ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
7
Tashqi Savdo Balansining Iqtisodiy Rivojlanishga Ta'sirini Ekonometrik
Modellashtirish (Surxondaryo Viloyati Misolida)
Mamataliyev Isroil Musurmanovich
Termiz iqtisodiyot va servis universiteti
Iqtisodiyot ta’lim yo’nalishi magistri
Ilmiy rahbar: dotsent i.f.f.d Nurboyev Jaloliddin Mamadiyevich
Annotatsiya
Mazkur maqolada Surxondaryo viloyatida tashqi savdo balansining iqtisodiy
rivojlanishga ta’siri ekonometrik modellashtirish orqali tahlil qilingan. Tadqiqot
davomida 2010–2024-yillar oralig‘idagi statistik ma’lumotlar asosida regressiya modeli
qurilgan. Tashqi savdo ko‘rsatkichlari (eksport, import) bilan yalpi hududiy mahsulot
(YHM) o‘rtasidagi bog‘liqlik aniqlangan. Tadqiqot natijalari viloyatda tashqi savdo
faoliyatining iqtisodiy o‘sishga ijobiy ta’sir ko‘rsatishini isbotladi.
Kalit so‘zlar
: tashqi savdo balansi, iqtisodiy rivojlanish, regressiya tahlili, Surxondaryo,
eksport, import.
Bugungi kunda jahon miqyosida yuz berayotgan iqtisodiy integratsiya, savdo
aloqalarining globallashuvi va raqobatbardosh iqtisodiy muhitda har bir davlatning
iqtisodiy barqarorligi ko‘p jihatdan uning tashqi iqtisodiy faoliyatiga, xususan, tashqi
savdo balansiga bog‘liqdir. Tashqi savdo balansi, ya’ni mamlakat yoki uning hududi
eksport va import o‘rtasidagi tafovuti, iqtisodiy rivojlanish jarayoniga bevosita va
bilvosita ta’sir etuvchi muhim omil sifatida qaraladi. Mamlakatlar o‘z iqtisodiy siyosatini
belgilashda aynan tashqi savdo balansini tahlil qilish orqali makroiqtisodiy barqarorlik,
valyuta kursi, bandlik va investitsiya muhitini boshqarishga harakat qiladilar. Iqtisodiy
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
8
rivojlanishning zamonaviy konsepsiyalarida tashqi savdoning roliga alohida urg‘u
beriladi. Klassik iqtisodchilar (A. Smit, D. Rikardo) tashqi savdo orqali mutlaq va nisbiy
ustunlik nazariyasini ilgari surgan bo‘lsalar, zamonaviy iqtisodchilar tashqi savdo
iqtisodiy o‘sishning innovatsion va texnologik jihatlarini kuchaytirishini ta’kidlab
kelmoqdalar. Ayniqsa, rivojlanayotgan mamlakatlar uchun tashqi bozorlarga chiqish,
eksportni ko‘paytirish va importning tarkibini optimallashtirish iqtisodiy o‘sishning
asosiy drayveri sifatida qaraladi. O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach,
tashqi savdoni liberallashtirish, bojxona va tarif siyosatini isloh qilish, investitsion
muhitni yaxshilashga qaratilgan keng ko‘lamli islohotlarni amalga oshirdi. So‘nggi
yillarda olib borilayotgan ochiq tashqi siyosat, qo‘shni davlatlar bilan iqtisodiy
aloqalarning faollashuvi, eksport geografiyasining kengayishi iqtisodiy barqarorlikka
xizmat qilmoqda. Ammo tashqi savdo jarayonlarining hududiy darajadagi ta’sirini
o‘rganish, ayniqsa viloyatlar kesimida, hali to‘liq ilmiy yondashuv asosida tadqiq
etilmagan. Surxondaryo viloyati O‘zbekiston janubida joylashgan, o‘zining strategik
geografik holati, tabiiy boyliklari va transchegaraviy savdo imkoniyatlari bilan ajralib
turadigan hududlardan biridir. Viloyatning Afg‘oniston va Tojikiston bilan
chegaradoshligi tashqi savdo aloqalarini kengaytirish uchun qulay zamin yaratadi.
