SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
41
ISHLAB CHIQARISHNI TEXNIK VA TEXNOLOGIK YANGILASH
IQTISODIYOTNI DEVERSIFIKATSIYA QILISHNING XORIJ
TAJRIBASI
To’rayeva Ma’rifat Otaqulovna
Osiyo xalqaro universiteti 2 bosqich magistri
https://doi.org/10.5281/zenodo.14637689
Annotasiya:
Ushbu Tadqiqot O‘Zbekistonning Iqtisodiy Diversifikatsiya
Jarayonida Texnik Va Texnologik Yangilanishning O‘Rni Va Ahamiyatini Tahlil
Qiladi. Maqolada, Xorijiy Tajribalar, Xususan, Germaniya Va Janubiy Koreya Kabi
Rivojlangan Mamlakatlarning Texnologik Modernizatsiyani Amalga Oshirish
Orqali Iqtisodiy O‘Sishni Va Raqobatbardoshlikni Oshirishdagi Muvaffaqiyatli
Strategiyalari O‘Rganilgan. Tadqiqot, Texnologik Yangilanishlarning Ishlab
Chiqarish Jarayonlarini Modernizatsiya Qilish, Raqamli Texnologiyalarni Joriy
Etish Va Innovatsion Rivojlanish Orqali O‘Zbekiston Iqtisodiyotini
Diversifikatsiya Qilishning Samarali Yo‘Llarini Ko‘Rsatadi. O‘Zbekistondagi
Iqtisodiy O‘Sishning Barqarorligini Ta’minlashda, Kadrlar Malakasini Oshirish
Va Ilg‘Or Texnologiyalarni Integratsiya Qilish Muhim O‘Rin Tutadi. Xorij
Tajribalaridan Olingan Ma'lumotlar, Shuningdek, Mamlakatning Iqtisodiy
Siyosatida Innovatsion O‘Zgarishlar Kiritish Uchun Asos Bo‘Lib Xizmat Qiladi.
Kalit So‘Zlar:
Iqtisodiy Diversifikatsiya, Texnologik Yangilanish, Xorijiy
Tajriba, Germaniya, Janubiy Koreya, Innovatsion Rivojlanish, Raqobatbardoshlik,
Raqamli Texnologiyalar, Ishlab Chiqarish Jarayonlari, Kadrlar Malakasi,
Innovatsion Siyosat, O‘Zbekiston Iqtisodiyoti, Modernizatsiya.
Аннотация:
В Данном Исследовании Анализируется Роль И Значение
Технического
И
Технологического
Обновления
В
Процессе
Диверсификации Экономики Узбекистана. В Статье Рассматривается
Зарубежный Опыт, В Частности Успешные Стратегии Развитых Стран,
Таких Как Германия И Южная Корея, По Повышению Экономического
Роста И Конкурентоспособности За Счет Технологической Модернизации.
В Исследовании Представлены Эффективные Пути Диверсификации
Экономики Узбекистана За Счет Внедрения Цифровых Технологий И
Инновационного Развития, Модернизации Производственных Процессов,
Технологического
Обновления.
В
Обеспечении
Устойчивого
Экономического Роста В Узбекистане Неоценимую Роль Играют
Повышение Квалификации Кадров И Внедрение Передовых Технологий.
Информация, Полученная Из Зарубежного Опыта, Также Послужит
SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
42
Основой Для Внесения Инновационных Изменений В Экономическую
Политику Страны.
Ключевые Слова:
Диверсификация Экономики, Технологическое
Обновление, Зарубежный Опыт, Германия, Южная Корея, Инновационное
Развитие,
Конкурентоспособность,
Цифровые
Технологии,
Производственные Процессы, Квалификация Персонала, Инновационная
Политика, Экономика Узбекистана, Модернизация.
Annotation:
This Study Analyzes The Role And Significance Of Technical
And Technological Renewal In The Process Of Economic Diversification Of
Uzbekistan. The Article Examines Foreign Experience, In Particular Successful
Strategies Of Developed Countries Such As Germany And South Korea In
Increasing Economic Growth And Competitiveness Through Technological
Modernization. The Research Provides Effective Ways Of Diversifying The
Economy Of Uzbekistan Through The Introduction Of Digital Technologies And
Innovative Development, Modernization Of Production Processes, Technological
Renewals. In Ensuring Sustainable Economic Growth In Uzbekistan, Advanced
Training Of Personnel And Integration Of Advanced Technologies Play An
Invaluable Role. The Information Gained From Foreign Experiences Will Also
Serve As A Basis For Making Innovative Changes In The Country's Economic
Policy.
