Болалар кунлик овқатланишни гигиеник бахолаш

Annotasiya

Аҳолининг турли қатламларининг ўсиш ва ривожланиши, соғлом бўлишида овқатланишпипг ўрпи каттадир. Соғлом турмуш тарзи ва унипг тамойиллари орасида соғлом овқатланишнинг ўрни беқиёсдир. Соғлом овқатланшнинг бузилиши натижасида овқатланиш статусининг бузлиши натижасида белгилар шаклланади ва унинг бузилиши билан боғлиқ касалликлар ривожланади. Бугунги кунда мактабгача таълим ёшидагиболалар овқатланишига эътибор кучайтирилмоқда ва уларнинг сифатли озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлаш ва уларнинг ечимини топиш нафақат coxa ходимлари балким бутун жамоачилик олдида турган долзарб муаммолардан биридир.

Manba turi: Konferentsiyalar
Yildan beri qamrab olingan yillar 2025
inLibrary
Google Scholar
Chiqarish:
CC BY f
85-86
2

Кўчирилди

Кўчирилганлиги хақида маълумот йук.
Ulashish
Абдуллаева, Б., & Туева, Д. (2025). Болалар кунлик овқатланишни гигиеник бахолаш. Akademik Komiljon Zufarovning 100 Yilligiga bag’ishlangan, 1(1), 85–86. Retrieved from https://www.inlibrary.uz/index.php/akzyb/article/view/109238
Б Абдуллаева, Тошкент давлат стоматология институти
даволаш иши факултети 2 курс талабаси
Д Туева, Toshkent davlat stomatologiya instituti
Рахбар: Жамоат саломатлиги, соғлиқни сақлашни бошқариш ва жисмоний маданият кафедраси
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Annotasiya

Аҳолининг турли қатламларининг ўсиш ва ривожланиши, соғлом бўлишида овқатланишпипг ўрпи каттадир. Соғлом турмуш тарзи ва унипг тамойиллари орасида соғлом овқатланишнинг ўрни беқиёсдир. Соғлом овқатланшнинг бузилиши натижасида овқатланиш статусининг бузлиши натижасида белгилар шаклланади ва унинг бузилиши билан боғлиқ касалликлар ривожланади. Бугунги кунда мактабгача таълим ёшидагиболалар овқатланишига эътибор кучайтирилмоқда ва уларнинг сифатли озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлаш ва уларнинг ечимини топиш нафақат coxa ходимлари балким бутун жамоачилик олдида турган долзарб муаммолардан биридир.


background image

85

БОЛАЛАР КУНЛИК ОВҚАТЛАНИШНИ ГИГИЕНИК

БАХОЛАШ

Б.Д. Абдуллаева, Тошкент давлат стоматология институти даволаш иши

факултети 2 курс талабаси

Рахбар: Д.М.Туева ТДСИ Жамоат саломатлиги, соғлиқни сақлашни бошқариш ва

жисмоний маданият кафедраси

Долзарблиги

. Аҳолининг турли қатламларининг ўсиш ва ривожланиши,

соғлом бўлишида овқатланишнинг ўрни каттадир. Соғлом турмуш тарзи ва унинг
тамойиллари орасида соғлом овқатланишнинг ўрни беқиёсдир. Соғлом овқатланшнинг
бузилиши натижасида овқатланиш статусининг бузлиши натижасида белгилар
шаклланади ва унинг бузилиши билан боғлиқ касалликлар ривожланади. Бугунги кунда
мактабгача таълим ёшидагиболалар овқатланишига эътибор кучайтирилмоқда ва
уларнинг сифатли озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлаш ва уларнинг ечимини
топиш нафақат соҳа ходимлари балким бутун жамоачилик олдида турган долзарб
муаммолардан биридир.

Ишнинг

мақсади

.

Мактабгача таълим

ташкилотларида

тарбияланаётган болалар кунлик овқатланиш тартибини гигиеник таҳлил қилишдан
иборат.

Тадқиқот материал ва усуллари.

Тошкент шаҳридаги 120-сон мактабгача

таълим ташкилотда олиб борилди. Мактабгача таълим ташкилотидаги болаларнинг
овқатланиш рацион ва унинг таркибий тузилиши СанНваҚ-0016-2021 Ўзбекистон
Республикасида мактабгача таълим ташкилотларида тарбияланаётган болаларни
хавфсиз ва сифатли овқатланишини ташкил этилишига оид гигиеник талаблар асосида
гигиеник таҳлил қилинди. Мактабгача таълим ташкилотида 280 нафар болаларнинг
кунлик овқатланиш тартиби таҳлил қилинди. Тадқиқот ишлари йилнинг қиш–баҳор
мавсумида олиб борилди. Тадқиқотга 7 кун давомида болалар истеъмол қилган озиқ-
овқат маҳсулотларнинг тамонома-тақсимот натижаси асосидаги таҳлиллари қайд этиш
билан олиб борилган.