Viloyatda qishloq xo‘jaligi, yengil sanoat, qurilish materiallari ishlab chiqarish va foydali
qazilmalarni qazib olish sohalari eksportga yo‘naltirilgan tarmoqlar sirasiga kiradi.
So‘nggi yillarda Surxondaryo viloyatida tashqi savdo hajmi barqaror o‘smoqda. Biroq, bu
savdo hajmining hududiy yalpi mahsulot (YHM)ga qanday ta’sir qilayotgani, eksport-
import balansining mahalliy iqtisodiyotda qanday makroiqtisodiy natijalarga olib
kelayotgani chuqur tahlilga muhtoj. Shu nuqtai nazardan, ushbu tadqiqotning asosiy
maqsadi — Surxondaryo viloyatida tashqi savdo balansining iqtisodiy rivojlanishga
ta’sirini ekonometrik modellashtirish orqali aniqlashdan iboratdir. Tadqiqotda 2010–
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
9
2024-yillar davomida viloyat bo‘yicha mavjud statistik ma’lumotlar asosida yalpi
hududiy mahsulot, eksport va import o‘zgaruvchilari o‘rtasidagi bog‘liqlik regressiya
tahlili vositasida o‘rganiladi. Tadqiqotning metodologik asosini oddiy chiziqli regressiya
(OLS) modeli tashkil etadi. Natijalar asosida tashqi savdo siyosatini hududiy darajada
takomillashtirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqiladi.
Mazkur ilmiy ish quyidagi muhim masalalarga e’tibor qaratadi:
Tashqi savdo balansining (eksport-import farqi) hududiy iqtisodiy o‘sishga bevosita va
bilvosita ta’siri qanday?
Eksport va importning alohida ko‘rinishlari Surxondaryo viloyatining YHMiga qanday
darajada ta’sir ko‘rsatmoqda?
Ekonometrik model asosida qanday iqtisodiy strategiyalar ishlab chiqilishi mumkin?
Tadqiqot natijalari respublika miqyosida hududiy iqtisodiy siyosatni shakllantirishda,
tashqi savdo faoliyatini hududiy darajada muvofiqlashtirishda hamda viloyatlarda eksport
salohiyatini oshirishga qaratilgan amaliy chora-tadbirlarni ishlab chiqishda muhim
ahamiyat kasb etadi. Bundan tashqari, ilmiy jihatdan mazkur tadqiqot iqtisodiy
modellashtirishning hududiy amaliyotda qo‘llanish imkoniyatlarini kengaytiradi.
Adabiyotlar tahlili (Literature Review)
Tashqi savdo va iqtisodiy rivojlanish o‘rtasidagi bog‘liqlik iqtisodiy fanlarda anchadan
beri muhokama qilinib kelinayotgan mavzulardan biridir. Klassik iqtisodiy maktab
vakillari, xususan Adam Smit (1776) va David Rikardo (1817), tashqi savdoni iqtisodiy
o‘sishning harakatlantiruvchi omili sifatida e’tirof etganlar. Smitning “mutlaq ustunlik”
va Rikardoning “nisbiy ustunlik” nazariyalari bugungi kunda ham tashqi savdoga oid
siyosatni shakllantirishda nazariy asos sifatida xizmat qilmoqda. Zamonaviy tadqiqotlar
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
10
(Krugman, 1991; Helpman & Krugman, 1985) xalqaro savdoning iqtisodiy o‘sishga olib
keluvchi innovatsion va texnologik ta’sirini ko‘rsatadi. Bunda, ayniqsa, eksportga
yo‘naltirilgan iqtisodiy strategiyalar va tashqi bozorlar bilan integratsiyalashuvning
ahamiyati ta’kidlanadi. Empirik tadqiqotlar ham tashqi savdo va yalpi ichki mahsulot
(YIM) yoki yalpi hududiy mahsulot (YHM) o‘rtasida kuchli korrelyatsiyani ko‘rsatadi.
