The value of digital technologies in the study of the history of Uzbekistan https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical <p>A-OT-2021-542 - Creation of an electronic platform and a multimedia complex for a deeper study of the heritage and perpetuating the memory of the victims of repression and emphasizing the importance of their socio-political, spiritual and educational ideas in education and upbringing.</p> National University of Uzbekistan named after Mirzo Ulugbek ru-RU The value of digital technologies in the study of the history of Uzbekistan 2277-2979 Тошкент шаҳрининг иқтисодий ривожланишида ҳунармандчилик, савдо-саноат ва банклар https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13518 <p>Мавзуда куйилган масалаларнинг купчилиги Туркистонда Россия империяси хукмронлиги даврида тупланган архив маълумотларига асосланган булиб,уларни туплаш ва бир тизимга солишда ракамли тарихдан фойдаланиш катта кулайликлар яратиб, ишни самарадарлигини оширади. Бунда архив манбалари, хариталар, турли суратлар ва бошкаларни визуаллаштириш оркали урганиш яхши самара бсради. Таъкидлаш жоизки, мавзуни ёритишда илгари фойдаланиб кслинган анъанавий усулларни ракамли тарих билан бирлаштирилганда куплаб кулайликларни юзага кслтиради. Жумладан, укиш кийин булган фотоплёнкаларни визуаллаштириш, юзлаб архив хужжатларни алмаштириш оркали зарур маълумотларни топиб олишдаги кийинчиликларни камайтиради.</p> N Musaev Copyright (c) 2022 Н Мусаев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 284 290 10.47689/.v1i01.13518 Бухоро амирлигида расмий қабул маросимлари хусусида айрим мулоҳазалар https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13598 <p>И.В.Хохлов келтирган маълумотларда Бухоро хонлигининг девонбеги, қушбеги, шиғавул, ясавул каби олий мартабали амалдорлари ичида додҳоҳ-ясавул мансабини эслаб ўтади. Бу мансаб эгасининг вазифаларига юқори тоифали меҳмонлардан, элчилардан совғаларни қабул қилиш ва хонга етказиш бўлган</p> A Xolikulov Copyright (c) 2022 А Холикулов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 350 355 10.47689/.v1i01.13598 ХIX асрнинг иккинчи ярми – хх аср бошларида бухоро амирлигидагида таълим тизими https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13597 <p>Бухоро амирлиги маркази ҳисобланган Бухоро шаҳри ислом дини устуни, ислом паноҳгоҳи сифатида мусулмон оламининг ўчоғи саналган. Бу ерга нафақат Бухоро амирлигининг турли вилоятлари ва туманларидан, қолаверса, хорижий юртлардан, жумладан Уфа, Оренбург, Қозон, Троицк, Оқмачит, Қрим ва Кавказдан ҳам ислом илмини эгаллаш учун бошқирд, татар, доғистонлик талабалар, ўз илмини ошириш учун уламо аҳли вакиллари ҳам келишар эди. Уламо аҳли ва талабалар оқими ҳамда ислом дини ва маданияти маркази сабабли амирлик пойтахти Бухоройи шариф номи билан довруғ қозонган. Бошқа жиҳатдан Бухоро тасаввуфнинг йирик тариқати – нақшбандийликнинг ҳам ўчоғи сифатида машҳур эди</p> F Ochildiev Copyright (c) 2022 Ф Очилдиев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 344 349 10.47689/.v1i01.13597 Олий таълим маконида фан ва таълимнинг рақамли трансформацияси https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13579 <p>Глобаллашув даврининг ўзига хос жиҳатларидан бири олий таълим маконида технологик ривожланиш туфайли ахборот технологиялари, масофавий ўқитиш ва бошқа янгиликларнинг пайдо бўлиши натижасида анъанавий университет тушунчаси эскириши яққол кузга ташланди. Бу жараён фикримизча, анъанавий университетнинг аҳамиятини тез орада пасайишига олиб келмайди. Чунки ,олий таълим маконидаги тенденциялар ҳамма ерда бир вақтда ва бир кўринишда ривожланиб бормаяпти.Янги ахборот ва рақамли технологияларни таълим жараёнига жалб қилиш ва улардан ҳамма жойда таълим сифатини яхшилаш воситаси сифатида фойдаланишда ривожланган ва ривожланаётган давлатлар ўртасида катта фарқ мавжуд. Бироқ, ХХI асрда жаҳонда академик муҳитни ўзгартиришнинг асосий омилларидан бири бўлган жиддий ўзгаришлар рўй бермоқда</p> R Siddikov Copyright (c) 2022 Р Сиддиков https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 340 344 10.47689/.v1i01.13579 Ўзбекистонда немис диаспораси: тарих ва ҳозирги замон https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13578 <p>Жахондаги энг йирик этнослардан бири нсмислар узларини “дойче” (“Deutsche”) деб атайдилар ва Европа китъасидаги Германия давлати ахолисининг 90 фоизини (82,16 млн. нафардан ортик) ташкил этади. У мумий сони 86 млн. нафар киши. Россия Фсдсрациясида - 843 нафар, Козогистонда - 958 минг нафар, Узбекистонда 25 минг нафардан зиёд нсмислар истикомат килишади.</p> O Buriyev A Mahmudov Copyright (c) 2022 О Буриев, А Маҳмудов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 335 340 10.47689/.v1i01.13578 Class vr как современный важный фактор качественного образования https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13577 <p>Исследователи в области науки и медицины уже широко используют иммерсивные технологии [6]. Хотя расширенные симуляции и представления внутри тела, очевидно, являются отличными инструментами для обучения, такая простая вещь, как познанием и рас точки зрения пожилого пациента с деменцией, может иметь огромное продолжительное влияние на подход студента-медика</p> S Beknazarova Sh Ganieva Copyright (c) 2022 С Бекназарова, Ш Ганиева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 331 335 10.47689/.v1i01.13577 Ta’lim biznesida raqamli innovatsion texnologiyalar https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13576 <p>Tа’lim tizimini rаqаmlаshtirish odаtiy dаrsliklаrning rаqаmli nusxаsini yarаtish, hujjаtlаr аylаnmаsini rаqаmlаshtirish vа bаrchа mаktаblаrni yuqori tezlikdа Internetgа ulаnishni tа’minlаsh bilаn cheklаnishi mumkin emаs. Bu poydevor hаqidа o‘ylаsh o‘rnigа yangi uy qurilishini devorgа gulqog‘oz yopishtir vа qаndil tаnlаshdаn boshlаsh bilаn bir xildir. Yondаshuvning o‘zi, nimа vа qаndаy o‘qitish o‘zgаrishi kerаk</p> S Khamrayeva R Ergashev Copyright (c) 2022 С Хамраева, Р Эргашев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 324 330 10.47689/.v1i01.13576 O‘zbekistonda ta’limning raqamli transformatsiyasi https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13575 <p>Zamonaviy elcktron ta’lim tushunchasi intcmetga ulanish tcxnologiyalari bilan birgalikda rivojlandi va elcktron qo‘llanmalar yordamida olingan nazariyani qo‘llab-quvvatlash, bajarilgan vazifani topshirish va o'qituvchi bilan maslahatlashish uchun dcyarli har qanday joydan qo‘shimcha matcriallami yuklab olish imkoniyatini o‘z ichiga oladi. Asosiysi, bu funksiyalaming barchasi elcktron dasturlaming tashuvehisi tomonidan qabul qilinishi lozim. Endi elcktron ta’limni rivojlantirish bevosita tashuvchilaming rivojlanishiga bog‘liq, ammo uning imkoniyatlarini to‘liq ochib bcradigan elcktron darsliklar ishlab chiqish jarayonida.</p> S Khamrayeva Copyright (c) 2022 С Хамраева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 320 324 10.47689/.v1i01.13575 Роль интернет ресурсов при ведении научного исследования https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13574 <p>В последнее время ведение научного исследования без использования ресурсов Интернета немыслимо. Сеть Интернет несёт большой потенциал научно-исследовательского материала. Это и электронная почта, и электронные библиотеки, и поисковые системы,которые универсальны для всестороннего изучения разных проблем. Бесспорно, что массовая информационная сеть представляет собой массивный многообразный ресурс. Но, в то же время, данный ресурс неоднозначный,«разнокачественный», всегда обладающий уверительностью, но и в то же время противоречивый и требующий испытания его достоверности</p> Z Pardaeva Copyright (c) 2022 З Пардаева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 306 315 10.47689/.v1i01.13574 «Ўзбекистоннинг жаҳон ҳамжамиятига интеграциялашуви» мавзусини ўқитишнинг технологик харитаси https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13573 <p>Узбекистонни 165 давлат тан олди; Жахоннинг 120 мамлакати билан дипломатии ал окал ар урнатилди; Тошкентда 43 та элчихона, 1та бош консулхона, 9 та фахрий консул, 10 та халкаро ташкилот ваколатхонаси, 5 та халкаро молиявий ташкилот ваколатхонаси, 3 та савдо ваколатхонаси фаолият юритмокда; Узбекистан Рсспубликасининг 46 та дипломатии ва консуллик ваколатхонаси чет давлатларда ва халкаро ташкилотлар хузурида фаолият юритмокда.</p> S Atajanova Copyright (c) 2022 С Атаджанова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 306 315 10.47689/.v1i01.13573 XХ Аср иккинчи ярмидаги совет даври тарихини ўқитишнинг технологик харитаси https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13530 <p>Муаммоли савол уртага ташланиб, талабаларнинг бу хакидаги мустакил фикрлари тупланади. Бунинг учун хар бир гурухга А4 форматам KOFO3 ва рангли фломастсрлар таркатилиб, улар уз фикрларини когозга туширадилар. Сунгра хар бир гурухдан 1 нафар вакил фикрлар ёзилган когозни доскага ёпиштирган холда уз хулосаларини асослаб тушунтиради. Ксйинги гурух узи тайёрлаган когозни аввалги гурух когози тагига ёпиштиради. Шу тарзда 4та гурухнинг ушбу савол юзасидан мулохазаларини яккол намоён булади. Укитувчи билдирилган фикрни хулосалаб, энг тугри жавобни курсатади. Шу тарика кучли фикрловчи гурух ажратилади.