“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
505
ЦИТОЛОГИК ТАҲЛИЛЛАР БЎЙИЧА ПЕРИИМПЛАНТИТЛАРНИ
КОМПЛЕКС ДАВОЛАШНИ ҚИЁСИЙ БАҲОЛАШ
Шодиев Саъдулла Самехжанович
Самарканд давлат тиббиёт университети Юз-жағ жарроҳлиги кафедраси
Мавлонов Азамат Содикжонович
Самарканд давлат тиббиёт университети Стоматология факультети 5-курс
талабаси
Ражабов Бекзод Муроджонович
Самарканд давлат тиббиёт университети Стоматология факультети 5-курс
талабаси
Аннотация.
Стоматологик имплантация ўтказилган 66 нафар пациентлар
текширишларга жалб қилинган. Асосий гурух пациентларига комплекс
давода озонотерапия махаллий қўлланилган. Сўлакда нейтрофил лейкоцитлар
ва эпителиал хужайралар цитологик текширилган. Озонотерапия қўлланилган
асоссий гурухда сўлакда нейтрофил лейкоцитлар ва эпителиал хужайралар
кескин камайиб мейёр кўрсаткичларига яқинлашганлиги қайд этилган.
Калит сўзлар.
Перимплантит, сўлак цитологияси, нейтрофил
лейкоцитлар, эпителиал хужайралар.
СРАВНИТЕЛЬНАЯ ОЦЕНКА КОМПЛЕКСНОГО ЛЕЧЕНИЯ
ПЕРИИМПЛАНТИТОВ ПО ДАННЫМ ЦИТОЛОГИЧЕСКИХ
ИССЛЕДОВАНИЙ
Шодиев Саъдулла Самехжанович
Самаркандский государственный медицинский университет, кафедра
Челюстно-лицевой хирургии
Мавлонов Азамат Содикжонович
Студент 5-курс Стоматологического факультета, Самаркандский
государственный медицинский университет
Ражабов Бекзод Муроджонович
Студент 5-курс Стоматологического факультета, Самаркандский
государственный медицинский университет
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
506
Аннотация.
К исследованию привлечены 66 пациентов которым была
проведена стоматологическая имплантация. Основной группе в комплексное
лечение было включено озонотерапия местно.
Проводили
цитологическое
исследование
нейтрофильных лейкоцитов и эпителиальных клеток в слюне.
Отмечено что, в основной группе после озонотерапии резко уменьшилось
содержание нейтрофильных лейкоцитов и эпителиальных клеток в слюне
приближаясь к показателям нормы.
Ключевые слова:
перимплантит, цитология слюны, нейтрофильные
лейкоциты, эпителиальные клетки.
COMPARATIVE EVALUATION OF COMPLEX TREATMENT OF PERI-
IMPLANTITIS ACCORDING TO CYTOLOGICAL STUDIES
Shodiev Sadulla Samekhjanovich
Samarkand State Medical University, department of Maxillofacial Surgery
Mavlonov Azamat Sodikjonovich
Student 5
th
year of the Faculty of Dentistry, Samarkand State Medical University
Rajabov Bekzod Murodjonovich
Student 5
th
year of the Faculty of Dentistry, Samarkand State Medical University
Abstract.
The study involved 66 patients who underwent dental implantation.
In the main group, local ozone therapy was included in the complex treatment. A
cytological study of neutrophilic leukocytes and epithelial cells in saliva was
performed. It was noted that in the main group after ozone therapy, the content of
neutrophilic leukocytes and epithelial cells in saliva sharply decreased, approaching
normal levels.
Key words:
perimplantitis, saliva cytology, neutrophilic leukocytes, epithelial
cells.
Tish implantologiyasining muvaffaqiyatlariga qaramay, implantni tushib
qolishiga olib keladigan operatsiyadan keyingi asoratlarning juda katta foizi (10%
dan 18% gacha) mavjud. Bu travma, yaradagi shikastlanishlar va aseptik
yallig'lanish (peri-implantit) bilan bog'liq, shuning uchun ularning oldini olish tibbiy
jihatdan muhim - ijtimoiy vazifa xisoblanadi. Qayta tiklash tibbiyotining ustuvor va
istiqbolli yo'nalishi bo’lib-sog'lom va bemor odamning funktsional zaxiralarini
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
507
oshiradigan yangi texnologiyalarni ishlab chiqish, bemorlarni reabilitatsiya qilishda
muhim ahamiyatga ega (Panin A.M., Ivanov S.Yu., 2002).