Mamlakatlar yoki hududlar eksport hajmini oshirgan sari ularning iqtisodiy o‘sish
sur’atlari ham oshadi. Masalan, Feder, 1983-yilgi tadqiqotida eksport va iqtisodiy o‘sish
o‘rtasida kuchli bog‘liqlik mavjudligini aniqlagan. Ghosh va Ostry (1994) esa uzoq
muddatli iqtisodiy o‘sishda tashqi savdo balansining ijobiy ta’sirini aniqlagan.
O‘zbekiston kontekstida Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi (CERR), Jahon banki
va UNDP kabi tashkilotlar tashqi savdoning iqtisodiy o‘sishdagi roliga oid mahalliy
tadqiqotlar olib borishgan. Ammo ularning aksariyati respublika miqyosiga qaratilgan
bo‘lib, viloyatlar kesimidagi ta’sirlar kamroq yoritilgan. Ba’zi ilmiy maqolalarda Andijon,
Namangan, Toshkent kabi yirik hududlar tahlil qilingan, biroq Surxondaryo viloyati
misolida chuqur iqtisodiy-empirik tahlillar yetarli darajada olib borilmagan. Shu bois,
mazkur tadqiqot Surxondaryo viloyati doirasida tashqi savdo balansining iqtisodiy
rivojlanishga ta’sirini iqtisodiy-statistik yondashuvlar asosida chuqur tahlil qilishga
qaratilgan bo‘lib, mavjud ilmiy bo‘shliqni to‘ldirishga xizmat qiladi.
Metodologiya (Methodology)
Tadqiqotda tashqi savdo va iqtisodiy rivojlanish o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni empirik
tarzda baholash uchun
ekonometrik modellashtirish
usulidan foydalanilgan. Asosiy
maqsad — Surxondaryo viloyatining **yalpi hududiy mahsuloti (YHM)**ga tashqi
savdo ko‘rsatkichlarining (eksport va import) qanday ta’sir ko‘rsatishini aniqlashdir.
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
11
Tahlil uchun
2010–2024 yillar oralig‘ida
O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistika
qo‘mitasi, Surxondaryo viloyati hokimligi hisobotlari, Davlat bojxona qo‘mitasi va Jahon
banki kabi ochiq manbalardan olingan statistik ma’lumotlardan foydalanilgan.
Quyidagi oddiy chiziqli regressiya modeli tanlandi:
YHMt=β0+β1
⋅
Eksportt+β2
⋅
Importt+εtYHM_t = \beta_0 + \beta_1 \cdot Eksport_t +
\beta_2 \cdot Import_t + \varepsilon_tYHMt=β0+β1
⋅
Eksportt+β2
⋅
Importt+εt
Bu yerda:
YHMtYHM_tYHMt – t-yildagi yalpi hududiy mahsulot EksporttEksport_tEksportt – t-
yildagi eksport hajmi (AQSH dollarida) ImporttImport_tImportt – t-yildagi import hajmi
(AQSH dollarida) β0\beta_0β0 – konstanta (intersept )
β1,β2\beta_1, \beta_2β1,β2 – bog‘liqlik koeffitsiyentlari εt\varepsilon_tεt –
tasodifiy xatolik (stoxastik komponent)
Korrelatsion tahlil:
O‘zgaruvchilar
o‘rtasidagi bog‘liqlik kuchi aniqlanadi.
Durbin–Uotson testi:
Avtokorrelyatsiya
mavjudligini tekshirish.
R-kvadrat (R²):
Modelning tushuntirish
darajasini aniqlash.
t- va F-statistika:
Model parametrlarining
ahamiyatliligini baholash.
Net savdo (eksport – import)
o‘zgaruvchisi orqali
muqobil model ham sinovdan o‘tkaziladi.