Keywords:
Economic Diversification, Technological Renewal, Foreign
Experience, Germany, South Korea, Innovative Development, Competitiveness,
Digital Technologies, Production Processes, Staff Qualification, Innovation
Policy, Economy Of Uzbekistan, Modernization.
O‘Zbekiston Iqtisodiyoti Hozirgi Kunda Yirik O‘Zgarishlar Va
Modernizatsiya Jarayonlari Orqali Rivojlanmoqda. Iqtisodiy O‘Sishni Ta’minlash
Va Barqaror Rivojlanish Uchun Diversifikatsiya Strategiyasi Ahamiyatli Bo‘Lib,
Bu Strategiyaning Asosiy Yo‘Nalishlaridan Biri Texnik Va Texnologik
Yangilanishlardir. Texnologik Yangilanish Ishlab Chiqarish Jarayonlarining
Samaradorligini
Oshirish,
Yangi
Tarmoqlarni
Rivojlantirish
Va
Raqobatbardoshlikni Kuchaytirish Kabi Bir Qator Muhim Masalalarni Hal
Qilishga Yordam Beradi. O‘Zbekistonning Iqtisodiy Diversifikatsiyasi Texnologik
O‘Zgarishlarga Tayanadi, Chunki Yangi Texnologiyalar Nafaqat Ishlab
Chiqarishni Samarali Qilish, Balki Global Bozorda Raqobat Qilish Imkoniyatlarini
Yaratadi.
Maqolada,
Texnik
Va
Texnologik
Yangilanishning
Iqtisodiy
Diversifikatsiyaga Bo‘Lgan Ta’siri, Ayniqsa, Rivojlangan Mamlakatlar Tajribasi
SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
43
Misolida, Germaniya Va Janubiy Koreya Tajribasi Tahlil Qilinadi. Ushbu
Mamlakatlar O‘Zlarining Yuqori Texnologiyali Sanoatlari Va Innovatsion
Rivojlanish Orqali Iqtisodiy O‘Sishga Erishgan Va Iqtisodiyotlarini
Diversifikatsiya Qilgan. O‘Zbekistonning Iqtisodiy Rivojlanishini Yangi
Texnologiyalarni Integratsiya Qilish Va Ilg‘Or Tajribalarga Tayanish Orqali
Kuchaytirish Imkoniyatlari Ko‘Rib Chiqiladi. Shu Bilan Birga, Texnologik
Yangilanishning Iqtisodiy Barqarorlik Va Raqobatbardoshlikni Oshirishdagi
O‘Rni, Shuningdek, Kadrlar Malakasini Oshirish Zarurati Ham Muhokama
Qilinadi.
Asosiy Qism.
Ushbu Tadqiqotda O‘Zbekistonning Iqtisodiyotni
Diversifikatsiyalash Jarayonida Texnik Va Texnologik Yangilanishning Ahamiyati
Tahlil Qilindi. Tadqiqotda, Xorijiy Tajribalar — Jumladan, Germaniya Va Janubiy
Koreya — Texnologik Modernizatsiyani Amalga Oshirish Orqali Iqtisodiy
O‘Sishni Va Raqobatbardoshlikni Oshirishdagi Muvaffaqiyatli Strategiyalarni
Ko‘Rsatadi.
O‘Zbekistonning
Iqtisodiy
Diversifikatsiya
Siyosatini
Rivojlantirishda, Ayniqsa, Innovatsion Texnologiyalarni Keng Joriy Etish, Ishlab
Chiqarish Jarayonlarini Modernizatsiya Qilish Va Kadrlar Malakasini
Oshirishning Muhim O‘Rni Borligi Ta’kidlangan. Xorijiy Mamlakatlar Tajribasini
O‘Rganish, Mamlakat Iqtisodiyotida Texnologik Yangilanishlarni Qo‘Llash Orqali,
O‘Zbekistonning Ijtimoiy-Iqtisodiy Barqarorligini Ta’minlash Va Xalqaro
Bozorda Raqobatbardoshlikni Oshirish Imkoniyatlarini Ochadi. Tezisda,
Texnologik Yangilanishning Iqtisodiy Diversifikatsiya Uchun Zarurligi Va Uning
Uzoq Muddatli Ijtimoiy-Iqtisodiy Natijalarga Olib Kelishi Asoslab Berilgan.
Bunda, Ilmiy Tadqiqotning Metodologiyasi, Usullaridan Foydalangan Holda,
Texnologiyalarga Asoslangan Rivojlanish Modeli O‘Zbekiston Iqtisodiyoti Uchun
Tavsiya Etilgan.