Shu maqsadda so'nggi yillarda implantlarni mustahkamlashga hissa
qo'shadigan regeneratsiya va reparativ jarayonlarni kuchaytirishga qaratilgan
nofarmakologik usullar keng qo'llanilmoqda, ayniqsa operatsiyadan keyingi erta
davrda (Korchajkina I.B., 2002; Orexova L.Yu., 1997). Ozonoterapiya
yallig'lanishga qarshi va shishga qarshi ta'sirga ega, operatsiya qilingan to'qimalarda
mikrosirkulyatsiyani normallantiradi, qon tomir devorining o'tkazuvchanligini
pasaytiradi, metabolik jarayonlarni va tananing immun funktsiyalarini
rag'batlantiradi, qon va to'qimalarda kislorod miqdorini oshiradi, neyrotrop va
analjezik ta'sirga ega, xamda suyakdagi reparatsion jarayonlarni rag'batlantirib
metabolizmni yaxshilaydi.
Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda, ozon terapiyasi va sikloferon
immunomodulyatori yordamida patologik jarayonni tezroq va samaraliroq bartaraf
etishga yordam beradigan va shu bilan ortopedik davo muddatini qisqartiradigan
davo usuli dolzarb xisoblanadi.
Materiallar va uslublar. Tadqiqot maqsadlariga muvofiq barcha bemorlar 2
guruhga randomizatsiyalangan: asosiy va nazorat. Asosiy guruhga operatsiyadan
keyingi davrda 2-kundan boshlab mahalliy ozon terapiyasi qo’llanilgan 33 nafar
bemor kirdi.
Nazorat guruhiga tish implantatsiyasi operatsiyasidan keyingi 2 kundan
boshlab an'anaviy davolash-profilaktika kompleksi bilan davolangan, operatsiya
maydonini antiseptik eritmalar (xlorheksidin, vodorod periks, furatsilin), bilan
ishlov berilgan, ko’rsatmaga ko’ra analgetiklar va antibiotiklar bilan davolashni o'z
ichiga olgan 33 bemor kirgan. Operatsiyadan keyingi erta davrni kechishini barcha
bemorlarda operatsiyadan keyingi ikkinchi kundan boshlab, so'ngra operatsiyadan
keyingi 6-7, 9-10 va 12-kunlarda baholandi.
Shuni ta'kidlash kerakki, ozon terapiyasini barcha bemorlar yaxshi
ko’tardi, birorta ham bemorda protsedura davomida, va keyingi davrlarda klinik
holat yomonlashmadi. Ozon terapiyasidan atigi 2-3 kundan keyin, bemorlarning
ko'pchiligida jarrohlik sohasidagi og'riqlaar kamaydi va og'iz bo'shlig'ida
operatsiyadan keyingi nohush holatlar sezilarli darajada kamaydi. Va 5-6 kundan
so'ng, asosiy guruhdagi bemorlarda nazorat guruhiga nisbatan, mahalliy va
umumiy yallig'lanish belgilarining ishonchli pasayishi kuzatildi.
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
508
Ushbu davrda asosiy guruhda og'riqning namoyon bo'lishi bemorlarning
atigi 30 %, taqqoslash guruhida esa 62 % bo’ldi, shilliq qavatning shishishi va
giperemiyasi mos ravishda 23 va 21 % da, taqqoslash guruhida esa 51 va 46 %
da qayd etilgan, choklar chiziqlaridagi fibrinoz karash 25% holatda (qiyoslash
guruhida - 42%), mahalliy harorat - 12% holatda (taqqoslash guruhida - 32%),
subfebril tana harorati - 3% holatda (qiyoslash guruhida - 8% ), kattalashgan
limfa tugunlari - 3% (taqqoslash guruhida - 15%) bo’lgan.