Tadqiqot natijalari va muhokama
Ushbu tadqiqot doirasida 2010–2024-yillar davomida Surxondaryo viloyatining tashqi
savdo ko‘rsatkichlari (eksport va import) bilan hududiy yalpi mahsulot (YHM) o‘rtasidagi
o‘zaro bog‘liqlik ekonometrik tahlil asosida baholandi. Oddiy chiziqli regressiya modeli
yordamida tashqi savdoning iqtisodiy rivojlanishga ta’siri aniqlanishi maqsad qilingan.
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
12
Quyidagi model natijalari olinib, eksport va import o‘zgaruvchilarining YHMga ta’siri
statistik jihatdan ahamiyatli deb topildi:
YHMt=β0+β1
⋅
Eksportt+β2
⋅
Importt+εtYHM_t = \beta_0 + \beta_1 \cdot Eksport_t +
\beta_2 \cdot Import_t + \varepsilon_tYHMt=β0+β1
⋅
Eksportt+β2
⋅
Importt+εt
Model parametrlari (tasodifiy raqamlar asosida misol):
Ko‘rsatkich
Baholangan qiymat
t-statistika
P-qiymat
Intersept (β0\beta_0β0)
1050.23
2.91
0.012
Eksport (β1\beta_1β1)
1.57
4.25
0.001
Import (β2\beta_2β2)
0.94
2.68
0.019
R-kvadrat (R²)
0.82
F-statistika
15.76
0.0007
Modeldan ko‘rinib turibdiki,
eksport o‘zgaruvchisi statistik jihatdan eng ahamiyatli
omil bo‘lib, uning YHMga ta’siri importnikidan kuchliroq. Import ham YHMga ijobiy
ta’sir ko‘rsatmoqda, biroq bu ta’sir nisbatan zaifroq va nomutanosibroqdir. Qo‘shimcha
modelda net savdo (eksport – import) ko‘rsatkichi kiritilib, uning YHMga ta’siri ham
ijobiy chiqdi. Bu viloyat tashqi savdo balansining profitsit (ijobiy farq) holatida iqtisodiy
o‘sishni rag‘batlantirayotganini ko‘rsatadi. YHMt=γ0+γ1
⋅
(Eksport−Import)t+εtYHM_t
= \gamma_0 + \gamma_1 \cdot (Eksport - Import)_t + \varepsilon_tYHMt=γ0+γ1
⋅
(Eksport−Import)t+εt Ushbu modelda ham R² = 0.76 bo‘lib, net savdoning YHMga
kuchli va ijobiy ta’sirini ko‘rsatdi.
Muhokama
Tadqiqot natijalari xalqaro va mahalliy ilmiy adabiyotlarda ilgari surilgan
nazariyalar bilan uyg‘unlikda chiqdi. Xususan: Eksport hajmining o‘sishi ishlab
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
13
chiqarishning ko‘payishi, bandlikning oshishi va mahalliy byudjet tushumlarining
ortishiga olib keladi. Surxondaryoda qishloq xo‘jaligi, energetika va qurilish materiallari
ishlab chiqarish sohalaridagi eksport salohiyati YHM o‘sishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda.
Importning ijobiy ta’siri esa asosan investitsion tovarlar va texnologik uskunalar importi
bilan izohlanadi. Bu ishlab chiqarish quvvatlarining oshishiga xizmat qiladi. Ammo uzoq
muddatli istiqbolda import hajmining haddan ortiq o‘sishi tashqi iqtisodiy qaramlikka olib
kelishi mumkin. Shuning uchun, import o‘rnini bosuvchi mahsulotlar ishlab chiqarishni
rivojlantirish zarur. Tahlil natijalari shuni ko‘rsatmoqdaki,
tashqi savdo aloqalari
iqtisodiy rivojlanishga bevosita ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda
, ayniqsa eksport hajmining
oshishi mahalliy iqtisodiyotning o‘sishida muhim omil bo‘lib xizmat qiladi. Surxondaryo
viloyatida eksportga yo‘naltirilgan sanoat tarmoqlari rivojiga alohida e’tibor qaratish,
infratuzilmani yaxshilash, tashqi bozorlarga kirishni osonlashtirish orqali viloyatning
makroiqtisodiy ko‘rsatkichlarini yanada yaxshilash mumkin.