</p> A Odilov Copyright (c) 2022 А Одилов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 295 306 10.47689/.v1i01.13530 Мустақилликнинг дастлабки йилларида Ўзбекистонни ижтимоий-иқтисодий ривожланиш стратегияси https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13522 <p>Х,ар кандай давлат борки, юксак даражадаги тараккистга эришиш, ривожланган давлатлар каторида муносиб уринга эта булиш, уз фукаролари учуй фаровон турмуш тарзини яратиш максадида муайян ислохотларни амалга оширади. Ислохотлар мазмун-мохиятига кура бир канча турларга булинади. Улар жумласига иктисодий, ижтимоий, сиёсий, маънавий, маданий ва х.к сохалардаги ислохотларни киритиш мумкин.</p> A Muminov Copyright (c) 2022 А Муминов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 290 295 10.47689/.v1i01.13522 XIX аср ўрталарида Қўқон ва Хива хонликларининг усмонийлар давлати билан дипломатик муносабатлар тарихидан https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13599 <p>XIX асрнинг биринчи ярмида Ўрта Осиё хонликлари мураккаб, нотинч даврни бошдан кечирар эдилар. Бу даврга келиб, Қўқон хонлиги қудрати кучайиб бораётган эди. Бухоро амири эса ўз мавқеини мустаҳкамлаш мақсадида қўшнилари билан урушлар олиб борар, Англия билан Россия ўлкага таъсирини мустаҳкамлаш истагида ўзаро рақобатни давом эттирмоқда эди. Юзага келган вазият Хива, Қўқон хонлиги ва Бухоро амирликлари Истанбул билан элчилик алоқаларини давом эттиришига ижобий таъсир қилган. Ўрта Осиё ҳукмдорлари эса мактубларида ўзаро низолар тўғрисида умуман баҳс этмаган: фақат Россия босқини хавфи тўғрисидаги хавотирларини билдириб, уни бартараф этишда Усмонийлар султонидан ёрдам сўраганлар. Усмонийлар давлати мамлакат ичкарисидаги сиёсий инқирозни бартараф этиш учун курашаётган бир даврда Ўрта Осиё масаласига эътибор бермади</p> Z Rakhmankulova Copyright (c) 2022 З Рахманкулова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 355 358 10.47689/.v1i01.13599 Ўзбекистон тарихий маданий ёдгорликларига муносабатнинг 1980 йиллардаги ҳолати https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13516 <p>Ўзбекистон нафақат иттифоқда, балки бутун дунёда ўзининг бетакрор меъморий обидалари билан машҳур бўлган очиқ осмон остидаги музей бўлган. 1980 йил бошларида республикадаги 7056 та йирик маданий тарихий ёдгорликлар илмий асосда ўрганилиб, уларнинг тарихий ва маданий аҳамияти аниқланган ҳамда давлат рўйхатига олинган эди</p> Kh Yunusova Copyright (c) 2022 Х Юнусова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 280 283 10.47689/.v1i01.13516 Преимущества проведения занятия по новым методам визуальности и средств обучения на уроках новейшей истории Узбекистана https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13514 <p>Новейшая история Узбекистана является неотъемлемой частью новейшей истории человечества, она тесно переплетена с региональными и глобальными процессами. Объявив государственную независимость, Узбекистан взял курс на коренное преобразование всей политической и социально-экономической системы страны. Этот процесс проходил в условиях сложных политических, мировоззренческих и социально-экономических трансформаций.</p> R Kholikova Copyright (c) 2022 Р Холиқова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 266 280 10.47689/.v1i01.13514 Using technology to change practices in preschool classrooms – can it work? https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13512 <p>Learning from the design and implementation of the innovative playful learning approaches to improve children’s readiness for primary education in Uzbekistan.</p> Sherri Le Mottee Copyright (c) 2022 Шерри Ле Мотти https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 265 266 10.47689/.v1i01.13512 Электронное портфолио студентов как один из ключевых способов повышения качества образования в современных вузах https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13510 <p>Преимущества использования электронного портфолио в качестве инструмента оценки заключаются в том, что оно способствует обучению на протяжении всей жизни, поскольку оно помогает собирать, контролировать и изучать опыт обучения студентов, с его помощью преподаватели и студенты могут улучшить метапознание, передать истинную концепцию или новую информацию и использовать анализ данных (Chang, Chou &amp; Liang, 2018); студенты могут использовать мультимедийные артефакты, включая видео и аудио, чтобы сделать портфолио более интересным; кроме того, электронное портфолио более практично по сравнению с обычными методами, потому что оно хранится на флэш- или виртуальных накопителях и не требует большого пространства (Mohamad, Embi &amp; Nordin, 2016)</p> J Syzdykova Copyright (c) 2022 Ж Сыздыкова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 261 265 10.47689/.v1i01.13510 Обзор интернет-ресурсов о подвигах узбекистанцев во второй мировой войне https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13508 <p>Изучение истории участия узбскистанцсв на фронтах Второй мировой войны, а также великого вклада Узбекистана в победу является на сегодняшний день очень актуальным. Исследование военного периода, помогает извлечь уроки из горького прошлого, увековечивание памяти погибших на воинов способствует формированию чувства благодарности и ответственности в деле сохранения мира и стабильности в каждой стране</p> M Abdurakhmanova Copyright (c) 2022 М Абдурахманова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 256 261 10.47689/.v1i01.13508 Қатағон қурбони-Тожихон Аҳмедова https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13505 <p>1937 йил 15 августда СССР ХКС кошидаги НКВД раиси “нарком” Н.Ежов томонидан № 00486 сонли “Ватан хоинларининг хотинларини катагон килиш тугрисида”ги буйруги тайсрланди. Узбскистонда хам бошка собик иттифок давлатлари каторида НКВД нинг бу буйруги буйича катагонга учраган эркаклар каторида уларнинг купчилиги уй бскаси булган асллари хам катагон гирдобига тортилди. Сиёсий катагон булганларнинг аёллари, хатто болалари хам у ёки бу шаклда катагон тигига учраган, улар учун алох.ида, махсус лагсрлар, болалар уйлари ташкил этилган [6].</p> A Akhrorova Copyright (c) 2022 А Ахророва https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 253 256 10.47689/.v1i01.13505 Усмон юсупов мемориал уй-музейининг виртуал платформасини яратиш хусусида https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13502 <p>Covid-2019 пандсмияси пайтида дунёнинг куплаб машхур музсйларига уйдан чикмасдан ташриф буюриш имконияти яратилди. Музейларга онлайн сасхатлар имконияти Париждаги Лувр, Амстсрдамдаги Ван Гог, Лондондаги Британия музейи, Ватикандаги Секстин капелласи каби музейлар томонидан хам таклиф килинди. Эндиликда маданият муассасалари аста-секин пандсмиядан олдинги одатий иш таквимига кайтган булсада, бирок янги хавфсизлик коидалари туфайли улар куп сонли ташриф буюрувчиларни кабул кила олмайди. Факат онлайн платформаси мавжуд булган музейлар бундай муаммога дуч келмайди. Онлайн-лойихалар туфайли маданият сохасига кизикувчи барча одамлар яшаш жойи ва молиявий имкониятидан катъи назар, тарих ва моддий маданият ютуклари билан танишиш имкониятига эга булмокдалар.</p> R Muhammadiev Copyright (c) 2022 Р Мухаммадиев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 250 253 10.47689/.v1i01.13502 ХIX Асрнинг иккинчи ярми - XX аср бошларида Фарғона водийсида пахта тозалаш саноат корхоналари фаолияти https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13501 <p>XIX асрнинг иккинчи ярмида Россия импсрияси томонидан Урта Осиёда пахта майдонларининг ксскин купайиши, пахтани кайта ишлаш корхоналари пахта тозалаш заводлари курилиши кснгайишига олиб кслди. Бу даврда Фаргона водийсида хам пахта майдонларининг кенгайиши, пахта тозалаш саноати корхоналарининг кенг микёсда курилишига олиб келганини куришимиз мумкин. Ушбу пахта тозалаш корхоналари курилиш ва ташкил этилишида бсвосита хукуматнинг куллаб-кувватлаши мухим урин тутди. Натижада рус тадбиркорлари ва махаллий тадбиркорлар орасида хам пахта тозалаш саноат корхоналари билан шугулланувчи катлам пайдо булди [11].</p> Kh Saifullayev Copyright (c) 2022 Х Сайфуллаев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 247 250 10.47689/.v1i01.13501 Создание электронной базы данных документов национального архива узбекистана по истории эвакуации населения в годы войны https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13500 <p>Государственные архивы являются крупными информационными системами регионального информационного пространства. Возможности такой информационной системы зависят от объема и характера находящихся на государственном хранении документов, с одной стороны, и от доступности информационных ресурсов в процессе их использования, с другой. Если первая составляющая целиком и полностью зависит от профиля архива, то вторая - от наличия, достоверности и полноты справочно-поисковых средств и свидетельствует об информационной открытости архивного учреждения.</p> Z Khasanova Copyright (c) 2022 З Хасанова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-24 2022-10-24 1 01 243 247 10.47689/.v1i01.13500 Значение цифровых источников в изучении фронтовых писем https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13476 <p>XXI век - эпоха динамичного развития высокоскоростных, масштабных информационных систем и телекоммуникационных технологий. Сегодня цифровые технологии практически внедрены во все сферы жизни и деятельности человека, и как следствие, глобализации информационного пространства, что оказало и продолжает оказывать существенное влияние на развитие мирового сообщества. Характерным становится интенсивное расширение потребностей людей в активном информационном взаимодействии, как внутри своей страны, так и с внешним миром. При таких высоких темпах развития информационной сферы, роста ее потенциала и возможностей, широкое их применение в различных направлениях общественной и государственной жизни может стать одним из важных факторов, определяющих развитие человечества.