МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 13.14/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 3, Выпуск 01, Январь
384
https://universalpublishings.com
JIGAR SINUSOID KAPILYARLARIDAGI O’ZGARISHLAR
GEMANGIOMANI TEKSHIRISHNING SAMARALI USULLARI
Kenjayev Yodgor Mamatqulovich
Xudoyorova Ummulaylo Shuxrat qizi
Termiz Iqtisodiyot va Servis universiteti Tibbiyot kafedrasi katta o‘qituvchisi, Termiz
iqtisodiyot va servis universiteti talabasi
Annotatsiya:
Angioma aholining 10 foizida uchrab xafsiz o’sma hisobllanadi.
Bu o’sma saratonga aylanmasa ham o’zidan kasmetologik chandiq yoki juda ko’p qon
yuqotishga sabab bo’lishi mumkin. Biz angiomlarni tug’ma yoki hayoti davomida
otirilganiga qarab davolashimiz mumkin. Jigarda anigiomasi bor bolalarni biz
ultratovush orqali aniqlasak bo’ladi va uni ertaroq davolasa angioma so’rilib ketadi.
Kattalarda esa kanservativ usul orqali davolash foizi kamroq shu sababli ularni
jarrohlik usuli bilan davolanadi. Ularni o’z vaqtida aniqlab davolanmasa yoki
garmonlar ta’sir qilinsa, o’sib ketishi mumkin. Xozirgi kundagi eng samarali usul bu
konstrastli ultratovush usuli. Bundan tashqari yana bir qator samarali usullar
kompyuter tomografiyasi (KT), magnit-rezonas tomografiyasi (MRI) anigografiya,
sintigrafiya usullari orqali aniqlab erta davolansa o’sma o’sishini oldini olgan bo’lamiz
Kalit so’zlar:
konservativ usul, konstratli ultratovush, magnit – rezonans
tomografiyasi, angiografiya, sintigrafiya.
Аннотatsiя:
Гемангиома встречается у 10 процентов населения и
считается доброкачественной опухолью. Даже если эта суспензия не превратится
в рак, она может вызвать небольшой шрам или большую кровопотерю. Лечить
ангиомы можно в зависимости от того, возникают ли они в пуговице или при
жизни. У детей ангиому печени можно обнаружить с помощью УЗИ, и если
начать лечение на ранней стадии, ангиома уменьшится. У взрослых процент
лечения рака меньше, поэтому их лечат хирургическим путем. Если их вовремя
не обнаружить и не лечить или затронуты гормоны, они могут повиснуть. На
сегодняшний день наиболее эффективным методом является контрастный
ультразвуковой метод. Кроме того, к ряду других эффективных методов
относятся компьютерная томография (КТ), магнитно-резонансная томография
(МРТ), ангиография, сцинтиграфия и раннее лечение.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 13.14/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 3, Выпуск 01, Январь
385
https://universalpublishings.com
Ключевые слова:
консервативный метод, контрастное УЗИ, магнитно-
резонансная томография, ангиография, сцинтиграфия.
Abstract:
Gemangioma occurs in 10 percent of the population and is considered
a benign tumor. Even if this suspension does not turn into cancer, it can cause a small
scar or a lot of blood loss. We can treat angiomas depending on whether they occur in
the button or during life. Children with an angioma in the liver can be detected by
ultrasound, and if it is treated early, the angioma will shrink. In adults, the percentage
of cancer treatment is less, so they are treated with surgery. If they are not detected and
treated in time or hormones are affected, they can hang. Today, the most effective
method is the contrast ultrasound method. In addition, a number of other effective
methods are computer tomography (CT), magnetic resonance imaging (MRI),
angiography, scintigraphy, and early treatment.
Keywords:
conservative method, contrast ultrasound, magnetic resonance
tomography, angiography, scintigraphy.
Kirish:
Umumiy va kichik patologiya, jigarning gemangiomasi – jigar qon
tomirlariga ta’sir qiluvchi xafsiz o’sma. Akasriyat hollarda u hech qanday alomat
keltirmaydi va operatsiya shart emas. Alomatlar bo’lmasa va tashxis qo’yishda
tasodifning rolini hisobga olgan holda, qancha odamlarda jigar angiomasini borligini
aniq bilish qiyin. Jigar angiomasi har qanday yoshdagi odamlarda, shu jumladan
chaqaloqlarda uchraydi, lekin ular ko‘pincha 30 yoshdan 50 yoshgacha bo‘lgan
odamlarda, ayollarda ko‘proq uchraydi. Diagnostika aniqligi 96 %ga yetadigan usul bu
biopsiya usuli. Tashxisni ko‘rish testlari bilan aniqlab bo‘lamagan xollarda shifokor
teri orqali igna kiritish orqali punksiya qiladi.
