`
78
YANGI G'OYALAR VA INNOVATSIYALARNI ISHLAB CHIQISHDA KREATIV
FIKRLASHNING ROLI
Boymurotova Sevinch Abdurahmon qizi
Termiz iqtisodiyot va servis universiteti
Xorijiy til va adabiyoti yo‘nalishi 2-bosqich talabasi
Boymurodovasevinc 52gmail.com
https://doi.org/10.5281/zenodo.14808176
Annotatsiya:
Ushbu maqolada
bugungi kunda, tezkor o'zgaruvchan dunyoda, kreativ
fikrlash har qanday sohada muvaffaqiyatga erishish uchun zaruriy vosita hisoblanadi. Ushbu
maqolada kreativ fikrlashning yangi g'oyalar va innovatsiyalarni ishlab chiqishdagi ahamiyati
ko'rib chiqiladi.
Kalit so‘zlar:
kreativ fikrlash, muammolarni hal qilish, g’oyalarni birlashtirish,
innovatsion muhit yaratish, o'zgarishga tayyorlik, ijtimoiy va iqtisodiy ta'sir.
Kreativlik inglizcha "creative" so'zidan olingan bo'lib, "yaratmoq" degan ma'noni
anglatib, bugungi kunda ushbu so'zning ma'nosida biroz o'zgarish yuzaga kelganligini alohida
ta'kidlash lozim. Ya'ni "ijodiy" ma'nosi ushbu so'z zamirida vujudga kelmoqda. Kreativlikning
yuzaga kelishida o'ziga xos omillar mavjud bo'lib, ularga misol sifatida tushunarlilik, keng
tarmoqlilik, yangilikka boylik va shu kabilarni keltirish mumkin. Tushunarlilik kreativ
fikrlashning asosiy qismlaridan biri hisoblanib, bunda nazarda tutilgan jihat o`qituvchi
tomonidan mohiyati ochiq va oydin, ya`ni tinglovchiga tushunarli bo`lishi nazarda tutiladi.
Kreativlikni yuzaga keltirishdagi keyingi omil bu yangilik bo`yog`iga ega ekanlik hisoblanib,
ta`lim jarayonining yanada yuqori saviyada o`tishiga xizmat qiladi. Demak, ta`lim sohasida
kreativlikni vujudga keltirish qator omillarning natijasi hisoblanib, ushbu asosda kreativ
fikrlash mutanosib holatda yuzaga keladi
Kreativ fikrlash — bu yangi g'oyalarni yaratish, muammolarni yangi nuqtai nazardan
ko'rish va mavjud resurslarni innovatsion tarzda ishlatish qobiliyatidir.
1. Muammolarni hal qilish
Kreativ fikrlash muammolarni hal qilish jarayonida muhim rol o'ynaydi. An'anaviy
fikrlash usullari ko'pincha mavjud yechimlarga tayanadi, ammo kreativ fikrlash yangi
yondashuvlarni taklif etadi. Masalan, biror muammo yuzaga kelganda, kreativ fikr orqali biz
o'zimizni savolga tutib, turli xil g'oyalarni ishlab chiqishimiz mumkin. Bu esa natijada
innovatsion yechimlarga olib keladi.
2. G'oyalarni birlashtirish
Kreativ fikrlash, shuningdek, turli g'oyalarni birlashtirish imkonini beradi. Ko'pincha
yangi g'oyalar mavjud g'oyalar yoki texnologiyalarni birlashtirish orqali paydo bo'ladi.
Masalan, mobil ilovalar va sog'liqni saqlash sohasidagi innovatsiyalar bir-birini to'ldiradi va
yangi xizmatlarni taklif etadi. Kreativ fikr orqali biz ushbu g'oyalarni birlashtirib, yangi
imkoniyatlar yaratishimiz mumkin.
3. Innovatsion muhit yaratish
Kreativ fikrlashni rag'batlantiruvchi muhit yaratish — innovatsiyalarni rivojlantirishda
muhim omil hisoblanadi. Tashkilotlar va jamoalar o'z xodimlarini kreativ fikrlashga undovchi
muhit yaratishi kerak. Bu esa ochiq muloqot, tajribalar almashinuvi va innovatsion g'oyalarni
qo'llab-quvvatlash orqali amalga oshiriladi. Bunday muhitda xodimlar o'z g'oyalarini erkin
ifoda etishlari mumkin, bu esa yangi innovatsiyalarni keltirib chiqaradi.
`
79
4. O'zgarishga tayyorlik
Kreativ fikrlash shuningdek, o'zgarishga tayyor bo'lishni ham talab qiladi. Innovatsiyalar
ko'pincha o'zgarishlarni talab qiladi va bunday o'zgarishlarga moslashish qobiliyati
muhimdir. Kreativ fikr orqali biz o'zgaruvchan sharoitlarda qanday qilib muvaffaqiyatli
bo'lishimiz mumkinligini tushunamiz va yangi imkoniyatlardan foydalanishni bilamiz.
5. Ijtimoiy va iqtisodiy ta'sir
Innovatsiyalar nafaqat biznes sohasida, balki ijtimoiy hayotda ham katta ta'sir
ko'rsatadi. Kreativ fikrlash orqali ijtimoiy muammolarni hal qilish uchun yangi g'oyalar ishlab
chiqilishi mumkin. Misol uchun, ekologik muammolarni hal qilish yoki sog'liqni saqlash
tizimini takomillashtirish kabi sohalarda kreativ yondashuvlar muhim ahamiyatga ega.
Xulosa
Kreativ fikrlash yangi g'oyalar va innovatsiyalarni ishlab chiqishda markaziy rol
o'ynaydi. Muammolarni hal qilish, g'oyalarni birlashtirish, innovatsion muhit yaratish,
o'zgarishga tayyorlik va ijtimoiy ta'sir kabi jihatlar kreativ fikrlashning ahamiyatini yanada
oshiradi. Shuning uchun har bir inson va tashkilot kreativ fikrni rivojlantirishga intilishi zarur,
chunki bu kelajakdagi muvaffaqiyatning kalitidir.
References:
1.
B.E.Karimova Kreativ pedagogika. O‘quv qo‘llanma.-Toshkent: Innovatsiya-Ziyo”, 2022
2.
Drapeau Patti. Sparking student creativity (practical ways to promote innovative
thinking and problem soving). – Alexandria – Virginia, USA: ASCD, 2014.
3.
Muslimov N.A. “Bo’lajak kasb ta’lim o’qituvchilarini kasbiy shakllantirish” /Monografiya.
– T.: Fan, 2004.
4.
Muslimov N.A. “Kasb ta’limi o’qituvchilarining kasbiy kompotentligini shakllantirish
texnologiyasi” /Monografiya. –T.: ”Fan va texnologiya” nashriyoti, 2013.
5.
Sayidahmedov N.”Pedagogik mahorat va pedagogik texnologiya”. – T.: 2003.