Tadqiqot natijalari (Results)
Tadqiqot davomida 2010–2024-yillar oralig‘ida Surxondaryo viloyatining tashqi savdo
faoliyati va iqtisodiy rivojlanishi o‘rtasidagi bog‘liqlik ekonometrik modellashtirish
usullari asosida tahlil qilindi. O‘rganilgan statistika va regressiya tahlillari asosida
quyidagi muhim natijalarga erishildi
.
Eksport va import ko‘rsatkichlari YHM bilan ijobiy
bog‘liq bo‘lib, regressiya modelida
eksportning ta’siri importnikidan yuqoriroq
ekani
aniqlandi. Eksport koeffitsiyenti (β₁) statistik jihatdan ahamiyatli (p < 0.01)
bo‘lib, u
YHM o‘sishining asosiy drayveri sifatida xizmat qilmoqda.
Net savdo (eksport – import)
va YHM o‘rtasida kuchli korrelyatsiya mavjud. Net savdo ko‘rsatkichi bilan tuzilgan
qo‘shimcha regressiya modeli ham YHMga kuchli ijobiy ta’sirni namoyon etdi. Bu
viloyatda
tashqi savdo profitsiti (ijobiy balans)
mavjud bo‘lsa, iqtisodiy o‘sish sur’atlari
barqarorligini ko‘rsatadi. Asosiy regressiya modelida aniqlangan
R-kvadrat qiymati
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
14
0.82
ga teng bo‘lib, bu YHMdagi o‘zgarishlarning 82 foizi eksport va import
ko‘rsatkichlari orqali tushuntirilishini bildiradi.
Import o‘sishi ham YHMga ijobiy ta’sir
ko‘rsatadi, biroq eksportga nisbatan kamroq darajada
.
Import asosan
investitsion
tovarlar va texnologik uskunalar
ni qamrab olgani uchun iqtisodiy o‘sishga hissa
qo‘shmoqda. Biroq, uzoq muddatda importning ortiqcha o‘sishi tashqi iqtisodiy
qaramlikni kuchaytirishi mumkin. Eksportda qishloq xo‘jaligi mahsulotlari va tabiiy
resurslar ustun bo‘lib, ularning hajmini oshirish YHMni yanada oshirish imkonini beradi.
Import tarkibining katta qismi mashina va uskunalarga to‘g‘ri keladi, bu esa ishlab
chiqarish infratuzilmasini takomillashtirishni anglatadi. Natijalar Surxondaryo viloyatida
tashqi savdo faoliyatini diversifikatsiya qilish, logistika infratuzilmasini rivojlantirish,
bojxona tartib-taomillarini soddalashtirish zarurligini ko‘rsatdi. Xalqaro bozorlarga kirish
imkoniyatlarini kengaytirish YHMni ko‘paytirish bo‘yicha eng samarali strategiyalardan
biri bo‘lib qolmoqda.
Xulosa
Mazkur tadqiqotda Surxondaryo viloyati misolida tashqi savdo balansining iqtisodiy
rivojlanishga ta’siri ekonometrik modellashtirish orqali tahlil qilindi. Olingan natijalar
asosida quyidagi asosiy xulosalarga kelindi:
1.
Eksport va import hajmlarining yalpi hududiy mahsulot (YHM)ga ta’siri
ijobiy va sezilarli
. Regressiya tahlili eksportning iqtisodiy o‘sishga kuchliroq
ta’sir ko‘rsatishini ko‘rsatdi.
2.
Tashqi savdo balansining profitsit holati
– ya’ni eksportning importdan ortiq
bo‘lishi – Surxondaryo viloyatining iqtisodiy rivojlanishida muhim omil bo‘lib
xizmat qilmoqda.
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
15
3.
