768
–
каждая собака знает
– всякий, каждый, любой знает (о человеке): «Его в
Саратове каждая собака знает, - сказал приказчик. – Извольте писать, ваше
превосходительство, в город Саратов, стало быть…».
Таким образом, фразеологизмы являются важным элементом рассказах
А.П.Чехова. Они позволяют глубже проникнуть во внутренний мир персонажей, передать
их эмоциональное состояние и создать особую атмосферу произведения. При этом,
использование фразеологизмов в тексте становится неотъемлемой частью художественной
выразительности произведения А.П.Чехова, делая его более ярким и запоминающимся.
Список использованной литературы
1.
Громов М.П. Книга о Чехове / М.П. Громов. – М.: Современник, 1989. – 384 с.
2.
Есин Б.И. Чехов-журналист / Б.И.Есин. – М.: Изд-во московского университета, 2000.
– 104 с.
3.
Шанский Н.М. Фразеология современного русского языка: учебное пособие для ВУЗов
/ Н.М. Шанский. – Изд. 7-е. - Москва: ЛЕНАНД, 2015. - 271 с.
PAXTA ARALASHGAN IFLOSLIKLARNING REGENERATORDA TUZILMAVIY
TARKIBINI О‘ZGARISHI
G‘ofurov Alisher Djaxangirovich, Mardonov Jaxongir Sharofiddin o‘g‘li,
t.f.f.d., dots. Tuychiyev Timur Ortikovich
Toshkent to‘qimachilik va yengil sanoat instituti, O‘zbekiston
Annotatsiya:
maqolada mayda va yirik iflosliklardan tozalovchi UXK oqimining ifloslik
shneklaridan chiqayotgan iflosliklarga aralashgan paxta bо‘lakchalari tuzulmaviy tarkibini
mavjud va takomillashtirilgan paxta regeneratorlaridagi о‘zgarishini aniqlash bо‘yicha olib
borilgan tadqiqot natijalari keltirilgan.
Kalit sо‘zlar:
paxta, aktiv va passiv ifloslik, regenerator, tozalagich, ifloslik shnegi, arrachali
baraban, kolosnikli panjara.
Kirish.
Mahalliy paxta tozalash korxonalarida tozalash oqimida ajralgan iflosliklar tarkibiga
qо‘shilib ketgan paxta bо‘lakchalarini regeneratsiyalash uchun alohida paxta regeneratorlaridan
foydalaniladi [1]. Xorijiy tozalash texnologiyalarida esa alohida paxta regeneratorlaridan
foydalanilmaydi, aksincha har bir yirik iflosliklardan tozalash uskunasining о‘zida regeneratsiya
barabanlarini о‘rnatish bilan cheklaniladi. Mahalliy paxta tozalash korxonalarida
foydalaniladigan RX regeneratorlarining asosiy kamchiligi passiv iflosliklarni tozalanmasdan
tranzit о‘tib ketishidir. Buning natijasida regeneratorning tozalash samaradorligini pasayishiga
olib kelib, ishlab chiqarilayotgan tola tarkibidagi ifloslik va nuqsonlar miqdorini oshishiga sabab
bо‘lmoqda [2].
“Paxtasanoat ilmiy markazi” AJ olimlari tomonidan [3] yangi 2RX-M rusumli paxta regeneratori
ishlab chiqilgan bо‘lib, bunda RX regeneratorlarida ishlatiladigan diametri 480 mm li arrachali
barabanlar о‘rniga diametri 300 mm li jin uskunasidan chiqqan arralardan tishlarini qayta ochib
foydalanilgan. Barabanlar о‘lchamining kichiklashishidan kolosniklarning joylashtirish yoy
uzunligi kichiklashgan. Kolosniklar oraliq masofasi 40 mm ni saqlab qolish uchun kolosniklar
sonini asosiy barabanda 10 tadan 6 taga va regeneratsiya barabanida 15 tadan 8 taga
kamaytirilgan. Ushbu ishning davomi sifatida T.M. Kuliyev va U.M. Ismailovlar tomonidan olib
tadqiqot ishida ishlab chiqarish sharoitida о‘tkazilgan tajriba-sinov natijalaridan taklif
etilayotgan 2RX-M regeneratoridan olinayotgan paxtalarni texnologik jarayon oqimiga
qо‘shilganida ham tozalash texnologik jarayoni bо‘yicha umumiy tozalash samaradorligi mavjud
texnologik
jarayonga
nisbatan
2,3-3,4 foiz yuqori bо‘lishiga va qayta ishlangan paxtadan olingan tolaning yaxshi sinfga
о‘tganligi aniqlangan.
