МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
369
https://universalpublishings.com
Umumiy o‘rta ta’lim o‘quvchilarida harakat qobiliyatlarini nazorat
qilish asoslari.
Asian International University
Teacher of the Department of Physical Culture
Shoxrux Sirojev
sirojevshoxruxfayzullougli@oxu.uz
Annotatsiya.
Maqolada umumiy o‘rta ta’lim o‘quvchilarida harakat
qobiliyatlarini shakllantirish hamda harakatlar orqali jismoniy sifatlarni
takomillashtirish haqida so’z yuritiladi.
Kalit so’zlar:
harakat, jismoniy sifatlar o’quvchi, ta’lim-tarbiya, chidamlilik,
tezkorlik.
O‘quvchi rivojlanishining irsiy dasturlari tomonidan joylashtirilgan
jismoniy
imkoniyatlarning tegishli yig‘indisi ato etilgan bo‘lib, organlar, organizm
tuzilmalarining biologik yetilishi davomida shaxsiy imkoniyatlar rivojlanib,
insonning
har-xil
jismoniy
xususiyatlarini
belgilaydi.
Tadqiqot ma’lumotlarga ko‘ra, so‘nggi 20 yil mobaynida o‘quvchilarning
jismoniy rivojlanishida qayd etilgan umumiy ijobiy yo‘nalishlar (gavdaning barcha
o‘lchamlari kattalashuvi) fonida ularning harakat tayyorgarligida sezilarsiz o‘sish
kuzatiladi, bir qator ko‘rsatkichlar esa (tezkorlik, tezlik-kuch, imkoniyatlari) ancha
pasayadi .
Shunga qaramay, mutaxassislar, jismoniy sifatlarni tarbiyalash,
maqsadli
harakat amallariga o‘rgatish aynan maktabgacha va boshlag‘ich ta’lim
davrda
boshlanishi kerak, deb hisoblaydilar.
O‘quvchilar va o‘smirlar harakat faolligi sifat jihatlarini rivojlantirishning
fiziologik omillari mushaklar hamda vegetativ organlar faoliyatining boshqarilishini
takomillashtirishda
namoyon
bo‘ladi.
Qisqa
muddatli,
tezkorlik
va
kuch harakatlarida asab-mushak tizimi faoliyati boshqaruvini yaxshilashga ko‘proq
ahamiyat beriladi. Birmuncha uzoq muddatli faoliyatda harakat funksiyalarini
takomillashtirish bilan birga vegetativ funksiyalarni muvofiqlashtirish ham jiddiy
ahamiyat
kasb
etadi.
Biroq o‘quvchilar va o‘smirlar organizmining kuch, tezlik va chidamlilik
ko‘rsatkichlari
yaxshilanishini
belgilaydigan
funksiyalarining
fiziologik
boshqarilishini yaxshilashda eng muhim o‘rinni asab tizimi, ayniqsa, mushak
zo‘riqishlarida
organizmning
funksiyalari
yaxshilanishini
ta’minlovchi
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
370
https://universalpublishings.com
aloqalarning
shaklanishi
egallaydi.
Shunday qilib, o‘quvchilik davrida kuch, tezlik va chidamlilikning o‘zaro
aloqadorligiga oid turli-tuman shakllarni belgilovchi fiziologik mexanizmlar ham
xilma-xildir. Shartli-reflektor omillar muhim ahamiyatga ega. Mashg‘ulotlar
davomida biror yo‘nalishdagi kuch, tezlik yoki chidamlilikni rivojlantiruvchi
harakatlar uchun markaziy asab tizimida mushaklar hamda vegetativ organlar
ishini dasturlashtirishning ma’lum shakllari yuzaga keladi. Olimlar fikricha,
o‘quvchi hayotining oltinchi yili kuchni, jumladan, tezlikkuch qobiliyatlari hamda
harakatlar tezkorligini tarbiyalashning sensitiv davri hisoblanadi . Olti yoshda
mazkur sifatlarni shiddat bilan rivojlantirish qobiliyati saqlanib qoladi va umumiy
chidamlilikni tarbiyalash imkoniyatlari paydo bo‘ladi . 5-6 yoshli o‘quvchilarda
kuch, chidamlilik, egiluvchanlik, makonda maqsadida mo‘ljal olish qobiliyatlari)
bo‘yicha yetti yoshli o‘g‘il o‘quvchilar shu yoshdagi qizlardan o‘zib keta boshlaydi.