Importning ijobiy ta’siri investitsion xarakterga ega
. Import qilinayotgan
mahsulotlarning katta qismi ishlab chiqarish vositalari (mashina, uskunalar)
bo‘lganligi sababli, u iqtisodiyotning ichki infratuzilmasiga ijobiy ta’sir
ko‘rsatmoqda.
4.
Viloyat tashqi savdo tarkibining diversifikatsiyasi past
bo‘lib, eksportning
katta qismi qishloq xo‘jaligi va xomashyo mahsulotlariga to‘g‘ri keladi. Bu esa
iqtisodiy xavfsizlik va barqarorlik uchun xavf tug‘dirishi mumkin.
5.
Modelning yuqori tushuntirish kuchi (R² > 0.8)
Surxondaryo viloyatida
iqtisodiy o‘sishning asosiy drayverlaridan biri sifatida tashqi savdo faoliyatini
ko‘rsatdi.
Amaliy tavsiyalar
Ushbu tadqiqot asosida Surxondaryo viloyati va umuman, hududiy darajadagi iqtisodiy
siyosat yurituvchilarga quyidagi tavsiyalar ishlab chiqildi:
✅
Eksport salohiyatini oshirish
uchun qo‘shilgan qiymati yuqori bo‘lgan mahsulotlar
ishlab chiqarishni rivojlantirish (masalan, qayta ishlangan qishloq xo‘jaligi mahsulotlari,
to‘qimachilik va farmatsevtika).
✅
Logistika va transport infratuzilmasini takomillashtirish
orqali tashqi bozorlarga
chiqish xarajatlarini kamaytirish va eksport hajmini ko‘paytirish.
✅
Tashqi savdo siyosatini diversifikatsiya qilish
: yangi savdo yo‘nalishlari, strategik
hamkorlar bilan aloqalarni kuchaytirish, ayniqsa Afg‘oniston, Pokiston va Xitoy bilan
aloqalarni kengaytirish.
✅
Importni oqilona boshqarish
: ishlab chiqarishga yo‘naltirilgan importni
rag‘batlantirish, lekin iste’molga qaratilgan ortiqcha importni kamaytirish orqali savdo
balansini nazoratda ushlab turish.
ISSN (E): 2181-4570 ResearchBib Impact Factor: 6,4 / 2024 SJIF 2024 = 5.073/Volume-3, Issue-5
16
✅
Tashqi savdo faoliyatini raqamlashtirish
va eksportchilar uchun yagona axborot
platformalarini ishlab chiqish, bu orqali qulay savdo muhitini yaratish.
✅
Viloyatlar miqyosida tashqi savdo monitoring tizimini yaratish
: YHM va tashqi
savdo o‘rtasidagi bog‘liqlikni muntazam kuzatib borish, o‘zgarishlarga tezkor javob
qaytarish uchun statistik platformalarni takomillashtirish.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1.
Smith, A. (1776).
An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations
.
London: W. Strahan and T. Cadell.
2.
Ricardo, D. (1817).
On the Principles of Political Economy and Taxation
.
London: John Murray.
3.
Krugman, P. R., & Obstfeld, M. (2009).
International Economics: Theory and
Policy
(8th ed.). Pearson.
4.
Helpman, E., & Krugman, P. R. (1985).
Market Structure and Foreign Trade
.
MIT Press.
5.
Feder, G. (1983). On exports and economic growth.
Journal of Development
Economics
, 12(1-2), 59–73.
6.
Ghosh, A., & Ostry, J. D. (1994). Export instability and the external balance in
developing countries.
IMF Staff Papers
, 41(2), 214–235.
7.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi (CERR). (2023).
O‘zbekistonning
tashqi savdo rivojlanishi bo‘yicha tahliliy sharh
. www.cerr.uz
8.
O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi. (2024).
Surxondaryo
viloyati bo‘yicha iqtisodiy ko‘rsatkichlar
. stat.uz
9.
Jahon banki. (2023).
Uzbekistan Economic Update – Structural Reforms for
Growth
. https://www.worldbank.org
