The problem of translation of speech words, national-cultural customs, mentality, phraseological units regarding dress

Abstract

National and cultural traditions are the norms of behavior and skills accepted by the majority, which are reflected in the social and cultural life of the nation, playing a key role in its formation and development. These traditions are formed both at an individual level and in the entire country. For example, in Uzbek culture, it is customary for small children to greet adults, get up early in the morning, sweep the yards, and show special respect to guests. Before holidays, children also receive information about the health of sick, poor, and needy families and the elderly.

Source type: Journals
Years of coverage from 2022
inLibrary
Google Scholar
HAC
elibrary
doi
 
323-328
19

Downloads

Download data is not yet available.
To share
Raximova , I. (2024). The problem of translation of speech words, national-cultural customs, mentality, phraseological units regarding dress. Foreign Linguistics and Lingvodidactics, 2(4), 323–328. Retrieved from https://www.inlibrary.uz/index.php/foreign-linguistics/article/view/67807
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Abstract

National and cultural traditions are the norms of behavior and skills accepted by the majority, which are reflected in the social and cultural life of the nation, playing a key role in its formation and development. These traditions are formed both at an individual level and in the entire country. For example, in Uzbek culture, it is customary for small children to greet adults, get up early in the morning, sweep the yards, and show special respect to guests. Before holidays, children also receive information about the health of sick, poor, and needy families and the elderly.


background image

Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika

Зарубежная

лингвистика

и

лингводидактика

Foreign

Linguistics and Linguodidactics

Journal home page:

https://inscience.uz/index.php/foreign-linguistics

The problem of translation of speech words, national-

cultural customs, mentality, phraseological units

regarding dress

Irodakhon RAKHIMOVA

1

Andijan State Institute of Foreign Languages

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Article history:

Received June 2024

Received in revised form

10 June 2024

Accepted 25 July 2024

Available online

15 July 2024

National and cultural traditions are the norms of behavior

and skills accepted by the majority, which are reflected in the

social and cultural life of the nation, playing a key role in its

formation and development. These traditions are formed both

at an individual level and in the entire country. For example, in

Uzbek culture, it is customary for small children to greet adults,

get up early in the morning, sweep the yards, and show special

respect to guests. Before holidays, children also receive

information about the health of sick, poor, and needy families

and the elderly.

2181-3701

2024 in Science LLC.

DOI:

https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol2-iss4-pp323-328

This is an open-access article under the Attribution 4.0 International

(CC BY 4.0) license (

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.ru

)

Keywords:

customs,

rules of conduct,

unique Uzbek historical

features,

showing honor.

Nutqiy kalimalarning milliy-madaniy urf-odatlarni,

mentalitetni, kiyim-kechakka doir frazeologik birliklarni

tarjima masalasi

ANNOTATSIYA

Kalit so‘zlar

:

urf-odatlar,

xulq-atvor qoidalari,

oʻziga xos oʻzbekona tarixiy

xususiyatlar,

izzat-

ikrom koʻrsatish

.

Milliy-madaniy urf-odatlar deganda millatning turmush-

tarziga singib ketgan, uning shakllanishi va rivojiga xizmat

qiladigan ijtimoiy madaniy hayotida oʻz aksini topgan, doim

takrorlanib turadigan xatti-

harakat, koʻpchilik tomonidan qabul

qilingan xulq-

atvor qoidalari va koʻnikmalar koʻrinishiga

nisbatan aytiladi. Milliy-madaniy urf-odatlar odatda alohida

olingan shaxs va millat doirasida shakllanib boradi. Masalan,

oʻzbek millatida yosh bolalarni kattalarga salom berishi, tong

saharda turib, uy hovlilarni supurib-sidirib, mehmonlarga

alohida izzat-

ikrom koʻrs

atish, bayram arafasida betob va kam

ta

minlanganlar, yordamga muhtojlar oilalar, keksalar holidan

xabar olish shular jumlasidandir.

1

Teacher, Andijan State Institute of Foreign Languages, Andijan, Uzbekistan. E-mail: rakhimova 1974@gmail.com


background image

Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika

Зарубежная лингвистика

и лингводидактика

Foreign Linguistics and Linguodidactics

Issue

2

4 (2024) / ISSN 2181-3701

324

Проблема перевода речевых оборотов, национально

-

культурных обычаев, менталитета, фразеологизмов,

связанных с одеждой

АННОТАЦИЯ

Ключевые слова:

обычаи,

правила поведения,

уникальные исторические

особенности Узбекистана,

проявление чести.