Biroq harakatlarni muvofiqlash qobiliyatlarining ko‘pgina ko‘rsatkichlari bo‘yicha
o‘g‘il o‘quvchilarning yaqqol ustunligi faqat 13-14 yoshlarga kelib ko‘zga
tashlanadi.
В.М. Zuyev tadqiqotlarida qo‘lga kiritgan ma’lumotlar muallifga turli jinsli
o‘quvchilarda asosiy o‘lchamlari bo‘yicha harakatlar aniqligining notekis va har xil
muddatli rivojlanishi bilan tavsiflanishi haqida xulosa chiqarish imkonini beradi.
Tajriba qizlarning besh va olti yoshlarda, o‘g‘il o‘quvchilarning esa yetti yoshga
kelib makoniy aniqlikqa oid topshiriqlarni bajarishda ustunroq ekanligini ko‘rsatdi.
Besh va olti yoshga o‘tgan o‘g‘il o‘quvchilarda harakatning vaqt o‘lchamini
takrorlash aniqligi o‘quvchi qizlarnikiga nisbatan yuqoriroq, yetti yoshli o‘g‘il
o‘quvchilar esa tengdosh qizlarga nisbatan topshiriqni yomonroq uddaladilar.
Qizlarning
barcha
yosh
guruhlarida
harakatning
dinamik
xususiyatini
takrorlash
aniqligi
o‘g‘il
o‘quvchilardagiga
karaganda
yuqoriroq.
Umumiy o‘rta ta’lim davrida jismoniy sifatlarning rivojlanish dinamikasiga
xos jinsiy tafovutlarni qayd etar ekanlar, olimlar mazkur tafovutlarning kattaliklari
hamda
ishonchliligi
xususidagi
savolga
uzil-kesil
javob
bermaydilar.
Ayrim tadqiqotchilar asosiy harakat sifatlarining rivojlanish darajasi bobida
o‘g‘il o‘quvchilarning qizlarga nisbatan ustunligi haqida fikr yuritib, o‘quvchilarga
jismoniy tarbiya jarayonida tabaqalashtirib yondashish zarurligini ta’kidlaydilar.
Boshqalari yetti yoshgacha o‘g‘il o‘quvchilar va qizlarning jismoniy
sifatlari rivojlanish darajasidagi farq u qadar jiddiy emas, uni jismoniy tarbiya
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
371
https://universalpublishings.com
vositalarini tanlashda e’tiborga olish shart emas, deb hisoblaydilar va o‘quvchilar
jismoniy tarbiyasiga ularning jinsidan kelib chiqib turlicha yondashish maqsadga
muvofiqligini
ko‘rsatadilar.
Ko‘pgina mualliflar maktab yoshdagi o‘quvchilarda alohida harakat
sifatlarining namoyon bo‘lish darajasida muayyan ritm mavjudligini aniqlaganlar.
Harakatlarning eng yuqori darajadagi muvofiqligi kunduz kuni kuzatilgan.
Mushaklarning ishchanlik qobiliyati bahorda orta borib iyunda maksimal
qiymatgacha yetadi, ayni vaqtda jismoniy rivojlanish sur’atlari ham tezlashadi.
Bunday qonuniyat Rossiyaning barcha iqlimiy mintaqalari uchun xosdir.
