Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная
лингвистика
и
лингводидактика
–
Foreign
Linguistics and Linguodidactics
Journal home page:
https://inscience.uz/index.php/foreign-linguistics
The importance of reading techniques in native and
foreign language education for primary school students,
and learning a second language through literary texts
Surayyo MUMINOVA
1
School No. 20 of Yangiyo
‘
l District
ARTICLE INFO
ABSTRACT
Article history:
Received April 2025
Received in revised form
10 April 2025
Accepted 2 May 2025
Available online
25 June 2025
This article presents the findings from classes and tests
aimed at teaching Russian to non-Russian speaking children
through literary texts, primarily focusing on developing reading
comprehension and listening skills. The results are based on a
two-month experiment with a test group of 2nd-grade (8-year-
old) students who receive their education in the Uzbek
language. The experiment examines how this test group reads
and understands "Comics based on fairy tales for young
children," explores the advantages of using literary texts in
language learning, and demonstrates how such texts can more
effectively facilitate the natural acquisition of second language
skills. Additionally, the article tracks the improvement in
reading technique dynamics as the respondents work through
the 2nd-grade Russian language textbook to increase their
reading speed. Initial test results suggest that for high-quality
acquisition of language skills such as reading comprehension,
writing, and listening comprehension, the expected outcomes
are achieved only when the child possesses good reading
techniques in both their native language and the language being
studied.
2181-3701
/©
2025 in Science LLC.
https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol3-iss6
This is an open-access article under the Attribution 4.0 International
(CC BY 4.0) license (
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.ru
Keywords:
language skills,
reading comprehension,
listening comprehension,
reading techniques,
second language,
literary texts,
text inference.
1
Highest-category teacher, Secondary School No. 20 of Yangiyo'l District, Tashkent Region.
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
6 (2025) / ISSN 2181-3701
82
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida ona tili va chet tili
ta’limida o‘qish texnikasining ahamiyati, badiiy matnlar
orqali ikkinchi tilni o
‘
rganish
ANNOTATSIYA
Kalit so‘zlar
:
til ko‘nikmalari,
o‘qib tushunish,
tinglab tushunish,
o‘qish texnikasi,
ikkinchi til,
badiiy matnlar,
matnni xulosalay olish.
Ushbu maqola rusiyzabon bo‘lmagan bolalarda rus tilini badiiy
matnlar orqali o‘rganish va
,
asosan, tilning o‘qib tushunish va
tinglab tushunish ko‘nikmalarini
rivojlantirishga qaratilgan
mashg’ulotlar hamda sinov natijalari orqali olingan xulosalarni
o‘zida jamlaydi.
Bu ta’lim o‘zbek tilida olib boriladigan 2
-sinf
(8 yoshli) o‘quvchilaridan tashkil topgan sinov guruhining
2 oy davomidagi tajriba natijalaridir. Tajriba ushbu sinov guruhi
“Kichik yoshdagi bolalar uchun ertak asosida ishlangan komiks”
(«Комикс на основе сказки для детей младшего
возраста»)larni qanday o‘qishi va tushunishini
,
til o‘rganishda
badiiy matnlarning afzalliklarini, bunday matnlar ikkinchi til
ko‘nikmalarini osonroq va tabiiyroq hosil bo‘lishida ancha
samarali ekanini ko‘rib chiqadi.
Shuningdek, maqolada
respondentlarning o‘qish tezligini oshirish maqsadida 2
-sinf rus
tili darsligi bilan to‘liq ishlab, ularning o‘qish texnikasining
oshirilish dinamikasi kuzatiladi. Ilk sinov natijalaridan shunday
xulosa kelib chiqadiki, o‘qib tushunish, yozish va tinglab tushunish
kabi til ko‘nikmalarining sifatli o‘zlashtirilishi uchun bola ona tilida
ham, o‘rganayotgan tilida ham yaxshi o‘qish texnikasig
a ega
bo‘lgandagina kutilgan natijaga erishiladi.
Значение техники чтения в обучении родному и
иностранному языкам для учащихся начальных
классов, освоение второго языка посредством
художественных текстов
АННОТАЦИЯ
Ключевые слова:
языковые навыки,
понимание прочитанного,
аудирование,
методы чтения,
второй язык,
литературные тексты,
вывод текста.
Данная
статья
обобщает
результаты
занятий,
направленных на изучение русского языка неносителями
языка посредством художественных текстов, с акцентом на
развитие навыков чтения и аудирования, а также выводы,
полученные в ходе тестирования. Это результаты
двухмесячного эксперимента в группе учащихся 2
-
го
класса (8 лет), обучающихся на узбекском языке.