Yallig'lanish jarayonining belgilarini ob'ektivlashtirish uchun biz amaliy
stomatologiyada ishlatiladigan yallig'lanishni baholashning eng oddiy va informativ
usuli sifatida so’lakni sitologik o'rgandik. So'lakdagi neytrofil leykotsitlar va
epiteliya hujayralari tarkibini miqdoriy baholaganda me'yorga nisbatan qiyosiy
guruhda 1 va 2 sinf periimplantitli bemorlarda so'lakdagi epiteliya hujayralari
sonining sezilarli darajada ko'payishi aniqlandi.
Goryaev kamerasida hisoblanganda
miqdoriy nisbatda ifodalangan so’lakdagi ularning miqdori sog'lom odamlarning
o'xshash ko'rsatkichlari bilan solishtirganda sezilarli darajada oshdi va mos ravishda
1,7 ± 0,1 ga nisbatan 4,25 ± 0,3 ni tashkil etdi ( 2,5 baravar ).
Epiteliy hujayralarining holatini baholash ular asosan etuk shaklda
(etilishning 6-bosqichi) - 85% hollarda va faqat 15% hollarda etilishning 5-bosqichi
aniqlanganligini ko'rsatdi, bu esa reaktiv yallig'lanishning mavjudligini ko'rsatadi
(Paraskevich JI.A., 2002; Robustova T.G., 1999; Askary EX., 1998; Misch S.E.,
1993). So’lakdagi leykotsitlar tarkibining miqdoriy tahlili shuni ko'rsatdiki,
operatsiyadan keyingi 2-kuni normaga nisbatan kuchaygan leykotsitoz bor edi.
So’lakdagi leykotsitlar miqdori (mg/l) me'yordan 3 baravar oshganligi aniqlandi -
2,9±0,2 ( me'yor 0,9±0,1).
Ozon terapiyasining 5-kunidan so'ng, epitelial hujayralari bilan baholangan
so’lakning sitologik ko'rinishi sog'lom odamlar darajasigacha tiklangani, nazorat
guruhida esa bu ko'rsatkichlar faqat bir oydan keyin normal qiymatlarga
yaqinlashganligi aniqlandi. Ozon terapiyasining 7-kunidan so'ng barcha bemorlarda
yallig'lanishning asosiy belgilari yo'qoldi.
Asosiy guruhdagi bemorlarning atigi 10 foizida jarrohlik sohasida engil
og'riqni bo’lgan, nazorat guruhida esa 25-40% holatda mahalliy yallig'lanishning
turli ko'rinishlari aniqlandi.
So’lakdagi leykotsitlarning miqdoriy tahlili shuni ko'rsatdiki, operatsiyadan
keyin normaga nisbatan kuchli leykotsitoz bor edi. Tish implantatsiyasidan keyingi
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
509
2-kuni 1 ml gingival suyuqlikdagi leykotsitlar soni (Goryaev kamerasining 1
kvadratida) normal qiymatlardan (0,9 ± 0) 3 baravar ko'proq 2,9 ± 0,3, 1 (p<0,01),
bu so’lakdagi epiteliya hujayralarining soni kabi, operatsiyadan keying to'qimalarda
yallig'lanish jarayonining mavjudligini ko'rsatadi.
Jadval 1
Tish implantatsiyasidan keyingi erta davrda bemorlarda 1 ml so’lakda
(Goryaev kamerasining 1 kvadratida) leykotsitlar sonining dinamikasi (M±t).
Tatqiqotlar davri
Guruhlar
Qiyosiy (n
:
=33)
Asosiy (n=33)
Norma
0,9±0,1
Davolashdan oldin
(operatsiyadan keyingi 2
kun)
2,9±0,3
р**
5-muolajadan keyin
(operatsiyadan keyingi 7-kun)
2,5±0,3
1,1±0,1
Reabilitatsiya kursidan so'ng
(operatsiyadan keyingi 12 kun)
1,7±0,2 р*
1,0±0,09 р*
Operatsiyadan 1 oy o'tgach
1,1±0,1 р*
1,0±0,1 р*
Eslatma: P - normaga nisbatan farqlarning ishonchliligi: *-< 0,05;** -< 0,01.