Olimlar noqulay iqlim sharoitlari o‘quvchilarning jismoniy sifatlari
rivojlanishiga salbiy tasir ko‘rsatishini qayd etadilar . O‘quvchilarning alohida
harakat qobiliyatlari rivojiga sensitiv davrlarni e’tiborga olgan holda aksentli ta’sir
ko‘rsatishning ulkan imkoniyatlari tajriba yordamida tasdiqlangan . Bu
qobiliyatlar shu yosh uchun yetakchi jismoniy sifatlarni rivojlantirishga qaratilgan
bo‘lib, ular faqat darajani ko‘tarishgagina imkon bermay, boshqalarining
to‘laqonli,
har
tomonlama
shakllanishini
ta’minlaydi.
Boshlang‘ich
sinf
o‘quvchilarda
chidamlilikni
tarbiyalashda
jismoniy
yuklamalarning tuzilishini tatbiq etar ekan, olti yoshda bir tomondan chidamlilik
bilan jismoniy ishchanlik qobiliyati orasida, ikkinchi tomondan tezkorlik, tezlikkuch
sifatlari va chaqqonlik orasida aloqadorlik hamda o‘zaro bir-birini taqozo etish
munosabatlari mavjud ekanligini, ular ko‘p hollarda juda ahamiyatli
ekanligini aniqladi. Buni, ehtimol, alohida harakat qobiliyatlarining rivojlanish
jarayonidagi o‘zaro aloqadorligi asosida yotuvchi turli mashqlar va harakatlarni
bajarish vaqtida ro‘y beradigan inson organizmidagi o‘zgarishlar umumiyligi bilan
tushuntirish mumkindir.
Yetti yoshga kelib, jismoniy qobiliyatlarning rivojlanishida miqdorning va
aloqadorlik darajasining kamayishiga moyillik kuzatiladi. Kuch, tezkorlik,
chidamlilik, chaqqonlikni faol rivojlantirishni bu davrda jismoniy tarbiya
jarayonidagi eng muhim maqsadlardan biri deb hisoblaydilar, chunki mazkur yosh
davrida o‘quvchilar endi murakkab harakat faoliyatlarini bajara oladilar.
Asosiy harakat turlari bo‘yicha ko‘nikmalarning shakllanish tezligi va
mustahkamligi eng avvalo jismoniy sifatlarning rivojlanish darajasiga bog‘liqdir.
Shuningdek, jismoniy tarbiya bilan shug‘ullanmaydigan maktab o‘quvchilarda
harakat sifatlari ko‘rsatkichlariga irsiy ta’sirotlar o‘lchami xuddi tananing barcha
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
372
https://universalpublishings.com
o‘lchamlari kattaliklariga (uzunligi va og‘irligi) bo‘lgani kabi yuqori darajadadir.
Muntazam ravishda jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanib turuvchi o‘quvchilar
orasida o‘sha dastur asosida o‘tkazilgan tadqiqot harakat sifatlarining namoyon
bo‘lishiga irsiy ta’sirotlar darajasining pastligini ko‘rsatdi. Kichik maktab yoshidagi
o‘quvchilar jismoniy tarbiyasi bo‘yicha turli adabiyotlarda o‘quvchilarning jismoniy
va harakat tayyorgarligi jarayoni mazmuni bir xil talqin etilmaydi.
Masalan, darsliklarida harakat faoliyatlarini shakllantirish bilan birga jismoniy
sifatlar: chaqqonlik (shu jumladan, harakatlarni muvofiqlash qobiliyatlari), umumiy
chidamlilik, tezlik-kuch sifatlari, shuningdek, muvozanat saqlash qobiliyatini
rivojlantirish zaruriyati qayd etiladi. O‘quv qo‘llanmasida kuch, chidamlilik,
egiluvchanlik, chaqqonlik, tezkorlik kabi jismoniy sifatlarni muvozanatni saqlash
qobiliyatini
alohida
ajratgan
holda
rivojlantirish
zarurati
xususida
so‘z
boradi
.