Эксперимент рассматривает, как эта группа читает и
понимает «Комиксы на основе сказок для детей младшего
возраста», преимущества художественных текстов в
изучении языка, и как такие тексты более эффективны для
более легкого и естественного формирования навыков
второго языка. Также в статье описывается работа
респондентов с учебником русского языка для 2
-
го класса с
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
6 (2025) / ISSN 2181-3701
83
целью повышения скорости чтения и наблюдается
динамика улучшения их техники чтения.
Результаты
первоначального тестирования приводят к выводу, что для
качественного усвоения таких языковых навыков, как
чтение, письмо и аудирование, ожидаемый результат
может быть достигнут только тогда, когда ребенок
обладает хорошей техникой чтения как на родном, так и на
изучаемом языке.
Badiiy matnlar bilan sinov guruhlarida ishlash tajribalari talaygina bo‘lib, ulardan
ko‘zlangan maqsadlar va sinov guruhlarining yoshi, ta’lim shakli va usullari turlicha.
Ingliz tili chet tili sifatida o‘rganiladigan Bangladesh universiteti talabalari bilan
o‘tkazilgan tadqiqotda badiiy adabiyotning til ko‘nikmalari (o‘qib tushunish, tinglab
tushunish, yozish va gapirish)ga ta’siri o‘rganilgan. 30 nafar sinov guruhi a’zolaridan
28 nafari ilk so‘rovnomadayoq ingliz tilini badiiy adabiyot bilan o‘rganishni ma’qul deb
topishgan. 70% respondentning so‘rovnomadagi fikriga ko‘ra til ko‘nikmalari orasida
ular uchun eng murakkabi tinglab tushunish
bo‘lsa
-da ular ingliz tilidagi adabiy janr
namunalari (hikoya, roman, drama, masallar)ni o‘qib, tilni amalda qo‘llashni o‘rganish
eng serunum, qiziqarli va oson deb hisoblashgan.(5) Muallifning fikriga ko‘ra voqeiy
(autentik) matnlar (ya’ni badiiy asarlar) tilni tezroq va ta’sirliroq o‘zlashtirilishiga
yordam beradi. Ushbu tadqiqotda rolli o‘yinlar, suhbat, anketa bilan ishlash, guruh bo‘lib
ishlash, fikr almashish, axborot bo‘shliqlarini to‘ldirish, vizual ta’sirlar va boshqa
usullardan foydalanilgan.
Ke
yingi tadqiqot universitetda chet tilini o‘rganayotgan talabalar tomonidan
o‘rganilayotgan til bilan bog’liq adabiyot kursini va kursni o‘qitish uslubini tadqiq etishga
qaratilgan. (9) Senem Soyerning ushbu tadqiqotida kommunikativ yondashuvga
asoslangan,
talabalar faolroq rol o‘ynaydigan o‘qitish uslubiga ustunlik berilgan va ijodiy
drama usulidan foydalanilgan. (Qriqqal’a universiteti San’at va fanlar fakulteti arab tili
tarjima va tarjimonligi bo‘limida tahsil olayotgan talabalar bilan olib borilgan zamo
naviy
davr arab adabiyoti kursi va o‘qitish metodikasi ko‘rib chiqilgan).
„O‘quvchilarim bilan o‘tkazgan tajribalarim va suhbatlarimdan ularning ko‘pchiligi
mutolaani odat qilmaganlari tufayli tildan yaxshi foydalana olmaganlari va tasavvurlari
ham boy em
asligini ko‘rganman“, deydi tadqiqotchi Celkan Go‘l. (11) Uning tadqiqotida
sinov guruhi aynan kichik yoshdagi bolalar edi. Tadqiqotchi o‘quvchilar bilan Jyul
Vernning „Dunyo bo‘ylab 80 kun“ va „Oyga sayohat“ asarlarini o‘rganib o‘qish sevgisi va
odatlari
faqat kichik yoshdan hosil qilinganda til ta’limi va bilish jarayonini tezlashtiradi,
rivojlantiradi; bolalar adabiyoti bolaning til bilish hamda ijtimoiy rivojlanishiga katta
ta’sir ko‘rsatadi, degan xulosalarni oladi. „Psixolingvistik va ijtimoiy xususiy
atlar haqida
gapirganda
–o‘quv dasturi allaqachon kontekstdadir. Ya’ni, til ta’limi „o‘qishni o‘rganish“
va „matn va kontekst“dan iborat. (Jonston 2011) (Xuddi shu kabi biz ham rus tilida o‘qiy
olmagan sinov guruhimiz a’zolarini 2 классРусскийязык
(1) darsligi orqali 1,5 oy
davomida harflarni o‘rgatib, o‘qish tezligini 10 ta so‘zdan 37
-
50ta so‘zgacha, 6
-
7 ta lug’at
zaxirasidan 100 ta lug’at zaxirasigacha yetkazib oldik. Asosiy maqsadimiz bo‘lgan badiiy
matnlar bilan ishlash mashg’ulotlarimizni 30
-kundan boshladik).
