Barcha maqolalar - Hukumat va qonun
-
Бирлашиш эркинлиги принципининг Ўзбекистон қонунчилигига имплементацияси.Мақолада Халқаро меҳнат ташкилотининг тўрт фундаментал принципларидан бири - бирлашиш эркинлиги ва жамоа музокараларини олиб боришга бўлган ҳуқуқни акс эттирувчи нормаларнинг аҳамияти, уларнинг Ўзбекистон миллий қонунчилигига имплементацияси ўрганилган. ХМТ назорат органи Конвенция ва тавсияларни қўллаш бўйича экспертлар қўмитасининг халқаро нормаларни қўллаш бўйича тавсияларини амалга ошириш йўллари таҳлил қилинган, бирлашиш эркинлиги нормаларини қўллаш бўйича хорижий давлатлар тажрибаси қиёсланган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Мақолада ташқи савдо бўйича назариялар тахщил қилиниб, ушбу назарияларда Ўзбекистонда экспортни қўллаб-қувватлашга қаратилган ёндашувлар борасида фикр-мулоҳазалар билдирилган. -
Халқаро юк ташиш муносабатлари соҳасини тартибга солиш бўйича хорижий мамлакатлар қонунчилиги таҳлилиМақолада халқаро юкташишни ҳуқуқий тартибга солишда хорижий мамлакатларнинг тажрибаси таҳлил этилган, хорижий мамлакатлар қонунқилигининг ўзига хос жиҳатлари ёритилган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Ўзбекистон Республикасида инвестиция низоларини ҳал этишнинг янги қонунчилик нормалари
O‘zbekiston qonunchiligi tahliliМақолада инвестициявий низоларни ҳал қилиш нормалари бўйича инвестиция соҳасидаги қонун ҳужжатларини кенг кўламли ислох, қилиш учун қонунчилик ташаббусинининг асосланганлиги ўрга- нилган. 2020 йил 26 январдан кучга кирган Узбеки стон Республикасининг “Инвестициялар ва инвестиция фа- олияти тўғрисида” ги Қонуни асосида инвестициявий низоларини ҳал этишнинг янгиланган ҳуқуқий тартиби ва бошқа қонун ҳужжатлари кўриб чиқилган. Ушбу қонунда инвестициявий низоларини ҳал қилишнинг янги Қонунчилик нормаларини ишлаб чиқиш ва қабул қилиш заруратига сабаб бўлган асосий омиллар ҳамда халқаро ҳамжамият томонидан бу соҳага киритилаётган асосий янгиликлари ўрганилган. Алоҳида эътибор халқаро шартномалар асосида инвестициявий арбит раж учун ҳуқуқий асосларга, шунингдек инвестиция низоларини кўп босқичли ҳал этиш процедураларига қаратилган. Инвестиция низоларини ҳал қилиш бўйича ушбу қонунчилик ёндашувининг халқаро тажриба билан қиёсий тахщили амалга оширилган. Бундан ташқари, Узбекистон Республикасининг “Инвестициялар ва инвестиция фаолияти тўғрисида”ги янги Қонунининг инвестиция низоларини ҳал этиш қоидалари ва нормалари бўйича аниқ нормалари тах^ил қилинган. Инвестициявий фаолият соҳасида ваколатли давлат ва айниқса, Бизнес Омбудсманнинг аниқ ваколатларини белгилаш, инвестиция низоларини ҳал этишнинг кўп босқичли тартибини жорий этиш, шу жумладан, низоларни муқобил усул билан ҳал қилиш имкониятларини мажбурий медиация ҳисобидан кенгайштриш, ва ушбу институтнинг қонунчилик талаблари асосида ролини кескин ошириш бўйича талаб миллий қонунчиликни аниқ ва тўғри тушунишга ёрдам беради ва энг муҳими, инвестиция низоларини ҳал этиш нинг муқобил нормаларидан фойдаланиш орқали судгача ҳал этиш учун ҳуқуқий асос яратилади.