Shuni qayd qilish kerakki, amaliyotchi xodim uchun muayyan usuliy
tavsiyalar, tadqiqotlarda o‘rnatilgan o‘quchilarning asosiy harakatlari shakllanishi
hamda jismoniy sifatlarining rivojlanishiga oid yosh xususiyatlariga asoslangan
yetarli miqdordagi ilmiy-usuliy adabiyotlar va dasturlar mavjud emas. Shunga
ko‘ra, bizningcha, jismoniy tarbiyaning asosiy tamoyillaridan biri – jismoniy
tarbiya yo‘nalishlarining yoshga adekvatligi tamoyili – mazkur jarayonning
ustuvor yo‘nalishini uning turli bosqichlarida insonning yoshga muvofiq
rivojlanish tendensiyalariga mos ravishda o‘zgartirishga majbur qiladigan tamoyil
yetarlicha
amalga
oshmaydi.
Ta’lim muassasalaridagi o‘qitish va tarbiyaga oid mavjud dasturlar tahlili
o‘quvchilar bilan kun tartibida o‘tkaziladigan jismoniy tadbirlarning bosh vazifasi
asosiy harakatlarning shakllanishi ekanligidan dalolat beradi. Mazkur maqsadni
ro‘yobga chiqarish uchun ularda, odatda, jismoniy mashqlar va harakatli
o‘yinlardan iborat bo‘lgan keng qamrovli o‘quv materiali taqdim etilgan.
Ayni vaqtda ta’lim muassasasidagi jismoniy tarbiya vazifalarida kichik
yoshlardan boshlab jismoniy sifatlarni maqsadli yo‘naltirish zarurati to‘g‘risidagi
mulohazalarning yo‘qligi e’tiborni tortadi. Faqat tayyorlov guruhi uchun dasturda
chaqqonlik, tezkorlik, chidamlilik va kuchni takomillashtirishning maqsadga
muvofiqligi haqidagi muayan eslatma paydo bo‘ladi. Mutaxassislarning
ta’kidlashicha, kichik maktab yoshida saralashning prognostik shakli muayan
murakkabliklarni yuzaga keltiradi. Yetti yoshli o‘quvchilarda harakat sifatlari
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
373
https://universalpublishings.com
darajasini bevosita testlash noaniq natija beradi, chunki bu natija mazkur sifatning
mavjud imkoniyatlari bilan bog‘liqmi, yoki uning yoshga bog‘liq holda shakllanish
sur’atlari – tezlashgan yohud sekinlashgan sur’atiga xos xususiyatlargami, aniq
emas . Adabiyotlarda maktabgacha umumta’lim maktablarning boshlag‘ich ta’lim
davrida harakat amallariga o‘rgatish va jismoniy sifatlarni majmuali rivojlantirish
bo‘yicha yetarli miqdordagi tadqiqotlar mavjud emas.
Foydanilgan adabiyotlar ro’yxati
1.
Sirojev Shoxrux. (2023). BEHAVIORAL CHARACTERISTICS,
PRINCIPLES AND WORKING METHODS OF COACHES. American Journal Of
Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 50–60.
2.
Shoxrux,
S.
(2023).
VOLEYBOLDA
OTISH
TEZLIGI
TUSHUNCHASI VA AHAMIYATI. Новости образования: исследование в XXI
веке, 1(11), 913-917.
3.
Sirojev, S. (2023). THE CONCEPT AND İMPORTANCE OF
SHOOTİNG SPEED İN VOLLEYBALL. Modern Science and Research, 2(9), 187-
191.
4.
Sirojev Shoxrux. (2023). THE CONNECTION BETWEEN SPORTS
AND LOGIC. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11),
97–106.
5.
Sirojev
Shoxrux.
(2023).
APPLICATIONS
OF
SPORT
PSYCHOLOGY IN THE WORLD. American Journal Of Social Sciences And
Humanity Research, 3(11), 107–120.
6.
Sirojev, S. (2023). TEACHING ACTIVITIES AND PHILOSOPHY IN
PHYSICAL EDUCATION AND SPORTS. Modern Science and Research, 2(10),
235–243.
7.
