Barcha maqolalar - Yuqumli kasalliklar

Maqolalar soni: 758
  • Ушбу макола рецидив нафас олиш касалликлари булган болаларнинг суровномасидан олинган маълумотларни такдим этади. Болалардаги тез-тез нафас олиш касалликларининг этиологик омилларидан бири деб хисобланиши м ум кин булган витамин Д етишмаслиги, 80% холарда витамин Д даражалари паст булади.
    Э Шамансурова, Н Исаханова
    84-87
    215   32
  • Юртимизнинг чорвачилик ривожланган худудларида одамларнинг бруцеллёз билан касалланиши Рес-публикадаги уртача касасалланиш курасаткичидан 2-3 баробар куп. Далилларга асосланган тиббиёт усуллари-ни куллаб утказилган клиник тадкикотлар натижасида ишлаб чикилган стандартларга кура беморларга маълум аитибиотикларнинг жамланмасини камида 6 хафта бсриш даволаш самарасини кескин оширади. Касалликни зурикиши, турли асоратларни келиб чикиши, сурункали шаклига утиши каби бизда куп кузатиладиган нохуш холатларнинг олди олинади, беморларнинг изтиробини енгиллаштиради. Ушбу тахлилдан максад жахон ил-мий адабиётларида берилган бруцеллёзнинг замоновий даволаш усулларини кенг шифокорлар даврасига етка-зишдир.
    Н Ярмухамедова, Д Искандаров, М Шарапов
    135-143
    160   24
  • Сурункали гепатит С ва жигар циррози бўлган беморларда TNF-α ва CTLA-4 генларининг генотипик турларини қиёсий таҳлил қилиш ва уларнинг касаллик кечишига таъсирини ўрганиш тадқиқотнинг мақсади бўлди. TNF-α гени генотипларининг касаллик кечишига таъсирини ўрганиш мақсадида ўтказилган таҳлил шуни кўрсатдики, G/A+A/A генотипларини биргаликда ташувчиларда сурункали вирусли гепатит С ривожланиш хавфи юқори бўлади, яъни ўрта ва юқори фаолликда кечиши мумкин. Олинган маълумотлар қўйидагиларни кўрсатади, «G» аллель ташувчиларда ва CTLA-4 генларининг А49G полиморфизми А/G+G/G генотиплари қўшма бўлганда сурункали вирусли гепатит С ривожланиш хавфи нафақат камаяди, балки яллиғланиш интенсивлиги камайиб жигарда бириктирувчи тўқима ўсиши камаяди касаллик кечиши яхшиланади
    С Азимова
    8-10
    119   28
  • Тадқиқотнинг мақсади ўзбек миллатидаги сурункали гепатит С беморларда яллигланиш жараёнининг биокимевий кўрсаткичларини вирус генотиплари билан ассоциацияли муносабатларни баҳолаш. Сурункали гепатит С ва жигар циррози билан касалланган беморларда ва соғлом донорларда қон ДНКси текширилди. Клиник кечишини ўзига хос хусусиятлари ва вирус Сни генотиплари биокимёвий кўрсаткичлар билан ассоциацияси сурункали гепатитни хар хил даражаси билан боғлиқлиги аниқланди.
    Ш Закирходжаев, С Азимова
    30-32
    113   24
  • Жахон согликни саклаш ташкилоти маълумотларига кура, бруцеллёз касаллиги долзарб муаммолардан бири хисобланади, чунки ушбу касаллик билан спорадик касалланиш юкори даражада туради. Самарканд вилояти худудида усмирлар орасида бруцеллёз касаллиги эпидемиологик холатини урганиш учун кузатув остига Самарканд вилояти юкумли касалликлар клиник шифохонасида 2016 йил давомида даволанган 82 бемор олинди. Усмирлар орасида бруцеллёз касаллиги эпидемиологик аспектлари тахдил этилганда, касаллик усмирлар орасида асосан йигитларда учраган. Усмирлар орасида бруцеллёз касаллиги эпидемиологиясида хайвонлар билан мулокот асосий уринни эгаллайди. Чорвачилик фермаларининг хусусийлаштирилиши чорвачилик билан шугулланадиган худудларда эпидемиологик вазиятнинг жиддийлашувига олиб келади.
