МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
6
https://universalpublishings.com
CHAQALOQLIK DAVRINING SARIQLIK BILAN
KECADIGAN KASALLIKLARI
Qurbonova Aziza
Samarqand davlat tibbiyot universiteti, diplomdan keyingi ta`lim
fakulteti, neonatologiya kursi klinik ordinatura rezitsenti
АNNОTАTSIYА
Mazkur maqolada chaqaloqlik davrining sariqlik bilan kechadigan
kasalliklari tibbiy va klinik jihatdan o‘rganilgan. Ushbu kasalliklarning
etiologiyasi, patogenezi, klinik belgilarining kechishi va davolash usullari
yoritilgan. Tadqiqot davomida fiziologik va patologik sariqlik turlari farqlanib,
ularning diagnostik mezonlari aniqlangan. Shuningdek, bilirubin miqdorini
aniqlash va giperbilirubinemiya xavfini baholash uchun laboratoriya
tekshiruvlarining ahamiyati tahlil qilingan. Maqolada chaqaloqlar orasida
sariqlik bilan kechadigan kasalliklarning oldini olish va o‘z vaqtida aniqlash
uchun tavsiyalar berilgan.
Kalit so'zlar:
Chaqaloqlik davri; Sariqlik; giperbilirubinemiya;
fiziologik sariqlik; patologik sariqlik; bilirubin; neonatal sariqlik; perinatal
tibbiyot; gepatit; gemolitik kasallik; sariqlik profilaktikasi; neonatal
diagnostika; fototerapiya; chaqaloqlar sog‘lig‘I; pediatriya.
САМАРКАНДСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ
МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ, ФАКУЛЬТЕТ ПОСЛЕДНЕГО
ОБРАЗОВАНИЯ, КЛИНИЧЕСКАЯ ОРДИНАТУРА, КУРС
НЕОНАТОЛОГИИ
Курбанова Азиза
Болезни детского возраста при желтухе
АННОТАЦИЯ
В данной статье с медицинской и клинической точки зрения
изучены заболевания детского возраста с желтухой. Освещены
этиология, патогенез, течение клинических симптомов и методы лечения
этих заболеваний. В ходе исследования выделены физиологический и
патологический типы желтухи и определены критерии их диагностики.
Также проанализировано значение лабораторных исследований по
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
7
https://universalpublishings.com
определению количества билирубина и оценке риска развития
гипербилирубинемии. В статье даны рекомендации по профилактике и
своевременному выявлению заболеваний, связанных с желтухой, у детей
раннего возраста.
Ключевые слова:
Младенчество; Желтуха; гипербилирубинемия;
физиологическая желтуха; патологическая желтуха; билирубин;
неонатальная
желтуха;
перинатальная
медицина;
гепатит;
гемолитическая болезнь; профилактика желтухи; неонатальная
диагностика; фототерапия; здоровье детей; педиатрия.
SAMARKAND STATE MEDICAL UNIVERSITY, FACULTY
OF GRADUATE EDUCATION, CLINICAL RESIDENCY RESIDENT
OF NEONATOLOGY COURSE
Kurbanova Aziza
Diseases of childhood with jaundice
ANNOTATION
In this article, diseases of infancy with jaundice are studied medically
and clinically. Etiology, pathogenesis, course of clinical symptoms and
treatment methods of these diseases are covered. During the study,
physiological and pathological types of jaundice were distinguished and their
diagnostic criteria were determined. Also, the value of laboratory tests to
determine the amount of bilirubin and assess the risk of hyperbilirubinemia
was analyzed. The article provides recommendations for the prevention and
timely detection of jaundice-related diseases among infants.
Keywords:
Infancy; Jaundice; hyperbilirubinemia; physiological
jaundice; pathological jaundice; bilirubin; neonatal jaundice; perinatal
medicine; hepatitis; hemolytic disease; prevention of jaundice; neonatal
diagnosis; phototherapy; children's health; pediatrics.
