Barcha maqolalar - O'simliklar fani

Maqolalar soni: 57
  • Проблема выделения и внедрения в практику новых высокоактивных штаммов микроорганизмов-продуцентов целлюлозолитических ферментов весьма актуальна. Одной из основных сфер практического применения целлюлозолитических ферментов является кормопроизводство. Силос из отходов растениеводства с использованием ферментной массы ,позволяет получить полноценный корм, содержащий в достаточном количестве белки, витамины, аминокислоты. Имеющиеся в литературе данные показывают, что наиболее активные продуценты целлюлозолитических ферментов встречаются среди грибов.
    С Хамидова, Ф Мустафаева, Ш Якубов , Б Ибодов, С Мирахмедова
    142-143
    170   31
  • Лагохилус опьяняющий - многолетний колючий кустарничек, высотой 25-40см. шаровидной формы, является эндемиком Центральной Азии. Он встречается в предгорных зонах Узбекистана, Казахстана, Киргизии и Таджикистана малочисленными и редкими естественными зарослями. Используемые органы: цветки, листья, чашечки и молодые побеги.
    V Shegai, G Vafaqulova, А Hamidov, O Semenov, М Axtamov
    76-79
    157   55
  • Maqolada qalqonsimon bezning morfometrik xarakteristikalari va tajriba hayvonlarda triterpen saponin - ladiginozidni qo'llashda eksperimental aterosklerozning dinamikasi o'rganildi. Qalqonsimon bezning morfofunksional faolligining oshishi fonida preparat ta'sirida aortaning aterosklerotik belgilarining pasayishi aniqlandi.
    Andrey Don, Zafar Qaxarov
    72-76
    232   41
  • This article indicates that the automotive industry is the main source of pollution. To reduce the impact of toxic elements on the environment, scientists have investigated many perennial plants. These plants contribute to the release of phytoncydic substances, which help to purify the atmospheric air. You can see these trees on the streets and in parks on the territory of big cities. In the city 1 hectare of green plantations absorbs 8 kg of carbon dioxide in 1 hour, which during this time exhales 200 people. At the same time, a hectare of hardwood releases 2 kg in one day, coniferous forest 5 kg of volatile bactericidal substances, and juniper over 30 kg
    F Tashpulatova, E Berdiyev
    128-133
    154   35
  • Мақолада Оҳаликсой ҳавзаси лишайникларининг таксономияси ва экологияси ҳақида маълумотлар келтирилган. Олиб борилган илмий изланишларга кўра Lecanoromycetes синфига мансуб 10 оила (Parmeliaceae, Ramalinaceae, Megasporaceae, Physciaceae, Teloschistaceae, Peltigeraceae, Collemataceae, Candelariaceae, Umbilicariaceae, Physciaceae), Eurotiomycetes синфига мансуб 1 оила (Verrucariaceae) ва Lichinomycetes синфига мансуб 1 оила (Lichinaceae) аниқланди, 18 туркум ва 23 тур кенг тарқалганлиги қайд этилган. Аниқланган турларнинг таксономик таҳлили ва экологик хусусиятлари ёритилган.
    Masudjon Norkulov
    86-90
    81   26
  • Surface-active substances find a wide application in all branches of the national economy [1,2]. Especially, the surfactants produced from environmentally -safe and reproducible initial materials attract the attention of specialists [3-4]. This paper is devoted to the obtainment of new representatives of such reagents and an investigation of their antimicrobial activity.

    Ильхама Зарбалиева, Амина Алимова, Хаджар Набиева, Расул Абильгасанлы
    37-38
    73   18
  • Все физиологические и агрономические исследования имеют конечной целью познание сложнейших механизмов и законов роста и развития растений с тем, чтобы на основе этих знаний уметь создавать наиболее благоприятные условия роста, развития и продукционного процесса растений. Анализ современного состояния теории и практики применения различных регуляторов роста позволяет отметить широкое их применение в сельском хозяйстве. Всё больше внимание уделяется получению регуляторов роста растений, ключевым компонентом в которых является салициловая кислота, оказывающее значительное влияние на иммунитет растений. Считается, что салициловая кислота является мощное сигнальное соединение, участвующая в защитных механизмах, регулируя физиологические и биохимические реакциях в растениях, и оказывая влияние на толерантность к биотическим и абиотическим стрессовым факторам (Young; Kalachova and et al., 2016; Karima Boulahia and et al., 2023). Hannes Lefevere and et al., 2020, также считают, что салициловая кислота является важным активатором и оказывает опосредованное действие хозяина- растения запускает механизм против микроорганизма патогена.

