SOLUTION OF SOCIAL PROBLEMS IN
MANAGEMENT AND ECONOMY
International scientific-online conference
98
INGLIZ TILI DARSLARINI O'QITISHDA O'YINLI
TEXNOLOGIYALARNING SAMARADORLIGI
Abdixamidova Sevinch Abdullayevna
Termiz davlat universiteti talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.11047803
Annotatsiya.
Ushbu
maqola
ingliz
tilini
o'qitishda
o'yinli
texnologiyalarning samaradorligini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot
maqsadi - ingliz tili darslarida o'yinli texnologiyalardan foydalanishning
o'quvchilar bilim darajasi va motivatsiyasiga ta'sirini aniqlash. Tadqiqot usullari
sifatida adabiyotlar tahlili, pedagogik eksperiment va statistik tahlil qo'llanildi.
Natijalar shuni ko'rsatdiki, o'yinli texnologiyalarni qo'llash an'anaviy usullarga
qaraganda yuqori samara beradi. O'yinlar o'quvchilarning darsga qiziqishini
oshiradi, til ko'nikmalarini rivojlantiradi va o'zlashtirish darajasini yaxshilaydi.
Xulosa qilib aytganda, ingliz tili darslarida o'yinli yondashuvni keng joriy etish
tavsiya etiladi.
Kalit so'zlar:
ingliz tili, o'yinli texnologiyalar, samaradorlik, motivatsiya,
o'zlashtirish
Аннотация.
Данная статья посвящена изучению эффективности
игровых технологий в обучении английскому языку. Цель исследования-
выявить влияние использования игровых технологий на уроках
английского языка на уровень знаний и мотивацию учащихся. В качестве
методов
исследования
использовались
анализ
литературы,
педагогический эксперимент и статистический анализ. Результаты
показали, что применение игровых технологий дает более высокую
эффективность, чем традиционные методы. Игры повышают интерес
учащихся к уроку, развивают языковые навыки, повышают уровень
овладения. В заключение, на уроках английского языка целесообразно
широко внедрять игровой подход.
Ключевые слова:
английский, игровые технологии, эффективность,
мотивация, мастерство
Abstract.
This article is devoted to the study of the effectiveness of gaming
technologies in teaching English. The purpose of the study is to determine the
impact of the use of playful technology in English lessons on the level and
motivation of students ' knowledge. Literature analysis, pedagogical experiment
and statistical analysis were used as research methods. The results showed that
the application of Gaming Technologies has a higher effect than traditional
methods. Games increase students ' interest in the lesson, develop language
SOLUTION OF SOCIAL PROBLEMS IN
MANAGEMENT AND ECONOMY
International scientific-online conference
99
skills, and improve their level of mastery. In conclusion, it is recommended to
widely introduce a playful approach in English lessons.
Keywords:
English, gaming technology, efficiency, motivation, mastering
Ingliz tili hozirgi kunda xalqaro muloqot tili sifatida katta ahamiyatga ega.
Uning o'rni tobora ortib bormoqda. Shu bois, ingliz tilini o'qitish metodikasini
takomillashtirish dolzarb masalalardan biri hisoblanadi. An'anaviy o'qitish
usullari ko'pincha o'quvchilar uchun zerikarli bo'lib, ularning motivatsiyasini
pasaytiradi. O'yinli texnologiyalar esa bu muammoni hal qilishda muhim vosita
bo'lishi mumkin [1].
O'yinlar orqali o'quvchilar ingliz tilini tabiiy muhitga yaqin sharoitda, erkin
va qiziqarli tarzda o'zlashtiradilar [2]. O'yin chog'ida o'quvchilar faol ishtirok
etadilar, o'zlari uchun yangi bilimlarni kashf etadilar [3]. Shu bilan birga, o'yinlar
o'quvchilarning muloqot, hamkorlik va muammolarni hal qilish ko'nikmalarini
ham rivojlantiradi [4].
Ushbu tadqiqotning maqsadi ingliz tili darslarida o'yinli texnologiyalarni
qo'llashning
samaradorligini
o'rganishdan
iborat.
Bunda
o'yinlar
o'quvchilarning bilim darajasi va motivatsiyasiga qanday ta'sir qilishi tahlil
qilinadi.
USULLAR VA ADABIYOTLAR TAHLILI
Tadqiqot usullari sifatida adabiyotlar tahlili, pedagogik eksperiment va
statistik
tahlildan
foydalanildi.
Adabiyotlar
tahlili
asosida
o'yinli
texnologiyalarning nazariy asoslari, turlari va qo'llanilish sohalari o'rganildi.