    У Самибаева, Ш Ташпулатов, О Тиркашев, Э Зикиров
    37-44
    66   15
  • Далилларга асосланган тиббиётнинг асосий принципи ҳар қандай юқумли касалликда топикал ташхис биринчи навбатда бўлиши кераклигини талаб қилади. Бироқ, бир қатор касалликлар турли хил клиник кўринишлар билан тавсифланганлиги сабабли, кўплаб шакллар (шу жумладан енгил ёки abort), зарарланган ҳудудни аниқлаш ҳар доим ҳам мумкин емас. Бундан ташқари, кўплаб юқумли касалликларда бу жараёнда кўпинча бошқа органлар ва тизимлар иштирок етади. Бу янада умумлаштирувчи ташхис қўйиш зарурлигини тушунтиради. Масалан, "сийдик йўли инфекцияси" ташхисини вақтинчалик деб ҳисоблаш тўғри бўлади, бу диагностика чоралари давомида маълум бир нозологик шаклга айланади. Шунга қарамай, "сийдик йўли инфекцияси" ташхиси мустақил нозологик шакл сифатида "касалликларнинг халқаро таснифи" га (ИCД-10, Женева, 1995) киритилган. Болаларда бу касаллик тез-тез учрайди ва нафас олиш йўллари инфекциясидан кейин иккинчи ўринда туради. Сийдик йўли инфекцияси (УТИ) ўғил болаларга қараганда қизларда кўпроқ учрайди. Касалланиш даражаси ҳар иккаласида ҳам ёшга қараб ортади, аммо ўғил болалар касалланишнинг битта ерта чўққисига ега — янги туғилган даврда ва қизлар иккита чўққига ега: 3 ёшдан 6 ёшгача ва жинсий ҳаёт бошида.
    Г Хасанова
    48-54
    165   32
  • Цитомегаловирус инфекция (ЦМВИ) турли хил ихтисос шифокорлари (инфекционистлар, гинекологлар, иммунологлар, педиатрлар, венерологлар ва х.к.) орасида кескин кизикиш уйготади. Бундай кизикиш бу инфекциянингтурли туман клиник шакллари, белгилари ва юкиш йуллари билан боглик.
    С Ахмедова, Б Негмаджанов, Л Хамроева, В Ким
    68-69
    250   21
  • Уткир вирусли гепатит В - нафакат а холи уртасида, балки хомиладорлар уртасида хам кенг таркалган. Бу касаллик хомиладорликни, тугрук ва тугрукдан кейинги даврни асоратлайди , хамда она корнидаги хомилага таъсир килади. Гепатит В олдини олиш максадида янги тугилган чакалок хаётининг биринчи соатида гипериммун G глобулин ёки вакцинация килинади.
    С Рахимова, Б Джуманов
    46-49
    162   26
  • Сўнгги ўн йилликда гиёҳванд моддаларни истеъмол қилиш билан боғлиқ асосий муаммолардан бири психофаол моддалардан (ПС) фойдаланувчилар орасида ОИВ инфекциясининг тарқалиши бўлди. Психоактивдан суиистеъмол қилиш токсик моддалар, организмга токсик таъсир қилишдан ташқари, гиёҳвандлик ва гиёҳвандлик каби жиддий касалликларнинг шаклланишига олиб келади. Ушбу касалликларнинг ривожланиши турли хил неврологик ва руҳий касалликлар билан бирга келади [1]. Тавсия этилганидек ЖССТ ОИВ билан касалланган беморларга ёрдам беришнинг ажралмас қисми бўлиб, уларнинг руҳий саломатлиги билан боғлиқ муаммоларни ҳал қилиш, жумладан, психологик эҳтиёжларни қондириш, касалликнинг турли босқичларида руҳий касалликларнинг олдини олиш ва даволашдир [9]
    У Очилов, Р Кубаев, Р Хаятов
    184-186
    128   38
  • Кузатилган беморлар орасида ОИВнинг асосий зарарланиш йўли инъекцион йўлдир. ОИВ позитив беморларда, МНТни зарарловчи асосий қўзғатувчилар Эпштейн-Барра вируси, токсоплазмоз ва туберкулёз микобактериялари аниқланди. Касаллик жинсидан қатъий назар асосан ёшларда кузатилди. ОИВ позитив беморларда МНТнинг инфекцион зараланиши секин асталик билан ривожланади ва чуқур иммунодефицит ҳолатда клиник намоён бўлади
    С Куранбаева, Н Атабеков, С Каландарова, С Махмадиёров
    39-40
