Barcha maqolalar - Yurak-qon tomir tizimi va kardiologiya

Maqolalar soni: 482
  • R Sharipov
    76-77
    47   19
  • I Sharipov, Sh Pardaev, S Goyibov
    78-79
    48   18
  • L Hakimova, M Ablakulova
    80
    29   11
  • S Holboyev, N Юлдашова
    81
    60   10
  • Sh Husinova, M Ablakulova
    82
    34   10
  • B Yuldashev, N Ahmedjanova, M Murodova, D Yuldasheva
    83-84
    216   14
  • Bugungi kunda ko'plab mualliflar tomonidan arterial gipertoniya va metabolik sindromni (MS) ko'rib chiqilmoqda. Gipertenziya bilan kasallangan odamlarda 60% hollarda MS ning turli xil variantlari topilganligi aniqlandi. Bundan tashqari, gipertenziya bemorlarning, ayniqsa hamroh patologiyasi bo'lganlarning hayot sifatini pasaytiradigan omil hisoblanadi. Yog'to'qimasi bu juda ko'p miqdordagi biologik faol moddalarni ishlab chiqaradigan endokrin organ: leptin, adiponektin, insulin antagonistlari, angiotensinogen, angiotensin I va II, angiotensinni o'zgartiruvchi ferment, renin va boshqalar. Shunday qilib, MS yoki qandli diabet 2 tip bilan kasallangan bemorlarni davolash uchun ishlatiladigan antigipertenziv dorilar quyidagi talablarga javob berishi kerak: kun davomida qon bosimini samarali ravishda pasaytirishi, uglevod, lipid va purin almashinuviga salbiy ta'sir ko'rsatmasligi, organoprotektiv ta'sir ko'rsatadi va yurak-qon tomir asoratlari xavfini kamaytirishi kerak. So'nggi yillarda dunyo olimlari yana unutilgan statinlarga qaytishdi. Va ular xolesterin va past zichlikdagi lipoproteinlar darajasiga ta'sir ko`rsatishi lipidlarni tushiruvchi ta'siridan tashqari, ularning pleyotrop ta'sirini ham kashf etdilar. Statinlarning pleyotropik ta'siri dorilarning antifibrotik ta'siridir. Bu, ayniqsa, rozuvastatin uchun to'g'ri keladi. Hozirgi vaqtda Xitoy va Rossiya olimlari statinlarning samaradorligini covid-19 yoki SARS-Cov-2 kasalligida pnevmoniya kelib chiqishidan oldin iste’mol qilgan qandli diabet kasalligi bilan semizligi bor bemorlarda ko’rgan.
    Irina Agababyan, Shuhrat Ziyadullayev, Jamshid Ismailov
    9-13
    129   37
  • Bolalarda yurak va katta tomirlarning radiatsion diagnostikasi bemorning umumiy klinik tekshiruvining bir qismidir. Uning maqsadi kasallik tashhisini qo'yish, shuningdek gemodinamik kasalliklarning xususiyatini aniqlashdir. Bolalarni tekshirish rejasi (algoritmi) haddan tashqari ta'sir qilmaslik uchun tuzilishi kerak. X-nurli endovaskulyar aralashuvlar ko'plab boshqa manipulyatsiyalarni o'z ichiga oladi: perkutan, haddan tashqari o'sib chiqqan Batalov kanalini transkateter bilan yopish va yurakning to’siqidagi nuqson, transkatereter embolektomiyasi, yurakdan begona jismlarni transkateter bilan olib tashlash. Tomirning giyohvand moddalar trombolizida laxtasida qon quyqalarini eritib yuborish uchun ushbu usulni kimyoterapiya bilan qo`llaniladi. Yangi endovaskulyar manipulyatsiyalar, avvalambor, qo`l-oyoqlarning varikoz tomirlari bilan, masalan, tromboflebit bilan, o'pka arteriyasi shoxlarining tromboemboliyasini oldini olish uchun kateter usuli orqali maxsus filtrni kovak vena va son venasiga kiritish. Ikkinchidan, endoprotez tomiriga "xotira" bo'lgan kemaning kiritilishi va ateromatoz plitalar va qon quyqalarini lazer bilan yo'q qilish uchun egiluvchan tolali zonddan foydalanish.