Национально

-

культурные

традиции

представляют

собой принятые большинством нормы поведения и
навыки, которые отражаются в социальной и культурной
жизни нации, играя ключевую роль в её становлении и

развитии. Эти традиции формируются как на уровне
отдельного человека, так и всего народа. Например, в
узбекской культуре принято, чтобы маленькие дети

приветствовали взрослых, вставали рано утром, подметали
дворы и проявляли особое уважение к гостям. Перед

праздниками дети также получают информацию о
состоянии здоровья больных, бедных и нуждающихся
семей, а также пожилых людей.


Milliy-madaniy urf-odatlar deganda millatning turmush-tarziga singib ketgan, uning

shakllanishi va rivojiga xizmat qiladigan ijtimoiy

madaniy hayotida oʻz aksini topgan, doim

takrorlanib turadigan xatti-

harakat, koʻpchilik tomonidan qabul qilingan xulq

-atvor qoidalari

va koʻnikmalar koʻrinishiga nisbatan aytiladi. Milliy

-madaniy urf-odatlar haqida gap ketar

ekan, bizning xalqimizda oʻziga xos oʻzbekona tarixiy xususiyatlarida haqida gapirmay

b

o‘

lmaydi. Milliy-madaniy urf-odatlar odatda alohida olingan shaxs va millat doirasida

shakllanib boradi. Masalan, oʻzbek millatida

yosh bolalarni kattalarga salom berishi, tong

saharda turib, uy hovlilarni supurib-sidirib, mehmonlarga alohida izzat-

ikrom koʻrsatish,

bayram arafasida betob va kam ta

minlanganlar, yordamga muhtojlar oilalar, keksalar

holidan xabar olish shular jumlasidandir. Mustabid tuzum davrida koʻplab urf

-odatlarimiz

eskilik sarqiti deb poymol qilindi, bu esa yoshlar taʼlim

-

tarbiyasiga milliy oʻzlikni asrab

-

avaylashga va shu orqali oʻzbek millatining maʼnaviy rivojiga salbiy taʼsir koʻrsatdi. Milliy urf

-

odatlar millat va elatning tarixi, anʼanalari, xalq ogʻzaki ijodi, sanʼat va adabiyoti, turmush

tarzi va boshqa omillar taʼsirida shakllanib, takomillashib boradi.

Milliy urf-

odatlar millatning, elat va etnik guruhlarning oʻziga xos qiyofasini

belgilovchi xususiyat. Masalan, millatimizga xos boʻlgan qudachilik urf

-odatlari muhim

ahamiyat kasb etadi. Masalan, shoʻrolar davrida “

Beshik toʻyi

” eskilik sarqiti, deb

tahqirlangan edi. Vaholanki, beshik u bilan bogʻliq urf

-odatlar milliy madaniyatimizning

tarkibiy qismi boʻlib kelgan. Milliy urf

-

odatlar va anʼanalar har bir millatda oʻziga xos tizimni

tashkil etadi, xalq tomonidan turmush tarzining zaruriy sharti deb qabul qilinadi. Milliy urf-

odatlarga befarqlik kishini, millatni oʻzligidan uzoqlashtiradi. Milliy urf

-odatlarda vatanga,

millatga boʻlgan hurmat

-

eʼtibor va sadoqat tajassum topadi. Mamlakatimizda istiqlol tufayli

130 dan ortiq millat va elat vakillari urf-

odat va anʼanalarini asrab avaylash,

takomillashtirish uchun barcha imkoniyatlar yaratilgan. Bu hol millatlararo

munosabatlarning rivoji, oʻzaro doʻstlik va totuvlik rishtalarining mustahkamlanishiga

xizmat qiladi. Tilshunoslikda milliy-madaniy urf-odatlarni

o‘

rganish ta

limoti

etnolingvistikada

o‘

rganiladi.