Sirojev Shoxrux. (2023). THE IMPORTANCE OF MUTUAL
RESPECT AND KINDNESS IN SPORTS. American Journal Of Social Sciences
And Humanity Research, 3(12), 215–225.
8.
Sirojev, S. (2024). EFFECTS OF SOCIAL PHOBIA ON SPORTS.
Modern Science and Research, 3(1), 318–326.
9.
Sirojev Shoxrux. (2023). STUDYING SPORTS PSYCHOLOGY.
American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 176–188.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
374
https://universalpublishings.com
10.
Sirojev , S. (2024). EFFECTS OF WARM-UP AND STRETCHING
EXERCISES ON PROPRIOCEPTION AND BALANCE. Modern Science and
Research, 3(2), 353–361.
11.
Fayzullo o’g’li, S. S. (2023). YEVROPA ITTIFOQI VA
SPORT. International journal of scientific researchers, 2(2), 7-16.
12.
Sirojev, S. (2024). SPORTS MASSAGE. International Bulletin of
Engineering and Technology, 4(3), 84-88.
13.
Sirojev, S. (2024). SOCIOLOGY OF DISABILITY AND
SPORTS. Modern Science and Research, 3(2), 544-552.
14.
Sirojev, S. (2024). THE ROLE OF PHYSICAL QUALITIES AND
ACTION GAMES IN THE TRAINING OF YOUNG VOLLEYBALL
PLAYERS. Modern Science and Research, 3(2), 536-543.
15.
Sirojev, S. (2024). PEOPLE'S ACTION GAMES FOR THE
DEVELOPMENT OF PHYSICAL QUALITIES OF 11-12-YEAR-OLD
CHILDREN. Modern Science and Research, 3(2), 528-535.
16.
Sirojev, S. (2024). THE IMPORTANCE OF THE QUALITY OF THE
BALL IN THE GAME OF VOLLEYBALL. Modern Science and Research, 3(2),
521-527.
17.
Fayzullo o’g’li, S. S. (2023). YEVROPA ITTIFOQI VA SPORT.
International journal of scientific researchers, 2(2), 7-16.
18.
Nuriddinov, A. (2023). THE ROLE OF FAIR PLAY IN PHYSICAL
EDUCATION. Modern Science and Research, 2(10), 244–250. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24327
19.
Nuriddinov, A., Sayfiyev, H., & Sirojev, S. . (2023). WHY
FOOTBALL IS THE FIRST SPORT THAT COMES TO MIND TODAY. Modern
Science
and
Research,
2(9),
200–203.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24104
20.
Akhrorjon Nuriddinov. (2023). A STUDY OF THE AGGRESSIVE
STATUS OF FOOTBALL FANS. American Journal Of Social Sciences And
Humanity
Research,
3(11),
73–80.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-10
21.
Ayubovna, S. M. (2023). Physical education lessons in the process of
umumpedagogik
methods.
TECHNICAL
SCIENCE
RESEARCH
IN
UZBEKISTAN
,
1
(5), 345-354.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
375
https://universalpublishings.com
22.
Ayubovna, S. M. (2023). Physical downloads and the rest of fulfilling
exercise
mutual
dependence.
TECHNICAL
SCIENCE
RESEARCH
IN
UZBEKISTAN
,
1
(5), 394-409.
23.
Ayubovna, S. M. (2024). Principles and models of physical
education.
Multidisciplinary Journal of Science and Technology
,
4
(3), 149-156.
24.
Saidova Mahbuba Ayubovna. (2023). Physical attributes (capabilities)
of development of the main legality.
Research Journal of Trauma and Disability
Studies
,
2
(12),
373–380.
Retrieved
from
http://journals.academiczone.net/index.php/rjtds/article/view/1712
25.
Ayubovna, S. M. (2023). Jismoniy tarbiyaning vositalariga va jismoniy
mashqlar
xarakteristikasi.
TECHNICAL
SCIENCE
RESEARCH
IN
UZBEKISTAN, 1 (5), 370–378.
26.