</p> R Qayumova Copyright (c) 2022 Р Каюмова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 240 243 10.47689/.v1i01.13476 Значение цифровых технологий в проведении генеалогических исследований об эвакуированном населении в годы второй мировой войны https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13475 <p>Информационный потенциал государственных архивов Узбекистана по проведению родословных изысканий об эвакуированном населении в годы Второй мировой войны нс был объектом научных публикаций.Особенно информативность фондов архивов Узбекистана в целом, остается малоизвестной</p> M Isakova Copyright (c) 2022 М Исакова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 234 240 10.47689/.v1i01.13475 Ta’lim biznesida raqamli innovatsion texnologiyalar https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13666 <p>Tа’lim tizimini rаqаmlаshtirish odаtiy dаrsliklаrning rаqаmli nusxаsini yarаtish, hujjаtlаr аylаnmаsini rаqаmlаshtirish vа bаrchа mаktаblаrni yuqori tezlikdа Internetgа ulаnishni tа’minlаsh bilаn cheklаnishi mumkin emаs. Bu poydevor hаqidа o‘ylаsh o‘rnigа yangi uy qurilishini devorgа gulqog‘oz yopishtir vа qаndil tаnlаshdаn boshlаsh bilаn bir xildir. Yondаshuvning o‘zi, nimа vа qаndаy o‘qitish o‘zgаrishi kerаk</p> S Xamrayeva R Ergashev Copyright (c) 2022 С Хамраева, Р Эргашев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 400 407 10.47689/.v1i01.13666 Навоий вилоятида касаначилик ва қўл меҳнати https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13730 <p>Глобаллашув даврида асллар ва эркаклар хукук хамда имкониятларининг тенглиги БМТ томонидан асосий кадриятлардан бири сифатида тан олиниши билан биргаликда Узбскистонда хам бу сиёсатга давлат ахамияти даражасида каралди. Аёллар хукукларини кснгайтириш 2000 йилда 191 давлатнинг, шу жумладан, Узбекистоннинг, 147 нафар давлат рахбарлари ва вакиллари кабул килган хужжат - БМТнинг Минг йиллик Деклорациясига мувофик шакллантирилган минг йилликнинг ривожланиш максадларидан бири булди.[1, - Б. 6] Хориж тадкикотчиларининг берган маълумот-ларига кура, дунёда хотин -кизлар билимининг ошиши ахоли жон бошига тугри келадиган ялпи ички махсулотнинг усиши билан боглик булган.[2, -Б. 28]</p> N Rakhmatova Copyright (c) 2022 Н Рахматова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 438 442 10.47689/.v1i01.13730 Туркистон ўлкасига келган хорижлик фотографлар фаолияти https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13700 <p>Фотография тасвирий санъат тараккиётида илгари куйилган бир кадам деб эътироф этилди. Шу боисдан биринчи фотографларни “ёруглик тасвирчилари” дсб аташган. Фотообразлар фотопластинкага туширилган хужжат сифатида кадрланади. Чунки улар замондошларнинг жонли бадиий кисфаси тасвири булиб колади.</p> J Inayatov Copyright (c) 2022 Ж Инаятов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 435 437 10.47689/.v1i01.13700 Илк ўрта асрлар даври чоч тарихини ўрганишга доир мулоҳазалар https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13699 <p>Чоч хукмдорлигининг VI - VIII юз йилликлардаги сиёсий хаёти тадкик этишда тугридан-тугри Турк хоконлиги билан бсвосита боглик х,олда ксчгани. Жумладан, “Суй-шу”да VI юз йиллик урталаригача воханинг Эфталитлар давлати ичида булганлиги, Турк хоконлиги кушинлари эса узларининг гарбга томон юришлари давомида 560-йилларда биринчилардан булиб Чочни кулга киритганлиги ёзилган[1, Б 229-281]. Бу эса 550 - йилларнинг дастлабки йилларда уз давлати марказини Олтой тоглари атрофида белгилаган Ашина туркларининг Тяншан тогларининг марказий кисмларидан гарбга силжиб, олдин Еттисувни, ксйин эса унга кушни Чоч оркали Амударё - Сирдарё оралигига етиб кслганлар, дсб хисоблашга имкон бсради. Дсмак, Турк хоконлиги кушинлари Тяншан тогларининг шимолий этаклари буйлаб гарбга ва жануби-гарбга силжиш мобайнида Чу - Талас дарёларининг юкори окимларидан утиб, Мингбулок (Меркс) - хозирги Коратог (кад. Корачук) ва Киргиз Олатови оралигидан утиб, Исфижоб (Сайрам) оркали Чочга, сунгра эса Сугдга стиб кслишган.</p> Ya Muxamedov Copyright (c) 2022 Я Мухамедов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 431 435 10.47689/.v1i01.13699 Ўзбек халқининг этник шаклланиши масаласига оид https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13683 <p>Маълумки, ўзбек халқи қадимдан дарёларнинг оралиғи ва ён-бағрида қўниб топиб, ўтроқ ва янги ерларни ўзлаштириб, халқ хўжалигининг барчасоҳаларидан унумли фойдаланган ҳолда, уни янада такомиллаштириб ҳаёт тарзини давом эттирганига олиб борилган тадқиқотлар гувоҳлик беради </p> R Xomitov Copyright (c) 2022 Р Хомитов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 427 430 10.47689/.v1i01.13683 Тарих фанини ўқитиш ҳақида айрим мулоҳазалар (2-бўлимдан) https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13680 <p>Дунёда х,еч бир халк ёки миллат йукки, узининг миллий ва бстакрор тарихи булмаса, шундай экан хар бир миллат ва халк уз тарихини яратишга ва уни авайлаб асрашга ва кслажак авлодга кандай булса шундайлигича колдиришга харакат килади. Бунда айникса мактаб таълимининг урни катта хисобланади. Таълим жараёнида эса тарих фанини укитиш, унда миллий асосга таяниш, халкимизнинг маърифатпарварлик, багрикснглик, мсхмондустлик каби анъаналари, андишалилик, иймон-инсоф, мсхр-окибат, ор-номус каби фазилатларини чукур урганиш ва уларни ёшлар калбига сингдириш асосий вазифа сифатида бслгилаб бсрилган.</p> N Alieva Copyright (c) 2022 Н Алиева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 425 427 10.47689/.v1i01.13680 Замонавий таълимнинг ўзига хос хусусиятлари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13673 <p>Бугунги кунда Рсспубликамизда миллий ахборат комуникация сохасининг ривожланиши хисобига юртимизда юкори ва замонавий технологияларни жорий этишга эришилмокда, бу эса, уз навбатида барча сохаларни янада юксалтириш, уларнинг иш самарадорлигини ошириш имконини бсрмокда. Шу билан бирга, таълим тизимини замонавийлаштириш ва янги-янги таълимнинг шаклларини хаётга жалб этиш борасида хам улкан ишлар амалга оширилмокда. Шу боне, “ракамли таълим”, “масофавий таълим” ва шу каби тушунчалар ва уларнинг таркибий кисмлари хаётимизга узил-кесил кириб келди. Уларнинг кундалик хаётда турмушимизни чечогли осонлаштириши, харажатларни камайтириши, муаммоларни хал килишини купчилигимиз уз тажрибамиздан билиб олишга улгурдик ва тараккиётдаги ахдмиятини хисобга олиб, мамлакатимизда халк хужалигининг барча сохаларини янги форматга утказиш барча сохалар учун устивор вазифа килиб белгиланди.</p> X Khushvaktov Copyright (c) 2022 Х Хушвактов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 422 424 10.47689/.v1i01.13673 Тўй маросимининг локал аҳамият касб этиши хусусида айрим мулоҳазалар https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13672 <p>Локаллик тушунчаси ўзига хос хусусиятларга эга. Маълум бир халқ фольклор маданияти турли хил ўзига хос кўринишларида чегараланади</p> Z Kasimov Copyright (c) 2022 З Касимова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 419 422 10.47689/.v1i01.13672 Тарихий хариталарни тузишда картографик методлардан фойдаланишнинг аҳамияти https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13671 <p>Ҳодисаларни тасвирлаш, таҳлил қилиш ва билиш учун хариталардан фойдаланиш, улар тўғрисида янги билим ва хусусиятларни олиш, уларнинг фазовий муносабатлари ва прогнозларини ўрганишни биз картографик тадқиқот усули деб номлаймиз</p> M Primov Copyright (c) 2022 М Примов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 416 418 10.47689/.v1i01.13671 Глобаллашув жараёнида инсон капитали ва интеллектуал миграция https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13670 <p>Глобаллашув айни вактда инсониятнинг бутун дунё буйлаб харакатланиши билан биргаликда мамлакатлардаги миграция жараёнининг ошишига ёрдам бсрмокда. Дархакикат, хозирги тараккиёт даврида бирор давлат миграцион жараёнлардан четда колгани йук, сабаби ахоли миграцияси мамлакатларнинг иктисодий-ижтимоий ривожланишининг мухим омилига айланиб бормокда. Сунгги йилларда бутун дунёда олий маълумотли ва юкори малакали кадрларни камраб олаётган - интеллектуал миграция жараёни хам жадаллашиб бормокда. Энг билимли ва истикболли кадрларнинг миграцияси мамлакатда инсон капиталининг камайишига олиб келади, бу холат, албатта, мамлакатнинг тараккий этиш имкониятларига уз таъсирини утказади.Чунки миграция, одатда, мехнат фаолиятини инсон капиталининг бахоси юкори булган сохаларга кучиришга кумаклашади [1,273]. Х,озирги кунга кадар фанда интеллектуал миграция тушунчасини изох этадиган ягона ёндошувлар мавжуд эмас. Аммо, бу тушунча тор маънода илм ахдини, олимлар ва турли соха фан тадкикотчиларининг миграциясини ифода этиб, бу инновацион гояларнинг тараккий этишига ва глобаллашув жараёнларининг тезлашишига богликдир.