1-jadvaldagi ma'lumotlardan ko'rinib turibdiki, beshta ozon terapiyasi
muolajasidan so'ng, operatsiyadan keyingi dastlabki davrda bemorlarda leykotsitlar
soni sog'lom odamlardagi o'xshash ko'rsatkichlarga keskin kamaygan, taqqoslash
guruhida esa ularning normallashishi kuzatilgan. qiymatlar faqat bir oydan keyin
kuzatildi.
Operatsiyadan keyingi davrda asosiy guruhdagi bemorlarda yallig'lanish
jarayonini erta bartaraf etilishi asoratlarning yo'qligini ko'rsatadi. Bundan tashqari,
olingan natijalar yallig'lanish jarayonini tezda bartaraf etish uchun reabilitatsiya
kompleksiga
ozon
terapiyasi
va
sikloferondan
foydalangan
holda
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
510
kombinatsiyalangan davolash usulini ertaroq (operatsiyadan keyingi 2 kundan
boshlab) kiritish zarurligini ko'rsatadi. Tish implantatsiyasidan keyingi
reabilitatsiya tadbirlarini o'tkazishda to'qimalarning shikastlanishi va og'riq paydo
bo'lishi tufayli jarrohlik natijasida buzilgan og'iz bo'shlig'ining mahalliy qarshiligini
tuzatishga katta e'tibor berildi. Immunitetning pasayishi natijasida operatsiyadan
keyingi yallig'lanish asoratlari rivojlanishi uchun sharoitlar yaratiladi va
osteoregeneratsiyaning zaxira mexanizmlari ham kamayadi.
Stomatologiyada (va umuman jarrohlikda) ko'plab jarrohlik aralashuvlarda
immunitetni himoya qilishga katta ahamiyat beriladi, chunki qisqa muddatli
to'qimalarning shikastlanishi immunitet tizimining parametrlarida bir qator sezilarli
o'zgarishlarga olib keladi.
2-jadvalda
keltirilgan
ma'lumotlardan
kelib
chiqqan
holda,
periimplantitlarda patologik jarayonni to'xtatish uchun o'rtacha vaqt 5-6 kunni
tashkil etdi. An'anaviy davolash usuli bilan paradont yallig'lanish jarayoni faqat
7-8 kundan keyin to'xtatildi. Ozon terapiyasidan foydalangan terapiyaning
kombinatsiyalangan usulida samaradorlikning birinchi belgilari davolash
boshlanganidan keyin 2-3 kundayoq sezildi. Bizning tadqiqotlarimizda
periimplantitning turli shakllarida kombinatsiyalangan davolanish usulida
organizmning
mahalliy
reaktivligining
bir
qator
ko'rsatkichlari
yaxshilanganligini aniqladi. Masalan, 1 ml aralash so’jakdagi neytrofillarning
mutlaq tarkibining ko'rsatkichlari kombinatsiyalangan davolash usulida
periimplantitning turli shakllarida taqqoslash guruhidagi bemorlarga qaraganda
yuqori bo'lgan.
2-jadval
Asosiy va nazorat guruhidagi bemorlarda yallig'lanish jarayonini bartaraf etish
muddati kunlarda
Guruhlar
Bemorlar soni
O'rtacha sog’ayiish vaqti,
kunlarda
Asosiy
33
5-6
Nazorat
33
7-8
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
511
Jadvalda
periimplantitning
turli
shakllari
bo'lgan
bemorlarda
kombinatsiyalangan davolash usulida neytrofillar mutlaq miqdorining o'rtacha
ko'rsatkichlari ifodalangan.
Bemorlar
guruhlari
1 ml so’lakda Neytrofillarning absolut miqdori (мg/l)
1 kun
Р
4-5 kun
Р
8-10
kun
Р
Norma
asosiy
guruh
Qiyosiy
guruh
0.09±0.
01
0.29±0.
03
0.29±0.
03
<0.
05
<0.
05
0.17±0.
03
0.21±0.
02
<0.
05
<0.
05
0.11±0.
02
0.16±0.
03
<0.
05
<0.
05
An'anaviy davolanish bilan taqqoslangan guruhdagi bemorlarda neytrofil
ko'rsatkichlari normallashuvi sekinroq kechdi. 3-jadvaldan ko'rinib turibdiki,
bemorlarning asosiy guruhida neytrofillar parametrlarini normallashtirishda
sezilarli farq qayd etilgan. Ushbu ma'lumotlar periimplant suyuqlik va so’lakning
gistologik tekshiruvi natijalari bilan tasdiqlangan.