Etnolingvistika [8.1]

(etno... va lingvistika) tilshunoslikning til

va til egasi boʻlgan xalq orasidagi bogʻliqdik hamda munosabatlarni, til rivoji vazifaviy


background image

Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika

Зарубежная лингвистика

и лингводидактика

Foreign Linguistics and Linguodidactics

Issue

2

4 (2024) / ISSN 2181-3701

325

xususiyatlariga lisoniy, etnik omillarning birgalikdagi taʼsirini oʻrganuvchi sohasi
hisoblanadi. Til bilan etnik xususiyatlarning oʻzaro munosabati, bir

-

biriga taʼsiri ikki

tomonlama boʻladi:

etnik omillar

(etnosning urfodatlari, milliy anʼanalari, falsafiy, diniy

qarashlari va boshqalar)ning til rivojiga taʼsiri va, aksincha, til vazifaviy imkoniyatlarining

etnos va etnik xususiyatlarning shakllanishiga ijobiy taʼsiri hisoblanadi.

Etnolingvistika

til va uning rivojiga turli etnik guruhlarning qanchalik hissa

qoʻshganini, bu jarayonda etnoslar orasidagi yaqinlik, mushtaraklik yoki ularning bir

-biridan

ajralish, uzoqlashish xususiyatlarini tadqiq qiladi. Tilshunoslikning etnik onomastika, areal

lingvistika, lingvistik geografiya, dialektologiya, til tarixi, sotsiolingvistika, xaritashunoslik
sohalari Etnolingvistikani erishgan ilmiy natijalardan foydalanadi. Etnolingvistika ayniqsa,

yozuvga ega boʻlmagan xalqlarning etnografiyasini oʻrganishda, ularning tillaridagi etnik
xususiyatlar bilan bogʻliq lisoniy materiallarni toʻplash va tadqiq qilishda qoʻl keladi

[8.3].

Turkiy tilshunoslikda etnografizmlar tadqiqiga M. I [8.6]. Byatushgova, A.K. Apoyev

[5.6] kabilarning ilmiy izlanishlari ham katta hissa b

o‘

lib q

o‘

shildi. Etnografizmlarni

monografik planda tadqiq etish lingvistik birliklarning

o‘

zaro munosabatini ochishga, ularni

maydon sifatida

o‘

rganishga qulay imkon yaratadi.

O‘

zbek tilidagi rasm-rusumlar bilan

bo

g‘

liq tushunchalarning nomlarini sistemaviy asosda maxsus

o‘

rganish ehtiyojidan kelib

chiqib, turli urf-odatlar, marosimlar bilan bo

g‘

liq tushunchalarni muayyan mikromaydonga

birlashtirish va ularni semik jihatdan tahlil etish

o‘

ziga xos ahamiyatga ega.

Etnografizmlarning ichki tuzulishi va tuzilish birliklari

o‘

rtasidagi xilma-xil munosabatlarni

ochish ham hozirgi

o‘

zbek tilshunosligi uchun katta ahamiyatga ega.

U. X

o‘

janazarovaning [5.3] Badiiy matnda etnomadaniyatni ifodalovchi kiyim-kechak

nomlari q

o‘

llanilishi maqolasida frazeologik birliklarning milliy-madaniy xususiyatga

egaligini hisobga olib, ularni etnofrazemalar deb atashga asos bor, chunki ularda

madaniyatning biror etnosiga tegishli lisoniy birliklari mavjud. Etnofrazema asoslanmagan
barqaror birikma, iboralar b

o‘lib, xalq maʼnaviy madaniyati sohalariga turlicha etimologik

jihatdan bo

g‘

liq hodisa: urf-

odat, anʼana, udumlar, rivoyat, belgi

-

alomat, eʼtiqod, jonsiz narsa

-

buyum haqidagi farazlar va boshqalardir deb ma

lumotlar berib

o‘

tgan olima. Bizningcha

ham,

etnofrazemalar

biror millatning madaniyatining biror etnosiga tegishli lisoniy

birliklarini, masalan iboralar yoki frazeologik birliklar va boshqalarni

o‘

rganishga imkoniyat

yaratadi.

T.I. Skorobogatova[6.114]ning tahliliga k

o‘

ra, etnofrazeologiyaning asosi b

o‘

lmish

etnonimlar

“O‘

zaro munosabatda b

o‘

lgan xalqlar

o‘

rtasidagi lingvokulturologik fikr yuritish

majmuidir”. Tilshunos nazariyasiga ko‘

ra, etnonim leksik birlik sifatida qabul qilinishidan

avval etnik tushuncha b

o‘

lib shakllanadi va Olamning lisoniy tasvirida etnik belgilarni

ifodalash uchun xizmat qiladi. Har xalqning

o‘

ziga xos kiyim-kechak nomlari va realiyalari

ham milliy frazeologizmlarni hosil qilishda asos vazifasini

o‘

taydi. Albatta, olamning lisoniy

manzarasi orqali etnik belgilarni ifodalash yoki tilda ularni q

o‘

llash va ular orqali

frazeologizmlarni hosil qilish tilshunoslik sohasida hozirgi kunda dolzarb masalalardan birib
b

o‘

lib turibdi.