    110   15
  • ЦИКнинг юқори концентрацияси билан кузатилувчи иммунитетнинг гуморал звеноси дисбаланси, кучланган жавоб типи деб баҳолаш мумкин, кейинчалик организмнинг адекват реакциясининг чарчаши кузатилиши мумкин
    Т Набиев, Х Исраилов
    57-59
    161   22
  • 16 ёшдан 65 ёшгача булган сурункали риносинусит (СР) билан 58 бемор текширилди. Текширилган беморларнинг 43 (14,4%) нафарида замбуругли риносинуситнинг турли шакллари аникланди: бурун ён бушликдари мицетомаси (58%), юзаки синоназал микоз (14%), сурункали инвазивли замбуругли синусит (4.7%), замбуругли инфекция билан биргаликда кечувчи СР (23%). Микологик текширишнинг натижасига Караганда 67% холатларда aspcrgillus, 27,9% - Candida турдаги замбуруглар аникланди.
    М Насретдинова, А Хайитов, Ш Салимова
    28-32
    139   25
  • Бизлар томондан сурункали вирусли гепатит билан оғриган 270 нафар болалар кўрикдан ўтказилди. Сурункали вирусли гепатит диагнози комплекс клиник-лаборатор ва инструментал текширишларга асосланиб қўйилди. Комплекс ультратовуш текшириш конвекс ва чизғич мультичастотали датчикларни қўллаб ультратовушли диагностик аппаратларда олиб борилди. Комплексли эхография сурункали вирусли гепатит билан оғриган болаларда муҳим текшириш усули ҳисобланади. Унинг ёрдамида диагностик имкониятлар ва касаллик оқибатини аниқлаш имконияти кенгаяди. Эхографияни доплерография билан педиатрия амалиётига кенг жорий этиш натижасида сурункали вирусли гепатит билан оғриган болаларда эрта ва ўз вақтида даволаш ҳамда касаллик оқибатини яхшилашга эришиш мумкин.
    Г Юсупалиева, Ф Иноятова
    109-111
    101   20
  • Ушбу мақолада Самарқанд вилоятида бруцеллёз касаллигининг клиник кечиш хусусиятлари ёритилган. Ўткир бруцеллёз ўзининг белгиларини сақлаб қолиши кўрсатилган: ҳарорат, лимфа тугунларининг катталашиши, гепатомегалиянинг бўлиши. Ёшга хос структура таҳлил қилинганида, биринчи гуруҳда ўткир бруцеллёз билан 3 ёшдан 7 ёшгача бўлган болалар оғриши ва 1 ёшгача бўлган болаларда ҳам учраши аниқланди
    М Ярмухамедова, М Ачилова, Г Узакова
    120-123
    112   24
  • Мақола 13 ёшгача бўлган 81 нафар бемор болаларда кўкйўтал касаллигининг клиник-эпидемиологик жиҳатдан кечишини қамраб олган. Касалланиш ҳолатининг эмланган болалар орасида ҳам кўп миқдорда учрашини ҳисобга олган холда кўкйўтал касаллигининг эрта ташҳислаш усуллари ва махсус профилактикасининг устида узлуксиз равишда ишлашимиз кераклиги хулоса қилинди
    Н Ярмухамедова, Г Мустаева, О Тиркашев, Ф Матякубова
    124-124
    140   33
  • Тадқиқотда асосан Самарқанд вилоят юқумли касалликлар клиник шифохонасига 2012-2015 йилларда мурожаат этган беморларда ўтказилган кузатув натижалари асос қилиб олинган. Эрта ёшдаги беморларда шартли-патоген флора томонидан кузатиладиган ичак касалликларининг ўзига хос клиник ва лаборатор хусусиятлари ўрганиб чиқилди. Тадқиқотда эрта ёшдаги болаларда преморбид фонининг ҳолати, қўшимча касалликларнинг касаллик келиб чиқишига боғлиқлиги, овқатлантириш хусусиятлари, онасининг хомиладорлик вақтидаги касалликларига эътибор берилган. Беморларда клиник тузалиш кузатилиши билан (клиник тузалиш ва лаборатор ўзгаришларнинг тикланиши) уйга жавоб берилди. Беморларда клиник тузалиш қуйидагича бахоланди: болаларда интоксикация симптомларининг йўқолиши, тана хароратининг меъёрлашуви, болалар иштахасининг тикланиши, ахлатнинг меъёрлашуви.