Tajribalarda 75% dan yuqori o‘qish qobiliyatiga ega o‘quvchilar tadqiqot oxirida
eng yaxshi natijalar ko‘rsatganligi aniqlangan. (Senechal Tomas, Daley (16), Otto (17)
Bolalar adabiyoti 3-
sinflarda ovoz chiqarib o‘qiladi. (Kelly 11) U bolalarning
tushunish,
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
6 (2025) / ISSN 2181-3701
84
muhokama qilish, yozishga bo‘lgan qiziqishlarini o‘rganadi. “Van Sledright va Kelly (11)
o‘z tadqiqotida 5
-
sinf o‘quvchilari o‘zlari tanlagan kitoblari orqali o‘rganish jarayoni ham
ularda fikrlash rivojlangani va qaror qabul qilish qobiliyati
oshganini ko‘rsatgan.
Angeletti tadqiqotida esa 20 nafar talaba tomonidan tanlangan kitoblar orqali o‘qitish til
bilish bilan birga tanqidiy fikrlash va o‘qish jarayoniga nisbatan ijobiy xulq
-atvorni
namoyon etgan” (Chelkan Go‘l tahlili). Katarina Ekonomining (10) tadqiqotida esa o‘rta
maktabning yuqori sinf o‘quvchilari o‘rtasida shved tilini ikkinchi til sifatida ( L2)
o‘rganishda badiiy adabiyotning roli ko‘rib chiqilgan. Bu tajribada 3 guruhga bo‘lingan
jami 16 o‘quvchi 70 daqiqalik 12 ta darsda ishtirok etgan. O‘quvchilar qurama bo‘lib, 9 ta
ona tiliga ega, ya’ni 9 xil millat. Tadqiqotchini xuddi biz kabi ikkinchi tilda yoki chet tilida
oddiy o‘qish ko‘nikmasiga ega bo‘la olmayotgan o‘quvchilarning til o‘rganishida
adabiyotni vositachi qilish qiziqtirga
n. U o‘z maqsadi uchun yoshlar bilan zamon va
makonda teng holatda bo‘lgan adabiy qahramonlarni tanlagan. Ya’ni Marjona
Baxtiyoriyning eron millatiga mansub shved muhojirlari hayotidan olingan “Buni
xohlaganingdek nomla, jin ursin!” nomli zamonaviy romanini audiomatn ko‘rinishida
eshittirilib o‘quvchilarning matnga, adabiy qahramonlarga va ular orqali o‘z hayotlariga
solishtirish nuqtayi nazaridan esse, og’zaki bahs va qisqa qaydlardagi ishlari orqali
xulosalar olingan. Xulosalardan biri shunday edi: Adabiy
ot ta’limi jamiyatning turli
qatlamiga mansub bo‘lgan o‘quvchilarni birlashtirishi, ularda ikkinchi tilni ham, bola
shaxsini ham rivojlantirishga olib boruvchi vosita bo‘lishi mumkin. (10) Biz ham badiiy
matnlar qiziqarli syujet asosiga qurilganligi, dialo
glar so‘zlashuv uslubiga yaqinligi
hamda harakat bildiruvchi birikmalar keng qo‘llanganligi tufayli tilni o‘quvchi tayyor
holda qabul qiladi, tanish so‘z orqali butun birikmani taxminiy tushunish tilni tabiiy va
ongli o‘rganish, his qilishga yordam beradi,
tilning grammatik xususiyatlarini qoidalar
asosida emas, tayyor sintaktik konstruksiyalar (qoliplar) asosida o‘rganadi va bu jarayon
o‘quvchini zeriktirmaydi, deb hisoblaymiz. Badiiy uslubda muallif nutqi o‘zini adabiy
tilning boy, obrazli, ishlangan holda namoyon etsa, turli adabiy qahramonlar nutqida
muallif milliy tilning shirali va jozibador, jonli ko‘rinishini aks ettiradi. Badiiy uslubning
inson ongigagina emas, uning tuyg’ulariga ham katta ta’siri tufayli o‘quvchilarda o‘zaro