So'lak va periimplant suyuqlikdagi o'rganilayotgan elementlarning tarkibini
me'yorga nisbatan qiyosiy baholaganda periimplantitli bemorlarda og'iz
suyuqligidagi epiteliya hujayralari sonining sezilarli darajada ko'payishi aniqlandi.
Shu bilan birga, 1-sinf periimplantit bilan og'rigan bemorlarda sog'lom odamlar
bilan solishtirganda, so’lakdagi epiteliy hujayralarining tarkibi 3 baravar yuqori -
5,1 ± 0,9 va 1,7 ± 0,1 (p <0,001) bo’lib, periimplant suyuqlik - 4,8±0,5 Gingival
suyuqlik bilan solishtirganda -1,6±0,3 (p<0,001) bo’ldi.
3-jadval
Kombinatsiyalangan davolashda bemorlarning 1 ml stimullanmagan so’lagida
neytrofillar miqdorining dinamikasi mg/l
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
512
2-sinf periimplantit bilan og'rigan bemorlarda, epiteliy hujayralari soni sog'lom
odamlarda milk suyuqligi bilan solishtirganda - 1,6±0,3 (p<0,001), – so’lakda - 4,9
± 0,3 va 1,7 ± 0,1 (p < 0,001), periimplant suyuqlikda - 4,1 ± 0,2 dan oshsa-da,
ammo bu holatda farqlar kasallikning engil holatlariga (1-sinf) qaraganda kamroq
bo'ldi, bu organizmning yallig'lanish jarayoniga javoban himoya reaksiyasi
shakllanishidan dalolat beradi. (Robustova T.G., 1999; Paraskevich L.A., 2002).
Bundan tashqari, sog'lom odamlar bilan solishtirganda, peri-implantit bilan og'rigan
bemorlarda epiteliya hujayralarining etilish bosqichlarida farqlar aniqlandi. Odatda,
sog'lom odamlarning 97 % sitologik tekshiruv amalda etuk epiteliya hujayralarini
aniqlanadi va faqat 3% hollarda etuk bo’lmagan shakllar aniqlanadi. Periimplantit
bilan og'rigan bemorlarda etuk bo’lmagan hujayra shakllarining ko'payishi qayd
etilgan.
4-jadval
So’lakdagi epiteliy hujayralari sonining peri-implantit sinflari bo'yicha dinamikasi
mg/l
O'rganilgan
guruhlar,
tadqiqot davri
Taqqoslanadigan
asosiy
1 sinf
2 sinf
1. sinf
2 sinf
Norma (milk
suyuqligi)
1,7±0,1
Davolashdan
oldin
(boshlang'ich)
5,1±0,9
РІ**
4,9±0
,3
Р1**
5,1±0,9
РІ**
4,9±0,
3 р1**
5-6 protseduradan
keyin
3,6±0
,4
р2*'
3,4±0
,2
Р1**,
Р2*
1,8±0,2
Р2***
2,0±0,
4
Р2**
Davolanishdan
keyin
2,4±0
,4
Р1*
Р2**
2,5±0
,3
Р1*
Р2**
1,8±0,4
Р2**
1,9±0,
4
Р2**
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
513
1 oydan keyin
1,9±0
,4
Р2**
1,9±0
,3
Р2**
І,7±0,3
Р2**
1,7±0,
4
Р2**
Eslatma: P1 - normaga nisbatan farqlarning ahamiyati; R2 - va oldingi
farqlarning ishonchliligi davolashdan keyin; P< - *-0,05;**- 0,01;
1-sinf periimplantit bilan og'rigan bemorlarda davolash kursining ta'siri
ostida, ham asosiy, ham taqqoslash guruhlarida, so’lakda va periimplant
5-jadval
So’lakdagi leykotsitlar sonining dinamikasi mg/l (M±t)
O'rganilgan
guruhlar, tadqiqot
davri
Taqqoslanadigan
Asosiy
1 sinf
2 sinf
1. sinf
2 sinf
Norma
0,9±0,1
Davolashdan
oldin
(boshlang'ich)
3,1±0,
4 pj**
3.2±
0,5
3,1±0,
4
3,2±0,5
5-6
protseduradan
keyin
2,4±0,
4
Р1*,Р2
*
2,8±0,2 y±o
s
2
PI * Р9* '
ь
1,2±0,2
P2**
Davolanishd
an
keyin
1,8±0,
3
Р1*,Р2
**
1,9±
0,2
Р1*,
Р2**
1,0±0,
1
Р2***
1,0±0,1
P2***
1 oydan keyin
1,1±0,
2
Р9***
1,2±
0,2
Р2**
*
0,9±0,
1
Р2***
Eslatma■ P1 - normaga nisbatan farqlarning ishonchliligi; R2 - oldingi va
keyingi farqlarning ahamiyati davolash; P<-*- 0,05; ** - 0,01; *** - 0,001.