Ayubovna, S. M. (2024). Gimnаstikаning-tа’limni rivojlаntiruvchi
turlаri." XXI ASRDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR, FAN VA TAʼLIM
TARAQQIYOTIDAGI DOLZARB MUAMMOLAR" Nomli Respublika Ilmiy-
Amaliy Konferensiyasi, 2 (1), 100–107.
27.
Ayubovna, S. M. (2024). Gimnаstikа sport turining turlаri va
tаsniflаshi.".
XXI ASRDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR, FAN VA TAʼLIM
TARAQQIYOTIDAGI DOLZARB MUAMMOLAR" nomli respublika ilmiy-amaliy
konferensiyasi
,
2
(1), 108-115.
28.
Saidova Mahbuba Ayubovna. (2023). The pedagogical category of
physical exercise. Spatial exercises.
Research Journal of Trauma and Disability
Studies
,
2
(12),
509–518.
Retrieved
from
http://journals.academiczone.net/index.php/rjtds/article/view/1774
29.
Sayfiev, H. X. (2023). The Place of Gymnastics in A Person’s Life and
the Terms Used in Training.
American Journal of Public Diplomacy and
International Studies (2993-2157)
,
1
(9), 353-359.
30.
Xayrullayevich, S. H. (2023). РАЗВИТИЕ ДВИЖИТЕЛЬНЫХ
НАВЫКОВ
ДЕТЕЙ
МЛАДШЕГО
ВОЗРАСТА
С
ПОМОЩЬЮ
СПОРТИВНОЙ ГИМНАСТИКИ ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ ПРОБЛЕМА КАК
ИЗ.
TECHNICAL SCIENCE RESEARCH IN UZBEKISTAN
,
1
(5), 457-464.
31.
Xayrullayevich, S. H. (2023). Methods and methods of teaching sports
gymnastics in young boles.
American Journal of Public Diplomacy and
International Studies (2993-2157)
,
1
(10), 453-459.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
376
https://universalpublishings.com
32.
Xayrullayevich, S. H. (2023). Acrobat exercise and sports gimnastika
sessions through the power of development method.
American Journal of Public
Diplomacy and International Studies (2993-2157)
,
1
(10), 460-467.
33.
Xayrulloyevich, S. H. (2024). Gimnastika zallardagi talablar va
jihozlar." XXI ASRDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR, FAN VA
TAʼLIM TARAQQIYOTIDAGI DOLZARB MUAMMOLAR" Nomli Respublika
Ilmiy-Amaliy Konferensiyasi, 2 (1), 125–132.
34.
Yarasheva, D. (2024). SPONSORSHIP RELATIONSHIPS IN
SPORTS MARKETING. Modern Science and Research, 3(2), 337–345. Retrieved
from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29029
35.
.Dilnoza, Y. (2023). FOCUS ON AEROBIC (LI) TYPE OF MOTOR
ACTIVITY BASED ON FITNESS PROGRAMS. American Journal Of Social
Sciences And Humanity Research, 3(11), 81-90.
36.
Yarasheva Dilnoza. (2023). METHODS OF ORGANIZING NON-
TRADITIONAL FITNESS CLASSES. American Journal Of Social Sciences And
Humanity
Research,
3(11),
61–72.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-09
37.
Yarashova, D. (2023). THE IMPACT OF PLAYING SPORTS IN
EARLY CHILDHOOD ON SOCIAL DEVELOPMENT. Modern Science and
Research, 2(10), 230–234. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-
research/article/view/24325
38.
Yarasheva, D. (2024). GANDBOLDA TO’PNI QO’LLASH
TEXNIKALARI.
PEDAGOG
,
7
(5), 13-20.
39.
Yarasheva Dilnoza, . (2024). BODY HYDRATION OF FEMALE
HANDBALL PLAYERS DURING THE GAME STATUS.
American Journal Of
Social
Sciences
And
Humanity
Research
,
4
(04),
07–14.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume04Issue04-02
40.
Dilnoza,
Y.
(2024).