-
Интеллектуал мулк ҳуқуқининг тижорат жихатлари бўйича келишувни (TRIPS) қўллашнинг айрим масалалариМақолада Интеллектуал мул к ҳуқуқининг тижорат жихатлари бўйича Келишув (ТРИПС) аҳамияти ва қўлланилишига дойр айрим масалалари кўриб чиқилган. Таъкидланишича, ТРИПС шартномаси БСТга кириш ва технологиялар халқаро трансфери доирасида муҳим ҳужжат бўлиб хисобланади.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Марказий Осиёда трансчегаравий сувлардан фойдаланишнинг институционал механизмлари ва халқаро-ҳуқуқий режимлариМазкур мақолада бугунги кунда Марказий Осиёда трансчегаравий сувлардан фойдаланишнинг институционал механизмлари ва халқаро ҳуқуқий режимлари халқаро ҳуқуқий ҳужжатлар асосида ўрганилган. Шунингдек, мақолада минтақадаги трансчегаравий сувлардан фойдаланишни тартибга солувчи тузилмалар, икки ва кўп томонлама шартномаларнинг классификацияси ҳам таҳлил қилинган. Шунингдек, трансчегаравий сувлардан фойдаланишга сид муаммоларни бартараф этиш юзасидан таклифлар ҳамда тавсиялар ишлаб чиқилган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Интеллектуал мулк йўналишидаги халқаро рейтинг ва индексларнинг аҳамиятиМақолада интеллектуал мулк соҳасидаг халқаро рейтинг ва индексларнинг аҳамияти, улардаги кўрсаткичларни юритиш ва ҳисоблаш тартиби ва амалиёти ҳақида сўз боради. Шунингдек, мазкур мақолада Ўзбекистоннинг ушбу индекс ва рейтинглардан ўрин олишининг бугунги кундаги аҳамияти ва долзарблиги ҳамда мамлакатимизда бу йўналишда олиб борилаётган ислоҳотларга ҳам тўхталиб ўтилган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Мурожаатларни кўриб чиқишда давлат органлари мансабдор шахслар маъсулиятини ошириш ва ҳамкорлик масалалари
O‘zbekiston qonunchiligi tahliliМақолада Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатларини кўриб чиқиш тартиби борасидаги фикр-мулоҳазалар баён этилган. Жисмоний ва юридик шахслар мурожаатларини ўз вақтида тўлиқ кўриб чиқилишини таъминлаш механизмларини ишлаб чиқиш шунингдек, давлат ҳокимияти органлари ва уларнинг мансабдор
шахсларининг фуқароларнинг мурожаатларини кўриб
чиқишда жавобгарлигини кучайтириш масалалари
тўғрисида фикрлар билдирилган. -
Мазкур мақола солиқ ва йиғимларнинг пайдо бўлиш тарихи, солиқларнинг зарурати ва аҳамияти, давлатнинг молиявия функциясини таъминлашдаги ўрни таҳлил қилинган. Шунингдек, солиқларнинг юридик табиати, хусусан унинг тушунчаси ва моҳияти очиб берилган. Солиқ солиш назариясининг айрим жиҳатлари ўрганилиб, солиқ солиш ва солиқ текшируви ҳамда солиқ интизоми
назариялари чуқур таҳлил қилинган. -
Суд ҳокимияти мустақиллигига нисбатан тўсиқлар: Ўзбекистон ва Америка Қўшма Штатлари тажрибасининг қиёсий таҳлилиМазкур мақолада суд ҳокимиятининг мустақиллигига нисбатан тўсиқлар, уларнинг келиб чиқиш манбалари Ўзбекистон ва Америка Қўшма Штатлари тажрибаси асосида тахдил этилган. Бу борада илмий қарашлар тадқиқ этилиб, муаллифлик ёндашувлари илгари сурилган. Судьялар орасида ўтказилган сўров натижалари тухдил этилиб, тегишли таклифлар билдирилган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Тартибга солиш таъсирини баҳолашнинг механизми, моҳияти ва тартиб-таомиллари
O‘zbekiston qonunchiligi tahliliМақолада норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни тайёрлаш ва қабул қилиш сифатини баҳолаш, хусусан норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва уларнинг тартибга солувчи таъсирини баҳолаш масалалари кўриб чиқилади. Муаллиф таъкидлашича, мақсадларига эришиш учун тартибга солувчи таъсирни баҳолаш тизимли характерга эга бўлиши керак ва у қоидалар ишлаб чиқариш амалиётига киритилганда қарор қабул қилувчилар олдиндан белгиланган шартларнинг мавжудлиги ёки мавжуд эмаслигини ҳисобга олишлари керак.
-
Россияда регулятив таъсирни баҳолаш: федерация даражасида амалга ошириш тажрибаси
O‘zbekiston qonunchiligi tahliliМақола тартибга солувчи таъсирни баҳолаш соҳасидаги ўрганишга Россиянинг федерал қонунчилигини ўрганишга бағишланган. Муаллиф фе дерал даражада тартибда салувчи таъсирни баҳолаш механизмни жорий этиш хусусиятларини тахщил қилади. Тадқиқот натижаларига кўра, Россияда федерал даражадаги тартибга солиш таъсирини баҳолашнинг ўрни ва роли тўғрисидаги хулосалар чиқарилади.