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
514
suyuqlikdagi epiteliya hujayralari va leykotsitlarning miqdoriy va sifat belgilari
sog'lomlar darajasigacha tiklandi. 2-sinf periimplantit bilan og'rigan bemorlarda
ozon terapiyasi kursi, xuddi 1-sinfdagi bemorlarda bo'lgani kabi, so’lak va
periimplant suyuqlikdagi sitologik ko’rinishni fiziologik me'yorlar darajasiga olib
keldi. Bemorlarning taqqoslash guruhida, epiteliy hujayralari va leykotsitlar soni
sezilarli darajada kamaygan bo'lsa-da (p <0,05), ammo ularning ko'rsatkichlari
asosiy guruhga qaraganda 2 baravar yuqori edi.
Shunday
qilib,
olingan
natijalar
shuni
ko'rsatadiki,
sikloferon
immunomodulyatori bilan birgalikda ozon terapiyasi yallig'lanishga qarshi ta'sirga
ega, ozon terapiyasining ishlab chiqilgan usuli 1 va 2 sinf periimplantitining oldini
olish uchun patogenetik asoslangan va yuqori samarali davolash usuli hisoblanadi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.
Мусурманов Ф.И. Случай перфорации дна гайморовой пазухи с двух
сторон в области 26 и 15 зубов /Ф.И. Мусурманов., С.С. Шодиев // Вестник
науки и образования.2020.- №20 (98).Част 1.С.66-69.
2. Элназаров А.Т. Экспериментальное применение ксенотрансплантата при
операции синуслифтинг/ А.Т. Элназаров., С.С. Шадиев// Достижения науки и
образования, №12(53) 2019. Россия. Стр.114-118.
3.
Shodiev S.S. Мethod of plasty of the lateral wall of themaxillary sins in sinus
lifting/ Shodiev S.S., K.D. Olimjonovna //Science and innovation international
scientific journal V.1. (D3).2022.-Р. 189-192 SCINCE AND INNOVATION
4. Ismatov F.A. Analysis of the study of dental and general health of university
students in Samarkand/ Ismatov F.A. Shodiev S.S., Musurmanov F.I. // Journal of
Biomedicine and Practice.2020. – №. 6. – P. 34-39.
5.
Shodiyev S.S. Сomparative evaluation of the use of various materials after
tooth extraction in the preimplantation period /S.S. Shodiyev, B. Kodirova //
International Bulletin of Medical Sciences and Clinical Research №3. (2)-Р. 23-27.
6. Шодиев С.С. Эффективность применения отвара аниса при лечении
периимплантитов/ С.С. Шодиев, Ф.А. Исматов, Д.Б. Нарзиева, Н.О.
Тухтамишев, Б.С. Ахмедов. Достижения науки и образования, №11(52).-2019.
-С.-99-103.
7.
Шадиев С.С. Совершенствование процесса подготовки преподавателей
технических дисциплин с учётом требований современной системы
образования /СС Шадиев //Молодой ученый. 2015.-С.-1075-1078.
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
515
8.
Мусурманов Ф.И. Микробиологическая оценка эффективности
фитотерапии при флегмонах челюстно-лицевой области/ Ф.И. Мусурманов,
С.С. Шодиев// Проблемы биологии и медицины 2 (94).- 2020.-С.143
9.
Шадиев С.С. Микробиологическая оценка эффективности фитотерапии
при флегмонах челюстно-лицевой области у детей. С.С. Шадиев, Ф.И.