    Л Мамасалиева , Р Ким , О Мячина , А Ибрагимов
    180-181
    47   10
  • Melaninlar azot o'z ichiga olgan va azotsiz polifenollarning fermentativ oksidlanishi paytida organizmlarda hosil bo'lgan quyuq rangli yuqori molekulyar tartibsiz polimerlardir. Ular radioprotektiv va antioksidant xususiyatlarga ega, radionuklidlar va og'ir metallar uchun sorbent bo'lib, tirik organizmlarni ultrabinafsha nurlanishidan samarali himoya qilishga ega. Melaninlar tibbiyot, farmakologiya, qishloq xo'jaligi va boshqa sohalarda qo'llaniladi [1].

    N Hamdamova , I Bobaev , A Normatov , N Yusupov , Sh Isxaqova
    200-201
    63   16
  • Plant saffron in July-August. Light, sandy soil is the best soil for growing saffron. Before planting saffron, the land is thoroughly plowed and fertilized. The saffron plant is planted at a depth of 10-12 cm. It is recommended to plant this plant in rows. The distance between rows is 15-20 cm, and the distance between plants is 10-15 cm. After the saffron plant is planted, watering several times will give good results. They should be cleaned of weeds and soften the ground between the rows. In this way, many saffron plants are grown and prepared [1, 2].

    Kh Niyozov, I Bobaev , V Nurmuxamedova, F Norkulova
    215-216
    45   7
  • Rhaponticum integrifolium C. Winkl is a plant species in the family Asteraceae that is widely used in traditional medicine in Central Asia. R. integrifolium is now of economic importance and some have been introduced into cultivation as medicinal plants. Species of practical interest include Rhaponticum integrifolium [1, 2].

    N Alieva, I Bobaev , Z Usmonova
    242
    69   10
  • Ushbu maqolada sarsabil (sparja) o‘simligining kelibchiqishi va tarqalishi hamda foydalanilishi haqida ma’lumotlar keltirilgan.

    D Berdibaeva , D Raimova
    8-10
    328   33
  • Ushbu maqolada mualliftomonidan shambala bo'yicha mavjud ilmiy adabiyotlar, jumladan, o'simlik mahsulotlarining sog'liq uchun foydalari va shifobaxsh xususiyatlari, xorijda o'tkazilgan bir qator epidemiologik va laboratoriya tadqiqotlari, Shuningdek, so'nggi yillarda shambala (fenugreek) bo'yicha tadqiqotlar jarayonida eksperimental hayvonlarda ham, odamlarda ham klinik sinovlarda bir qator sog'liq uchun foydali va fiziologik xususiyatlar aniqlangani to'g'risida ma'lumotlar berildi.

    D Berdibaeva , D Aytimbetova
    11-13
    64   50
  • 10% of chokeberry is sugar, i.e. glucose and fructose, alcohol sorbitol. It gives a sweet taste to food and has the property of significantly reducing the amount of sugar in people with diabetes. Plant fruits are rich in P vitamins. The average amount of antacid pigments in the fruit is 6.4%. Aronia fruit is completely different from other plants due to the fact that its content is rich in trace elements. Its fruit contains boron, fluorine, iodine compounds, iron, copper, manganese, molybdenum compounds. The total alkalinity of its fruit is 1.3% lower than that of an apple. In addition, the aronia fruit contains pectin and flavoring agents, as well as glycoside amegdalin. Aronia fruit is the most antioxidant rich fruit among medicinal plants. With this feature, it belongs to the ranks of anti-aging products. The abundance of mineral substances, vitamins and biologically active substances in the aronia fruit is the cause of great interest in the study of its biochemical composition.

    Sayyora Murodova , Firangiz Hamroyeva , Bobur Anvarov
    379-380
    108   15
  • Стимуляция антиоксидантной защиты снижает риск развития когнитивных нарушений, связанных с гипогликемией. Великобритания, выраженность когнитивных изменений у пациентов с сахарным диабетом 1-го типа вследствие повторных эпизодов гипогликемии можно корректировать, применяя антиоксиданты. 