769
Regeneratorni takomillashtirish bо‘yicha bir qancha ilmiy tadqiqot ishlari olib borilib, tozalash
samaradorlikni oshirishga erishilgan [4-5].
Quyidagi tajribalarda UXK tozalash oqimi shneklaridan chiqayotgan paxta aralashgan iflosliklar
va regeneratorda tozalangan paxtaning iflosliklarini aktiv xamda passiv holatdagi miqdorlari
aniqlandi. Ushbu tadqiqotlarni о‘tkazishdan maqsad regeneratorga uzatilayotgan paxta
aralashgan iflosliklarning qancha miqdori oson ajraluvchan va qancha miqdori qiyin
tozalanuvchanligini aniqlashdan iborat.
Tadqiqot о‘tkazish metodikasi.
Mustaqillik paxta tozalash korxonasidagi UXK tozalash
oqimining shneklaridan, mavjud va tavsiya variantdagi RX regeneratorlaridan (1-rasm)
chiqayotgan paxtadan har biri 100 gr bо‘lgan namunalar olinib, undagi aktiv va passiv iflosliklar
miqdori aniqlandi. Olingan namuna qо‘l yordamida yengil silkitish orqali undan ajralgan
iflosliklar passiv iflosliklarga qо‘shildi. Paxtani yengil silkitishda qolib ketgan iflosliklar LKM
laboratoriya qurilmasida tozalanib, aktiv iflosliklar miqdori aniqlandi. Namuna olish tartibi va
iflosliklar miqdorini aniqlash Davlat standartlarida keltirilgan metodikalar asosida olib borildi.
Tadqiqotlarda
Sulton
va
S6524
seleksiyalarining
I
nav
2
sinfi
va
III
nav
3 sinfidan dastlabki namligi 12,3 % va iflosligi 13,1 % bо‘lgan paxtadan foydalanildi. Tajribalar
5 marta qaytalikda о‘tkazilib, о‘rtacha natijalari qayd etildi. Tadqiqotlar natijalari 1-jadvalda
keltirilgan.
Tadqiqot natijalarini tahlili.
Tadqiqot natijalaridan kо‘rinib turibdiki, Sulton seleksiyasidagi I
nav 2 sinf paxta xomashyosi qayta ishlanganda UXK tozalash oqimining ifloslik shneklaridan
chiqqan iflosliklarga aralashgan paxtaning chiqindi miqdori 47,65 %, shundan aktiv iflosliklar
6,12 % va passiv iflosliklar 41,53 % ni tashkil etmoqda.
1-pnevmota’minlagich; 2- arrachali baraban; 3- ildiruvchi chо‘tka;
4- kolosnikli panjara; 5- chо‘tkali ajratuvchi baraban; 6- vintli konveyer;
7-aylanma yо‘naltirgich; 8-uzatuvchi chо‘tkali baraban; 9-tozalangan paxtaning chiqish bо‘g‘zi.
1-rasm. Mavjud (a) va takomillashtirilgan (b) paxta regeneratorlarining sxemasi.
1-jadval.
Tozalash oqimi va regeneratordan chiqayotgan iflosliklarning paxtaga ilashish turiga qarab aktiv
va passiv iflosliklar miqdori
№
Paxta
seleksiyasi
Aktiv iflosliklar miqdori, %
Passiv iflosliklar miqdori, %
UXK
shnegi
Mavjud
RX
Tavsiya
variant-
dagi RX
UXK
shnegi
Mavjud
RX
Tavsiya
variant-
dagi RX
I - nav 2 sinf paxta
а)
б)
770
1.
Sulton
6,12
5,67
4,48
41,53
3,83
0,29
2.
S6524
6,69
5,88
4,65
42,36
4,21
0,36
III - nav 3 sinf paxta
1.
Sulton
7,9
7,17
4,41
58,43
4,32
0,40
2.