Мусурманов. Журнал проблемы биологии и медицины.-2017.-С.-139-141
10.
Shadiev S.S. Relationship of the parameters of endogenous intoxication with
fatty acids in patients with phlegmons of the maxillofacial region/ SS Shadiev, MI
Azimov// Украинский журнал хирургии.-2013-С.-102-105
11.
Хамитова Ф. Совершенствование методов лечения одонтогенных кист
челюстей/ Ф Хамитова, Ф.И. Мусурманов, С.С. Шадиев// Журнал проблемы
биологии и медицины.-2017.-С.-132-134
12.
Shadiev S.S. Endogenous intoxication level, contain fatty acids and their
relationship in children with chronic osteomyelitis of the jaws/ S.S. Shadiev, D.U.
Fozilova// Int. J. Med. Health Res 2 (12).- 2016.-Р.-9-12
13.
Мусурманов Ф.И. Способ лечения хронических синуситов с
ороантральным сообщением путем свободной пересадки костного
трансплантата/ Ф Мусурманов, С.С. Шадиев, Д.Д. Ибрагимов// Журнал
вестник врача 1 (3).-2014.-С.-157-157.
14.
Shadiev S. S. EXPERIMENTAL USE OF XENOTRANSPLANT IN SINUS
LIFT OPERATION/Shadiev Sadulla Samekhjanovich//EURASIAN JOURNAL OF
ACADEMIC RESEARCH Volume 4, Issue 9, September 2024. Page 189-196
15.
Гаффаров
У.Б.
Влияние
препарата
«холисал
гель»
на
послеоперационное течение у пациентов после удаления ретинированных
третьих моляров/ У.Б. Гаффаров, С.С. Шодиев, Ф.А. Исматов//
СОВРЕМЕННЫЕ ДОСТИЖЕНИЯ СТОМАТОЛОГИИ: сборник, 2018-ББК
56.6 С.- 56 .
16.
Олимжонова Ф.О. Прогностическое значение спектра цитокинов слюны
и их изменения при острых и хронических рецидивирующих стоматитах у
детей./ Ф.О. Олимжонова Г.У. Самиева, С.С. Шадиев. КОНЦЕПЦИИ
ФУНДАМЕНТАЛЬНЫХ И ПРИКЛАДНЫХ НАУЧНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ:
Агентство международных исследований. Международная научно
практическая конференция. Уфа 09.12.2017г. часть 6.стр 83-85
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
516
17. С.С. Шадиев Фитотерапия при флегмонах челюстно-лицевой области у
детей/ С.С. Шадиев, У.Б. Гаффаров// Сборник всероссийской
научнопрактической
конференции
с
международным
участием,
«Комплексный подход к лечению патологии зубо-челюстной системы». М/-
2018.C.123
18. Шадиев С.С. Изучение жирнокислотного состава крови при остеомиелитах
челюстей у детей на фоне озонотерапии/ С.С. Шадиев, Д.У. Фозилова//
Стоматология 1 (3 (68)).-2017.-С.61-64
19.
Азимов М.И. Оценка эффективности озонотерапии у больных с
флегмонами челюстно-лицевой области по маркерам эндогенной
интоксикации/ М.И. Азимов С.С. Шадиев// Stomatologiya 1 (2 (67)).- 2017.-С.
85-87.
20. Shadiev S.S. The effectiveness of ozone therapy in treatment of acute
osteomyelitis of jaws in children/ S.S. Shadiev. F.D. Ulugbekovna// European
science review.2017.- Р.-148-150
21.
Хамидова Г. Фитотерапия при лечении гингивитов/ Г Хамидова, С.
Шадиев, А. Облокулов// Журнал проблемы биологии и медицины.-2016.-С.
107-110
22.
Шадиев С.С. Некоторые аспекты лечения флегмон чло у детей/ С.С.
Шадиев, С.Ш. Саидмурадова// Актуальные вопросы гигиенической науки: -
2024.-С.414.
23.
Шадиев С.С. Комплексное лечение периимплантитов с применением
настойки аниса/ С.С. Шадиев, С.У. Назарова// Стоматология-наука и
практика, перспективы развития.-2021.-С.238-240
24.