    Yoqub Axmedov
    14-19
    213   42
  • Ushbu maqolada mualliflar bugungi kungacha bronxial astma (BA) kasalligini davolashda genetik va patogenetik usullar bilan olib borilgan tadqiqotlar yutuqlarini namoyish etishmoqda. Ammo, ВАni davolashda tadqiqotchilar tomonidan bir nechta taklif va usullar mavjud bo'lishiga qaramay, ushbu kasallikning tizimli glyukokortikoidlar bilan kuchayishini davolashni ishlab chiqish va standartlashtirish hanuzgacha dolzarb bo'lib qolmoqda. Adabiyot ma'lumotlari shuni ko'rsatadiki, hozirgi kunga qadar ВАda glyukokortikosteroidlarga (GКS) limfotsitlarning sezgirligiga asoslangan davolash usullari уetarlicha o'rganilmagan. Shuning uchun quyidagi tadqiqotlar bronxial astmani glyukokortikosteroidlar bilan davolashda yangi yondashuvlarni shakllantirishga imkon beradi.
    Shuhrat Ziyadullayev, Khayrulla Xatamov, Tamara Aripova, Akram Suyarov, Vadim Kireev , Boburjon Mutalov
    20-27
    197   43
  • Yurak yetishmovchiligini (YUYE) zamonaviy davolashda chap qorincha otish fraksiyasiga ob`yektiv baho berishga asoslangan, u xattoki symptomlari kuzatilmaganda nojo`ya oqibatlarning prediktori bo`lib hisoblanadi. Tarixan ma`lumki, YUYE bor bemorlar chap qorincha chiqarish fraktsiyasiga ko`ra 3 guruhga bo`lingan edi: YUYEpYUO, YUoYUO va YUsYUO. Ushbu bo`linishi ikkala guruh turli demografik xususiyatlar, etiologiya va yo`ldosh kasalliklariga ega bo`lgani uchun YUYE davolashda muhim. Murakkab medikamentoz davo sxemalari yurak yetishmovchiligining chiqarish fraktsiyasi saqlangan turida bemor holatini og`irlashtirishi va dorilarning nojo`ya ta`sirini oshirishi mumkin. Diastolik disfunktsiya rivojlanishi va chap qorincha saqlangan vo oraliq chiqarish fraktsiyasi avj olishiga olib kelishi mumkin bo`lgan omillarni aniqlash va ularni korrektsiya qilish muhim. Ularga ko`pincha AG va CHQG, YUIK, miokard/pericardning konstriktiv zararlanishi, QD va b. Hamroh patologiyalarda mutanosib davo olib borish va ushbu bemorlar hayot sifatini oshirishga e`tibor berilishi lozim.
    Farzona Kadirova, Matluba Raximova, Eleonora Tashkenbaуeva
    28-34
    208   42
  • Sog`liqni saqlashda, ayniqsa, YUIK ga shubha bo`lgan bemorlarda erta aniqlash va diagnostika, menejment, kardiologik va kardioxirurgik yordam tizimini takomillashtirish, uning samaradorligini oshirish muhim vazifasidir. Yurak ishemik kasalligi (YUIK) diagnostikasi va davalashda texnologiyalar doimo takomillashtirilishiga qaramasdan butun dunyoda aholi o`rtasida vaqtidan oldin o`lim va nogironlikning asosiy sababi bo`lib qolmoqda. Tibbiyot rivojlanishining zamonaviy bosqichida kasalliklarni erta va o`z vaqtida tashhislashda minimum qarshi ko`rsatma va nojo`ya ta`sirga ega bo`lgan tibbiy tasvirlash usullari muhim ahamiyatga ega, odam organizmi va uning a`zolari zararlanish darajasiga baho berishga, oxirgi oqibatga va davolash taktikasini aniqlashga yordam beradi. Yurak-qon tomir kasalliklarining erta va zamonaviy diagnostikasi, jumladan, YUIK nogironlik va o`lim foizini kamaytirishda, davolash taktikasini ishlab chiqishda va miokard revaskulyarizatsiyasi usullariga ko`rsatmalarni aniqlash uchun muhim ahamiyatga ega.