    Н Ярмухамедова, Ф Матякубова, Н Раббимова, О Тиркашев
    126-129
    126   23
  • Сўнгги йилларда дунёда энтеровирус инфекциясининг (ЭВИ) фаоллашувининг аниқ тенденцияси кузатилмоқда, бу турли мамлакатларда, уларнинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишидан қатъи назар, доимий равишда қайд этиладиган касалликларнинг эпидемияси билан тасдиқланади [4]. Шу билан бирга, ҳозирги кунга қадар Ўзбекистон Республикасида ЭВИ билан касалланиш бўйича кам клиник ва лаборатория маълумотлари мавжуд. Бугунги кунга келиб, энтеровирусларнинг юқумли патологиядаги ўрни, шунингдек, соматик патологиянинг шаклланишидаги роли бўйича кенг кўламли материаллар тўпланган, бу бизни уларнинг аҳамиятсиз патогенлар сифатидаги олдинги қарашларини қайта кўриб чиқишга мажбур қилади. Вирусология ва молекуляр биологияга, тиббиёт ва эпидемиологияга ҳам энтеровирусларга қизиқиш ортди.
    М Эргашева
    198-202
    112   22
  • Хозирги пайтда инфекция акушерлик ва перинатал касалликлари ичида биринчи уринлардан бирини эгаллаб келмокда. Бу хомиладорларни, тугувчи аёлларни инфскцион касалликларига куп чалиииши билан боглик булиб, хомила ва янги тугилган болаларни касалланишига олиб келади. Хомиладорларда ва хомиладорлик патологиясини олиб келишда цитомегаловирус инфекциясини ахамияти хозирги кунда кам урганилган. Коида буйича, цмв респиратор трактини енгил даражада зарарлайди ёки симптомсиз кечади. Куплаб утказилган тадкикотларга карамасдан, хозирги кунда цитомегаловирус инфекцияси ва уни хомиладорликни ксчиши ва якунланишига таъсири, умумий профилактик тадкикотларни ечилнши амалий согликни саклашда мухдм ва долзарб деб хисобланади.
    Б Негмаджанов, С Ахмедова
    43-46
    142   15
  • ОИВ-инфекцияли психофаол модда истеъмол қилувчи беморлардаги руҳий бузилишларнинг шаклланишида, асосан шахсиятнинг ўзига хос хусусиятларини ўрганишга қаратилган. Текширувлар шуни кўрсатдики ОИВ-инфекцияли психофаол модда истеъмол қилувчи беморларда руҳий бузилишларнинг шаклланишида асосий омиллардан бири бу шахсдаги индивидуал сифатларига қаратилган.
    У Очилов
    70-71
    118   28
  • Ушбу мақолада ОИВ-инфекцияли психофаол модда истеъмол қилувчи беморлардаги шаклланган руҳий бузилишларни психотерапиянинг психодрама усулини қўлланилиш самарадорлиги асосида шахс-лараро мулоқот ва жамиятдаги мослашув малакасининг кучайтириши ва ривожлантириши қаралган. Ушбу усулнинг қўлланилиши ОИВ-инфекцияли психофаол модда истеъмол қилувчи беморларда ҳаёт сифати ва руҳий фаолиятининг яхшиланишига таъсир қилади
    У Очилов, Р Кубаев, Л Хидиров
    72-74
    120   30
  • ЖССТ маълумотларига кўра, одамларда энг кўп учрайдиган бактериал инфекция бўлган пневмококк инфекцияси ҳар йили 1,6 миллион кишининг, шу жумладан 0,7 миллиондан 1 миллионгача болаларнинг ўлимига олиб келади, бу биринчи 5 йилдаги болалар ўлимининг 40 фоизини ташкил qiladi.hayot [1,2,9,11,12,14].