    M Mustafoqulov
    380-382
    59   13
  • Mamlakatimizda 2022-2026-yillarga moʻljallangan yangi Oʻzbekistonning taraqqiyoti strategiyasida keltirib oʻtilgan Sanoat tarmoqlarida yoʻqotishlarni kamaytirish va resurslarni ishlatish samaradorligini oshirish, chiqindisiz ishlab chiqarish texnologiyalarini joriy etishni ragʻbatlantirish mexanizmlarini joriy etish nazarda tutilgan. Shu qarorga asoslangan holda chiqindisiz texnologiyalar sohasini yanada rivojlantirish maqsadida hammamizga maʻlum boʻlgan bugʻdoy donning oxirgi mahsuloti boʻlgan bugʻdoy kepagi tarkibini oʻrganib, uni turli sohalarda jumladan tibbiyot, farmoseftika, oziq- ovqat, parfumeriyada qoʻllash nazarda tutilgan.

    Sarvinoz Shodmonova , Iroda Mamatkulova
    385-388
    111   19
  • Gormonlar hujayraning genetik apparatini stimullash, fermentlarni faollashtirish va fermentativ reaksiyalar tezligini oʻzgartirish yoʻli bilan moddalar almashinuviga taʼsir koʻrsatadi. Ular oqsilning tuzilishini belgilab beradigan informatsion ribonuklein kislotasining hosil boʻlishini kuchaytirib, oqsillar biosinteziga taʼsir etadi. Shunday xususiyatga ega somatotropin gormoni (STG)-191 ta aminokislotadan tashkil topgan peptid tabiatli gormon bo'lib, gipofizning oldingi bo'lagidan sekretsiya bo'ladi. Bu gormon yetishmasligi gipofizar past bo'ylikka olib keladi. Yаqin kelаjаkdа rekоmbinаnt somatotropingа bо’lgаn tаlаb оshish ehtimoli mavjud. Chunki, hоzirgi ishlаb chiqаrish texnоlоgiyаlаri ishlаb chiqаrish quvvаtlаrining cheklаngаnligi vа ishlаb chiqаrish nаrxining yuqоriligi sаbаbli аrzоn somatotropinga bо’lgаn tаlаbni qоndirа оlmаydi. Natijada, terаpevtik rekоmbinаnt оqsillаrni ishlаb chiqаrish mexаnizmlаrini о`rgаnishni tаlаb qilаdi. Rekоmbinаnt somatotropin аsоsаn E. cоlining lemo shtammi yоrdаmidа sintez qilingan bo’lib, terаpevtik bosqichlarni amalga oshirishda fоydаlаnish uchun qо’llаnilаdi.

    Mukaddas Sobirova , Mukhammadjon Mustafakulov, Bobur Anvarov , Zuxriddin Saidov
    389-391
    66   9
  • Тетрахлорметан (CCl 4 ) билан чақирилган токсик гепатитда каламуш жигар митохондрияси антиоксидант ферментлар – СОД, каталаза, глутатионпероксидаза фаоллигига ва Fe 2+ /цитратга боғлиқ липидларни перекисли оксидланишига полифеноллар экстрактининг таъсири.

    Мавжудахон Маллаева , Муҳаммаджон Мустафакулов
    391-394
    49   14
  • Carthamus tinctorius l gullari an'anaviy ravishda yurak-qon tomir, serebrovaskulyar va ginekologik asoratlar uchun qo'llaniladi. Shu bilan birgalikda yurak-qon tomir kasalliklari uchun Carthamus tinctorius l suvli ekstraktining fitoterapevtik hamda, antikoagulyant, qon tomirlarini kengaytiruvchi, antihipertenziv, antioksidant, neyroprotektiv, immunosupressiv, melanin sinteziga inhibitiv ta'sir ko'rsatadigan saratonga qarshi vosita sifatida dunyo olimlari ilimiy tadqiqotlar olib borishmoqda. Bundan tashqari, Carthamus tinctorius l neyrotrop, kardiotrop, gemopoetik va diaforetik tizimlar bilan bog'liq boshqa kasalliklar uchun ham samarali ekanligi aniqlangan. Ushbu o'simlikning fitokimyosiga kelsak, tegishli tadqiqotlar o'simlikning turli qismlaridan aniqlangan flavonoidlar, feniletanoid glikozidlar, kumarinlar, yog' kislotalari va steroidlar kabi bir qator faol tarkibiy qismlarni aniqladi. Hozirgi vaqtda bir qator farmatsevtika tadqiqotlari uning antioksidlanish, yallig'lanishga qarshi va antiepilepsiya nuqtai nazaridan etnofarmatsevtik qo'llanilishiga e’tibor qaratilgan. Biz olib borgan tadqiqot Carthamus tinctorius l ning antioksidantlik xususiyatlarini ko‘rib chiqish.