-
Мақолада муаллифлар илмий-амалий жиҳатдан кибермакон ва унда вужудга келувчи муносабатлар, уларнинг ҳуқуқий тартибга солинишини тахщил қилган ҳамда бундай муносабатларни ҳуқуқий таъминлаш ва тартибга солишда янги комплекс ҳуқуқ соҳаси сифатида “Кибер ҳуқуқ” вуждга келганлиги асослантиришга ҳаракат қилинган. -
Мақолада аҳоли пункти ерлари, аҳоли пункти ерларидан фойдаланиш ҳуқуқи тушунчалари илмий-назарий жиҳатдан таҳлил қилинган. Шунингдек, аҳоли пункти ерларининг ҳуқуқий ҳолатини белгилашда шаҳарсозлик қонунчилиги ва меъёрий қоидаларининг аҳамияти ёритилган. Муаллиф аҳоли пункти ерларини хусусийлаштириш масалаларига ҳам тўхталган. Мақолада боғдорчилик ва узумчилик ширкатлари фаолияти билан боғлиқ бўлган муаммовий ҳолатлар ўрганилган ва уларнинг ечимига оид амалий таклиф-тавсиялар ишлаб чиқилган. -
Суғурта ҳодисасининг тиббий суғуртага оид шартномавий муносабатларда тутган ўрни
O‘zbekiston qonunchiligi tahliliМазкур мақолада суғуртавий муносабатларнинг мамлакат соғлиқни сақлаш тизимида тутажак ўрни, суғурталнган шахсга сифатли тиббий ёрдам кўрсатилишини кафолатланиши, даволаниш харажатларининг суғурта компанияси томонидан қопланишини назарда тутувчи
муносабатлар ўз ифодасини топган. Шу боис барча
суғурта турлари каби тиббий суғурта шартномасида
суғурта ҳодисасини олдиндан белгилаб қўйиш ва юз
бериши эҳтимоли бўлган барча воеалар рўйхатини
назарда тутиш имконияти мавжуд эмас. Тиббий
суғуртанинг ҳуқуқий табиатидаги бундай икки ёқлама
ёндашув эса ўз навбатида, суғурта ҳодисасини ва уни
тиббий суғуртада амал қилиниши илмий-амалий
талқин этиш зарурати кўрсатади. Албатта, бу ўринда
тиббий суғуртанинг ихтиёрий ёки мажбурий тусда
эканлигидан келиб чиқилади. -
Айрим хорижий мамлакатларда адвокатнинг тадбиркорлик субъeктларига юридик ёрдам кўрсатишнинг ташкилий-ҳуқуқий механизмиУшбу мақолада муаллиф томонидан айрим ривожланган хорижий давлатларда мавжуд адвокатлик тузилмалари томонидан тадбиркорлик субъектларига юридик ёрдам кўрсатиш масалалари ўрганилган. Хусусан, мазкур давлатлар қонунчилиги ва адвокатлик тузилмаларининг ҳуқуқни қўллаш амалиёти, ўзига хос хусусиятлари, ижобий жиҳатлари ва Узбекистан Республикаси адвокатура тўғрисидаги қонунчиликка татбиқ этишда фойдаланилиши мумкин бўлган алоҳида қоидалари тахщил қилинган ҳамда улар юзасидан тегишли таклифлар ишлаб чиқилган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Ушбу мақолада Узбекистан Республикасида аудиториик фаолиятининг турлари (шакллари)нинг назарий-амалий жиҳатлари тадқиқ этилган ва ўзига хос жиҳатлари кўриб чиқилган. Шунингдек, хорижий олимларнинг бу борадаги фикрлари ўрганилиб.тадқиқ қилинган. -
Компанияларни оммавий ва нооммавий акциядорлик жамиятларига бўлишнинг аҳамиятиУшбу мақолада акциядорлик жамиятларининг ҳуқуқий табиати, уларнинг миллий ва ҳорижий қонунчиликга кўра турлари ўрганилган, ҳамда АЖларнинг оммавийлигини белгилаш муаммолари ва уларнинг ҳусусийдан оммавийга айланиш тартиби ёритиб берилган, шу билан биргаликда IPO жараёни ўрганилаган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Социал инвестиция фаолиятини ҳуқуқий тартибга солишнинг қиёсий ҳуқуқий тавсифиУшбу мақолада социал инвестиция фаолиятини ҳуқуқий тартибга солишнинг миллий ҳамда хорижий тажрибасининг қиёсий ҳуқуқий таҳлил қилинди. Шунингдек инвестиция ва социал инвестиция тушунчасининг назарий методологии асослари ёритилган. Айниқса, социал инвестиция фаолиятининг халқаро ҳуқуқий жиҳатлари ва хорижий давлатларнинг ушбу соҳадаги амалиётининг афзалликлари ва хусусиятлари тавсифлаб берилган. Қиёсий ҳуқуқий тахщиллар асосида социал инвестиция фаолияти билан боғлиқ муносабатларни ҳуқуқий тартибга солишнинг самарадорлигини оширишга қаратилган илмий хулоса ва таклифлар асослантириб берилган.
O‘zbekiston qonunchiligi tahlili -
Жиноят иши бўйича дастлабки эшитиш институтининг ўзига хос хусусиятлари
O‘zbekiston qonunchiligi tahliliМақолада жиноят-процессуал қонунчилигига кириталаётган жиноят ишини суд мажлисида дастлабки эшитиш босқичини киритиш масаласи муҳокама қилинмоқда, ушбу мавзу бўйича айрим хорижий давлат тажрибалари таҳлил қилинади, ушбу институтнинг моҳияти ва вазифалари аниқланади, дастлабки эшитиш институтини ҳуқуқий тартибга солишнинг баъзи хусусиятлари ўрганилмоқда, уни самарали амалга ошириш учун айрим тавсиялар берилган.