Ozbek tilining izohli lu

g‘

atida

kiyim-kechak [4.335]

leksemasiga doir berilgan

izohlardan keltirib

o‘

tsak: ayn. kiyim bosh. Arava-arava kiyim-kechak keltirilib, hamma

bolalarga bir sidra yangi ichki va ustki kiyim bosh berildi. P. Tursun,

O‘

qituvchi.

Kiyim-bosh [4.365]

leksemasiga ham izohlar berib

o‘

tsak

:

kiyiladigan narsalar; kiyim

usti-bosh; kiyim-kechak. Bular [yigitlar] bir shaharga tushib, ertasiga kiyim-bosh olishdi.
A.Qahhor, Oltin yulduz.


background image

Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika

Зарубежная лингвистика

и лингводидактика

Foreign Linguistics and Linguodidactics

Issue

2

4 (2024) / ISSN 2181-3701

326

Masalan, “to‘nini teskari kiyib olmoq”

o‘

chakishgan holda qaysarlik qilmoq,

“do‘ppini osmonga otmoq”

juda xursand b

o‘lmoq, “do‘ppi tor keldi”

- ilojimkonsiz o

g‘

ir

ahvolga tushmoq, “bir

-

ikki yaktakni ortiqroq yirtgan”

yoshi kattaroq, turmush tajribasi

k

o‘proq, “chorig‘

ini sudramoq

z

o‘

r

g‘

a-z

o‘

r

g‘

a,

amaltaqal qilib yashamoq, “paytavasiga qurt

tushdi” xotirjamligi buzilib, bir yerda tinch tura olmaslik

Bir misol orqali etnofrazemaning milliy koloriti haqida tushuncha olishimiz mumkin:

sharqda unashtirilgan qiz yangi turmush qurgan joyga maxsus milliy oyoq kiyimida,

mahsida kirib borgan. Shuning uchun “mahsi kiymoq” turmushga chiqmoq tushunchasiga

teng q

o‘

llanilgan. [3.6] Hozirgi kunda bu kabi kiyim-kechak leksemasi orqali hosil b

o‘

lgan

frazeologik birliklar ustidan tadqiq qilish tadqiqotchilar uchun katta imkoniyatlar yaratib

turibdi, chunki kiyim-kechak leksemasini milliy korpusni hisobga olgan holda amalga
oshirish tilshunoslikda yana bir katta y

o‘

nalish ochilishiga sabab b

o‘

lishi mumkin deb

o‘

ylaymiz. Biz ham yuqoridagi tahlillardan kuch olgan holda

o‘

zimizning milliy-madaniy

asarlarimizdan kiyim-kechak leksemasiga doir frazeologik birliklarni tanlab, ularni

konseptual tahlilini qilib chiqmoqchimiz. Biz millatimizning mashhur

o‘

zbek yozuvchisi

qalamiga mansub “Mehrobdan chayon” romanidagi kiyim

-kechakka doir frazeologik

birliklardan foydalanmoqchimiz.

A.

Qodiriyning Mehrobdan chayon” romanining IV

-

faslining “Maxdumning ba’

zi

hislatlari” bo‘

limida kiyim-kechak leksemasiga doir

K

o‘

ylak-ishtonning aksar yetti-sakkiz

joyidan yamo

g‘

i b

o‘

ladir [1.14]

nutqiy kalimasini tahlilini qilsak: ushbu nutqiy kalmia

metonimik frazeologik birlik b

o‘

lib,

k

o‘

ylak-ishtonning yamo

g‘

i

,

yamoq

degan nutqiy

kalimaga almashtirilsa,

yamoq

kiyimning yirtilgan joyini ta

mirlash uchun q

o‘

yilgan

materialni anglatadi va u "k

o‘

p yamoq q

o‘

yilgan, eskirgan, yirtiq-yoriq" denotativ ma

nosini

anglatishi mumkin.