</p> G Azamatova Copyright (c) 2022 Г Азаматова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 412 415 10.47689/.v1i01.13670 The historical significance of the silk road https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13669 <p>The Silk Road spanned the birthplaces of Egyptian, Babylonian, Indian and Chinese civilisations, and the settlements of people of different nationalities and colours. By seeking common ground while preserving differences, being open and tolerant, different civilisations painted together a magnificent chapter of human civilisation's prosperity. The ancient Silk Road has become a model of civilizational exchange, mutual appreciation and coexistence in human history, and is of great historical value</p> Bei Bei Chu Copyright (c) 2022 Бей Бей Чу https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 410 412 10.47689/.v1i01.13669 Шарқий Туркистонлик мигрантларнинг Туркистон генерал-губернаторлигидаги иқтисодий ҳаёти https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13668 <p>XIX аср охиридан бери Шарқий Туркистон ўзининг ғарбий қўшниси Россия империяси билан ўзаро муносабатларга қаттиқ боғлиқ эди. Россия ёнғоқ, майиз, чорвачилик, ипак хомашёси, тамакининг асосий харидори бўлиб, ўзи эса Шарқий Туркистонга тайёр саноат маҳсулотларини етказиб берувчи сифатида қарар эди. Шунинг учун Россия империяси Шарқий Туркистонга катта аҳамият берган</p> B Xaynazarov Copyright (c) 2022 Б Хайназаров https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 407 410 10.47689/.v1i01.13668 Гулду тузилмасидаги қатағон қурбонлари хотираси музейини рақамлаштириш хусусида https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13470 <p>Бугунги замонда рақамли билимлар ва замонавий ахборот технологиялари тараққиётга эришишнинг муҳим шартларидан биридир</p> U Erbutaeva X Umanov Copyright (c) 2022 Ў Эрбўтаева, Ҳ Ўрмонов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 230 234 10.47689/.v1i01.13470 Рақамли таълим ва Ўзбекистонда тадбиркор хотинқизлар фаолияти https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13628 <p>Бугунги кунда рақамли технологиялар дунё давлатларига, жамият ҳаётининг барча соҳаларига жадал кириб боряпти. Иқтисодиётни рақамлашуви тараққиётнинг муҳим омили бўлмоқда. Мамлакатимизда ҳам рақамли иқтисодиётни ривожлантириш энг муҳим вазифага айланган. 2020 йил “Илм-маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили” деб эълон қилинди. Шу муносабат билан давлат раҳбарининг парламентга<br />қилган мурожаатномасида мамлакатни 2020 йил ва кейинги беш йилга ривожлантириш мақсадлари белгилаб берилди</p> M Baltabaeva Copyright (c) 2022 М Балтабаева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 396 400 10.47689/.v1i01.13628 Қадимги Хоразм мудофаа иншоотларининг моддий манбаларда акс этиши https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13627 <p>Жамиятнинг ижтимоий-иқтисодий ва маданий жиҳатидан турли тарихий тараққиёт босқичларида ривожланиш жараёнини шаҳарсозлик маданияти ёрқин тасирлайди. Ўтроқ ҳаёт, суғорма деҳқончилик, хўжалик соҳасидаги барча билимларнинг тараққиёти асосида вужудга келган шаҳарлар жамиятнинг ижтимоий иқтисодий ва маданий-этник жиҳатидан қудратини, далатчилик масалаларини намоён этади</p> K Sobirov F Karimov Copyright (c) 2022 К Собиров, Ф Каримов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 392 396 10.47689/.v1i01.13627 Трансформация системы образования Узбекистана и подготовка новых кадров в эпоху цифровизации https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13624 <p>Современная система образования должна предоставить обществу уверенный переход в цифровую эпоху, нацеленную на рост производительности, новые виды труда, нужды человека, что можно осуществить посредством включения в процесс образования всех слоев населения, выстраивания индивидуальных маршрутов обучения, управления своими результатами обучения, виртуальную и дополненную реальность</p> D Okhunov M Oxunov Copyright (c) 2022 Д Охунов, М Охунов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 389 392 10.47689/.v1i01.13624 Опыт использования qr-кодов и технологий дополненной реальности на уроках в школах Узбекистана. (на примере темы «жизнь и деятельности выдающегося государственного и общественного деятеля, писателя и поэта Ш. Р. Рашидова) https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13623 <p>Международным Общественным Фондом Шарафа Рашидова и узбекской компанией OOO «Smart Chain», специализирующейся в области инновационных цифровых информационным технологий, совместно была разработанна образовательная среда с применением QR – кодов и технологий дополненной реальности (англ. «augmented reality» – AR) для школ джизакского региона, описывающая жизнь и деятельность выдающегося государственного и общественного деятеля, писателя Шарафа Рашидовича Рашидова</p> S Rashidova Copyright (c) 2022 С Рашидова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 385 389 10.47689/.v1i01.13623 Artificial intelligence systems https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13612 <p>Today, artificial intelligence is becoming more and more popular in almost every aspect of our daily lives. Artificial intelligence is usually concerned withthe creation of computer systems with the capabilities of the human mind: understanding, learning, discussing, solving problems, translating, and so on. During the study of artificial intelligence, human-intelligent programming, technologies and tools for designing intelligent systems, databases, knowledge bases, database management systems, speech interfaces, computer linguistics, computer graphics, computer networks and web programming , information security in computer systems</p> O Abdullayeva M Engalichev Copyright (c) 2022 О Абдуллаева, М Енгаличев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-26 2022-10-26 1 01 382 385 10.47689/.v1i01.13612 Изучение вопроса женщины в промышленности узбекистана с помощью современных https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13611 <p>В эпоху бурного развития цифровых технологий в Узбекистане остро ощущается необходимость широкого использования цифровых технологий в образовании и научных исследованиях. Для этого, в первую очередь, от высших учебных заведений требуется выполнение нескольких задач. В основном высшие учебные заведения должны использовать имеющиеся у них возможности и потенциал, для исследователей должны создавать научные лаборатории и технопарки, патентовать существующие научные разработки и инновации и внедрять их в производство</p> F Akramova Copyright (c) 2022 Ф Акрамова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 378 382 10.47689/.v1i01.13611 Theoretical foundations for the development of information and management competencies of magistrates of higher educational institutions https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13607 <p>In a fairly short period of independence, Uzbekistan has achieved significant economic growth in many areas of activity. However, the condition for the long-term economic well-being of the country is the development of human capital, namely its educational and intellectual potential. The field of information technology has become a vast field of practical activity of people, characterized by an ever-expanding scope and an ever-increasing demand for highly professional staffing. This is due to the use of information technologies in various fields of activity, the implementation of the concept of a global information infrastructure. The training of highly professional specialists in the republic, who are able to use and implement advanced information technology developments in practice, is becoming a strategically important task for society</p> O Abdullayeva M Engalichev Copyright (c) 2022 О Абдуллаева, М Енгаличев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 371 377 10.47689/.v1i01.13607 “Авесто” ва “Ригведа” муштараклиги https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13604 <p>Осиё ва Европа халқларининг жуда катта қисми, жумладан Ўрта Осиё ва Ҳиндистон халқлари ҳам қадимда арийлар деб аталган. Ўрта Осиё халқлари тарихига оид энг қадимги ёзма манба “Авесто”да арийлар тўғрисида шундай маълумот бор, “энг аввал мен, Ахура Мазда, одамлар учун илк макон этиб Даитийа дарёси бўйидаги сўлим ўлка Арйанам Ваэжўни яратдим...[1]. Бизнинг тушунчамиз бўйича Арйанам Ваэжў тарихий ҳудудимизга оид энг қадимги географик терминдир, яъни Турон, Туркистон, Моварауннаҳр, Трансоксиана, Ўрта Осиё, Марказий Осиё сингари</p> G Shaydullaeva Copyright (c) 2022 Г Шайдуллаева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 367 371 10.47689/.v1i01.13604 Археологик ёдгорликлар – ёшларда ватанпарварлик туйғусини шакллантиришнинг муҳим омили https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13602 <p>Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш. Мирзиёев 2022 йил 29 август куни Урганч шаҳрида Жалолиддин Мангубериди ёдгорлик мажмуасининг очилиш маросимида сўзлаган нутқида, бугунги “таҳликали вазиятда жондан азиз фарзандларимизни юксак ватанпарварлик руҳида тарбиялаш ҳал қилувчи аҳамиятга эга”лигини таъкидладилар</p> S Kudratov Copyright (c) 2022 С Кудратов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 363 366 10.47689/.v1i01.13602 Национально-территориальное размежевание в средней азии и его основные причины https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13600 <p>Одним из основных направлении политики Советского государства была национальный вопрос. Поэтому одним из первых нормативных актов которая была принята Советским государством является «Декларация прав народов России» (2(15) ноября 1917 г). По своему значению этот документ был уникальным. Потому что впервые в истории впервые признавалась право на равенство, сувсрсннность и самоопределение народов в многонациональной стране. Исследователи этот документ приравнивают с Вестфальской системой международных отношений [1]. На наш взгляд Вестфальская система в межгосударственных отношениях внедрила«принцип национального государственного суверенитета». Декларация не только признала, но и притворила в жизнь равенство и суверенность народов, входящих в многонациональное государство.