S6524
8,46
7,43
4,52
63,65
4,86
0,47
Ushbu paxtani mavjud RX regeneratorida qayta ishlash natijasida paxtaning tarkibidagi
iflosliklar 9,5 % ga tushmoqda va tozalash samaradorlik 80% ni tashkil etmoqda.
Tavsiya etilayotgan RX regeneratorida qayta ishlanganda ushbu paxtaning ifloslik miqdori 4,47
% ni tashkil etib, tozalash samaradorlik 90,62% ni tashkil etmoqda.
Sulton seleksiyasidagi III nav 3 sinf paxta xomashyosi qayta ishlanganda UXK tozalash
oqimining ifloslik shneklaridan chiqqan iflosliklarga aralashgan paxtaning chiqindi miqdori
66,33 %, shundan aktiv iflosliklar 7,9 % va passiv iflosliklar 58,43 % ni tashkil etmoqda. Ushbu
paxtani mavjud RX regeneratorida qayta ishlash natijasida paxtaning tarkibidagi iflosliklar 11,49
% ga tushmoqda va tozalash samaradorlik 82,67 %ni tashkil etmoqda. Tavsiya etilayotgan RX
regeneratorida qayta ishlanganda ushbu paxtaning ifloslik miqdori 4,84 % ni tashkil etib,
tozalash samaradorlik 92,7 %ni tashkil etmoqda.
Aktiv iflosliklarni tozalash bо‘yicha mavjud RX regeneratorining samaradorligi 7,35 %ni,
tavsiya variantdagi RX regeneratorning samaradorligi 26,8 %ni tashkil etmoqda. Sulton
seleksiyasining I - nav 2 sinf paxtani qayta ishlaganda passiv iflosliklarni tozalash bо‘yicha
mavjud RX regeneratorining samaradorligi 90,77 %ni, tavsiya variantdagi RX regeneratorning
samaradorligi 99,3 %ni tashkil etmoqda. Mavjud regeneratorga nisbatan tavsiya variantdagi
regeneratorning tozalash samaradorligi aktiv iflosliklar bо‘yicha 19,45 %ga va passiv iflosliklar
bо‘yicha 8,53 %ga yuqori ekanligini kо‘rishimiz mumkin.
S6524 seleksiyasidagi I va III nav paxta xomashyolari qayta ishlanganda xam xuddi Sulton
navini qayta ishlanganda qayd etilgan kо‘rsatkichlarga yaqin ekanligi aniqlandi.
Mavjud RX regeneratorida paxta 3-4 marta tozalanishi qayd etilgan bо‘lsada, passiv va paxtaga
ilashmagan iflosliklar havo oqimi bilan birga ma’lum miqdorda kirish bо‘g‘zidan uskunaga
kirib chiqish bо‘g‘zi tomon harakatlanishi va tozalangan paxtaga qо‘shilishi natijasida
paxtaning iflosligini oshirishi natijasida past natijalar olinmoqda. Tavsiya variantdagi
regeneratorda esa paxta spiralsimon shaklda harakatlanib, kamida 5 marta arrachali baraban va
kolosnikli panjara modulida tozalanishga erishiladi.
Xulosa.
I nav paxta qayta ishlanganda UXK tozalash majmuasining ifloslik shneklaridan
iflosliklarga qо‘shilib chiqayotgan paxta bо‘lakchalarining tuzilmaviy tarkibini о‘rtacha 6÷7 %ni
aktiv iflosliklar, 41÷42 %ni passiv iflosliklar va 50÷52 %ni paxta bо‘lakchalari tashkil etishi
aniqlandi. Mavjud RX regeneratorida I nav paxta tozalangandan sо‘ng aktiv iflosliklar 0,45 %ga,
passiv iflosliklar 37,7 % kamaytirishga erishildi. Takomillashtirilgan regeneratorda esa aktiv
iflosliklar 1,64 %ga, passiv iflosliklar 41,24 %ga ni tashkil etdi. Mavjud RX regeneratoriga
nisbatan tavsiya variantdagi regeneratorning passiv iflosliklar bо‘yicha tozalash samaradorlikni
8,53 %ga, aktiv iflosliklar bо‘yicha tozalash samaradorlikni 10,03 %ga о‘sishiga erishildi.
Takomillashtirilgan regeneratorning I va III navlar bо‘yicha xam aktiv va passiv iflosliklarni
tozalash samaradorligini yuqori ekanligini kо‘rishimiz mumkin.