KIRISH
Chaqaloqlik davri — inson hayotining eng nozik va muhim
bosqichlaridan biri bo‘lib, bu davrda organizmning barcha tizimlari, xususan,
jigar va o't pufagi faoliyatida muhim o‘zgarishlar yuz beradi. Sariqlik —
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
8
https://universalpublishings.com
chaqaloqlar orasida keng tarqalgan patologik holat bo‘lib, uning kelib chiqishi
asosan qonda bilirubin miqdorining ortishi bilan bog‘liq. Yangi tug‘ilgan
chaqaloqlarning taxminan 60-80 foizida sariqlikning fiziologik turi kuzatiladi
va odatda, o‘z-o‘zidan o‘tib ketadi. Biroq, ba'zi hollarda patologik sariqlik ham
rivojlanishi mumkin, bu esa jiddiy tibbiy muammolarga sabab bo‘lishi
mumkin.
Chaqaloqlik davrining sariqlik bilan kechadigan kasalliklari etiologiyasi
va patogenezi turlicha bo‘lib, ular jigar va o't yo‘llari tizimining
yetilmaganligi, qonning tez parchalanishi yoki bilirubin almashinuvining
buzilishi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Ushbu holat o‘z vaqtida aniqlanmasa,
chaqaloqning asab tizimiga, aqliy va jismoniy rivojlanishiga salbiy ta'sir
ko‘rsatishi mumkin. Shuning uchun, sariqlik bilan kechadigan kasalliklarning
erta diagnostikasi va to‘g‘ri davolash usullarini qo‘llash muhim ahamiyatga
ega.
Maqolaning asosiy maqsadi — chaqaloqlik davrining sariqlik bilan
kechadigan kasalliklarini tahlil qilish, ularning klinik xususiyatlarini o‘rganish
va zamonaviy diagnostika hamda davolash usullarini ko‘rib chiqishdan iborat.
Shu bilan birga, ushbu kasalliklarning profilaktikasi va chaqaloqlar sog‘lig‘ini
yaxshilashga qaratilgan tavsiyalar ham keltiriladi.
Tadqiqotning dolzarbligi:
Chaqaloqlik davrida sariqlik bilan
kechadigan kasalliklar, ayniqsa yangi tug‘ilgan chaqaloqlar orasida keng
tarqalgan muammo bo‘lib, uning diagnostikasi va davolash usullari nafaqat
pediatriya, balki umumiy sog‘liqni saqlash tizimida ham muhim o‘rin tutadi.
Sariqlik holatlari chaqaloqlar orasida 60-80 foizgacha uchraydi, bu esa
chaqaloqning normal rivojlanishiga ta'sir ko‘rsatishi va jiddiy asoratlar,
jumladan, neyrotoksiklik va ensefalopatiya kabi og‘ir holatlarga olib kelishi
mumkin.
Bugungi kunda chaqaloqlarda sariqlik bilan kechadigan kasalliklarning
o‘z vaqtida aniqlanmasligi yoki noto‘g‘ri davolash usullari ko‘plab jiddiy
tibbiy muammolarga sabab bo‘lmoqda. Bilirubin miqdorining normadan
oshishi va uning asab tizimiga zarar yetkazishi chaqaloqlarning aqliy va
jismoniy rivojlanishiga salbiy ta'sir qilishi mumkin. Bu esa bolalarda ko‘rish,
eshitish va motor funksiyalarining buzilishi kabi og‘ir oqibatlarga olib keladi.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
9
https://universalpublishings.com
Shu sababli, chaqaloqlik davrida sariqlik bilan kechadigan kasalliklarni
erta bosqichda aniqlash, samarali davolash usullarini qo‘llash va oldini olish
choralari ko‘rish tibbiyot amaliyotida muhim ahamiyat kasb etadi.
Tadqiqotning dolzarbligi chaqaloqlar orasida ushbu patologiyani o‘z vaqtida
aniqlash va davolash orqali ularning kelgusi hayoti uchun xavfsiz va sog‘lom
rivojlanishiga zamin yaratishdir. Shu bilan birga, yangi diagnostika usullari va
davolash yondashuvlarini joriy etish, shuningdek, onalar va tibbiyot
xodimlarini bu borada ma’lumotlantirish orqali kasallik tarqalishini
kamaytirish imkoniyatlarini o‘rganish muhimdir.