Шадиев С.С. Микробиологический мониторинг гнойной раны при
флегмонах челюстно-лицевой области у детей при различных методах
диагностики/ С.С Шадиев, Х,Т. Худойбердиев// Журнал проблемы биологии и
медицины.-2016.- С.119-122
25.
Шадиев С.С. Определение показателей микробной флоры у детей с
флегмонами
челюстно-лицевой
области
методом
газожидкостной
хроматографии/ С.С. Шадиев, М.И. Азимов// Stomatologiya 1 (4 (65)).-2016.-
С.70-73
26. Шадиев С.С. Гигиенический мониторинг лечения хронического
генерализованного пародонтита с применением продукта природного
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
517
происхождения/ С.С. Шадиев, Д.Т. Дусмурадова, Н.А. Хожиева//
СТОМАТОЛОГИЯ: НАУКА И ПРАКТИКА, ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗВИТИЯ -
2015.-С.120-123
27.
Шадиев С.С. Эффективность применением продукта природного
происхождения при лечении хронического генерализованного пародонтита/
С.С. Шадиев, Д.Т. Дусмурадова, Н.А. Хожиева// СТОМАТОЛОГИЯ: НАУКА
И ПРАКТИКА, ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗВИТИЯ.-2015.-С.123-127
28. Шадиев С.С. Частота встречаемости альвеолитов по данным областной
стоматологической поликлиники города Самарканда/ С.С. Шадиев, А.Б.
Шаркиев, Р.А. Шамсиев, Ж.Э. Махмудов. Молодежь и медицинская наука в
XXI веке, 2014.-С.490-490
29.
Шадиев С.С. Взаимосвязь показателей эндогенной интоксикации с
содержанием жирных кислот у детей с флегмонами челюстнолицевой области/
С.С. Шадиев, М.И. Азимов// Український журнал хірургії, 2013.-С.102-105
30. Шадиев С.С. Актуальные вопросы гигиенической науки: исторические
аспекты и современные тенденции/ С.С. ШАДИЕВ, С.Ш. САИДМУРАДОВА.
Приволжский исследовательский медицинский университет КОНФЕРЕНЦИЯ
31.
Шадиев С.С. Болалар юз-жағ соҳаси флегмоналарини даволашда
арпабодиён эфир мойини маҳаллий қўллаш/ С.С. Шадиев, У.Б.// Гаффаров.
МЕЖДИСЦИПЛИНАРНЫЙ ПОДХОД ПО ЗАБОЛЕВАНИЯМ ОРГАНОВ
ГОЛОВЫ И ШЕИ, С. 213.
32.
Шадиев С.С. Сравнительная оценка комплексного лечения острого
одонтогенного остеомиелита челюстей у детей/ С.С. Шадиев //Journal of
science-innovative research in uzbekistan 2 (5).2024.-С.720-731.
33. Шадиев С.С. Газохроматографический анализ микробного пейзажа при
комплексном лечении флегмон чeлюстно-лицевой области у детей/ С.С.
Шадиев // Еurasian journal of medical and natural sciences 4 (Issue 5, Part 2).2024.-
С.83-89.
34.
Шадиев С.С. Применение фитотерапии при комплексном лечении
флегмон челюстно-лицевой области у детей/ С.С.Шадиев //Евразийский
журнал академических исследований 4 (5 Part 3).2024.-С. 7-13.
35.
Шадиев С.С. Вolalarda og’iz bo’shlig’idagi o’sma va o'smasimon xosilalar
strukturasi va lokalizatsiyasi/ Шадиев С.С.// JOURNAL OF BIOMEDICINE AND
PRACTICE 9 (1).2024.-С. 307-314.
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 3, ISSUE 01, 2025. YANUARY
ResearchBib Impact Factor: 9.654/2024 ISSN 2992-8869
518
36. Шадиев С.С. ПРОБЛЕМЫ ДИАГНОСТИКИ, ПРОФИЛАКТИКИ И
ЛЕЧЕНИЯ
ОДОНТОГЕННЫХ
ОСТЕОМИЕЛИТОВ
ЧЕЛЮСТЕЙ
(литературный обзор)/Шадиев Саъдулла Самехжанович //EURASIAN
JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES Volume 4 Issue 9,
September 2024. -С. 140-150
