No. 18 (2025) Science and technology in the modern world

Ushbu maqolada metaforaning turlaridan biri bo‘lmish sinesteziya hodisasi haqida so‘z yuritilgan bo‘lib, uning o‘zbek va koreys tillaridagi ifodalanib kelishi misollarda ko‘rsatilib berilgan.

Buyuk Ipak Yo‘li – qadimiy zamonlardan to XVI asrgacha Yevrosiyo qit’asini bog‘lagan yirik savdo va madaniy yo‘nalishlar tizimidir. U Xitoydan boshlanib Markaziy Osiyo, Eron, Arab zaminlari, va nihoyat Yevropaga yetib bordi. Ushbu maqolada Buyuk Ipak Yo‘lining iktisodiy, madaniy va geosiyosiy ahamiyati tahlil qilinadi. Iqtisodiyot nuqtai nazaridan yo‘lda barqaror savdo aloqalari, maxsus bojxonalar tarmog‘i va marzbonlik tizimi shakllandi. Bu yo‘nalish bo‘ylab ipak, qimmatbaho toshlar, keramikalar va dorivor o‘simliklar uzatilgan. Madaniy qiyofa jihatidan Buyuk Ipak Yo‘li turli tamaddunlararo aloqalarni mustahkamladi, buddizm, nasroniylik, islom dini, hamda hunarmandchilik sanʼatining o‘zgaruvi doirasini kengaytirdi. Yo‘l bo‘ylab qadimiy shaharlarda kitoblar kopiyasi ham sug‘orildi, bu esa ilm-fan va adabiyotning almashuviga sabab bo‘ldi. Geosiyosiy tahlilda mazkur yo‘nalish xavfsizlik, diplomatik ziyorat, va sarkarda yurishlari uchun asos bo‘lib xizmat qilgan. Bugungi kunda esa Ipak Yo‘lining merosi global logistika, turizm va diplomatlik yo‘nalishlarida qayta tiklanmoqda. Maqola davomida arkeologik qazishmalar, tarixiy manbalar va zamonaviy tadqiqotlar asosida aniq misollar keltiriladi. Shu tarzda, Buyuk Ipak Yo‘lining ilmdan iqtisodiyotgacha bo‘lgan umumiy ta’siri har tomonlama ochib beriladi.

Ushbu maqolada O‘tkir Hoshimovning “Dunyoning ishlari” asarida badiiy psixologizmning namoyon bo‘lish usullari tadqiq qilinadi. Asarning asosiy qahramonlarining ichki dunyosi, xususan, ona-bola munosabatlari, yolg‘izlik, hasrat va xotiralar kabi mavzular chuqur psixologik talqin bilan yoritilgan. Muallifning real hayotdagi kuzatishlari, nozik psixologik detallar va lirik tasvirlar orqali inson ruhiyatining murakkab qatlamlari ochib berilgan. Asarda qo‘llanilgan ichki monologlar, ramziy obrazlar va xotiralar tizimi badiiy psixologizmning o‘ziga xos namunalari sifatida tahlil qilingan. 

Davlat hokimiyati organlarining jamoatchilik oldidagi ochiqligi va shaffofligi bugungi kunning eng dolzarb muammolaridan biri hisoblanadi. Ushbu maqola O‘zbekiston Respublikasining “Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi to‘g‘risida”gi qonuni, O‘zbekiston Respublikasining yangi konstitutsiyasi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni va qarorlar asosida tayyorlangan. Shuningdek, maqolada korrupsiyaga qarshi kurashish sohasidagi eng muhim masalalar, muammolar va ularning yechimlari, davlat hokimiyati organlari faoliyatining ochiqligi va shaffofligi masalalari ko‘rib chiqilgan.

Ushbu maqolada falsafa fanining o‘rganish dolzarbligi, hayotiy qadriyatlarning mazmun mohiyati, insonning jamiyatdagi o‘rnini topishiga ko‘maklashuvchi omil sifatida so‘z yuritiladi

Ushbu maqolada Anushteginiylar sulolasidan bo`lgan so`nggi Xorazmshoh sulton Jaloliddin Manguberdining taxtga kelishi, ko`chmanchi va yovuz mo`g`ul qo`shiniga qarshi kurashlari yoritiladi. Shuningdek uning sarkardalar bilan aloqalari, kelishmovchiliklar, mo`gular bilan  bo`lgan yirik janglari bilan tanishib o`tamiz.

Ushbu maqolada zamonaviy amaliy san’at sohasida kompozit materiallardan foydalanish imkoniyatlari tahlil qilingan. Art-instalatsiya, urban-san’at va dizayn obyektlari misolida bu materiallarning afzalliklari va ularni jamiyat hayotiga tatbiq etishdagi innovatsion yondashuvlar yoritilgan.

Tezisda O‘zbekiston sanoatining hududiy ixtisoslashuvi chuqur tahlil qilinadi. Tadqiqotning asosiy maqsadi — lokatsion koeffitsient (LQ) va Herfindahl-Hirschman indekslari yordamida respublika viloyatlaridagi ustun ixtisoslashgan, diversifikatsiyalashgan va past potensialga ega tarmoqlarni aniqlash hamda sanoat klasterlari o‘rtasida integratsion hamkorlik mexanizmlarini ishlab chiqishdir.

In recent years, artificial intelligence (AI) has become a transformative force in the field of education, particularly in language learning. With the emergence of intelligent tools such as ChatGPT, Grammarly, Duolingo Max, and Google Translate, learners are now able to access grammar correction, vocabulary expansion, pronunciation feedback, and real-time conversation practice with minimal or no human supervision. These developments raise critical questions about the evolving role of language teachers and whether AI is gradually replacing the traditional classroom educator. This paper aims to examine the impact of AI-assisted learning technologies on English language acquisition, with a specific focus on university-level students in Uzbekistan. The study explores how AI tools are being used by English as a Foreign Language (EFL) learners, the perceived advantages and drawbacks of AI integration, and the pedagogical implications of relying heavily on technology for language instruction.

Ushbu maqolada tanqidiy fikrlash madaniyatini shakllantirishda maktab ta’limining tutgan o‘rni, mavjud muammolar va ularning amaliy yechimlari tahlil qilinadi. Shuningdek, o‘quvchilarda mustaqil fikrlash, tahliliy yondashuv va savol berish ko‘nikmalarini shakllantirish bo‘yicha muallifning 6 yillik tajribasiga asoslangan metodik tavsiyalar keltiriladi. Tanqidiy fikrlashni rivojlantirishda maktabdagi dars tizimi, fanlararo integratsiya, muhit va o‘qituvchi shaxsi asosiy omil sifatida yoritilgan.