    Abdumannon O‘ralov , Muhammadjon Mustafaqulov , Dilyorbek G‘anijonov
    395-398
    69   19
  • Maqolada o‘zbek tilida turlicha nomlar bilan ataladigan shifobaxsh o‘simlik nomlarini lingvistik izohlash, keng omma uchun tushunarli bo‘lgan variantlarni o‘rganish, dorivor o‘simlik nomlarining etimologik tavsiflari xususiyatlari xususida so‘z boradi.

    Shahnoza Islomova
    401-404
    68   26
  • Түркістан облысының аумағы Қазақстан Республикасының оңтүстігінде шөлдер аймағында орналасқан. Ол шөл-ландшафт аймағы ретінде орташа белдеудің құрамына кіреді, солтүстіктен оңтүстікке қарай 550 км, ал батыстан шығысқа қарай 470 км-ге созылып жатыр [1].

    A Seytmetova, B Sagidollina
    552-558
    53   31
  • Diseases caused by soil-borne phytopathogenic fungi are a serious problem for agricultural crops, including sunflower crops. The limited possibilities of measures to control them further increases the interest and focus on them. This article reveals data on the species composition, occurrence rate of soil-borne plant pathogenic fungi isolated from the soil of sunflower. Here, 11 species of true fungi and 1 species of oomycetes have been isolated. The highest incidence rate was recorded in the Fusarium oxysporum fungi species. During the study, pathogenic fungi specific to sunflower have also been isolated.

    Baxrom Sodiqov, A Khakimov, U Rahmonov, A Omonlikov, R Gulmatov, S Utaganov
    1-8
    120   12
  • Хотя время стремительно развивается, оно неизбежно оказывает влияние на человечество. Обилие информации, шум, развитие Интернета и т. д. оказывают воздействие на психику человека. Сегодня наблюдается рост спроса на антидепрессанты. Конечно, низкие побочные эффекты препаратов, их длительный прием и натуральность предоставляют множество преимуществ. В данной научной статье представлены токсико-фармакологические свойства растений Cistanche семейства Заразиховые. В настоящее время очень важно найти эффективные лекарственные вещества из местных растений. Cistanche широко используется в традиционной китайской медицине. Известно, что за границей Cistanche tubulosae широко используется при лечении остеопороза (ОП), болезни Альцгеймера (БА) и мужской сексуальной дисфункции (МСД). Cistanches Herba применяется для лечения почечной недостаточности, женского бесплодия, патологических выделений и запоров у пожилых людей. Учитывая вышесказанное, мы проанализировали некоторые фармакологические свойства и антидепрессантную активность экстракта, приготовленного из Cistanche mongolica, произрастающего в Ферганской области Республики Узбекистан. Информация об этом исследовании представлена ниже.
    Nigina Rahimova, Nodira Mamatova
    11-14
    50   10
  • Ushbu maqola holatini normallashtirishga qaratilgan ishlarga bag'ishlangan antropogen ta’sirlar natijasida ochiq konlarda degradatsiyaga uchragan tuproqlar fitomas orqali. O'simliklardan biologik qoplamani yaratish orqali u bo'ldi tuproq tarkibini yaxshilashga erishildi. Datura kabi o'simliklar starmonium, Portuluca oleracea, Kaspella bursa -pastoris, Chenopodium vulvaria , Chenopodium albomi, Plantago lanceolata , Vaccaria hispanica , Vicia tadqiqot uchun angustifolia ishlatilgan. Mikroelementlarning o'simliklarga ta'siri o'rganildi.
    Farrukh Abduxoliqov, Xazratkul Qarshibаev, Masudjon Norkulov
    506-516
    65   11
  • O’simliklarni yetishtirishning In vitro usulda o’simliklarni yetishtirishning samarali , sermahsul, biroz qimmat ammo foydali , tez o’sishtirish usuli ko’rib chiqildi. O’rganish natijasida in vitro usulida ekish o’simlikni zararkunandalarsiz va organik moddalarga boy holda olish imkoni mavjudligi aniqlandi.

    Dildora Fattoxova, Sarvinoz Abdumalikova, Muhammadjon Mustafakulov
    594-596
    366   34
  • Maqolada “Qovunchi madaniyati”ning shakllanishi hamda uning shakllanishidagi jarayonalar Ustrushona va boshqa turdosh hududlarga yoyilishi, Toshkent vohasi Qovunchi madaniyati shakllanishining asosiy markazi bo'lganligi hamda qovunchiliklarning mashg’ulotlari va hunarmanchilik a boshqa sohalarda ko’rinishi haqida ma’lumotlar berilgan.
    Maftuna Lapasova
    376-379
    72   15