    Feruz To'raev, Muzaffar Maqsudov
    35-46
    133   30
  • Ogʼir kechuvchi bronxial astma xususiyatlarini oʼrganish uchun 140 bola tekshirildi. Klinik, allergologik va funktsional tekshiruvlar oʼtkazildi. Tadqiqotlar shuni koʼrsatdiki, erta yoshidagi bolalarda astma borligi kasallikni kechishi ogʼirlashtiradi, epidermal allergenlarga sezuvchanlik oshadi. Bolaning onasida astma borligi, bola uchun xavfli omil boʼlib, tugʼilishda ogʼir asfiksiyaga olib kelishi mumkin.
    Abdurashid Ganiev , Komil Nazarov
    47-49
    70   20
  • 2010-2019 yillar davomida Samarqand shahridagi tibbiyot birlashmasi pulmonologiya bo’limida nospetsifik interstitsial pnevmoniya bilan 82 ta, idiopatik fibrozi bilan 24 ta, ekzogen allergenli alveolitli 8 ta, tizimli sklerodermiya 12 ta va dori pnevmoniyasiga chalingan 6 ta stasionar davolanishda bo'lgan bemorlar kasallik tarixlari retrospektiv tahlili o'tkazildi. Nospetsifik interstitsial pnevmoniya va boshqa kasalliklarni, differentsial diagnostikasi anamnez, klinik belgilar va KT belgilariga alohida e’tiborni qaratish lozimligi aniqlanadi.
    Nargiza Makhmatmuradova, Olga Ibadova, Parvina Zikriyaeva
    50-52
    86   20
  • Adabiyotlarga ko’ra terining kuyishi bilan nafas olish tizimining alanga natijasida termik shikastlanishi qo’shilib kelishi 30% bemorlarda uchraydi va uning oshishi tendentsiyasiga ega. Nafas olish a`zolarini termik shikastlanishi bilan 2009-2019 yillar davomida davolangan 205 nafar bemorlar tahlil qilindi. Tadqiqotlar shuni ko’rsatdiki, alanga natijasida nafas olish a`zolarini оg’ir termik kuyishi bilan yotgan barcha bemorlarga ko’rsatma asosida davolashni dastlabki bosqichlarda shoshilinch fibrobronxoskopiya ŏtkazildi. Termoingaliyatsion shikastlanishning og’irlik darajasini, traxeobronxial va o’pka to’qimasi asoratlarini o’z vaqtida obyektiv baholashda termik shikastlangan bemorlarni tashhislash va davolashda muhim tarkibiy qism bo’lib, kuyish kasalligining davolashda va yetarli intensiv terapiyani tanlashda yordam beradi.
    Ishnazar Mustafakulov, Komil Tagaev, Xushvaqt Umedov
    53-58
    80   22
  • 2010-2015 yillarda SamShTB allergologiya va pulmonologiya bo`lim bazasida 49 nafar oilada bronxial astma kasalligi bilan davolangan bemorlarning kasallik tarixi retrospektiv tahlili o'tkazildi. Oilaviy bronxial astma bilan xastalangan bemorlarning oilasidagi shaxslar o`tasida hamroh allergik kasalliklarni uchrash holati oilaning I – IV avlodlaridagi 346 nafar qarindoshlari o`rtasidagi har bir shaxsda anamnez yig`ish, klinikasi, umumiy laboratoriya tahlillar, instrumental tekshirish usullari asosida o`rganildi. Bunda hamroh allergik kasalliklar oiladagi sog`lom shaxslarda BA kasalligi rivojlanishida xavf omillari bo`lishiga va o`z vaqtida birlamchi va ikkilamchi profilaktikasi o`tkazish kerakligini alohida e'tibor qaratish lozimligi aniqlandi.