</p> A Narbekov Copyright (c) 2022 А Нарбеков https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-25 2022-10-25 1 01 358 363 10.47689/.v1i01.13600 Digital storytelling (цифровое повествование) – историческое образование по-другому https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13316 <p>В последние годы использование новых технологий в педагогической практике изменило ландшафт образования во всем мире, поскольку цифровые камеры, ноутбуки и планшеты, сканеры и простое в использовании программное обеспечение стали доступны для преподавателей чтобы освоить цифровой мир. Влияние цифровых технологий на образовательный контекст было в основном положительным, поскольку новые технологии дали преподавателям возможность улучшить свои знания, навыки и, следовательно, повысить уровень образования</p> A Utegalieva Copyright (c) 2022 А Утегалиева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 63 69 10.47689/.v1i01.13316 Электрон архивнинг ўзига хос хусусиятлари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13327 <p>Ўзбекистоннинг мустақиликка эришганидан сўнг, архив иши соҳасида амалга оширилган ислоҳотларни ва тарихни ёритишда архив манбаларини қўллаш, тасвирий ва аудиовизуал материалларнинг тарихий манба сифатидаги ахамиятини ўрганиш масалаларига эътибор кучайди</p> D Yusupova Copyright (c) 2022 Д Юсупова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 108 114 10.47689/.v1i01.13327 Ўзбекистонда виртуал музейлар: маданий маконни рақамлаштириш масалалари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13326 <p>Мамлакатимизда маданий соҳадаги ҳуқуқ ва эркинликлар жамият маънавий тараққиётининг асосини ташкил этади, бу эса, ўз навбатида, ҳаёт<br />сифатининг ўсиши ва давлатнинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг муҳим омилларидан бири ҳисобланади. Маданий ҳуқуқларни тарғиб<br />қилиш ва ҳимоя этиш давлатнинг устувор вазифаларидан бири бўлиб, маданиятни ривожлантиришнинг мақсадлари ва стратегиясини<br />тушунишни тақозо этади</p> N Kenjayeva Copyright (c) 2022 Н Кенжаева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 101 108 10.47689/.v1i01.13326 Визуализация цифровой документальной базы данных о деятельности Шарафа Рашидова https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13325 <p>Были собраны и оцифрованы разнотипные и разновременные материалы о деятельности Шарафа Рашидова и той эпохи. Показан его вклад в развитие Узбекистана в период с 1950 по 1983 года. Нами была разработана “форма” для наполнения её контентом о деятельности Шарафа Рашидова. Были получены предварителные данные о том, что за период деятельности Шарафа Рашидова было создано 3 области, 37 новых районов, 77 поселков городского типа получили статус города, было построено с нуля 9 городов. Разработана визуализация цифровой документальной базы данных коллективной памяти о деятельности Шарафа Рашидова. На веб-графической основе. Она позволяет оперативно обновлять материалы, обмениваться ими, проводить научные исследования, а также использоваться в качестве наглядного пособия на лекциях по новой истории и экономике Узбекистана</p> I Muminov Copyright (c) 2022 И Муминов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 98 101 10.47689/.v1i01.13325 Рақамли архивлаш хусусида https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13324 <p>Ўзбек халқи тарихини тадқиқ этишда архив ҳужжатларининг аҳамияти муҳим ўрин эгаллайди, чунки архив фондларида асосан ўрганилмаган тарихий маълумотлар мужассамлашаган</p> A Nazarov Copyright (c) 2022 А Назаров https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 94 98 10.47689/.v1i01.13324 ХX аср бошларида туркистон ўлкасида суғориш усуллари масаласини ўрганишда “autocad” дастурининг қўлланилиши https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13323 <p>Бугунги кунда ХХ аср бошида Туркистон ўлкаси маҳаллий миришкор деҳқонларининг қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштиришда бир неча суғориш усулларидан кенг фойдаланган ҳолда суғориладиган ерлардан кўп ҳосил олганлиги кўплаб манбаларда учрайди. Шулардан келиб чиқиб, замонавий ахборот технологиялари дастурларидан кенг фойдаланган холда уларни ўрганиш ҳамда бу мавзу доирасида маълумотларни ўқувчиларга янада ариқроқ етказиш долзарб аҳамиятга эга. Ана шундай дастурлардан бири “AutoCad” дастури ҳисобланади. Ушбу дастур орқали ХХ аср бошидаги ўлкада қўлланилган суғориш усулларининг турлари ҳақидаги маълумотларни расм холатида ишлаш ва бу маълумотларига аниқлик киритилади</p> U Usarov Copyright (c) 2022 У Усаров https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 89 94 10.47689/.v1i01.13323 Применение цифровых технологий в изучении истории печати Ферганской долины https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13322 <p>Одним из важнейших трендов современности является цифровизация, влияние которой пронизывает все сферы. Особое значение имеет интеграция технических и гуманитарных знаний</p> D Alinazarova Copyright (c) 2022 Д Алиназарова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 86 89 10.47689/.v1i01.13322 Визуал антропологияда рақамли технологияларнинг ўрни https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13321 <p>Визуал антропология – бу фотосуратлар, видео ва аудио ёзувларга асосланган маданият ҳодисаларини тавсифлаш ва таҳлил қилиш усули ҳисобланади. Бугунги кундаги глобаллашув ва трансформация жараёнлари шароитида дунёда антропологиянинг турли илмий йўналишлари шаклланиши ва ривожланишини талаб этмоқда. Бу жараёнда маданий (ижтимоий) антропологиянинг таркибий қисми сифатида визуал антропология ҳам ўз ўрнига эга бўлиб бормоқда. Визуал антропология фан йўналиши сифатида шакилланмасдан анча олдин ҳам, хусусан, 1880- йиллардан европалик ва америкалик этнологлар ўз тадқиқотларида фотоапаратлардан фойдаланганлар. Бу тадқиқот йўналишини улар, асосан, бирор маданятни йўқ бўлиб кетиш арафасида деб ҳисоблаб, уни баъзи бир жабҳаларини сақлаб қолиш мақсадида ўз тадқиқот усулларига қўшган</p> S Anarkulov Copyright (c) 2022 С Анаркулов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 82 85 10.47689/.v1i01.13321 Ижтимоий-гуманитар фанларни ўқитишда padlet онлайн доскасидан фойдаланишнинг самарали йўллари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13320 <p>Бугунги кунда ахборотлашган жамиятда маълумотларнинг алмашиниши жадал суръатларда ошди. Технологиянинг ривожланиши, ўқитиш тизимида техник воситалардан фойдаланиш таълим сифатини оширишнинг муҳим омилларидан бири бўлиб қолди. Ижтимоий-гуманитар фанларда ҳам ўқув материалларни турли онлайн-сервислар ёрдамида визуал технология асосида тақдим этиш ҳамда уларни амалда қўллашнинг янги методлари яратилди. Онлайн хизматлардан бири интерактив Padlet онлайн-доска ана шундай самарали воситалардан бири ҳисобланади</p> M Ganiyeva Copyright (c) 2022 М Ганиева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 79 82 10.47689/.v1i01.13320 Ўзбекистон миллий архивида ҳужжатларни рақамлаштириш тартиб қоидалари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13319 <p>Жаҳон глобаллашув жараёнида рақамли архивлар, кутубхоналар ва музейларга бўлган эҳтиёж кескин ошиб бормоқда. Жаҳон архивлари тарихидан маълумки, қадимги даврларда ҳужжатлар сопол, ёғоч тахтачаларда, тош жисмлар, деворлар, қоятошларда, папирусларда, дарахт пўстлоқларида, махсус ишлов берилган териларга битилган. Ўзбекистонда архивларнинг пайдо бўлиши бевосита уч минг йиллик давлатчилик тарихи билан боғлиқ ҳисобланади</p> Sh Choriyev R Duschanov Copyright (c) 2022 Ш Чориев, Р Душанов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 77 79 10.47689/.v1i01.13319 Вопросы цифровизации библиотечных коллекций туркестанского края колониального периода https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13318 <p>Современные технологии библиотечно-информационной деятельности стали частью повседневности во втором десятилетии ХХI века. К цифровизации все активнее подключаются библиотечные учреждения. В отрасли все активнее используют информационные системы учета посетителей, формируют электронные базы данных, создают сложноустроенные порталы и виртуальные выставки, внедряют технологии дополненной и виртуальной реальности</p> E Smesova Copyright (c) 2022 Е Смесова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 72 76 10.47689/.v1i01.13318 Цифровизация архивных документов 1920-30-х гг. в республике Казахстан https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13317 <p>Указ президента Республики Казахстан Касым-Жомарта Токаева о создании Государственной комиссии по полной реабилитации жертв политических репрессий [5] знаменует новый этап переосмысления отечественной истории и восстановления исторической правды</p> A Utegalieva Copyright (c) 2022 А Утегалиева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 69 72 10.47689/.v1i01.13317 