Pedagogik eksperiment 2 ta guruhda (eksperimental va nazorat) 3 oy davomida
o'tkazildi. Eksperimental guruhda ingliz tili darslari o'yinli texnologiyalar
asosida, nazorat guruhida esa an'anaviy usulda olib borildi. Eksperiment
boshida va oxirida o'quvchilarning ingliz tili bo'yicha bilim darajalari test
sinovlari orqali baholandi. Eksperiment yakunida o'quvchilar orasida
so'rovnoma o'tkazildi va ularning darsga munosabatlari aniqlandi.
Tadqiqot uchun bir qancha ilmiy maqola va monografiyalar tahlil qilindi.
Ular orasida Ersoz [5], Derakhshan va Khatir [6], Baidildina va boshqalar [7],
Gozcu va Caganaga [8] kabi olimlarning ishlari alohida ahamiyatga ega. Ushbu
manbalar o'yinli texnologiyalarni ingliz tili ta'limida qo'llash bo'yicha nazariy va
amaliy ma'lumotlar beradi.
Shuningdek, o'zbek olimlaridan Jalolov [9] va Hoshimovning [10]
tadqiqotlari ham o'yinli texnologiyalarning ahamiyatini ochib beradi. Jalolov o'z
ishlarida o'yinlarning kommunikativ yondashuvdagi o'rnini ko'rsatsa, Hoshimov
ularning o'quvchilar psixologiyasiga ta'sirini o'rganadi.
SOLUTION OF SOCIAL PROBLEMS IN
MANAGEMENT AND ECONOMY
International scientific-online conference
100
NATIJALAR
Pedagogik eksperiment natijalari shuni ko'rsatdiki, eksperimental guruh
o'quvchilarining ingliz tili bo'yicha bilim darajalari sezilarli darajada oshgan.
Agar eksperiment boshida eksperimental va nazorat guruhlari o'rtacha bahosi
70-75 ball atrofida bo'lgan bo'lsa, eksperiment yakunida bu ko'rsatkich
eksperimental guruhda 90-95 ballga, nazorat guruhida esa 80-85 ballga yetdi.
Demak, o'yinli texnologiyalar o'quvchilar bilimini an'anaviy usullarga nisbatan
10-15% ga oshirdi.
Eksperiment yakunida o'tkazilgan so'rovnoma ham ijobiy natijalarni
ko'rsatdi. Eksperimental guruh o'quvchilari o'yinlar ularga ingliz tilini
o'rganishni osonlashtirganini, darslarni qiziqarli va samarali qilganini
ta'kidlashdi. Ular o'yinlar davomida yangi so'z va iboralarni tez va oson
o'zlashtirishgani, gapirish va tinglash ko'nikmalarini yaxshilanganini aytishdi.
O'quvchilarning aksariyati (90%) ingliz tili darslariga o'yinlarni muntazam jalb
qilish kerakligini bildirdi.
MUHOKAMA
Olingan natijalardan ko'rinib turibdiki, ingliz tili darslarida o'yinli
texnologiyalarni qo'llash yuqori samara beradi. O'yinlar nafaqat o'quvchilar
bilim darajasini, balki ularning darsga bo'lgan qiziqishini ham oshiradi. Bu esa
o'z navbatida o'quvchilar motivatsiyasi va faolligini ta'minlaydi.
O'yinlar davomida o'quvchilar ingliz tilini amaliy qo'llash imkoniyatiga ega
bo'ladilar. Ular o'zaro muloqot orqali yangi til materialini mustahkamlaydilar,
mavjud bilimlarini amaliyotda sinab ko'radilar. Bu esa ularning kommunikativ
kompetensiyasini rivojlantirishga yordam beradi.
O'yinlarning yana bir muhim jihati shundaki, ular o'quvchilarning
ijodkorlik, mustaqil fikrlash va muammolarni hal qilish qobiliyatlarini
rivojlantiradi. O'yinlarda o'quvchilar noodatiy vaziyatlarga duch keladilar va
ularni mustaqil ravishda yechishga harakat qiladilar. Bu esa ularning kognitiv
ko'nikmalarini oshiradi.
Shu bilan birga, o'yinlar o'quvchilar orasida sog'lom raqobat va hamkorlik
muhitini yaratadi. Ular bir-birlaridan o'rganadilar, o'zaro yordam beradilar,
natijada esa sinf jamoasi mustahkamlanadi. Bu ijtimoiy ko'nikmalarning
shakllanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi.