    Toshpulat Oqboev
    59-61
    84   17
  • Maqsad: qandli diabet kasalligi bilan ogʼrigan bemorlarda yurak-qon tomir asoratlari rivojlanishining xavf omillari taʼsirini oʼrganish va baʼzi omillar taʼsiriga qarab davolash samaradorligini baholash. Materiallar va uslublar. Biz surunkali yurak-qon tomir asoratlari boʼlgan 2 turdagi diabet bilan ogʼrigan 23 bemorni oʼrganib chiqdik, ularga diabet va yurak-qon tomir asoratlariga qarshi uzoq muddatli davolash tayinlangan. Bemorlarga tayinlangan davolanish, amalda olingan davolanish va tavsiyalarni buzish sabablari toʼgʼrisida savollarni oʼz ichiga olgan soʼrovnoma taklif qilindi. Komplaent va nokomplaent bemorlarda glikemiya, qon bosimi, tana ogʼirligi koʼrsatkichlari taqqoslandi. Olingan obʼektiv va subʼektiv maʼlumotlar asosida 2-tur diabet kasalligi boʼlgan bemorlarda yurak-qontomir asoratlari rivojlanishiga taʼsir qiluvchi omillar oʼrganildi. Tadqiqot natijalariga koʼra qandli diabet bilan ogʼrigan bemorlarda yurak-qon tomir asoratlari rivojlanishi va ularni davolash samaradorliga taʼsir koʼrsatadigan quyidagi eng muhim omillar aniqlandi: glikemiya oʼzgarishi, prandial glikemiya, gipoglikemiya epizodlari, vazn ortishi va qon bosimi oshishi, shuningdek bemorning glikemiya, qon bosimi va vaznini tugri baholashdan xabardor emasligi. Xulosa: diabetga chalingan bemorlarda yurak-qon tomir asoratlarni davolash boʼyicha dalillarga asoslangan tibbiyot aniq protokollar mavjudligiga qaramay, diabetga qarshi maktablar tashkil yetilganiga qaramay, davolanishning samaradorligi past darajada. Diabetik yurak- qon tomir asoratlarni davolashga taʼsir qiluvchi yuqoridagi omillarni hisobga olish, ularni bartaraf etish va bemorning 2-tur diabet haqida xabardorligini oshirish kerak.
    Malika Raxmetova
    62-65
    89   18
  • O'pka sil kasalligi bilan, ma'lum bir jarayon rivojlanishining dastlabki bosqichlarida ham yurak-qon tomir tizimida o'zgarishlar qayd etiladi. Qon tomir tizimining tuberkulyoz intoksikatsiyasiga yuqori sezuvchanligi allaqachon belgilangan. Faol tuberkulyozni yurak-qon tomir patologiyalari bilan birlashtirganda, sil kasalligi uchun keng qamrovli antibakterial terapiya zarurati va bir vaqtning o'zida yuqumli kasalliklarni, shu jumladan tomir patologiyasini davolash zarurati yuzaga keladi. Ushbu maqolaning maqsadi kasallikning turli davrlarida o'pka tuberkulyozi bo'lgan bemorlarda yurak-qon tomir shikastlanishlari xususiyatlarini o'rganishdir. Gipertenziya alomatlari klinik, rentgenologik va elektrokardiografik tadqiqotlar asosida aniqlanmagan holatlarda yurakning o'ng va chap qismidagi o'zgarishlarni o'rganish alohida qiziqish uyg'otadi. Faol tuberkulyoz jarayonning yurak-qon tomir patologiyasi bilan birlashishi bilan sil kasalligi uchun keng qamrovli antibakterial terapiya zarurati va qon tomir patologiyasi, shu jumladan bir vaqtda kelib chiqadigan kasalliklarni davolash kerak.