Применение цифровых технологий в изучении предмета истории в школах Узбекистана https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13328 <p>Согласно данным государственный комитет по статистике, стало известно, что в 2021-2022 учебном году, в городах Узбекистана насчитывается 3921 общеобразовательное учреждение. В 2017-2018 учебном году, данный показатель был почти на 6% ниже и составлял 3706 общеобразовательных учреждений. Помимо этого, Госкомстат, также опубликовал данные и за другие периоды. В 2018-2019 учебном году насчитывалось 3730 общеобразовательных учреждений, в 2019-2020 учебном году - 3861, в 2020-2021 – 3893 [1]. Сегодня в Узбекистане число учеников составляет 6,24 млн [2]. Важно отметить, что более 60 процентов населения Узбекистана составляет молодежь. Поэтому одними из главнейших задач является ее привлечение к участию в современных процессах цифровизации, обеспечение юношей и девушек работой путем поддержки в создании программных продуктов</p> D Alinazarova M Achilova Copyright (c) 2022 Д Алиназарова , М Ачилова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 114 117 10.47689/.v1i01.13328 Визуальный архив и его место в истории Туркестана https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13315 <p>Доминанта «визуального» в современной культуре все больше подталкивает нас к поиску иллюстраций нашего прошлого. Фотография, как материальный источник, кажется говорит ярче и больше об ушедшей эпохе, чем это делал бы текст. Обращаясь к «археологическому подходу» Мишеля Фуко [2], изображение позволяет исследователю вслед за фотографом интерпретировать конкретный пример реальности. А возможность репродукции фотографии делает её как источник доступным для понимания широкой публики, не требуя того, что требует текст от своего читателя</p> D Saprinskaya Copyright (c) 2022 Д Сапрынская https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 61 63 10.47689/.v1i01.13315 Вопросы цифровизации истории великого шелкового пути на примере создания одноименной онлайн-платформы https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13314 <p>Великий Шёлковый путь на протяжении многих столетий служил ближению различных народов. Великий Шелковый путь как торговая магистраль, сохранившаяся до наших дней, уходит своими корнями в доисторические времена и, объединяет людей с совершенно разными культурными традициями, религиозными убеждениями и говорящих на разных языках. Наследие Шелкового пути повлияло на формирование мира, в котором мы живём сегодня: языки, искусство, наука, технологии и духовные верования. Проект ЮНЕСКО «Комплексное исследование Шелковых путей – путей диалога» начался в 1988 году, объединив сотни соискателей со всего мира, как из ЮНЕСКО, так и из научных учреждений партнеров, которые представили значительное количество исследований и проектов о разных аспектах истории Великого шелкового пути. Эта инициатива продолжена различными академическими, культурными и художественными учреждениями по всему миру путем создания онлайнплатформы</p> O Kobzeva N Vaisova Copyright (c) 2022 O Кобзева , Н Ваисова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 57 60 10.47689/.v1i01.13314 Информационно-картографическое обеспечение исторических исследований Транссибирской магистрали https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13313 <p>Исследование проводится в рамках научного проекта «Роль Транссибирской магистрали в развитии инфраструктуры, экономики и социально-демографического потенциала восточных районов позднеимперской России», поддержанного в 2021 г. Русским географическим обществом (РГО)</p> V Vladimirov E Krupochkin Copyright (c) 2022 В Владимиров , Е Крупочкин https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 52 57 10.47689/.v1i01.13313 Интеграция цифровых технологий как важное условие обучения истории в республике Узбекистан https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13312 <p>История развития общества определяет необходимость интеграции новых цифровых технологий во всех сферах жизни, и особенно в системе образования. Однако реакция самих обучаемых на использование данных технологий в учебном процессе может быть неоднозначной, ведь на неё влияют множество факторов</p> N Makhkamova Copyright (c) 2022 Н Махкамова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 49 52 10.47689/.v1i01.13312 Визуал тадқиқотларда рақамли технологиялардан фойдаланиш масалалари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13311 <p>ХХI аср - юқори компьютер технологиялари асри ҳисобланади. Замонавий технологияларнинг ривожланиб бориши билан, барча фан соҳаларида бўлганидек, тарих фанида ҳам тадқиқот ва изланишлар олиб боришнинг янги манбалари ва усуллари шаклланди.</p> S Shadmanova Copyright (c) 2022 С Шадманова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 39 49 10.47689/.v1i01.13311 Информационные технологии в сохранении культурного наследия https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13310 <p>Сохранения культурного наследия во все времена относится к наиболее актуальным и дискуссионным проблемам: что сохранять и как? Необходимо помнить, что не вся производимая в обществе информация социально необходима, и не все входит в активно используемую часть инфофонда. Некоторая информация может быть вообще не используется в человеческой практике. Но тот факт, что информация не используется здесь и сейчас не означает, что она не потребуется в будущем. Поэтому создание культурного фонда – задача наиважнейшая</p> M Khasanova Copyright (c) 2022 М Хасанова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 37 39 10.47689/.v1i01.13310 Madaniy meros obyektlarining 3 d modelini yaratishning ahamiyati (Jizzax vohasi misolida) https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13309 <p>Dunyodagi turli hududlar va mamlakatlarning integratsiyalashuvida o‘zaro iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy va madaniy aloqalar muhim ahamiyatga ega. Hozirda rivojlangan davlatlardagi yetakchi ilmiy markazlar turli mintaqalarning ichki va tashqi aloqalari tizimida karvon yo‘llari va u bilan bog‘liq infratuzilmalarning tarixi va o‘sha davrdagi qiyofasini tiklash borasidagi ishlarga jiddiy e'tibor qaratmoqdalar. Jumladan, Buyuk Ipak yo‘lining chorrahasida joylashgan Markaziy Osiyoning iqtisodiy-madaniy shakllanishi va rivojlanishi natijasida o‘ziga xos sivilizatsiyasining vujudga kelganligi va uning atrof mintaqalar bilan o‘zaro bog’liqligini o‘rganish xalqaro ahamiyatga ega tadqiqotlar sirasiga kiradi</p> J Saidov Copyright (c) 2022 Дж Саидов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 34 37 10.47689/.v1i01.13309 Қадимги давр меъморчилиги тарихини ўрганишда иншоотларнинг реконструкция моделларининг аҳамияти https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13308 <p>Қадимги давр меъморчилиги тарихини ўрганишда иншоотларнинг реконструкция моделлари ҳам муҳим илимий аҳамиятга эга. Мазкур реконструкция моделлари тадқиқотнинг энг муҳим хулосаларини ўзида акс эттириши ҳамда барча соҳа вакиллари учун тушунарли бўлиши билан ҳам ўзига хос ўринга эга</p> J Togayev Copyright (c) 2022 Ж Тогаев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 29 33 10.47689/.v1i01.13308 Археологияда масофадан тадқиқ этиш усуллари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13307 <p>Замонавий технология – бу илмий-техникавий тараққиётнинг ажралмас қисми бўлиб, замонавий цивилизация тараққиёти даражасини белгилаб беради. Ахборот воситалари ва усулларининг фаол қўлланилиши ХХI аср гуманитар билимлар соҳасидаги асосий ёндашувлардан бири ҳисобланиб, ХХI аср, шубҳасиз, ахборот асри сифатида эътироф этилмоқда. Ахборот кундан-кун жамиятни тараққий эттирувчи муҳим ресурслардан бирига айланиб бормоқда</p> J Annayev Copyright (c) 2022 Ж Аннаев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 24 29 10.47689/.v1i01.13307 Қоятош суратларини ўрганиш ва сақлашда рақамли технологияларнинг ўрни https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13306 <p>Ўзбекистон қоятош тасвир ёдгорликлари – жаҳон маданий меъросининг ажралмас таркибий қисми ҳисобланади. Кўп жиҳатдан улар қадим ўтмиш халқларининг маданий, ижтимоий, бадиий, маънавий-диний дунёқарашини англашга ёрдам берувчи манба ҳисобланади. Қоятош тасвирлари ўзларининг кўргазмалилиги, ўзига хос бадиий чиройи билан қадимий маданият ва замонавий хаёт ўртасидаги алоқаларни очиб беради</p> B Kushnerenko Copyright (c) 2022 Б Туйчибоев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 19 24 10.47689/.v1i01.13306 Erkurgan/Naxshab y el final de la protohistoria de Sogdia https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13305 <p>En nuestra anterior memoria preliminar de las actividades realizadas por el SURPAD en anos previos, centrabamos nuestros trabajos Erkurgan, la antigua Naxshab, cuya ocupacion es tecieron en el oasis de Tashkent (territorio de Chach) y que al contrario de Naxshab y la Sogdiana supusieron el ascenso urbano de la actual capital de Uzbekistan</p> Jesús Fuensanta O Muminov Copyright (c) 2022 Джус Фуэнсанта, О Муминов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 10 14 10.47689/.v1i01.13305 Роль цифровых технологий в развитии туризма и популяризации историко-культурного наследия Узбекистана https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13366 <p>Глобализация и универсализация современной цивилизации в реалиях XXI века ставят новые задачи и порождают