Ushbu nutqiy kalimaning umumiy ma

nosi

eskirgan

,

yamoq bilan yamalgan

kiyimlarni

anglatadi. Bu

o‘

zbek xalqining

o‘

tmishdagi qashshoqlik va kamchiliklarni

boshdan kechirganligini, ehtiyotkorlik bilan ishlatish va yirtilgan narsalarni yamab, yana
ham kiyish ma

nosini ifodalaydi. Keltirilgan ma

noga q

o‘

shimcha ma

lumot sifatida

o‘

zbek

millatining sabrlililik va bardoshlilik b

o‘

lganligini asarda

k

o‘

ylak-ishtonning aksar yetti-

sakkiz joyidan yamo

g‘

i b

o‘

ladir

keltirligan matn ma

nosidan be

malol anglash mumkin.

Tariximiz

o‘

tmishidan bilamizki, odamlar qiyinchiliklarga bardoshli b

o‘

lishga va

kamchiliklarga qaramay hayotni davom ettirishga harakat qilganlar. Yamoq bilan

ta

mirlangan kiyimlar shu bardoshlilik va chidamlilikning ramzi sifatida ushbu yuqorida

berilgan nutqiy kalimani misolida berilgan.

Yana ushbu nutqiy kalimani mehnatsevarlik va sarf-xarajatlarga ehtiyotkorlik

ma

nosida ham ifodalanishini ham kuzatdik, chunki

o‘

zbek halqi doimo mehnatsevar b

o‘

lib,

narsalarni ehtiyotkorlik bilan ishlatishga harakat qilishgan.

Yamoq q

o‘

yish

esa kiyimlarni

uzoq vaqt ishlatish imkonini beradi va sarf-xarajatlarni kamaytiradi.

O‘

zbek halqi a

zal-a

zaldan narsa va buyumlarni qadrlab ishlatishi madaniyati kuchli

b

o‘

lganligini bilamiz.

Yamoq q

o‘

yish

nutqiy kalimasi esa milliylik nuqatai nazaridan yamoq

bilan ta

mirlangan kiyimlarga nisbatan ehtirom va qadrlashni aks ettiradi. Odamlar

o‘

zlarining mehnatlari va

g‘

amx

o‘

rliklari bilan yaratilgan narsalarni qadrlashgan.

Yamoq q

o‘

yish

leksemasini hayotning o

g‘

irliklariga nisbatan munosabati haqida

ozroq t

o‘

htalib

o‘

tsak: mazkur nutqiy kalima hayotdagi qiyinchiliklarni va kamchiliklarni

qabul qilish va ularga qarshi kurashishga undaydi. "

K

o‘

ylak-ishtonning aksar yetti-sakkiz


background image

Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika

Зарубежная лингвистика

и лингводидактика

Foreign Linguistics and Linguodidactics

Issue

2

4 (2024) / ISSN 2181-3701

327

joyidan yamo

g‘

i b

o‘

ladi"

degan nutqiy kalimasi, qiyinchiliklarga qaramay umiddilarni

y

o‘

qotmaslikka chaqiradi.

Shunday qilib, "k

o‘

ylak-ishtonning aksar yetti-sakkiz joyidan yamo

g‘

i b

o‘

ladi" iborasi

o‘

zbek xalqining turmush tarzini, qiyinchiliklarga nisbatan munosabatini, mehnatsevarlik va

chidamlilik ruhini aks ettiradi. Bu ibora

o‘

zbek milliy madaniyatining boyligi va turli xil

milliy-madaniy jihatlarni birlashtiradi.

Ingliz tilida ham

K

o‘

ylak-ishtonning aksar yetti-sakkiz joyidan yamo

g‘

i b

o‘

ladi

nutqiy kalimasiga

o‘

xshash ibora borligini kuzatdik. Odatda bu kabi ibora ingliz tilida

"

a stitch in time saves nine

" degan iboraga semantik jihatdan mos tushushi mumkin

b

o‘

lgan nutqiy kalima b

o‘

lib,

o‘

z vaqtida qilingan

bir tikuv, t

o‘

qqizta tikuvni tejaydi

"

ma

nosini anglatadi. Bu nutqiy kalimani ham milliy-madaniy tahlilini qilib chiqsak: Ingliz

halqi ham a

zaldan tejamkor millat hisoblanib va ular

o‘

zlarining amaliy va tejamkor

xususiyatlari bilan mashhur. Mazkur nutqiy kalima muammoni

o‘

z vaqtida hal qilishning

muhimligini anglatadi, bunga sabab ushbu muammo keyinchalik hal qilish k

o‘

proq vaqt va

kuch sarflashni talab qilishini bildiradi.