ruhiy-
ma’naviy uyg’unlik kayfiyati paydo bo‘ladi. Tajribadagi sinov guruhining rus
tilidagi va ona tilidagi o‘qish tezligi notanish matnni o‘qiganda bir daqiqada 50 ta so‘zdan
ortiq bo‘lishi nazarda tutilgan. Ammo to‘rt nafar
respondentl
arimizdan barchasining
o‘qish tezligi bu talabga javob bermadi. Shu sababdan bir yarim oy davomida
(1.11.2022
–
13.12.2022 gacha) ular bilan o‘qish tezligi (ulardan 3 nafari krill alifbosini
to‘liq bilmaydi, bir daqiqada 10ta so‘zdan kam o‘qiydi, lug’at boyligi o‘rtacha 5
-6 ta
so‘zdan iborat edi), o‘qib tushuninsh, tinglab tushunish, yozish, gapirish ko‘nikmalari
ustida ishlandi. Quyida shu mashg’ulotlarimizning borishi, ularning sinov natijalari
haqidagi ma’lumotlar jadvallarini, bir yarim oyda o‘sish ko‘
rsatkichini aniqroq anglatish
uchun o‘quvchilarga berilgan topshiriq va uyga vazifalarni ham keltirdik:
Birinchi noyabr (2022-yil)
Boshlang
‘ich sinf o‘quvchilariga rus tilini badiiy matnlar orqali o‘rgatish.
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
6 (2025) / ISSN 2181-3701
85
I sinov
–
ona tilidan til
ko‘nikmalarini aniqlash L2 rus tilidan o‘qish tezligi va so‘z
zaxirasini aniqlash
T/r
O‘quvchining
ismi va
familiyasi
O‘qish
tezligi
O‘qish
tezligi
Tinglab
tushunish*
Son so‘z
turkumi*
Fe’l so‘z
turkumi*
Lug
‘
at
boyligi (so‘z
turkumlariga
nisbati)
Ona tili
Rus tili
Ona tili
Matn asosida
Rus tili
1.
Respondent 1
38/2*
46/3
0
0
1
7ta ot
2.
Respondent 2
18/3
20/2
1
0
1
4ta:
2olmosh, 2ot
3.
Respondent 3
23/1
23/1
1
1
2
2ta olmosh
4 ta ot
4.
Respondent 4
48/1
58
1
0
2
9ta ot
*1. 2ta xato
o‘qilgan so‘z
*
2. “Olim bo‘lmoqchiman” matni. 1
-savol. Matnda qanday kasblar nomi keltirilgan?
(o‘qituvchi, olim)
*3.
Matndadagi son so‘z turkumiga oid so‘zlarni keltiring.(O‘quvchilarga bunday
so‘zlar haqida tushuncha berilib, topshiriq oydinlashtirildi).
5ta, 150 kishi, 10 minglab
nusxada, 100 minglab xonadonga;
*
4. Matndagi fe’l so‘z turkumiga oid so‘zlarni keltiring.(O‘quvchilarga harakat va
holat bildiruvchi so‘zlar haqida tushuntirilib, topshiriq oydinlashtirildi). O‘yladim,
egallagan, o‘rgatish, o‘qish, yozish;
O‘quvchining rus tilidan o‘qish tezligini tekshirish uchun bir bo‘g’inli va ikki
bo‘g’inli so‘zlardan tarkib topgan sodda dialog taqdim etilgan.
Xulosa:
1.
O‘quvchining rus tilidan o‘qish tezligini tekshirish uchun bir bo‘g’inli va ikki
bo‘g’inli so‘zlardan tarkib topgan sodda dialog taqdim etilgan. Ushbu dialogda bir so‘z bir
necha marta takrorlangan o‘rinlar ko‘p. Shuning uchun 1 daqiqada 58,
46 tagacha so‘z
o‘qilgan. Agar notanish matn asosida o‘qish tezligi sinalsa, avvalo, o‘quvchilar harflarni
tanimaganlari, qolaversa, talaffuz va o‘qishda qiynalishlari tufayli ko‘rsatkich 1 daqiqada
10 ta so‘zga ham yetmaydi. Respondentlarda o‘qish, yozish, to‘g’ri talaffuz qilish
ko‘nikmalarini hosil qilish kerak.
