494
O’TKIR PERITONITNI DAVOLASHNING LIMFOTIK PRINTSIPLARI
Negmatov Jaloliddin, 307-guruh tibbiy pedagogika va davolash fakulteti
Ilmiy rahbar: dotsent Agzamova M.N.
ToshPTI, Umumiy xirurgiya kafederasi
Mavzuning dolzarbligi.
Peritonit (yun. peritonaeum — qorin pardasi) — qorin pardasining
yallig‘lanishi.Hamma yoshdagi kishilarda uchraydi.Odatda, qorin bo‘shlig‘idagi a’zolarning
shikastlanishi yoki ularga mikroblar (ichak tayoqchasi, streptokokk, stafilokokk) tushishi oqibatida
yuzaga keladi. Me’da, o‘n ikki barmoq ichak yarasi, o‘t pufagi, ko‘richakning yorilib ketishi va
churraning qisilib qolishi, qorin bo‘shlig‘ining jarohatlanishi va boshqalarga sabab bo‘ladi.
Ishning maqsadi.
O’tkir peritonitni davolashning limfotik pirinsiplarini ahamiyati va uni nazariy
jihatdan o’rganish.
Qo'llanilgan usullar va natijalar.
O’tkir peritonitning sabablari orasida birinchi o’rinda
appenditsitning destutiktiv shakli 45,3 %, o’tkir xoletsistitning desturiktiv shakli 14%, oshqazon va o’n
ikki barmoqli ichakning teshilgan yarasi 12,5 %, o’tkir ichak tutilishi 7,8 %, ginekologik kasaliklar 6,3
%, bashqa sabablar 14, %.
Bemorlarning atigi 26,6% peritonitning reaktiv va o’rtacha og’irligi bilan namoyon bo’ladi. Qolgan
73,4% bemorlar toksik va terminal bosqichlari kuzatilgan. Bemorda gemodenamik o’zgarish yuzaga
keladi. Erta operatsiya o’tkir peritonitni davolashning asosiy usuli edi.
Eksudat iloji boricha olib tashlandi, peritonit sababini bartaraf etgandan so’ng qorin bo’shlig’ini
furatsilinning dioksidi bilan iliq qilib yuvib, so’ngra suyuqlikni so’rib olishdi. Jarohlik jarohati ingichka
ichak tutqichini kateterizatsiya qilish va qorin bo’shlig’i lateral qisimlarini drenajlab keyin mahkam
tikilgan.
Lenfatik drenajni va antibakteral ta’sirni rag’batlantirishga qaratilgan limfa terapyasi, o’tkir peritonit
bilan og’rigan 64 bemorda qo’llanilgan. An’naviy davolashni olgan 16 bemor nazorat guruhi edi.
Lenfatik terapiya va boshqa davolash usullari, shu jumladan jarrohlik bilan qo’llabilgan.
Operatsiyadan keying davrda 0,25% novakain eritmasi va 5% glyukoza eritmasi, 1: 1 nisbatda bemor
og’irligi 4ml/kg hajimda, mannitol (15% eritma) 150ml dozada geparin, fiziologik nat riy xlorid
eritmasida limfa hosil bo’lishini va limfa oqimini (5000 IU) rag’batlantirish vositasi sifatida kuniga 1-2
marta tomchilatib ichiladi. Limfatik terapiyadan so’ng qorin bo’shlig’ida eksudat chiqishi sezilarli
darajada kamayadi.
Xulosa.
Bemorlarning umumiy ahvoli asta-sekin yaxshilana boshladi, tana harorati pasayib, qorin
og’rig’i kamaydi. Shunday qilib ingichka ichak tutqichi orqali RLT (Region limfatik terapiya) o’tkir
oeritonitni davolashda samarali usuldir.
Аdabiyotlar ro'yxati:
1.
Шутеева, Т. В. (2015). Способы коррекции когнитивных и эмоциональных расстройств у
пациентов с дисциркуляторной энцефалопатией. Трудный пациент, 13(5-6), 18-21.
2.
Азизова, Р. А., Б. А. Карабекова, and М. И. Мухитдинова. "BASES OF MODERN
CLINICAL-PHARMACOLOGICAL
APPROACHES
TO
EFFECTIVE
AND
SAFE
PERSONAL PHARMACOTHERAPY." Новый день в медицине 4 (2019): 19-22.
3.
Карабекова, Б., and М. Мухитдинова. "Проблемы самолечения." Актуальные проблемы
современной фармакотерапии 1.1 (2023): 28-33.