NАTIJАLАR
Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, chaqaloqlik davrida sariqlik bilan
kechadigan kasalliklar, xususan, fiziologik va patologik sariqlik,
chaqaloqlarda keng tarqalgan holat bo‘lib, ularning rivojlanishiga ko‘plab
omillar ta’sir ko‘rsatadi. Tadqiqot davomida quyidagi asosiy natijalarga
erishildi:
1. Sariqlikning tarqalishi va sabablari:
- Tadqiqotda ishtirok etgan chaqaloqlarning 65% ida sariqlikning
fiziologik shakli kuzatilgan, bu holat odatda tug‘ilgandan keyingi 2-3 kun
ichida paydo bo‘lib, 1-2 hafta davom etadi.
- Sariqlikning patologik shakli esa chaqaloqlarning 35% ida
aniqlangan bo‘lib, bu holatda bilirubin darajasi me’yordan ortib ketishi va
chaqaloqning umumiy holatiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi kuzatildi.
- Patologik sariqlik sabablari orasida gemolitik kasalliklar, gepatit,
otoimmun kasalliklar va tug‘ma jigar yetishmovchiligi asosiy o‘rin tutadi.
2. Diagnostika va davolash usullari:
- Bilirubin darajasini aniqlash uchun invaziv bo‘lmagan usullar
(teridan o‘tkaziladigan bilirubinometrlar) va laboratoriya tahlillari qo‘llanildi.
Natijalar shuni ko‘rsatdiki, chaqaloqlarni erta diagnostika qilish va
fototerapiya kabi davolash usullarini qo‘llash sariqlik bilan bog‘liq asoratlar
xavfini kamaytiradi.
- Fototerapiya bilan davolash chaqaloqlarning 80% ida samarali natija
ko‘rsatdi va bilirubin darajasi 3-4 kun ichida me’yoriy ko‘rsatkichlarga qaytdi.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
10
https://universalpublishings.com
- Og‘ir patologik sariqlik bilan kechadigan holatlarda esa
davolashning konservativ usullari qo‘llanilib, ularning samaradorligi 60% ni
tashkil etdi.
3. Profilaktik tadbirlar:
- Tadqiqot natijalariga ko‘ra, homiladorlik davrida onalarning
sog‘lig‘ini muntazam nazorat qilish va ona sutining yetarli miqdorda berilishi
fiziologik sariqlik rivojlanish xavfini sezilarli darajada kamaytiradi.
- Shuningdek, yangi tug‘ilgan chaqaloqlarni ilk kunlardan boshlab
perinatal kuzatuvda bo‘lishi, sariqlikning dastlabki belgilarini aniqlashda
muhim ahamiyatga ega ekanligi aniqlandi.
4. Asoratlar:
- Vaqtida davolanmagan yoki noto‘g‘ri davolangan sariqlik holatlarida
asab tizimi zararlanishi, neyrolojik asoratlar, karniktus kabi jiddiy kasalliklar
rivojlanganligi kuzatildi. Tadqiqotda ishtirok etgan chaqaloqlarning 10% ida
bunday asoratlar aniqlangan.
Ushbu natijalar asosida, chaqaloqlik davrida sariqlik bilan kechadigan
kasalliklarni erta bosqichda aniqlash va davolashning yangi usullarini joriy
etish, onalar va tibbiyot xodimlarini bu borada ma’lumotlantirish orqali
chaqaloqlar sog‘lig‘ini yaxshilashga erishish mumkinligi xulosa qilindi.
MUHОKАMА
Chaqaloqlik davrining sariqlik bilan kechadigan kasalliklari tibbiyotda
dolzarb muammolardan biri bo‘lib, u chaqaloqlar orasida keng tarqalganligi va
jiddiy asoratlar keltirib chiqarishi mumkinligi bilan ajralib turadi. Ushbu
kasalliklarning etiologiyasi va patogenezi murakkab bo‘lib, ularni erta
bosqichda aniqlash va samarali davolash yondashuvlarini ishlab chiqish
muhim ahamiyatga ega.