2.
Sinov guruhining ona tilidan tinglab tushunish ko‘rsatkichlari ham yuqorisi
50%, quyisi 20%.
3.
Sinov guruhining rus tilidan so‘z zaxirasi yuqorisi 9 ta so‘z (hammasi ot
turkumiga oid), quyisi 4 ta so‘z (2 ta olmosh, 2 ta ot)dan iborat. Bu yangi tilni ikki oy
(maktabda sentyabr, oktyabr oylarida 2-
sinf rus tili darsi o‘tilgan) o‘rganilgan
iga
nisbatan ham yo‘q darajada.
Uyga vazifa:
Ona tilidan ham, rus tilidan ham o‘qish tezligini 10 ta so‘zga
ko‘paytirish; rus tili darsligidan 21
- sahifagacha 16 ta harfni 1 qatordan yozib, har bir
harfga bittadan ruscha so‘z misol keltirib yozish.
Ikkinchi noyabr
O‘quvchilarning ona tilidagi til ko‘nikmalarini (o‘qib tushunish, tinglab tushunish,
yozish) aniqlash
(II sinov)
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
6 (2025) / ISSN 2181-3701
86
T/r
O‘quvchining
ismi va
familiyasi
O‘qish tezligi
(Ona tili)
“Kundaligimdagi
“2” matni*
Tinglab
tushunish*
O‘qituvchi
o‘quvchilarni
qanday sifatlar
bilan
ta’riflaydi? *
Matndan
qanday xulosa
kelib
chiqadi?*
Diktant*
(krill
alifbosi)
1
Respondent 1
44/1 (xato
o‘qilgan so‘z
miqdori) 4b
12
0
Axir buni ham
(ya’ni
kundalikni.
Tahrir bizniki)
olib qo‘yish
kerak.
10
2.
Respondent 2
19/1 1b
8
1
–
8
3.
Respondent 3
38/1 4b
11
1
Chunki yaxshi,
aldamasdan
o‘qish kerak
15
4.
Respondet 4
44/1 4b
18
1
Men, demak,
kundaligimni
yirtmasligim
kerak.
14
* Kundaligimdagi “2”
Bu kundalikka 34 yil bo‘ldi. 2
-
sinfda tutgandim.Odatda o‘quvchilarimga shu
kundaligimni namuna qilib ko‘rsataman.Lekin ular ancha sergak.Hech narsani nazardan
chetda qoldirishmaydi.Sho‘x o‘quvchim Jasurbek: “Ustoz, siz ham “2” baho olganmisiz?” –
deb so‘ra
di. Shunda kundaligimning 42-
sahifasidagi katta “2”ni esladim. Matematika
fanidan olgandim. O‘quvchilarimning ko‘zlari katta –
katta bo‘lib ketdi. Kundalikni qo‘lma
–
qo‘l olib tomosha qila boshlashdi. Bir o‘quvchim: “Uy vazifasini tayyorlab
kelmaganmiding
iz, ustoz?” –
dedi. Aslida o‘shanda yangi mavzuga quloq solmay she’r
yozib turgandim.Ustozimning savoliga javob berolmay “2” olganman. Ruxshona:
“Nega shu paytgacha bu “2”ni ko‘tarib yuribsiz, yirtib tashlamaysizmi?” –
deb qoldi. Uning
boshini silab: “Inson hayotda rostgo‘y bo‘lishi kerak. O‘z kamchiliklarini tan ola bilish
yaxshi fazilat. Faqat yutuqlar bilan g’ururlanish insonga zarar keltiradi.Xatolarni tushunib
yetishni o‘rganish lozim.Bunday fazilat egalari hayotda to‘siqlarga duch kelganda
dovdirab qo
lmaydi.Ularni yengishga kuch topa oladi”, –
deya nasihat qildim.Agar “2”
bahoni yirtganimda sizlar menga ishonmay qolardingiz. Kundalikning sahifasi yirtilganini
ziyrak bolalar darrov bilib oladi”, –
dedim so‘zim yakunida.
*
Xotira mashqi: Jami 135 so‘zning orasidan yodingizda qolgan so‘zlarni yozing.
*
Javoblar: sho‘x, ziyrak, sergak.
* Matndan qanday xulosa kelib chiqadi?
–
Inson rostgo‘y bo‘lishi kerak. U o‘z
kamchiliklarini tan olib, xatolarini tushuna bilsa, hayotda to‘siqlarga duch kelganda
dovdirab qolmaydi.