    Г Махкамова, Э Шамансурова
    171-173
    143   30
  • Ўзбекистон инсоннинг оғир ва хавфли эчинококкоз гельминтози бўйича эндемик минтақаларга киради [1,3]. Айниқса, эчинококкоз касаллигининг мамлакатимиз халқ хўжалигига йилига миллионлаб сўмлик катта ижтимоий-иқтисодий зарар келтириши билан боғлиқ муаммо айниқса долзарбдир. Буларнинг барчаси юқори хавфли гуруҳ (чўпонлар, чўпонлар, чорвадорлар, бузоқлар, соғувчилар, овчилар, чорва ишчилари) ўртасида эчинококкоз касаллигига қарши курашиш ва олдини олиш бўйича комплекс тиббий, ветеринария ва коммунал тадбирларни кенг жабҳада ташкил этиш ва ўтказиш зарурлигини тақозо этмоқда. фермер хўжаликлари, этказиб берувчилар, 14 ёшгача бўлган болалар ва бошқалар) ва қишлоқ хўжалиги ва ёввойи ўтхўрлар, ҳамма нарса билан озиқланадиганлар ва йиртқичлар ўртасида тарқалишига йўл қўйилмаслиги. Бу бир қатор жойларда нафақат аҳоли, балки тиббиёт, ветеринария ва коммунал хизматлар ҳам эчинококкоз муаммосини етарлича тушунмаётгани билан боғлиқ бўлганлиги сабабли долзарброқдир [2,4].
    Т Абдиев, У Сувонкулов, Б Салимов, Т Вахобов, Х Арзиев
    200-202
    157   32
  • 90 нафар сурункали токсоплазмоз беморлари текширув остида бўлдилар. Беморларнинг 24 (27,0%) нафарини эркаклар, 66 (73,0%) нафарини эса аёллар ташкил этди. Сурункали токсоплазмоз беморларда касалликнинг давомийлиги ошиши билан кўрув органлари (кўришнинг пасайиши ёки йўқолиши) ва психоневрологик симптоматика (психозлар, энцефалопатия, краниокальцинатлар) кўпрок намоён булади. Бемор аёлларда эса касалликнинг кечиш муддати ошиши билан репродуктив тизим томонидан асоратлар қайд этилиши частотаси ошади
    М Мирзоева, С Бабаходжаев, З Халилова, П Саъдинов
    52-54
    129   29
  • Иш жараёнида қўйидаги кўрсатмалар кам инвазив ёндашувлар ёрдамида бажарилиши мумкинлиги аниқланди: якка эхинококк кисталари, 15 см диаметргача бўлган кисталар, кисталарнинг периферик жойлашиши, асоратланмаган эхинококк кисталари. Кам инвазив ёндашувлар ёрдамида упкадан эхинококкэктомия бажаришга қарши кўрсатма бўлиб қўйидагилар ҳисобланиши аниқланди: кўп сонли эхинококк кисталари, упканинг ҳар хил булакларида жойлашган кисталар, 15 см дан зиёт диаметрдаги гигант эхинококк кисталари, мураккаб шаклдаги кисталар, яққол перифокал яллиғланиши бўлган йиринглаган эхинококк кисталари, касаллик қайталаниши ёки касаллик жойлашган тамондан илгари ўтказилган операциялар
    Ш Саттаров, З Курбаниязов, Н Кушмуродов, С Бобоназаров
    73-76
    110   24
  • Респираторные нарушения при сальмонеллезе могут возникать как следствие действия эндотоксина, так и при расстройстве микроциркуляции. Это приводит к снижению диффузии газов через альвеолярно-капиллярную мембрану, что делает ткань легких менее резистентной к действию микробов и их токсинов. Также повышается свертывающая активность крови, замедляется капиллярный кровоток, что ведет к образованию микротромбов в сосудах легких. Нарушения микроциркуляции усугубляются явлениями эксикоза. В результате этого возникает синдром дыхательной недостаточности - «шоковое легкое». На нарушение микроциркуляции косвенно указывает увеличение скорости оседания эритроцитов.
    А Закирходжаев, Ф Рашидов, Ш Ахмедов
    83
    71   16