1. Iqtisodiy Diversifikatsiya Va Texnologik Yangilanish O‘Rtasidagi
Bog‘Liqlik
Iqtisodiy Diversifikatsiya Iqtisodiyotning Bir Tarmog‘Iga Yoki Sanoatiga
Qaramligini Kamaytirishga Qaratilgan Siyosatni Anglatadi. Texnik Va Texnologik
Yangilanish Esa, Yangi Innovatsion Texnologiyalarni Ishlab Chiqarish
Jarayonlariga Joriy Etish Orqali, Iqtisodiyotning Samaradorligini Oshirish Va
Yangi Bozorlarni Yaratish Imkoniyatlarini Taqdim Etadi. O‘Zbekistonning
Iqtisodiy Diversifikatsiyasi Texnologik Yangilanish Bilan Chambarchas Bog‘Liq,
Chunki Yangi Texnologiyalar Ishlab Chiqarishni Modernizatsiya Qilish,
Iqtisodiyotda
Yangi
Sohalarning
Rivojlanishini
Ta’minlash
Va
Raqobatbardoshlikni Oshirishda Muhim Rol O‘Ynaydi.
SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
44
Misol Uchun, O‘Zbekistonning Qishloq Xo‘Jaligi Va Sanoat Sektorlari
Texnologik Yangilanishlarni Qo‘Llash Orqali Yuqori Qo‘Shilgan Qiymatli
Mahsulotlarni Ishlab Chiqarishga Va Yangi Eksport Bozorlarini Zabt Etishga
Imkon Yaratmoqda. Shuningdek, Avtomatlashtirish, Raqamli Texnologiyalar Va
Sun’iy Intellektning Rivojlanishi Orqali Iqtisodiy Tarmoqlar O‘Rtasidagi
Integratsiya Kuchaymoqda.
2. Xorijiy Tajribalar: Germaniya Va Janubiy Koreya
Germaniya Va Janubiy Koreya Kabi Rivojlangan Mamlakatlarning
Tajribalari Texnologik Yangilanishni Muvaffaqiyatli Amalga Oshirishda Katta
Ahamiyatga Ega. Germaniya "Industrie 4.0" Tamoyilini Joriy Etish Orqali
Sanoatning Yangi Bosqichiga O‘Tdi. Ushbu Tamoyil, Asosan, Avtomatlashtirish,
Raqamli Ishlab Chiqarish Va Iot (Internet Of Things) Texnologiyalarini O‘Z Ichiga
Oladi, Bu Esa Ishlab Chiqarish Jarayonlarini Yanada Samarali Va Tejamkor
Qiladi.
Janubiy Koreya Esa O‘Zining Yuqori Texnologiyali Sanoati Va IT Sektorini
Rivojlantirish Orqali Iqtisodiy O‘Sishga Erishdi. Elektronika, Avtomobilsozlik, Va
Robototexnika Kabi Sohalarda Ilg‘Or Texnologiyalarni Qo‘Llash Koreya
Iqtisodiyotining Diversifikatsiyasini Ta’minladi Va Xalqaro Bozorda
Raqobatbardoshlikni Oshirdi.
O‘Zbekiston Uchun Bunday Xorijiy Tajribalarni O‘Rganish Va Amaliyotga
Tatbiq Etish, Mamlakatning Texnologik Salohiyatini Oshirishga Va Global
Iqtisodiy Tizimda Mustahkam O‘Rin Egallashga Yordam Beradi.
3. Innovatsion Rivojlanish Va Raqobatbardoshlik
Innovatsion Rivojlanish — Bu Texnologik Yangilanishning Uzviy Qismi
Bo‘Lib, U Yangi G‘Oyalarni Yaratish, Mahsulot Va Xizmatlarni Takomillashtirishni
O‘Z Ichiga Oladi. O‘Zbekistonning Iqtisodiy Diversifikatsiyasini Ta’minlash
Uchun Innovatsion Rivojlanishning Katta O‘Rni Bor. Innovatsion Mahsulotlar Va
Texnologiyalar Ishlab Chiqarishni Samarali Qilish, Yangi Bozorlarni Zabt Etish
Va Mamlakatning Raqobatbardoshligini Oshirishga Imkon Beradi.
Misol Uchun, Yangi Energiya Texnologiyalarini, Quyosh Energiyasi Va
Shamol Energiyasini Joriy Etish Orqali O‘Zbekistonning Energiya Resurslaridan
Samarali Foydalanish Imkoniyatlari Ochiladi. Bu, O‘Z Navbatida, Energetika
Sohasidagi Diversifikatsiyani Va Yangi Sanoatlarni Rivojlantirishni Ta’minlaydi.