Inglizlar madaniyati ham huddi

o‘

zbek madaniyatidek, ishchanlik va

mehnatsevarlikka chorlaydi. Ushbu nutqiy kalima "

o‘

z vaqtida" qilingan ish muhim

ekanligini va ishni kechiktirmaslikka chaqiradi. Yana ingliz halqining yahshi odatlaridan biri

muammolarni

o‘

z vaqtida hal qilishga, hamda ularning oldini olishga harakat qilishadi.

Demak, Ingliz tilida berilgan

"A stitch in time saves nine- [7.3]

said to mean that it

is better to act or deal with problems immediately because if you wait and deal with
them later,
things will get worse and the problems will take longer to deal with.

Tarjimasi:

biror karhol ish b

o‘

lsa, uni darhol hal qilish yaxshi ekanligini, aks holda u

ish keyinroqqa qoldirilsa, vaziyat yomon tus olishi va

o‘

sha muammolarni hal qilish uchun

esa k

o‘

proq vaqt ketib qolishini bildiradi.

a stitch in time saves nine

nutqiy kalimasining pragmatik ma

nosida

vaqt qimmat

degan g

o‘

ya yotadi. Vaqtning qadrliligi huddi

O‘

zbek halqi madaniyatidek, ingliz

madaniyatida ham muhim ahamiyatga egadir. Bu nutqiy kalmia vaqtdan oqilona foydalanish

va kechiktirishdan qochishga undaydi.

a stitch in time saves nine

nutqiy kalimasining

Aqlli ish

yarim ish

ma

nosi

aql

bilan ish qilish

va ishni

o‘

z vaqtida bajarishning muhimligini ta

kidlaydi.

Tahlillarimizdan kelib shuni hulosa qilish mumkinki, "

A stitch in time saves nine

"

iborasi ingliz madaniyatida keng tarqalgan va kundalik hayotda k

o‘

p ishlatiladigan ibora

b

o‘

lib, ingliz xalqining amaliylik, tejamkorlik, ishchanlik, oldini olish va vaqtni qadrlash

qadriyatlarini aks ettiradi.

Keyingi

asliy matnni

ham berib

o‘

tsak:

Yetti qishdan beri guppi

chopon

yangilagani ma

lum emas

, faqat qish kelib ketkan sayin alak guppining yengi

o‘

zga- ribkina

turadir va astari yil sayin yangidan yangi yamoqlar bilan boyiydir, shu guppi butun umrida

birgina martaba va shunda ham maxdumdan beruxsat, ammo Nigor oyimning z

o‘

ri bilan

to

g‘

ora-

g‘

a tushib ch

o‘

mildi [1.14].

Ingliz tilida IV bobida

Some features of mahdum

nomli bobidan yuqorida berilgan

asl matnning muqobilini olib tahlildan

o‘

tkazsak: He has

got patches on his shirts and

pants all the time

. And he never changes or buys a new

oriental robe

for the past seven

years. And it gets new patches every year and it was getting older and older from year to

year. And this robe only once was washed by Nigorkhanum

s naggings during these seven

years [2.14].


background image

Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika

Зарубежная лингвистика

и лингводидактика

Foreign Linguistics and Linguodidactics

Issue

2

4 (2024) / ISSN 2181-3701

328

got patches on his shirts and pants all the time-

This sentence describes someone

who frequently wears clothes with patches.

Tarjimasi:

(

Bu nutqiy kalima tez-tez yamoqli

kiyim kiyadigan odamni tasvirlaydi)

:

He

s a resourceful person He likely values function over fashion, and patching up his

clothes is a way to extend their lifespan and save money. He might be handy and skilled at
mending, or he might just be frugal and unwilling to waste good clothing.

Tarjimasi:

U

zukko odam, ehtimol u zamonaviylikdan k

o‘

ra qat

iylikni qadrlaydi va kiyimlarini yamoqlab

kiyish orqali pul tejash maqsadida t

o‘

nini yamoqlab yuruhini bildiradi. U

o‘

ziga t

o‘

q kishi

mumkin b

o‘

lishi mumkin yoki u tejamkor b

o‘

lganligi sababli yaxshi kiyimni isrof qilishni

xohlamasligi mumkin)

He has a physically demanding job. The patches could be a result of wear and tear

from work, suggesting a lifestyle where clothes are likely to get torn or stained. He could be a

carpenter, mechanic, farmer, or someone who works with their hands.