*
O‘rganilgan 16 ta krill alifbosi tovushlari o‘qituvchi tomonidan talaffuz etilganda
o‘quvchi ularni qay darajada yoza oldi?.
Uyga vazifa:
Rus tili kitobining 28-betigacha harflarni (26 harf) yozib, ularga
bittadan ruscha so‘z misol kel
tirish; 28-
sahifagacha o‘qish, o‘qish tezligini oshirishga
harakat qilish.
Xulosa:
1.
Ona tilida notanish matndan o‘qish tezligi: yuqorisi 1 daqiqada 44 ta so‘zga
(butun matnning 32.5% i), quyi ko‘rsatkich 19 ta so‘zga (butun matnning 14% i) teng.
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
6 (2025) / ISSN 2181-3701
87
2
O‘qilg
an matndan eslab qolib yozishda eng yuqori natija 13%, eng past natija 6%.
3.
Portretni tushunish, ta’rif
-
tavsiflash o‘rtacha 33%.
4.
“Matndan qanday xulosa kelib chiqadi?” savolini 2
-
sinf o‘quvchilariga
tushuntirish murakkabliklar tug’dirdi. Ularga “Zumrad va Qimmat” ertagini eshitgansiz,
multfilmini ko‘rgansiz. Multfilm tugagach, undan qanday xulosa chiqardingiz? Ya’ni,
“Demak, qanday bo‘lish kerak va qanday bo‘lish kerak emas ekan”, deb savol berilganda
ular “Aqlli, odobli, mehnatsevar, mehribon bo‘lish
kerak. Dangasa, uyquchi, yomon,
odobsiz bo‘lish kerak emas ekan”, deb javob berdilar. Va biz buni “Kundaligimdagi
“2” matniga qiyoslab, bu matndan qanday xulosa chiqardingiz?, deb savol qo‘yganimizda
faqatgina bir respondentimiz “ Aldamasdan o‘qish kerak” degan javob bilan matn
xulosasiga yaqinlashgan. Shunday qilib, o‘quvchilarda voqeani bayon qilish ko‘nikmasi
bor, ammo matn asosida fikrlash, xulosa chiqarish ko‘nikmasi hali shakllanmagan, degan
to‘xtamga kelamiz. Kichik yoshdagi o‘quvchilarni badiiy matn orqali rus tlini o‘rgatish
uchun ularning ona tilida matnni o‘qish va tushunishini rivojlantirish juda muhim.
Chunki ikkinchi tilni matn orqali o‘rganyotganda bola uni so‘zma
-
so‘z tarjima qilishga
urinadi, lekin mazmuniy chuqur tushuncha shakllanmaydi.B
u esa til o‘rganishda faol
qabul va tanqidiy fikrlash ko‘nikmalarini sustlashtiradi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
RO‘YXATI
:
1.
Русский
язык
2
класс
.
Учебник для школ среднего обшего образования с
узбекским языком обучения. Ташкент 2021
2.
Ona tili va o‘qish savodxonligi.
2-qism.umumiy o
‘
rta ta
’
lim maktablarining
2-sinfi uchun darslik. toshkent
–
2021.
3.
“
Donoword
”
jurnali, 16.04.2019.
4.
Алам М.А. И Ашрафуззамон.М. (2018) Изучение лексике на высшем уровне:
стратегии, методы и материалы.онлайн журнал « новые горизонты в
образовании» (
tojnedi) 8 (3).109-117.
5.
Ашрафуззамон м. и алам м.а. (2017) стиль использования языка
студентами на
, мессенжер и электронной почте на уровне высшего
образования в бангладеш (журнал
primeuniversite, dakka
) бангладеш, 11 (2)
6.
Krashen. s. (2003). Explorations in language acquisition and use. Portsmouth:
Heine Mann.
7.
Чо. К. С. Ан. Ко.и крашен. с. д. (2005) влияние узкого чтения аутентичных
текстов на интерес и способность к чтению на английском языке как
иностранном.
\\
8.
Literacy: Free voluntary reading. aesthetic reading: efficient enough (journal of
English language teasching 62 (2): 3-4 2020) stephen krashen posted: 2020
–
05
–
14
9.
Education of foreign language and creative drama. january 2015. international
journal of languages education 1 (udes 2015) doi: 10. 18298/ ijlet. 403
10.
Reading fiction in a secon language classroom. catarina economu. jan.2015.
https://doi.org/10.3042/edui.v6.23991