Gemangioma - endotelial giperplaziya - jigarning barcha yaxshi o'smalarining
84,6% ni tashkil qiladi [1, 2]. Ko'pincha gemangioma kavernöz va kapillyardir. Solitar
gemangioma ko'proq uchraydi. O'lchamlari bir necha millimetrdan 40 sm gacha [3].
Jigarni qon bilan ta'minlash umumiy jigar arteriyasi va portal vena tizimlaridan keladi.
Oddiy sharoitlarda jigar arteriya tizimi orqali o'tadigan qon hajmi jigar qon oqimining
15-30% ni tashkil qiladi [4]. O'simtaning o'zi asosan sinusoidal va venoz tipdagi
bo'shliqlardan iborat bo'lsa-da, jigar arteriyasi gemangiomani qon bilan ta'minlashning
asosiy manbai hisoblanadi [4]. O'smaning o'sishi ma'lum gormonlar -
glyukokortikoidlar va estrogenlarning ta'siri bilan bog'liq bo'lib, bu ayollarda
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 13.14/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 3, Выпуск 01, Январь
386
https://universalpublishings.com
o'smalarning eng ko'p uchraydigan hodisasini tushuntiradi [2, 5]. Bemorlarning asosiy
shikoyati - noqulaylik, o'ng hipokondriyumda og'irlik hissi [6]. Ba'zida dispeptik
sindrom kuzatiladi [7]. Ba'zi shikoyatlar gemangiomaning joylashishi va hajmiga
qarab paydo bo'lishi mumkin [8]. Portal venaning siqilishida mumkin bo'lgan portal
gipertenziya yoki o't yo'llarining siqilishida obstruktiv sariqlik [9, 10]. Jigar to'qimalari
o't yo'llari va qon tomir tuzilmalari, shu jumladan jigar gemangiomasining yaxlitligini
buzish bilan shikastlanganda gemobiliya paydo bo'ladi [11].
Material va metodlar:
Jigar gemangiomalarini tashxislashning asosiy usullari
ultratovush, ko'p spiralli kompyuter tomografiyasi (MSCT), kontrastli MRI, Doppler
ultratovush (UZD), kontrastli ultratovush va angiografiya. Teri orqali biopsiya
yordamida morfologik tekshirish mumkin, ammo qon ketish xavfi mavjud [10].
Natijalar:
RIO va RIATM Surxondaryo Filialida jigar sinusoid
kapilyarlaridagi o’zgarishlar gemangioma tashhisi davolangan 30 nafar bemorning
kasallik tarixidan to’plangan ma’lumotlarga asosan, ushbu bemorlarda ochiq
rezektsiya operatsiyalaridan so'ng klinik amaliyotlar olib borilgan va tiklanishga
erishilgan, ulardan 2 nafarida operatsiyadan keyingi davrda asoratlar kuzatilgan.
Jigarning o‘ng bo‘lagi segmentar rezektsiyalaridan so'ng, 1 ta holatda jarrohlik
sohasida bilomalar paydo bo‘lib, ular minimal invaziv usullar (ultratovush tekshiruvi
ostida teri orqali punksiyon texnikasi) yordamida davolangan. O‘ng yarim
gepatoektomiyadan so‘ng 1 nafar bemorda operatsiyadan keyingi biloma paydo
bo‘lgan. Chap tomonlama o‘smani lokalizatsiya qilish uchun o‘tkazilgan
hemihepatoektomiyalardan so‘ng hech qanday asorat kuzatilmagan. 1 nafar bemorda
4-jigar segmentining rezektsiyasidan so‘ng, 2 oydan keyin o‘simtaning o‘sishi davom
etganligi qayd etilgan; Jigar gemangiomalarining etanol bilan sklerozi 13 nafar
bemorda tuzalib ketgan. 1 nafar bemorda massiv tomir ichidagi gemoliz ko‘rinishidagi
asorat kuzatilgan. 2 nafar bemorda etanol bilan skleroz o‘limiga olib kelgan: 1 nafar
bemorda - umumiy oshqozon osti bezi nekrozi natijasida, yana 1 nafar bemorda jigar
etishmovchiligi rivojlanishi bilan jigar chap bo'lagi nekrozi kuzatilgan.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 13.14/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 3, Выпуск 01, Январь
387
https://universalpublishings.com
1-rasm. Jigar gemangiomasi gistomorfologik ko‘rinishi.