MASHG’ULOT
JARAYONIDA
GANDBOLCHINING
FUNKSIONAL
HOLATINI
O’RGANISH.
PEDAGOG
,
7
(6), 39-46.
41.
Xayrulloyevich, S. H. (2024). Gimnastikada himoya yordаm bеrish vа
o’zini o’zi strахоvkа (himoya) qilish, jаrоhаtlаnishni оldini оlish chоrаlаri sifаtidа."
XXI ASRDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR, FAN VA TAʼLIM
TARAQQIYOTIDAGI DOLZARB MUAMMOLAR" Nomli Respublika Ilmiy-
Amaliy Konferensiyasi, 2 (1), 116–124.
XXI ASRDA INNOVATSION
TEXNOLOGIYALAR, FAN VA TAʼLIM TARAQQIYOTIDAGI DOLZARB
MUAMMOLAR" Nomli Respublika Ilmiy-Amaliy Konferensiyasi
,
2
(1), 116-124.
42.
МЕДИЦИНА, ПЕДАГОГИКА И ТЕХНОЛОГИЯ:
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
Researchbib Impact factor: 11.79/2023
SJIF 2024 = 5.444
Том 2, Выпуск 9, 30 Сентябрь
377
https://universalpublishings.com
43.
Xayrullayevich, S. H. (2023). Use of Acrobatic Exercises and Their
Terms In The Process of Teaching Gymnastics. Intersections of Faith and Culture:
American Journal of Religious and Cultural Studies (2993-2599), 1 (9), 80–86.
44.
Sayfiyev, H. (2023). PEDAGOGICAL INSTRUCTIONS AND
METHODS
OF
CONDUCTING
EXERCISES
IN
A
GYMNASTICS
LESSON.
Modern Science and Research
,
2
(10), 255–259. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24329
45.
Akhrorjon Nuriddinov. (2023). USE OF DIGITAL SPORTS
TECHNOLOGIES IN SPORTS TELEVISION. American Journal Of Social
Sciences
And
Humanity
Research,
3(11),
208–219.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-22
46.
Akhrorjon Nuriddinov. (2023). PHYSICAL ACTIVITY, HEALTH
AND ENVIRONMENT. American Journal Of Social Sciences And Humanity
Research, 3(12), 189–200. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-25
47.
Akhrorjon Nuriddinov. (2023). MANAGING THE PROCESS OF
TALENT DEVELOPMENT IN SPORTS ANATASIA. American Journal Of Social
Sciences
And
Humanity
Research,
3(11),
121–132.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-15
48.
Nuriddinov, A. (2024). THE CONNECTION BETWEEN SPORT
AND PHILOSOPHY. Modern Science and Research, 3(1), 308–317. Retrieved
from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28042
49.
.Bahodir o‘g‘li, N. A. (2023). YEVROPA MAMLAKATLARIDA
YUQORI MALAKALI FUTBOLCHI VA MURABBIYLARNI TEXNIK TAKTIK
HARAKATLARINI TADBIQ QILISH METODIKASI. THEORY AND
ANALYTICAL ASPECTS OF RECENT RESEARCH, 2(14), 187-189.
50.
Bahodir o'g'li, N. A. (2023). JISMONIY TARBIYADA FAIR
PLAYNING O ‘RNI.
51.
Nuriddinov, A. (2023). KARL MARX AND THE THOUGHTS OF
CLASS THEORY ON SPORTS CULTURE. MODERN SCIENCE AND
RESEARCH, 2(12), 249–258. https://doi.org/10.5281/zenodo.10320828
52.
Nuriddinov, A. (2024). THE CONNECTION BETWEEN SPORT
AND PHILOSOPHY. MODERN SCIENCE AND RESEARCH, 3(1), 308–317.
https://doi.org/10.5281/zenodo.10501012
53.
Bahodir o'g'li, N. A. (2023). NIMA UCHUN FUTBOL BUGUNGI
KUNDA SPORT DEB ATALGANIDA BIRINCHI NAVBATDA AQLGA
KELADI.