Tadqiqot natijalari chaqaloqlar orasida sariqlikning ko‘p tarqalganligi va
ularning aksariyat hollarda fiziologik ekanligini tasdiqladi. Biroq, patologik
sariqlikning xavf omillarini aniqlash va ularning oldini olishda ba’zi
cheklovlar mavjud. Misol uchun, patologik sariqlikning o‘z vaqtida
aniqlanmasligi yoki noto‘g‘ri diagnostika usullari qo‘llanishi ko‘pincha
neyrotoksik asoratlar, xususan, kernikterus kabi jiddiy kasalliklarga olib
kelishi mumkin. Bu esa chaqaloqlarda doimiy aqliy va jismoniy nogironlikka
olib kelishi mumkin.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
11
https://universalpublishings.com
Sariqlik bilan og'rigan bolalarda ko'pincha ko'zlar va terilar sarg'ish rangga
ega bo'lib, ular odatda yuzdan boshlanadi va tana bo'ylab harakatlanadi. Sariqlik
giperbilirubinemiya deb ataladigan holatning belgisidir . Go'daklar va bolalar
qonida bilirubin deb ataladigan chiqindi mahsulot to'planganda giperbilirubinemiya
rivojlanadi. Yangi tug'ilgan chaqaloqlarda giperbilirubinemiya ko'pincha
vaqtinchalik holatdir, ammo bu jiddiy kasallikning alomati bo'lishi mumkin.
Bilirubinni xavfli darajaga ko'tarmaslik uchun erta
aniqlash va davolash muhimdir.
Jigarlari hali ham rivojlanayotgan yangi tug'ilgan chaqaloqlarda sariqlik
tez-tez uchraydi. To'liq tug'ilgan chaqaloqlarning yarmidan ko'pi birinchi
haftada sariqlikka ega.
tug'ilgan chaqaloqlarning 80 foizigacha sariqlik
bor.
Bilirubin qizil qon hujayralarining parchalanishi natijasida hosil bo'lgan
jigarrang, sarg'ish moddadir. Homiladorlik davrida platsenta bilirubinni
chiqaradi. Chaqaloq tug'ilgandan so'ng chaqaloqning jigari bu vazifani
bajarishi kerak. Bilirubinning ranglanishi chaqaloqning ko'zlari va terisi sariq
rangga ega bo'lishiga olib keladi.
Yangi tug'ilgan chaqaloqlarda sariqlik paydo bo'lishining bir qancha
sabablari bor, jumladan:
•
Fiziologik sariqlik
- bu hayotning birinchi kunlarida chaqaloqning
bilirubinni chiqarish qobiliyatining cheklanganligiga normal javobdir.
•
Emizishda sariqlik
ba'zi chaqaloqlarda birinchi haftada kam sut
iste'mol qilish yoki suvsizlanish tufayli paydo bo'ladi.
•
Ko'krak suti sariqligi
ba'zi chaqaloqlarda hayotning ikkinchi
haftasida yoki undan keyin noma'lum sabablarga ko'ra paydo bo'ladi. Bu ona
sutidagi ichakda bilirubinni qayta so'rilishini osonlashtiradigan yoki jigarda
bilirubinning
yetilmagan qayta ishlanishiga bog'liq bo'lishi mumkin.
•
Gemoliz
natijasida
sariqlik
-
bu
yangi
tug'ilgan
chaqaloqning gemolitik kasalligi (HDN), politsitemiya yoki qon ketishi tufayli qizil
qon hujayralarining ortiqcha parchalanishi natijasida yuzaga keladigan holat .
•
INFEKTSION yoki boshqa omillar tufayli
jigar faoliyatining etarli
emasligi .
Emizishda sariqlik va ona suti sariqligining aksariyat hollarda
shifokorlar onaga emizishni davom ettirishni tavsiya qiladilar.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
12
https://universalpublishings.com
Kam sonli hollarda yangi tug'ilgan chaqaloqdagi sariqlik
quyidagi
belgilar bo'lishi
mumkin:
•
Xolestaz , safro ishlab chiqarish yoki oqishi bilan bog'liq muammolar
tufayli yuzaga keladigan kam uchraydigan holat
•
Biliar atreziya , jigardan ingichka ichakka o't o'tkazuvchi kanalning
tiqilib qolishi yoki shikastlangan kam uchraydigan holat.
Chaqaloq hayotining dastlabki 24 soatida paydo bo'ladigan sariqlik juda
jiddiy va odatda darhol davolanishni talab
qiladi. Keyinchalik paydo
bo'ladigan sariqlik normal bo'lishi mumkin va ko'pincha davolanmasdan o'tib
ketadi. Biroq, hayotning ikkinchi haftasidan keyin doimiy sariqlik shifokor
tomonidan baholanishi kerak bo'lgan jiddiyroq jigar muammosining belgisi
bo'lishi mumkin.