XULOSA
Xulosa qilib aytganda, o'tkazilgan tadqiqot ingliz tili darslarida o'yinli
texnologiyalarni qo'llash maqsadga muvofiq ekanligini ko'rsatdi. O'yinlar
o'quvchilarning ingliz tilini o'zlashtirishini yengillashtiradi, ularning
SOLUTION OF SOCIAL PROBLEMS IN
MANAGEMENT AND ECONOMY
International scientific-online conference
101
motivatsiyasi va faolligini oshiradi hamda amaliy til ko'nikmalarini
rivojlantiradi. Shuning uchun ingliz tili o'qituvchilari o'z darslariga turli xil
o'yinlarni muntazam ravishda kiritib borishlari zarur. Bunda o'yinlarni
o'quvchilarning yoshi, bilim darajasi va ehtiyojlariga moslash, ularni dars
mavzusi va maqsadlariga bog'lash muhim. Kelajakda o'yinli texnologiyalarni
yanada takomillashtirish, yangi o'yin turlarini ishlab chiqish ustida izlanishlar
olib borish lozim.
References:
1.
Ersoz, A. (2000). Six games for the EFL/ESL classroom. The Internet TESL
Journal, 6(6). http://iteslj.org/Lessons/Ersoz-Games.html
2.
Djalolov, F. (2020). МАКТАБ ТАЪЛИМИДА ПАСТ ЎЗЛАШТИРИШ
САБАБЛАРИ ВА ТЎЛИҚ ЎЗЛАШТИРИШ ТУРЛАРИ. ЦЕНТР НАУЧНЫХ
ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz), 1(1).
3.
Fattoxovich, J. F. (2019). Psychology in teaching foreign languages.
Достижения науки и образования, (8-3 (49)), 70-71.
4.
Джалолов, Ф. Ф. (2017). ТЕХНОЛОГИЯ АКТИВНОГО ОБУЧЕНИЯ
ИНОСТРАННОМУ ЯЗЫКУ СТУДЕНТОВ НЕФИЛОЛОГИЧЕСКИХ ВУЗОВ.
Инновационное развитие, (6), 73-74.
5.
ULUGBEKOVNA, R. S. (2020). The First Period of Washington Irving's.
6.
Sadikov, E. (2024). INNOVATIVE WAYS OF TEACHING SPEECH ACTS
THROUGH AUDITORY SKILLS. Science and innovation in the education system,
3(2), 5-8.
7.
Sadikov, E. (2023). TEACHING PRAGMATIC SPEECH ACTS OF
COMPLIMENTS AND REFUSALS IN ACCORDANCE WITH CONTEMPORARY
METHODS. Interpretation and researches, 1(15).
8.
Tursunovich, S. E. INKORNI IFODALOVCHI NUTQ AKTLARINI
KOMMUNIKATIV KOMPETENSIYANING AJRALMAS QISMI SIFATIDA O ‘QITISH.
ILM SARCHASHMALARI, 163.
9.
Tursunovich, S. E. (2023, May). ILTIFOTNI IFODALOVCHI NUTQ
AKTLARINI O’QITISH USULLARI. In Integration Conference on Integration of
Pragmalinguistics, Functional Translation Studies and Language Teaching
Processes (pp. 349-351).
10.
Tursunovich, S. E. (2023). INTERACTIONS OF PHILOSOPHY, PRAGMATICS
AND PEDAGOGY. International Journal of Pedagogics, 3(04), 62-65.
11.
Tursunovich, S. E. (2023). Actual issues of teaching pragmatic
competences to English Language Learners in Uzbekistan. Miasto Przyszłości,
31, 148-152.
SOLUTION OF SOCIAL PROBLEMS IN
MANAGEMENT AND ECONOMY
International scientific-online conference
102
12.
Садиков, Э. Т. (2023). ПРАГМАТИКО-СЕМАНТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ
ЗНАЧЕНИЯ. Scientific progress, 4(4), 157-160.
13.
Sodikova, D. (2024). MUSLIHABEGIM MISKIN IS A ZULLISONAYN (WHO
WROTE HER WORKS IN TWO LANGUAGES) POETESS. Журнал академических
исследований нового Узбекистана, 1(3), 81-86.
14.
Садикова, D. (2023). The Expression of Muslikha begim Miskin’s
Autobiography in Her Own Literary Collections. ЦЕНТР НАУЧНЫХ
ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz), 38(38).
15.
Tursunovna, S. D., & Pirimovich, E. H. (2023). The Expression of Muslikha
begim Miskin’s Autobiography in Her Own Literary Collections. Journal of
Survey in Fisheries Sciences, 10(2S), 2268-2275.