    Mamura Saidova
    66-69
    86   18
  • Tadqiqotning maqsadi birinchi navbatda Q tishchasiz MI ning gospital davrida kechishini retrospektiv tahlil qilish edi. Bunda bemorlarni 2 guruhga bo’lindi: 1 guruh - 21 ta Q tishchasiz MI va 2 guruh - Q tishchali MI bilan 23 bemor. Tadqiqot natijalari shuni ko'rsatdiki, Q tishchasiz miokard infarkti bo'lgan bemorlar, shaxsiy davolanish uchun maxsus nazorat guruhiga kiritilishi kerak. Q tishchali miokard infarkti bo'lgan bemorlarda asoratlar darajasi yuqori edi, infarktdan keyingi erta stenokardiya 10 ta (43,7%) holati, ritm va o'tkazuvchanlikning buzilishi 12 (52,1%) va 6 (26%) kabi asoratlarni boshdan kechirishgan. Shu sababli, qayta MI xavfi va o'limning yuqori ehtimoli bilan birga, 1/2 Q tishchasiz MI bo'lgan bemorlarning guruhidagi asosiy klinik, laboratoriya va instrumental ko'rsatkichlarning yomonlashishini ko'rsatdi, Q tishchali MI bilan og'rigan bemorlarning boshlang'ich ko'rsatkichlari sezilarli darajada yomonlashmadi.
    Shaxnoza Sadikova, Gulandom Shodikulova
    70-72
    64   24
  • Revmatoidli artritda (RA) asosiy namoyishlar bilan bir qatorda, immun ta'siridan kelib chiqadigan turli xil nevrologik, nevrotik va endokrin belgilar mavjud. Bundan tashqari, RAning surunkali kechishi va bemorlarning nogironligi ularning odatdagi turmush tarzini buzilishiga, hayotiy manfaatlar doirasining o'zgarishiga va nevrotik kasalliklarning shakllanishiga olib keladi. Nevrotik kasalliklar asab tizimining chidamliligini buzish bilan birga keladi - uning barcha tarkibiy va funktsional faoliyatini va moslashuv jarayonlarini tartibga solish qobiliyati, bu o'z navbatida immunologik gomeostaz, gormonal muvozanat va metabolizmning barcha turlarida chuqur o'zgarishlarga olib keladi. Shu munosabat bilan, revmatoid artriti bo'lgan 168 bemorda nevrotik kasalliklarning (NK) chastotasi va jiddiyligi, shuningdek, adrenokortikotrop gormon (AKTG) va kortizolning o'zgarishi o'rganildi. RA bilan og'rigan bemorlarning 73,3 foizida N.N. aniqlandi: 16,2 foizida - yengil, 31,4 foizida - o'rtacha va 25,7 foizida - og'ir. RA bilan og'rigan bemorlarda AKTG va kortizol tarkibining pasayishi shaklida tizimning funktsional faolligining beqarorligi qayd etildi. Nevrotik alomatlarning og'irligi ikkala gormon tarkibining pasayishiga olib keladi.
    Erkin Toirov, Ibrat Akhmedov, Ilhom Sultonov
    73-76
    131   16
  • Maqolada sil infektsiyasi o`choqlarida yashovchi oilalarda kasallikning bolalar va o`smirlarga yuqish xavfi Samarqand viloyati silga qarshi kurashish dispanseri ma`lumotlari asosida baholangan. Oilada asosan ona kasallangan va ko`pgina holatlarda u bakteriya ajratuvchi bo`lgan. Bolalarda kasallik manbai silning tarqoq turi bilan kasallangan bemorlar bo`lgani aniqlandi. Bolalarda silni, ayniqsa kasallikni dorilarga chidamli turi rivojlanishi xavfi, sil manbai avval penitensiar zonada bo`lgani aniqlanishi bilan birga ko`payadi. Epidemik holatni yomonlashishiga manfiy ijtimoiy omillar olib kelishi mumkin bo`lib, bunday oilalarda oila ichi infektsiyasini tarqalishi xavfi ko`tariladi. Oilada ona yoki ikki va undan ortiq (yaqin qarindoshlar) a`zolari sil bilan kasallangan bo`lsa, sil bilan kasallanish xavfi ortadi. Bunday oilalarda yashovchi bolalar va o`smirlar maktabgacha ta`lim muassasalarda nazorat va kuzatuv, hamda profilaktik chora tadbirlar o`tkazilishiga muxtojdirlar.