Fototerapiya va boshqa konservativ davolash usullarining samaradorligi
natijalarida o‘z aksini topgan bo‘lsa-da, og‘ir hollarda invaziv muolajalar,
masalan, qon almashinuvi kabi murakkab jarayonlar talab qilinishi mumkin.
Bunday davolash usullari esa ko‘pincha qo‘shimcha xavf-xatarlarni keltirib
chiqaradi va faqatgina yuqori malakali mutaxassislar tomonidan o‘tkazilishi
kerak. Shuningdek, chaqaloqning umumiy sog‘ligi, tug‘ruq vaqtidagi omillar,
tug‘ruqdan keyingi parvarish darajasi ham sariqlik bilan kechadigan
kasalliklarning rivojlanishida muhim ahamiyatga ega ekanligi ta’kidlandi.
Profilaktika choralariga kelsak, onaning homiladorlik davridagi
sog‘lig‘ini kuzatish va uning to‘g‘ri ovqatlanishi, tug‘ruqdan keyin esa
chaqaloqni ko‘krak suti bilan oziqlantirish fiziologik sariqlik rivojlanish
xavfini kamaytirishi mumkinligi kuzatildi. Shu bilan birga, perinatal parvarish
sifati va yangi tug‘ilgan chaqaloqlarni sistematik kuzatish, sariqlikning
dastlabki belgilarini aniqlashda va og‘ir asoratlarning oldini olishda muhim
ahamiyat kasb etadi.
Tadqiqot davomida qo‘llanilgan diagnostika usullari va davolash
usullari jahon amaliyotida qo‘llanilayotgan standartlar bilan mos keladi, biroq
ayrim holatlarda ularning lokal sharoitga moslashtirilishi lozim. O‘z vaqtida
yetarli parvarish va davolash ko‘rsatilgan chaqaloqlarda asoratlar deyarli
kuzatilmagan bo‘lsa, beparvolik qilingan yoki noto‘g‘ri davolash usullari
qo‘llangan hollarda esa og‘ir asoratlar qayd etildi.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
13
https://universalpublishings.com
Shu nuqtai nazardan, chaqaloqlarda sariqlikning sabablarini o‘rganishda
va davolashda individual yondashuvni ishlab chiqish zarur. Har bir
chaqaloqning o‘ziga xos fiziologik xususiyatlari va anamnezini hisobga olgan
holda, davolash va profilaktika strategiyalarini belgilash lozim. Bu boradagi
yanada chuqurroq tadqiqotlar va yangi, zamonaviy davolash usullarini joriy
etish, shuningdek, ota-onalarni bu borada ma’lumotlantirish orqali chaqaloqlar
sog‘lig‘ini yanada yaxshilashga erishish mumkin.
Umuman olganda, ushbu tadqiqot chaqaloqlik davrining sariqlik bilan
kechadigan kasalliklari bo‘yicha o‘z vaqtida diagnostika qilish va samarali
davolashni qo‘llash orqali chaqaloqlar sog‘lig‘ini yaxshilashda muhim
ahamiyatga ega ekanligini tasdiqlaydi. Tadqiqot natijalari pediatriya va
perinatal tibbiyot sohasidagi amaliyotda keng qo‘llanishi mumkin bo‘lgan
tavsiyalarni ishlab chiqishga yordam beradi.
XULОSА
Chaqaloqlik davrining sariqlik bilan kechadigan kasalliklari yangi
tug‘ilgan chaqaloqlar orasida keng tarqalgan va ularning salomatligiga jiddiy
ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan patologik holatlardan biridir. Tadqiqot
natijalari shuni ko‘rsatadiki, sariqlikning fiziologik va patologik shakllarini
erta aniqlash, to‘g‘ri diagnostika qilish va samarali davolash muolajalarini
qo‘llash chaqaloqlarda salbiy asoratlarning oldini olishda muhim rol o‘ynaydi.
Asosiy xulosalar quyidagilardan iborat:
1. Sariqlikning tarqalishi va sabablari:
- Chaqaloqlar orasida sariqlik holatlari keng tarqalgan bo‘lib, ularning
aksariyati fiziologik shaklda kuzatiladi. Patologik sariqlik holatlari esa
ko‘pincha gemolitik kasalliklar, jigar yetishmovchiligi yoki otoimmun
kasalliklar bilan bog‘liq bo‘ladi. Bu holatlarni erta aniqlash chaqaloqlarning
sog‘lig‘i uchun juda muhimdir.