Reference
1. Tuychiev T., Gafurov A., Jumamuratova V. Experimental results of the improved cotton
regenerator under production conditions //E3S Web of Conferences. – EDP Sciences, 2024. – T.
497. – S. 03039.
2. Kuliyev T.M., Djamolov R.K., Nazirov R.R., Kurbanbayev E.B. Razrabotka regeneratora
xlopka-sirsa iz otxodov xlopka-sirsa. NTO. Tema №12.2018 PP. Tashkent. 2019. S. 37.
3. Patent № FAP 00708 RUz «Regenerator xlopka-sirsa».
4. T.O.Tuychiyev, A.D.G‘ofurov, M.X.Axmedov. Takomillashtirilgan paxta regeneratorida
о‘tkazilgan tadqiqotlar natijalari // Ilmiy-texnika jurnal. Farg‘ona Politexnika . ISSN 21817200,
2-son , 77-80 bet. 2024.
771
5. T.O.Tuychiyev, A.D.G‘ofurov, R.I.Rо‘zmetov, M.X.Axmedov. Takomillashtirilgan paxta
regeneratorida о‘tkazilgan tadqiqotlar natijalari // Namangan muhandislik- texnologiya instituti
ilmiy texnikaviy jurnali, ISSN 2181-8622, 3-son , 57-63 bet. 2023.
СОЗДАНИЕ И ПЕРСПЕКТИВЫ ВНЕДРЕНИЯ PRICE-TELEGRAM-БОТА ДЛЯ
СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ МЕДИЦИНСКОГО ОБСЛУЖИВАНИЯ В
РЕСПУБЛИКЕ УЗБЕКИСТАН
Гамлетова Мадина Ильёс кизи-
Исследователь
Абзалова Нодира Акмалевна
-Научный руководитель
Аннотация:
в
данной
статье
рассмотрено
предложение
применения
искусственного интеллекта в сфере здравоохранения, в частности, предложена идея
разработки Price-telegram-бота для медицинских услуг, обоснованы цель и преимущества
данной разработки, предложены этапы создания и пошаговая инструкция использования
данного бота.
Ключевые
слова:
здравоохранение,
искусственный
интеллект,
клиентоориентированность, маркетинг, девайс, Price-telegram-бот.
Вступление.
Целью искусственного интеллекта (ИИ) в медицине является
поддержка предоставления заботы о пациенте и рационализация операционных процессов
в контексте эффективного и комфортного медицинского сервиса [1].
Согласно материалам ВОЗ, в период с 2006 по 2020 гг., количество фактических
внедрений ИИ в медицинский процесс увеличилось почти в 62 раз, что подтверждает
возможность масштабного внедрения искусственного интеллекта в медицину и
предоставления комфортных услуг потенциальным клиентам в частных и
государственных клиниках [2].
В настоящее время ИИ постепенно охватывает множество сфер в жизни человека, в
частности и сферу здравоохранения. ИИ вносит революционные изменения в сферу
здравоохранения, затрагивая практически все её аспекты от предоставления клинических
услуг до управления больничными процессами [5].
Обсуждения и результаты.
Создание Price-telegram-бота для медицинских услуг
является эффективным и перспективным решением для повышения информированности
пациентов в поиске комфортного прейскуранта на определенные медицинские и
диагностические услуги, а также выступает в качестве маркетингового инструмента в
сфере обслуживания пациентов в медицинских учреждениях. Для создания Price-telegram-
бота предложено использование технологий ИИ, которые позволят максимально
автоматизировать процесс обслуживания пациентов. Price-telegram-бот способствует
клиентам соориентироваться в финансовом аспекте, обеспечивает возможность
предоставления информации о стоимости медицинских услуг в различных регионах и
осуществить сравнительный анализ цен на услуги в разных клиниках [3].
Важной функцией бота также является возможность получения информации о
наличии запрашиваемых процедур, которые осуществляются в клиниках в определенном
регионе, доступ к прейскуранту и контактам, а также геолокации выбранной ими клиники.
Таким образом, разработка телеграмм бота для представления пациентам
клиентоориентированной информации относительно медицинского сервиса является
актуальной задачей в сфере здравоохранения.
Предлагаемый нами бот может предложить ряд преимуществ как для медицинских
учреждений, так и для пациентов [4].
Преимущества для пациентов:
