Barcha maqolalar - Qurilish va qurilish texnikasi

Ushbu maqolada er uchastkasi va xususiy uy-joy qurilishi chegaralariga rioya qilish muammosi muhokama qilinadi. Xususan, turar-joy va boshqa binolarni maydonga joylashtirishda qizil chiziqlar va boshqa shaharsozlik tartibga solish liniyalariga rioya qilish. Maqolada shaharning batafsil rejalashtirish loyihasi hujjatlarining tarkibi ko'rib chiqiladi: 1:2000 masshtabda qizil loyiha, qurilgan mahallalar va piyodalar yo'laklari va maysazorlar orasidagi chegaralarni belgilaydigan chiziqlar. Koordinatalarni, dizayn va ijro etuvchi koordinatalarni
taqqoslash natijasida uzatishning aniqligi to'g'risida xulosa chiqariladi.

Мақолада осмонўпар биноларнинг шаҳар муҳитига таъсир этиш масаласи муҳокама қилинган.Шаҳарсозлар томонидан осмонўпар бинолар қурилиши типологиясининг секин аста такомиллашиши муносабати билан ҳамда мавжуд вазиятдан келиб чиққан ҳолда шаҳар фазовий муҳитини кўп қаватли бинолар билан оммавий тўлдириш масаласи муҳим аҳамиятга эга. Ушбу ҳолат шаҳарнинг юқори қаватли турар жой муҳитига ва унинг ҳудудига таъсирини замонавий нуқтаи-назардан ёндошишни талаб этади.Ушбу тадқиқотнинг мақсади осмонўпар биноларнинг шаҳар муҳитига таъсирини долзарблигини таҳлил қилиш ва уни муайян тарзда тизимлаштиришдан иборат.

Ushbu maqola bolalarning ko'p tarmoqli reabilitatsiya markazlarida landshaft terapiyasini tashkil etishning dolzarbligini ochib beradi. Landshaft terapiyasining o'zaro bog'liqligi va uning bolaning psixo-emotsional va fiziologik salomatligiga ta'siri ko'rib chiqiladi. Bolalar reabilitatsiya muhitida landshaft terapiyasining turli usullari taqdim etiladi.

Vertikal (tik) yo’nalishdagi ritmlar ham bo’lib, ular vaqt davomida o’simlikning o’sib, ulg‘ayib borishi bilan archa, pixtalar, listvenitsalar va boshqa xvoy tipidagi daraxtlarning novdalarini g‘uj barg qilib kurakcha shaklida o’stirib yoki daraxtlarni kuzab ularga qandil, katta shamdon, chilchiroqlar shaklini berish orqali hosil qilinadi.

Ushbu maqolada, O‘zbekiston Respublikasi hududini rejalashtirishda loyiha ishlarini bajarilishi maqsadi, ishlab chiqishda o‘rganiladigan jarayonlar va xolatlar, funksional zonalarga taqsimlash, erishiladigan natijalari hamda ushbu xujjatning shaharsozlik sohasidagi samaradorligi ko‘rib chiqilgan.

Мақолада Амир Темурнинг Самарқандда 1404 йилда бунёд эттирган, бироқ бизгача етиб келмаган усти ёпиқ савдо кўчаси ҳақидаги тарихий маълумотлар келтирилган. Мазкур савдо кўчаси “Бибихоним” жоме масжиди олдидаги майдондан то Регистон ансамбли ёнидаги Чорсу биносигача давом этган ва у ўз даврида Мовароуннаҳрда қурилган илк усти ёпиқ савдо кўчаси ҳисобланган. Кейинчалик ҳудди шундай савдо кўчаси – бозорни Шоҳрух Мирзо Ҳирот шаҳрида қурдиради. Маскур мақолада Амир Темурнинг Самарқанддаги савдо кўчаси архитектурасининг график реконструкциясини амалга ошириш бўйича йиғилган тарихий маълумотлар ва бажарилган ишлар таҳлил қилинган.

Ochilgan shaharlarni jalb qilish insoniyat tsivilizatsiyasining yuragi bo'lib, iqtisodiyot, madaniyat va innovatsiyalar markazlari bo'lib xizmat qiladi. Biroq, tez urbanizatsiya va o'nlab yillik eskirish shaharlarning barqaror rivojlanishi uchun muhim muammolarni keltirib chiqaradi. Ushbu muammolarni hal qilish va yashashga yaroqli, bardoshli shahar maydonlarini yaratish uchun shaharlarni rekonstruksiya qilish va ta'mirlashning ahamiyatini inobatga olish mumkin emas. Fon va muammolar shahar rivojlanishi ko'plab muammolarga duch kelmoqda, jumladan, qarish infratuzilmasi, aholining o'sishi, iqlim o'zgarishi va cheklangan yer mavjudligi. Ushbu masalalar shahar landshaftlarini o'zgartirish va ularning kelajakdagi ehtiyojlarga moslashishini ta'minlash uchun geoinjiniring tizimlaridan foydalanish kabi innovatsion echimlar va yondashuvlarni o'rganishni talab qiladi.

Sаnоаt hududlаrining jоylаshuv nuqtаi nаzаridаn suv hаvzаlаri vа shаhаrning tаriхiy hududlаri yаqinidа jоylаshgаnligini hisоbgа оlsаk, ulаrning hоlаti ulаrgа yaqin hududlаrgа sаlbiy tа’siri, shаhаr muhitining ekоlоgik vа shаhаrsоzlik hоlаtini yахshilаsh jаrаyоnlаrini bir oz murаkkаblаshtirаdi. Sanoat hududining yon atrofdagi qo’shni hududlarning muhitiga bо‘lgаn tа’siri, tаbiаt bilаn bo’lgan o’zaro bog’liqlik muvozanatini ishdan chiqaradi.

Ushbu maqola shahrlarni rejalashtirishda geometrik talqin kompozitsiyasining rivojlanishini shartli ravishda: - nuqta, markaz, doiraviy rivojlanish yo'nalishi bo’lmasligi, (statik kompozitsiya); - chiziq, qator-ikki qarama-qarshi yo'nalishda rivojlanadi (dinamik kompozitsiya); - to’rt burchak, panjara-bir nechta, o'zaro ko'ndalang yo'nalishlarda rivojlananishi to’g’risida so’ boradi.

Maqolada Xorazm viloyatida qurilayotgan 12 qavatli mexmonxona binosining tom qismiga vertolyot qo‘nish paytida noananaviy yuklanishlar va seysmik ta’sirlar natijasida tom qismlarida hosil bo‘lgan ko‘chish deformasiya holatini aniqlash.

Tunnel va qurilish ishlarida yo'ldan foydalanish talablarga muvofiq, geologik, iqlimiy, muzli tuproq va boshqa mahalliy sharoitlarni hisobga olgan holda, tunnel va foydalanish jarayonlarining atrof muhitga eng kam ta'sirini hisobga olgan holda amalga oshirilishi kerak. Mamlakatimizda bu borada yetarlicha amaliy ishlar olib borilmoqda. Ushbu maqolada ushbu sohani yanada rivojlantirish bo'yicha samarali kurslar keltirilgan.

Ushbu maqolada to’kma gruntlarning xususiyatlari, ularni turlari,geologik qidiruv ishlarining uslublari, shurflar, ularning chuqurligi va xajmi, shurflar orasidagi masofa, shurflarni kavlash usullari va ularni to’kma gruntlar fizik mexanik xususiyatlariga ta’siri, to’kma gruntlar tarkibidagi katta qo’shimchalar va bo’shliqlarning mavjudligi va ularning cho’kishi, bularni aniqlash uchun qo’shimcha statik yoki dinamik zondlash, qidiriuv burg’ulash va shurf qazish paytida gruntlarning fizik – mexanik xususiyatlarini tadqiq etish uchun namunalar olish xaqidagi amalga oshiriladigan ishlar keltirilgan.

Мақолада шаҳарсозлик соҳасини инженерлик нуқтаи назардан ривожлантириш, шаҳарсоз мухандис мутахассислигининг нақадар заруриятлиги асосланган.

Ushbu maqolada qurilishni tashkil etish, rejalashtirish va boshqarishning asosiy jihatlari muhokama qilinadi. Asoschilari va qurilishni tashkil etish fan va amaliyotining rivojlanishi tarixi yoritilgan.

Maqolada O‘zbekiston Respublikasi sharoitlari uchun yengil konstruktiv va issiqlik izolyatsion qurilish materiallari va ular asosidagi buyumlardan foydalanish bo‘yicha ma’lumotlar berilgan. Devor qurilish materiallarining fizik texnik xususiyatlari va qiyosiy tavsiflari bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan. Maqolada, shuningdek, bir qator mualliflarning yangi va rekonstruksiya qilinayotgan turar-joy va jamoat binolarida foydalaniladigan energiya tejovchi binolarga qo‘yiladigan talablarni qondirish uchun mavjud yuqori samarali issiqlik izolyatsiya materiallaridan foydalanish zarurligiga doir tadqiqotlari muhokama qilinadi.

Дунё бўйича бинолар энергиясамарадорлиги ва зилзилабардошлиги долзарб масала ҳисобланмоқда. Ушбу мақолада кам қаватли турар жой биноларининг энергиясамарадорлиги ва зилзилабардошлиги бўйича республикамиздаги биноларнинг ҳолатлари таҳлили келтирилган.

Maqolada ko'p funktsiyali turar-joy binolari komplekslarining rivojlanish tendensiyalari ko'rib chiqilgan. Ko'p funktsiyali turar-joy majmualarini rivojlantirishning asosiy bosqichlari órganilgan. Har bir bosqichda ko'p funktsiyali turar-joy majmualarining hajm va rejalashtirish tuzilishiga ta'sir qiluvchi asosiy xarakterli xususiyatlar va omillar ochib berilgan. Adabiyotlarni tahlil qilish jarayonida asosiy ijtimoiy-iqtisodiy omillarning kompleksning murakkab tuzilishi evolyutsiyasi va shakllanishiga ta'siri aniqlangan. Yangi tarkibiy turar-joy ta'limining dolzarbligi, shuningdek, turar-joy muhitini tashkil etishning zamonaviy hajmli rejalashtirish shakllari ko'rsatilgan.

Ushbu maqolada issiqlik izolyatsion materiallarning qurilish sohasidagi o‘rni, ishlash prinsipi, mavjud samarali issiqlik izolyasiyatsini qo‘llash orqali issiqlik yo‘qotishlarni minimallashtiruvchi materiallar haqida ma’lumot yoritildi.

Мазкур мақола шаҳар ҳудудидаги муҳандислик тармоқларининг мавжуд ҳолатини, уларнинг таҳлили ва мухандислик жиҳатдан реканструксия қилиш зарузлиги ёритилган.

Mazkur maqolada maqolada O‘zbekiston Respublikasida ishlab chiqarilgan va qurilishda qo‘llaniladigan mineral jun, polistirol ko‘pik va gazbeton bloklari kabi mashhur izolyatsiya materiallari turlari muhokama qilinadi. Jismoniy  parametrlarning qiyosiy tahlili o‘tkaziladi va ko‘rib chiqilayotgan izolyatsiya turlarining har birining afzalliklari va kamchiliklari taqdim etiladi. Materiallardan foydalanishning iqtisodiy samaradorligini baholash uchun ma'lumotlar taqdim etiladi. Ish yuqorida keltirilganlardan eng yaxshi izolyatsiyani aniqlashga qaratilgan.

Бино ва иншоатларнинг энергия самарадорлигини ошириш сохасида илмий техник сиёсатини асоси деб, мақолада, уларни лойихалаш ва кўриш норматив-методологик базасини яратилиши қайд этилган. Унинг илмий-техник савиясини такомиллаштириш ва ошириш навбатдаги босқичи хақида маълумотлар келтирилган.

Рассмотрены вопросы измерения прочности бетона методом поверхностного прозвучивания ультразвуком. Приведены модель измерения и формулы для оценки суммарной стандартной неопределенности измерения.

Мазкур мақолада Республикамизда бино ва иншоотларни қуриш учун лойиҳа-смета ҳужжатларини ишлаб чиқиш асослари, бугунги ҳолати, ушбу соҳадаги айрим муаммаолар ва уларни ечимлари юзасидан маълумотлар келтирилган.

Maqolada avtomobil yoʻllari va koʻpriklarning xalq xoʻjaligidagi oʻrni, tabiiy sharoiti, avtomobil va temir yoʻl transportining unumdorligi, samaradorligi va xavfsizligini hisobga olgan holda, barcha yoʻl elementlarining parametrlarini texnik-iqtisodiy asoslash tamoyillari, ularning qurilishdan keyingi umrboqiyligini hisobga olingan.