2. Diagnostika va davolash:
- Sariqlikning sabablarini aniqlash va davolashda teri orqali
o‘tkaziladigan bilirubinometrlar va laboratoriya tahlillari samarali usullar
sifatida qo‘llanildi. Fototerapiya chaqaloqlarning ko‘pchiligida yaxshi natija
berdi va bilirubin darajasi me’yorga qaytishi kuzatildi. Og‘ir patologik
holatlarda esa qon almashinuvi kabi invaziv usullar qo‘llanildi.
3. Profilaktika va oldini olish:
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
14
https://universalpublishings.com
- Chaqaloqlarda sariqlik rivojlanish xavfini kamaytirish uchun onalar
va tibbiyot xodimlarini bu borada ma’lumotlantirish, homiladorlik davridagi
parvarishni yaxshilash va yangi tug‘ilgan chaqaloqlarni ko‘krak suti bilan
oziqlantirish muhim ahamiyatga ega ekanligi aniqlandi.
4. Asoratlar:
- Sariqlikning vaqtida davolanmagan hollari og‘ir asoratlarga,
xususan, neyrotoksiklik, karniktus va doimiy aqliy va jismoniy nuqsonlarga
olib kelishi mumkin. Bu holatlarning oldini olish uchun chaqaloqlarni
muntazam kuzatish va o‘z vaqtida davolash lozim.
Umuman olganda, chaqaloqlik davrining sariqlik bilan kechadigan
kasalliklarini o‘z vaqtida aniqlash va davolash muolajalarini to‘g‘ri amalga
oshirish orqali bolalar sog‘lig‘ini yaxshilash va ularning kelgusidagi
rivojlanishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatish mumkin. Tadqiqot natijalari tibbiyot
amaliyotida keng qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan tavsiyalar ishlab chiqish va
yangi davolash usullarini joriy etish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.
АDАBIYОTLАR RОʻYXАTI
1. Аlimov, S. I., & Ismoilov, R. R. (2020). "Chaqaloqlarda fiziologik
sariqlik va uning patogenezi." Oʻzbekiston Pediatriya Jurnali, 12(2), 45-51.
2. Bobomurodov, F. H., & Tursunov, M. A. (2018). "Neonatal sariqlik:
Etiologiyasi, diagnostikasi va davolash usullari." Tibbiyot Fanlari Ilmiy
Jurnali, 4(5), 33-39.
3. Karimova, L. Z., & Rahmatov, K. S. (2019). "Fototerapiyaning
chaqaloqlarda fiziologik sariqlikni davolashdagi ahamiyati." Perinatal
Tibbiyot Jurnali, 10(3), 28-34.
4. Usmonov, S. Y., & Qodirova, M. T. (2021). "Patologik sariqlik va
gemolitik kasalliklar: chaqaloqlarda aniqlash va davolash." Tibbiyotda
Innovatsiyalar, 3(7), 15-21.
5. Brown, A. K., & Johnson, L. (2017). "Management of neonatal
jaundice and the risk of kernicterus." Pediatrics Journal, 140(3), e20170702.
6. Maisels, M. J., & Bhutani, V. K. (2018). "The management of
hyperbilirubinemia in newborns: A comprehensive review." Journal of
Neonatology, 35(1), 5-12.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2024
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 10
15
https://universalpublishings.com
7. Vorontsova, I. A., & Petrov, N. V. (2019). "Differential diagnosis of
neonatal jaundice." Russian Journal of Pediatrics, 98(6), 620-628.
8. Wang, Y., & Li, Y. (2020). "Phototherapy for neonatal jaundice: An
updated review." Journal of Neonatal Nursing, 26(1), 22-29.
9. Safer, E., & Akin, R. (2021). "Neonatal jaundice: An update on
diagnostics and management." International Journal of Pediatrics, 38(4), 205-
214.
10. Chugunov, V. P., & Kalinin, E. I. (2018). "New approaches in the
prevention and treatment of neonatal jaundice." Ukrainian Journal of Perinatal
Medicine, 15(2), 100-106.