новые противоречия в функционировании и дальнейшем развитии каждого государства в целом и по отдельности. Любое государство заинтересовано в развитии интеллектуального и духовного потенциала страны. Ибо в эпоху глобализации образованность становится важнейшим компонентом экономического развития и накопления национального богатства страны, а высокий духовный уровень населения позволит органично формировать правовую культуру, способность нации жить и трудиться в свободном, демократическом государстве</p> Yu Ergasheva Copyright (c) 2022 Ю Эргашева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-22 2022-10-22 1 01 169 178 10.47689/.v1i01.13366 Цифровизация архивов фонда Шарафа Рашидова – поэта, писателя и государственного деятеля Узбекистана https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13469 <p>Сегодня мы живем в эпоху цифровых технологий или цифровой век. Цифровые технологии дают нам необъятные возможности, наиболее актуальным из которых на сегодняшний день для нас является цифровизация архивов. Цифровизация (анг. Digitalization) это процесс создания нового информационного носителя в цифровой форме, в более узком смысле digitization (оцифровка) представляет собой перенос информации с физических носителей на цифровые, например сканирование документа. [ЛН Мазур, 2018. Стратегии дигитализации архивных массовых источников: электронный архив и база данных.] Но не только это, цифровизация архивов также подразумевает выбор цифрового инструмента, при помощи которого оцифрованные данные (грубо-говоря сканированные) станут доступны массам. Внедрение цифровых технологий в каждодневный процесс позволяет нс только усовершенствовать внутренние процессы, но и существенно облегчить работу с архивами.</p> S Rashidova Copyright (c) 2022 С Рашидова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 226 230 10.47689/.v1i01.13469 Совет даврида қатағонга учраган завод ва фабрика ишчи-ходимларининг фаолиятини тадқиқ этишда рақамли технологияларнинг ўрни (Тошкент вилояти мисолида) https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13466 <p>1937-1946 йилларда Узбекистан ССРда совет хокимияти томонидан катагон сиёсати олиб борилган. Ушбу катагонга давлат, фан, маданият арбоблари, зиёлилар ва уламолар билан биргаликда завод ва фабрикаларда фаолият юритган ишчи ходимлар хам учраган. Хусусан, Тошкент вилоятида жойлашган завод ва фабрика ишчиларининг айримлари катагонга учраган. Бугунги кунда катагонга учраган завод ишчи ва ходимлари тугрисида маълумотлар архивларда сакланиб келмокда. Катагонга учраган завод ва фабрика ишчи-ходимларининг фаолиятини ва уларнигн катагонга учраш холатини урганишда ракамли технологиялар мухим ахамият касб этади. Чунки, мазкур катагон курбонлари тугрисида маълумотлар камрок булиб, уларни маълум услуб оркали урганиш максадга мувофикдир [13].</p> Sh Bazarbaeva Copyright (c) 2022 Ш Базарбаева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 222 226 10.47689/.v1i01.13466 Математико-статистические методы и компьютерные технологии в изучении репрессий против байства на рубеже 1920–1930-х гг https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13465 <p>Экспроприации казахского байства проявилась в виде непосильного налогообложения, лишения избирательного права, незаконной конфискации имущества и скота, выселения семей с мест постоянного проживания. Она оказала существенное влияние на стагнацию индивидуального хозяйства и предпринимательства, осложнение социально-демографической ситуации в Казахстане, нарушила традиционную структуру жизнеобеспечения, устоявшиеся веками морально-этические традиции казахского народа, нанесла удар, как и по всей стране, крестьянскому традиционализму.</p> S Zhakisheva K Baltabaeva Copyright (c) 2022 С Жакишева, К Балтабаева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 213 222 10.47689/.v1i01.13465 Изучение истории репрессивной политики советской власти: опыт и проблемы https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13464 <p>Развитие цифровых технологий, формирование информационного пространства является одним из важнейших факторов развития цифровой экономики, в русле с инновациями. Цифровые технологии постепенно становятся важными для поддержания национальных интересов, информационного и технологического суверенитета, конкурентоспособности государств в мировом сообществе, которое движется в направлении создания «умной планеты»</p> Z Ishankhodzhaeva Copyright (c) 2022 З Ишанходжаева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 206 212 10.47689/.v1i01.13464 Цифровизация и инновационное развитие в рамках шанхайской организации сотрудничества https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13462 <p>Цифровое развитие важный обобщающий процесс всех сфер общественной жизни под влиянием инновационных технологий. Несмотря на трудности социальной адаптации, которыми сопровождаются любые масштабные изменения, необходимо учиться работать с такими явлениями и получать из этого максимум пользы</p> Z Kamalova Copyright (c) 2022 З Камалова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-23 2022-10-23 1 01 204 205 10.47689/.v1i01.13462 Тарихий тадқиқотларни олиб боришда BIM технологиясининг ўрни https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13459 <p>ХХ асрнинг сўнгги чорагидан бошлаб ижтимоий фанларга ахборот технологиялар (Information technologies – IT) жорий этила бошланди. ХХI га келиб бу жараён янада жадаллашди[5, Б. 31]. Бунга иккита омил сабаб бўлди. Биринчидан, ахборот технологияларининг ўтган даврда янада ривожланиши ва эндиликда фақат аниқ ва табиий фанлар эмас, балки ижтимоий фанлар эҳтиёжлари учун ҳам кенг кўламда махсус хизмат кўрсата олиш имконияти пайдо бўлди. Иккинчидан, ижтимоий фанлар хусусан тарих фанида фанлараро ёндашув усулларидан фойдаланиш ва IT ёрдамида тарихий тадқиқотларни олиб боришга ўтилди</p> J Adilov N Tolibov Copyright (c) 2022 Ж Адилов, Н Толибов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-22 2022-10-22 1 01 200 203 10.47689/.v1i01.13459 Роль интернет-ресурсов при анализе художественного перевода https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13456 <p>В настоящее время проблемы перевода привлекают огромное внимание, что вызвано, прежде всего, быстрым ростом значения переводческой деятельности. Сегодня Интернет-технологии являются неотъемлемой частью повседневной жизни во всех ее сферах и проявлениях, в особенности их доминирующая роль проявляется в акселерации процессов межкультурной коммуникации. В процессе перевода язык изменяется согласно контексту и цели использования,именно поэтому приоритетной задачей переводчика является корректное обеспечение коммуникации, сохраняя при переводе эквивалентность сообщения и гарантируя эквивалентное восприятие адресатом текста оригинала</p> F Shukurova Copyright (c) 2022 Ф Шукурова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-22 2022-10-22 1 01 197 200 10.47689/.v1i01.13456 Применение цифровых технологий в изучении истории чайного пути https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13370 <p>В нынешнюю эпоху глобализации Чайный торговый путь вносит большой вклад в объединение различных народов, стран и культур. Принимая во внимание положительное влияние чая на организм человека, с целью популяризации этого напитка и дальнейшего развития чайной индустрии с 2005 года 15 декабря отмечается как «Международный день чая». Признавая<br />важное культурное и экономическое значение чая во всем мире, в 2019 г. Генеральная Ассамблея Организации Объединенных Наций провозгласила 21 мая «Международным днем чая» [1]. отмечая, что его производство и переработка способствуют сокращению масштабов крайней нищеты, борьбе с голодом, расширению прав и возможностей женщин (именно они являются основными сборщиками чайного листа) и рациональному использованию земных экосистем.</p> M Mamatova Copyright (c) 2022 М Маматова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-22 2022-10-22 1 01 194 197 10.47689/.v1i01.13370 Технологии 3 d-моделирования в задачах виртуальной реконструкции индустриального наследия (на примере трехгорного пивоваренного завода в Москве) https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13369 <p>Виртуальная 3D-реконструкция культурного наследия предполагает воссоздание ныне утраченных объектов, представлявших историческую или культурную ценность в формате цифровых трехмерных моделей. Опыт применения 3D-технологий в исторических задачах известен еще с 1980-90-х гг. [18], [19]. В последние два десятилетия развитие и совершенствование компьютерной техники, программного обеспечения для трехмерного моделирования, и, несомненно, интерес и усилия исследователей-историков позволили добиться большого прогресса в деле виртуальных реконструкций. Были реализованы и реализуются на данный момент масштабные проекты по виртуальной 3D-реконструкции целых городских районов, насчитывающих сотни отдельных построек</p> A Hasanov Copyright (c) 2022 А Гасанов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-22 2022-10-22 1 01 186 193 10.47689/.v1i01.13369 Geographic information system (gis) and Uzbekistan history https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13368 <p>Geographic Information System (GIS) is a category of computer software that visualizes, integrates, compares, and calculates various data in a spatial<br />context. Recently, many pop1ular applications have integrated these