Tarjimasi:

Ehtimol

uning kasbi jismonan mashaqqatli ishi b

o‘

lishi mumkin. U duradgor, mexanik, fermer yoki

o‘

z q

o‘

llari bilan ishlaydigan kishi b

o‘

lishi mumkin.

He

s accident-prone. Perhaps he

s always tripping over things, getting into scrapes, or

spilling things on his clothes. The patches represent the evidence of these mishaps.

Tarjimasi:

U baxtsiz hodisalarga uchrab turadigan inson b

o‘

lishi mumkin. Ehtimol, uning

ishi narsalarni a

g‘

darib tashlash, tirnash yoki kiyimiga biror narsalarni t

o‘

kib tashlaydigan

ish b

o‘

lishi mumkindir. Yamoqlar bu baxtsiz hodisalardan tushgan b

o‘

lishi mumkin.

He might not have a lot of money. The patches could indicate that he can

t afford to

buy new clothes and has to make do with what he has.

Tarjimasi:

Uning k

o‘

p puli

b

o‘

lmasligi mumkin. Yamoqlar uning yangi kiyim sotib olishga qurbi y

o‘

qligini va

o‘

zida bor

ustibosh bilan kiyinish kerakligini ifodalayotgan b

o‘

lishi mumkin.

O‘

zbek tilida berilgan matning tarjimasini tarjimon mohirona

o‘

gira olgan,

o‘

zbek tili

va ingliz tilining izohli lu

g‘

atlarida berilgan izohlardan shuni tushunish mumkinki, har bir

jumla, har bir izoh

o‘

z

o‘

rnida q

o‘

llanilgan.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:

1.

Qodiriy. «Mehrobdan chayon» / roman / «Abadiy barhayot asarlar»turkumi /

Nashrga tayyorlovchi: Xondamir Qodiriy.-

Т.: “Navro‘z”, 2019. –

14 b.

2.

Qodiiiy, Abdulla The Scorpion from the Altar: Novel. Translators: I.M. Tukhtasinov,

U.R. Yoldoshev, A.A. Khamidov.

T.: «MASHHUR

-

PRESS», 2019. –

14 p.

3.

To‘xliev B. Аdabiyot o‘qitish metodikasi. Darslik, T.: Yangi asr avlodi, 2010 y.,

-B. 6-7

4.

O‘zbek tilining izohli lug‘ati. K

-harfi.-B.365

5.

Надим, Хумaюн Мухаммeд. Etnolingvistika va etnografik leksika haqida / Хумaюн

Мухаммeд Надим. —

Текст: непосредственный // Молодой

6.

Скоробогатова Т. И., Шкуратова Т. А. Этническая картина мира и

этноидиоматика (на материале английского и французского языков) // Вестник
ПСТГУ. III Филология. 2007. Вып. 3 (9). С. 97–

114.

7.

https://dictionary.cambridge.org

8.

https://uz.wikipedia.org

References

A. Qodiriy. «Mehrobdan chayon» / roman / «Abadiy barhayot asarlar»turkumi / Nashrga tayyorlovchi: Xondamir Qodiriy.- Т.: “Navro‘z”, 2019. - 14 b.

Qodiiiy, Abdulla The Scorpion from the Altar: Novel. Translators: I.M. Tukhtasinov, U.R. Yoldoshev, A.A. Khamidov. - T.: «MASHHUR-PRESS», 2019. – 14 p.

Toʼxliev B. Аdabiyot oʼqitish metodikasi. Darslik, T.: Yangi asr avlodi, 2010 y., -B. 6-7

O'zbek tilining izohli lug'ati. K-harfi.-B.365

Надим, Хумaюн Мухаммeд. Etnolingvistika va etnografik leksika haqida / Хумaюн Мухаммeд Надим. — Текст: непосредственный // Молодой

Скоробогатова Т. И., Шкуратова Т. А. Этническая картина мира и этноидиоматика (на материале английского и французского языков) // Вестник ПСТГУ. III Филология. 2007. Вып. 3 (9). С. 97–114.

https://dictionary.cambridge.org

https://uz.wikipedia.org