravishda bilim olishga rag‘batlantiradi.
Amaliy sinovlar natijasida adaptiv tizimdan foydalangan talabalar
bilimlarni an'anaviy metod bilan ta'lim olgan talabalarga nisbatan tezroq va
samaraliroq o‘zlashtirganliklari aniqlangan. Bundan tashqari, talabalar orasida
o‘tkazilgan so‘rovnomalar ham adaptiv texnologiyalarning samaradorligini
tasdiqlaydi.
CODERS WAR o‘quv platformasida adaptiv ta'lim texnologiyalarining
qo‘llanilishi talabalar bilimlarini individuallashtirish va o‘zlashtirish sifatini
oshirish imkonini beradi. Ushbu metod ta'lim tizimida yuqori natijalarni
ta'minlaydi va talabalar uchun optimal ta'lim sharoitlarini yaratadi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati:
1.
Brusilovsky, P. (2001). Adaptive hypermedia. User Modeling and User-
Adapted Interaction, 11(1-2), 87-110.
2.
Shute, V. J., & Zapata-Rivera, D. (2012). Adaptive educational systems.
Adaptive technologies for training and education, 7-27.
3.
Bloom, B.S. (1984). The 2 sigma problem: The search for methods of group
instruction as effective as one-to-one tutoring. Educational Researcher, 13(6), 4-
16.
ACADEMIC RESEARCH IN MODERN SCIENCE
International scientific-online conference
77
4.
Vandewaetere, M., & Clarebout, G. (2013). Cognitive load in adaptive
learning systems. Educational Technology Research and Development, 61(5),
789-808.
5.
Paramythis, A., & Loidl-Reisinger, S. (2004). Adaptive learning
environments and e-learning standards. Electronic Journal of e-Learning, 2(1),
181-194.