Diametri 5 sm dan oshmaydigan gemangiomasi bo‘lgan 6 nafar bemorda
RFTAdan so'ng yagona davolash usuli sifatida tiklanishga erishilgan. Jumladan, 12
nafar bemorda, jigarning izolyatsiya qilingan endovaskulyar embolizatsiyasidan so'ng,
1-3 yil davomida kuzatuv paytida (ultratovush, MRI) ultratovush tekshiruviga ko'ra
o'simta o'sishi kuzatilmagan, qon oqimining pasayishi va intravenoz kontrastli
ultratovush; (Sonovu) kontrastning yo'qligi yoki kechiktirilgan to'planishini ko'rsatgan.
Jumladan, hech qanday asoratlar topilmagan. Qolaversa, 15 nafar bemorda biz taklif
qilgan usul bo'yicha kompleks davolashdan so'ng to'liq klinik davolanish kuzatilgan.
Oziqlantiruvchi tomirning dastlabki endovaskulyar okklyuziyasi bilan birgalikda
ultratovush nazorati ostida RFTA perkutan ponksiyonidan keyin asoratlar kuzatilmadi.
Jigar gemangiomalari bilan og'rigan bemorlarni turli usullar bilan davolash natijalari
jadvalda keltirilgan. Biz klinik kuzatuvni taqdim etamiz.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 13.14/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 3, Выпуск 01, Январь
388
https://universalpublishings.com
1-
rasm. Jigar gemangeomasi angiografiyasi.
2-rasm. Jigar gemangiomalari
kombinatsiyalashgan davolash natijasida (radiochastotali termoabliyatsiya bilan
oziqlantiruvchi kapilyarlarni endovaskulyar embolizatsiyasi).
3-rasm. Oziqlantiruvchi arteriya gemangiomasini 4-rasm. Jigar
gemangiomalarini exosonogrammasi dastlabki endovaskulyar embolizatsiyasi
Hulosa:
Jigar gemangiomalarini turli usullar yordamida jarrohlik davolash
natijalarini tahlil qilish optimal taktikani tanlashda kuzatilishi kerak bo'lgan mezonlarni
shakllantirish imkonini beradi.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 13.14/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 3, Выпуск 01, Январь
389
https://universalpublishings.com
1. Jigar gemangiomalarining, ayniqsa, katta bo'lganlarning etanol bilan
sklerozatsiyasi, og'ir oqibatlarning rivojlanishi bilan oldindan aytib bo'lmaydigan
asoratlar va individual patologik reaktsiyalarga olib kelishi mumkin.
2. Diametri 3 sm dan kam bo'lgan, aniq klinik ko'rinishlarsiz va o'sish bo'lmasa,
morfologik tasdiqlangan jigar gemangiomalarini jarrohlik yo'li bilan davolash talab
etilmaydi.
3. O'sish tendentsiyasiga ega, diametri 3 dan 5 sm gacha bo'lgan jigar
gemangiomalari uchun minimal invaziv davolash usullarini qo'llash kerak.
4. Jigarning chap bo'lagida joylashgan 5 sm dan katta gemangiomalar ushbu
hududning anatomiyasi tufayli rezeksiya usullari bilan davolash yaxshiroqdir.
5. Jigarning o'ng bo'lagida 5 sm dan katta gemangiomalarni davolashda uning
samaradorligini sezilarli darajada oshirishi mumkin bo'lgan tavsiya etilgan
kombinatsiyalangan usulni qo'llash afzaldir. Ushbu usul oziqlantiruvchi tomirlarning
dastlabki endovaskulyar embolizatsiyasini va o'simtaning keyingi perkutan punksiyon
RFTA ni o'z ichiga oladi. Agar embolizatning erishi xavfi yuqori bo'lsa, muqobil usul
RFTAsiz embosferalar bilan o'simta arterial tarmog'ining selektiv endovaskulyar
embolizatsiyasi bo'lishi mumkin.