functions. Online map services that include shopping and restaurant information, GPSrelated pedometers and taxi service in smartphones are a type of GIS. Notably, the COVID 19 crisis highlighted the utility of the GIS technique to visualize big data. We have looked graduated colored maps that suggest a seriousness of pandemic. ArcGIS and QGIS are common forms of GIS software used for business and academic purposes [1]. Both software packages have a wide range of spatial investigation functions. When GIS became popular in the 1980s, historians began using this new tool, which many scholars now use [2]. In general, the information collected from various historical sources is organized as independent layers in a single GIS map. Comparing the layers allows the visualization of the relationships between data and changes in regions over time</p> Akira Ueda Copyright (c) 2022 Акира Уэда https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-22 2022-10-22 1 01 180 185 10.47689/.v1i01.13368 Stem soxasidagi ayollarning ta’limdagi ishtiroki: xorij tajribasi va mamlakatimizdagi holat https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13367 <p>Kompyuter va axborot texnologiyalarining jadal rivojlanishi zamonaviy moddiy dunyo, kundalik hayot va munosabatlarning qiyofasini o'zgartirmoqda. Vaqt yangi, zamonaviy innovatsiyalarga borgan sari sezgir bo'lib bormoqda. O'zgaruvchan texnologiyalar poygasida hamqadam bo'lish uchun texnologik tartib jamiyatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishi tendensiyalari va yangi texnologiyalarga doimiy o'tishda xavflarni kamaytiradigan barqaror rivojlanish tamoyillarini ishlab chiqish haqida aniq tushunchaga ega bo'lish kerak</p> S Beknazarova S Ganieva Copyright (c) 2022 С Бекназарова , С Ганиева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-22 2022-10-22 1 01 178 178 10.47689/.v1i01.13367 Қадимги даврнинг тарихий реконструкцияси масалалари https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13304 <p>Тарих – ижтимоий ҳаёт тарзини ўзида акс эттирувчи кишилик жамиятининг ўтмишидир. Тарих бўлган воқеаларнинг ёритибгина қолмай, ундан сабоқ чиқаришга ва келажакни башорат қилишга ҳам имкон беради. Шу жиҳатдан қараганда, тарихни объектив ва ҳаққоний ўрганиш хар бир даврнинг долзарб масаласи бўлиб келган</p> N Egamberdiyeva Copyright (c) 2022 Н Эгамбердиева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-18 2022-10-18 1 01 14 19 10.47689/.v1i01.13304 Роль цифровых информационных технологий для научных исследований в Азербайджане https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13365 <p>В настоящее время в мире быстрыми темпами идет процесс информатизации всех сторон жизни общества, развития и внедрения новых информационных технологий. Компьютерные технологии привели к впечатляющим изменениям в сфере промышленного производства и бизнеса, социальной жизни и образования, науки и культуры</p> I Niftaliev Copyright (c) 2022 И Нифталиев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-21 2022-10-21 1 01 166 169 10.47689/.v1i01.13365 Технологии виртуальной реальности в системе высшего образования: опыт зарубежных стран https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13364 <p>Инструменты виртуальной (VR) и дополненной (AR) реальности уже активно трансформирует подходы к обучению и преподаванию на различных этапах, от предоставления профессиональных компетенций и помощи в понимании сложных предметов до облегчения погружения в языковую среду и виртуальных путешествий. Объем глобального рынка виртуальной реальности оценивается в 15,81 миллиарда долларов США в 2020 году и, как ожидается, будет расти со средне годовым темпом роста (CAGR) 18,0% с 2021 по 2028 год </p> S Beknazarova Copyright (c) 2022 С Бекназарова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-21 2022-10-21 1 01 161 166 10.47689/.v1i01.13364 Цифровизация образования как путь к новой парадигме социогуманитарного знания https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13363 <p>Цифровая трансформация шаг за шагом меняет жизнь современного человека. Без сложных цифровых систем в настоящее время не возможно представить эффективно работающую экономику, качественное образование, современную развитую культуру, инновационные производственные процессы. По факту цифровой трансформации подверглась и повседневная жизнь человека, в ускорении этого процесс свою роль сыграла пандемия коронавируса</p> A Tajibaev T Marmontova Copyright (c) 2022 А Тажибаев, Т Мармонтова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-21 2022-10-21 1 01 155 161 10.47689/.v1i01.13363 Роль и место инновоционных технологий в исследоввании истории Казахстана https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13362 <p>Распад СССР и образование независимых государств повлекли за собой не только разграничение материальных ресурсов, установление новых границ между новыми республиками, но и глубокие изменения в исторической науке</p> B Ayagan A Satanov Copyright (c) 2022 Б Аяган, А Сатанов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-21 2022-10-21 1 01 146 154 10.47689/.v1i01.13362 Создание электронных копий архивных документов – современный метод сохранения историко-культурного наследия и расширения доступа к нему https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13361 <p>Одна из центральных задач, которая стоит перед архивами, библиотеками и музеями всего мира это создание электронных фондов пользования копий архивных документов, книг и музейных предметов</p> Yu Yumasheva Copyright (c) 2022 Ю Юмашева https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-21 2022-10-21 1 01 142 145 10.47689/.v1i01.13361 Новый этап цифровой трансформации исторических исследований: возможности технологий больших данных и искусственного интеллекта https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13360 <p>Процесс цифровой трансформации исторических исследований и образования в последние годы приобретает новые черты. В то время как традиция использования историками статистических методов и компьютерных технологий насчитывает уже шесть десятилетий, с началом XXI века пришло время заметного обновления инструментария, пригодного доля обработки и анализа данных исторических источников. Речь идет о стремительном развитии науки о данных, появлении новых «интеллектуальных» методов и технологий работы с данными (когда данные стали «большими»)</p> L Borodkin Copyright (c) 2022 Л Бородкин https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 135 142 10.47689/.v1i01.13360 Ўзбекистонда электрон-рақамли кутубхоналарнинг яратилиш тарихидан https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13359 <p>Жаҳонда кутубхоналар маънавиятли инсонларни тарбиялашда асосий муассаса бўлиб, жамиятнинг ижтимоий-сиёсий ва маданий онгининг ривожланиши учун жуда кўп вазифаларни бажармоқда. Кутубхоналар бугунга қадар ўтмиш, ҳозир ва келажак ўртасидаги кўприк вазифасини ўтамоқда. Глобаллашув жараёни кутубхоналарга ҳам жуда катта таъсир кўрсатиб, улар аҳолининг маданий, ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий муаммоларини бартараф этишда катта таъсирга эга. Кутубхона ассоциациялари ва муассасалари Халқаро Федерацияси (IFLA) маълумотига кўра, жаҳонда 569 мингдан зиёд кутубхоналар фаолият юритмоқда</p> K Olimdzhanov Copyright (c) 2022 К Олимджанов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 130 134 10.47689/.v1i01.13359 Формирование и развитие цифрового шелкового пути https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13358 <p>В связи с началом трансформации проекта ОПОП в формат «Цифрового Шелкового пути» (ЦШП), прежде всего в сегменте ЭПШП. Название «Цифрового Шелкового пути» как инновационной составляющей ОПОП было провозглашено на международном форуме, посвященном развитию ОПОП (май 2017 г.), а затем подтверждено на XIX съезде КПК осенью 2017 г. Как заявил Си Цзиньпин (习近 平) в мае 2017 г., «Пояс и путь» должны быть превращены в «дорогу инноваций» и в «Цифровой Шелковый путь» XXI в [1]</p> N Kuziev Copyright (c) 2022 Н Кузиев https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 128 130 10.47689/.v1i01.13358 Гастротуризм соҳаси имкониятларини рақамлаштириш орқали кенгайтириш масаласи ва ечимлари (ўзбек миллий таомлари мисолида) https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13357 <p>Кўпгина маданиятшунослик, санъантшунослик соҳасидаги тадқиқотлар қатори этнология соҳасидаги амалий тадқиқотлар ҳам таомларнинг ўзига хослигини аниқлайди. Шунинг учун таомлар мулоқот воситаси сифатида қабул қилинади</p> Sh Abdusatorov Copyright (c) 2022 Ш Абдусаторов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-19 2022-10-19 1 01 120 127 10.47689/.v1i01.13357 Влияние цифровой трансформации образовательных ресурсов в гуманитарной сфере https://www.inlibrary.uz/index.php/scientific-practical/article/view/13356 <p>В современных условиях наблюдаются быстрые изменения, которые касаются цифровизации множества отраслей. И основными направлениями цифровой трансформации в секторах науки и образования является как государственная политика, так и создание информационной образовательной среды, что должно отвечать всем тем требованиям, которые нацелены на внедрение научно-образовательных платформ в учебных заведениях</p> Z Kasimova Copyright (c) 2022 З Касимова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2022-10-21 2022-10-21 1 01 117 120 10.47689/.v1i01.13356