4. Raqamli Texnologiyalar Va Ishlab Chiqarish Jarayonlari
Raqamli Texnologiyalar Iqtisodiyotning Barcha Sohalariga Kirib
Borayotgani Sababli, Ishlab Chiqarish Jarayonlari Yanada Avtomatlashtirilgan Va
Yuqori Samarali Bo‘Lmoqda. Raqamli Transformatsiya Orqali, Ishlab
SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
45
Chiqarishdagi Resurslar Yanada Oqilona Va Samarali Ishlatiladi, Mahsulotlar
Sifatini Oshirish Va Ishlab Chiqarish Xarajatlarini Kamaytirish Mumkin Bo‘Ladi.
Raqamli Texnologiyalar, Masalan, Sanoat Robotlari, Sun’iy Intellekt Va
Ma’lumotlarni Tahlil Qilish Kabi Vositalar Orqali Ishlab Chiqarish Jarayonlarini
Optimallashtirish Imkoniyatlarini Yaratadi.
O‘Zbekistonning Sanoat Sektorida Raqamli Texnologiyalarni Keng Joriy
Etish, Ishlab Chiqarish Samaradorligini Oshirish Va Yangi Ishlov Berish
Usullarini Qo‘Llash Orqali Iqtisodiy Diversifikatsiyaning Yangi Bosqichiga O‘Tish
Imkonini Beradi.
5. Kadrlar Malakasi Va Innovatsion Siyosat
Texnologik Yangilanishning Muvaffaqiyatli Amalga Oshirilishi Kadrlar
Malakasiga Bog‘Liqdir. Innovatsion Texnologiyalarni Qo‘Llash Va Yangi Ishlab
Chiqarish Jarayonlarini Tatbiq Etish Uchun Malakali Mutaxassislar Zarur.
O‘Zbekistonning Iqtisodiy Diversifikatsiyasi Uchun Kadrlar Malakasini
Oshirishga Alohida E’tibor Qaratilishi Kerak.
Xulosa.
Yuqoridagi Tahlil Va O‘Rganishlar Shuni Ko‘Rsatadiki, Texnik
Va Texnologik Yangilanish Iqtisodiy Diversifikatsiya Jarayonining Ajralmas
Qismi Hisoblanadi. Innovatsion Texnologiyalarni Joriy Etish, Yangi Tarmoqlarni
Rivojlantirish, Ishlab Chiqarishni Modernizatsiya Qilish Va Raqamli
Transformatsiya Orqali O‘Zbekistonning Iqtisodiy Salohiyatini Yanada Oshirish
Mumkin. Germaniya Va Janubiy Koreya Kabi Rivojlangan Mamlakatlarning
Tajribalari Shuni Ko‘Rsatadiki, Texnologik Yangilanish Va Innovatsion
Siyosatlarning
Samarali
Amalga
Oshirilishi
Iqtisodiy
O‘Sish
Va
Raqobatbardoshlikni Oshirishga Olib Keladi.
O‘Zbekiston Uchun Bu Tajribalardan Foydalanish, Innovatsion Rivojlanish
Yo‘Llarini Kengaytirish Va Yangi Texnologiyalarni Qo‘Llash, Iqtisodiyotning
Diversifikatsiya Jarayonini Muvaffaqiyatli Amalga Oshirish Imkonini Beradi.
Shuningdek, Texnologik Yangilanishni Amalga Oshirishda Kadrlar Malakasini
Oshirish, Ilmiy Tadqiqotlarni Qo‘Llab-Quvvatlash Va Innovatsion Siyosatni
Amalga Oshirish Muhim Ahamiyatga Ega. Shu Tariqa, O‘Zbekistonning
Texnologik Modernizatsiyasi Nafaqat Iqtisodiy O‘Sishni Ta’minlash, Balki
Ijtimoiy Barqarorlik Va Xalqaro Iqtisodiy Tizimda Raqobatbardoshlikni
Oshirishga Olib Keladi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Alimxodjaev S.R. Sanoatda Iqtisodiyot va menejment fanidan masalalar
to‘plami.- Toshkent: ToshDTU,2015.
SCIENCE AND INNOVATION IN THE
EDUCATION SYSTEM
International scientific-online conference
46
2. Бахромов Азизбек Алишер Ўғли (2022). ВЫЗОВЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ
УПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЕМ ТЕХНОЛОГИИ ИСКУССТВЕННОГО ИНТЕЛЛЕКТА
В УЗБЕКИСТАНЕ. Colloquium-journal, (6 (129)), 33-37.
3. Baxromov Azizbek Alisher O‘G‘Li (2023). DIRECTIONS OF INCREASING
PRODUCT COMPETITIVENESS IN INDUSTRIAL ENTERPRISES. Talqin va
tadqiqotlar ilmiy-uslubiy jurnali, 1 (18), 123-127.