    Svetlana Khodjaeva, Dinara Adjablaeva
    77-80
    94   21
  • Amaliy tibbiyotda umumiy yurak-qon tomir xavfini baholash "asimptomatik" bemorlarda, ya'ni aterosklerozning klinik belgilariga ega bo'lmagan shaxslar orasida yuqori xavf guruhlarini shakllantirishda muhim rol o'ynaydi. Hozirgi kunda eng keng tarqalgan bo'lib umumiy koronar xavfni baholash, shuningdek Yevropaning SCORE (koronar kasalliklar xavfini tizimli baholash) shkalasi mavjud bo'lib, u Yevropadagi barcha past va yuqori xavfli davlatlar uchun 10 yillik halokatli xavfni bashorat qiladi. So'rovda O'zbekistonning turli viloyatlardan 66 nafar shifokor qatnashdi. Qatnashchilarni so'roq qilish jarayonida, ShKlarning umumiy miqdorini Yevropaning SCORE shkalasi bo'yicha baholash to'g'risida vrachlarning yuqori darajada xabardorligi aniqlandi. Respondentlarning atigi 10% uni amaliy ishlarida ishlatmaydi yoki ular bilan tanish emas.
    Sanjar Kholboyev
    81-84
    70   18
  • Jigar sirrozi bilan kasallangan 98 bemorni klinik va instrumental tekshiruvlardan M- rejimdagi ExoKG bilan 85% da yurak zararlanishi aniqlandi. Chap qorincha gipertrofiyasi, va miokard distrofiyasi (sirrotik kardiomiopatiya) yurak zararlanishini asosini tashkil etadi, bu esa yurakning qisqaruvchanlik, sistolik va diastolik funktsiyaning buzilishiga olib keladi. Yurak zararlanishi o`z navbatida, surunkali yurak yetishmovchiligi va portal gipertenziya darajasini yanada oshiradi.
    Saodat Yarmuxamedova, Xudoyor Gafforov, Suvon Yarmatov
    85-87
    94   28
  • Gipertenziya (GK) hozirgi kunda eng dolzarb tibbiy muammolardan biridir. Bu, asosan, yuqori yurak-qon tomir kasalligi, nogironlik va o'lim ko'rsatkichini aniqlaydigan arterial gipertenziya, shuningdek, keng tarqalish bilan tavsiflanadi. Shu munosabat bilan biz GK bilan og'rigan 71 bemorni ko'rib chiqdik. Barcha tekshirilganlar simptomatik gipertenziya va boshqa kasalliklarni istisno qilish uchun keng qamrovli ko'rikdan o'tkazildi. GK diagnostikasi JSST ekspert qo'mitasi tomonidan tavsiya etilgan mezonlar asosida o'tkazildi. Tadqiqotga II-III gipertenziyali bemorlar - 31 ayol (43,66%) va 40 ta erkak (56,3%) (25 yoshdan 63 yoshgacha) bemorlar olindi. Gipertenziyaning turli bosqichlarida bemorlarda yurak yetishmovchiligining kuchayishi bilan O’QDD sining og'ir darajasi rivojlanadi, ba'zi hollarda restrektiv xarakterga ega.
    Saodat Yarmuxamedova
    88-92
    82   22