6. Jigarning o'ng bo'lagidagi o'simtaning o'lchami diametri 10 sm dan oshsa, ochiq
operatsiya foydasiga qaror qilish tavsiya etiladi.
7. Minimal invaziv aralashuvlardan so'ng o'sma to'qimalarida sklerofibrotik
o'zgarishlarning rivojlanishi instrumental usullar va ponksiyon biopsiyasi bilan
tasdiqlanishi va kuzatilishi kerak.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Goncharova Ya.A. Gemangiomы i sosudistыe malformatsii. Sovremennыe teorii
i lechebnaya taktika. Zdorove rebenka 2013; 6(49): 148–152.
2. Goncharova Ya.A. Hemangiomas and vascular malformations. Current theories
and therapeutic management. Zdorov’e rebenka 2013; 6(49): 148–152.
3. Kijirov J.N., Baymaxanov B.B., Saxipov M.M., Chormanov A.T., Birjanbekov
N.N., Serikuli Ye. Xirurgicheskoe lechenie ochagovix zabolevaniy pecheni. Vestnik
Kazaxskogo Natsionalnogo meditsinskogo universiteta 2016; 1: 385–390.
4. Koszka A.J., Ferreira F.G., de Aquino C.G., Ribeiro M.A., Gallo A.S., Aranzana
E.M., Szutan L.A. Resection of a rapid-growing 40-cm giant liver hemangioma. World
J Hepatol 2010; 2(7): 292–294, https://doi.org/10.4254/ wjh.v2.i7.292.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 13.14/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 3, Выпуск 01, Январь
390
https://universalpublishings.com
5. Polisalov V.N. Gemangiomi pecheni. SPb; 1999. Polysalov V.N. Gemangiomy
pecheni [Hemangiomas of the liver]. Saint Petersburg; 1999.
6. Kamalov Yu.R., Sinisin V.E., Skipenko O.G., Ratnikova N.P., Bagmet N.N.,
Zavenyan Z.S. Gemangiomi pecheni: klinika, diagnostika, takticheskie podxodi k
lecheniyu. Rossiyskiy jurnal gastroenterologii, gepatologii, koloproktologii 2004;
14(5): 14–20.
7. Axmadzoda S.M., Safarov B.Dj., Tabarov Z.V., Raximov S.S., Ibroximov N.K.,
Navruzov O.F. Xirurgicheskoe lechenie gemangiom pecheni. Zdravooxranenie
Tadjikistana 2017; 4: 10–19.
8. Polisalov V.N., Granov D.A. Lechenie gemangiom pecheni: zavisimost
xirurgicheskoy taktiki ot formi zabolevaniya. Voprosi onkologii 2003; 49(5): 630–635.
9. Chardarov N.K., Ganiev F.A., Bagmet N.N., Skipenko O.G. Gemangiomi
pecheni: vzglyad xirurga. Annali xirurgicheskoy gepatologii 2012; 17(1): 86–93.
10. Chernousov A.F., Musaev G.X., Jemerikin G.A., Yurichenko Yu.Yu.,
Nekrasova T.P. Mikrovolnovaya ablyatsiya v xirurgicheskom lechenii bolnix
gemangiomami pecheni. Vestnik xirurgicheskoy gastroenterologii 2016; 1–2: 15–22.
11. Skipenko O.G., Chardarov N.K., Ganiev F.A., Shatveryan G.A., Bagmet N.N.,
Bedjanyan A.L. Gemangiomi pecheni: operatsiya ili nablyudenie. Xirurgiya. Jurnal im.
N.I. Pirogova 2012; 9: 13–20.
12. Alimpiev S.V. Sovremennыe tendensii xirurgicheskoy taktiki pri gemangiomax
pecheni. Annali xirurgicheskoy gepatologii 1999; 4(1): 97–103.
13. Durleshter V.M., Buxtoyarov A.Yu., Nikitin S.P., Madaminov I.Ya., Vittek
M.M. Gemangiomi pecheni — «nisha» endovaskulyarnoy xirurgii. Nauchniy vestnik
zdravooxraneniya Kubani 2015; 37(1): 1–8.
14. Aksenov I.V., Fedorchenko A.N. Taktika lecheniya gemangiom pecheni.
Xirurgiya. Jurnal im. N.I. Pirogova 2010; 6: 40–42.