Олинган

натижаларнинг таҳлили.

Мактабгача таълим

ташкилотда тарбияланаётган болаларнинг кунлик рационини гигиеник таҳлилидан

кўриниб турибдики, болаларнинг кунлик рациони таркиби, сифати ва унинг тузилиши

меъёрий хужжатларда келтирилган гигиеник талабларга мос келмайди. МТТда кунлик
рациони белгиланган физиологик ва гигиеник меъёрий кўрсаткичларга мос келмайди.
Асосий кун давомидаги овқатланиш тартибининг таҳлилидан кўриниб турибдики,
асосий кунлик овқат рациони карбонсувлар сақловчи маҳсулотл ар билан бойитилган.
Асосий маҳсулотларни нон маҳсулотлари, нон, макарон, гуруч, турли ёрмалардан,
қандолат маҳсулотларидан иборат. Ушбу маҳсулотлар асосан тез сўриладиган
карбонсувлардан иборат. Мактабгача таълим ёшидаги болаларнинг кунлик
рационидани сут ва сут маҳсулотларининг истеъмол даражасида сутнинг миқдори 180
грамм, сариёғнинг миқдори 20 грамм, қатиқнинг миқдори эса 50 грамм, сметанинг


background image

86

миқдори 3 грамм, сузманинг миқдори 10 грам, пишлоқ 5 грам ташкил қилган ва норма
айримлари тўғри келмайди.

Уларнинг кунлик рационинг таҳлили шуни кўрсатадики, қиш-баҳор мавсумида

сутнинг истеъмол даражаси меъёрдан 86,3 дан 84,4%гача, сариёнинг миқдори эса 98,4-
97,2%гача, қатиқ миқдори эса 86,6-85,7%гача камлиги аниқланган. Ушбу камчилликлар
нон ва қандолат маҳсулотлари ҳисобига бойитилган. Бу эса болаларнинг кунлик
рациони 31«Sog‘lom turmush tarzi» 2023 yil 17 fevral таркибида оқсил, ёғлар
миқдорининг камайиши билан биргаликда минерал моддалар асосий кальций ва фосфор
миқдорини камайишига олиб келади.

Хулоса.

Мактабгача таълим ташкилотларининг кунлик овқатланиш

рационини гигиеник талабларга мос келмайди. Бу

эса уларнинг

ривожланишини издан чиқиш ва овқатланиш билан боғлиқ касалликларнинг
ривожланишга шароит яратади.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:

1.

Агзамова, Ш. А., И. Д. Шахизирова, and Д. И. Ахмедова. "УРОВЕНЬ

ВИТАМИНОВ, МАКРО И МИКРОЭЛЕМЕНТОВ У ДЕТЕЙ С ПОСТКОВИДНЫМ
СИНДРОМОМ." Science and innovation 3.Special Issue 44 (2024): 26-34.

2.

Абдурахманова, С., Сулейманова, Н., Ходжаева, З., & Назарова, Д. (2022).

Особенности ультразвуковых и допплерометрических изменений у женщин с миомой
матки и/или аденомиозом и их роль в выборе метода лечения. in Library, 22(1), 44-47.

3.

Agzamova, S. A., F. Akhmedova, and E. A. Shamansurova. "Evaluation of potentially

removable risk factors of arterial hypertension in children of Uzbekistan." European science
review 7-8 (2018): 76-79.

4.

Ахмедова, Ф. М., and Ш. А. Агзамова. "Оценка параметров систолического и

диастолического артериального давления у детей младшего школьного
возраста." АРТЕРИАЛЬНАЯ ГИПЕРТОНИЯ: ОТ ТЕОРИИ К ПРАКТИКЕ. 2015.

5.

Агзамова, Ш. А., and Ф. Р. Бабаджанова. "ВРОЖДЕННЫХ ПОРОКОВ СЕРДЦА

У ДЕТЕЙ ХОРЕЗМСКОЙ ОБЛАСТИ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН." Вестник
национального детского медицинского центра 2 (2022): 11-15.

Bibliografik manbalar

Агзамова, Ш. А., И. Д. Шахизирова, and Д. И. Ахмедова. "УРОВЕНЬ ВИТАМИНОВ, МАКРО И МИКРОЭЛЕМЕНТОВ У ДЕТЕЙ С ПОСТКОВИДНЫМ СИНДРОМОМ." Science and innovation 3.Special Issue 44 (2024): 26-34.

Абдурахманова, С., Сулейманова, Н., Ходжаева, 3., & Назарова, Д. (2022). Особенности ультразвуковых и допплерометрических изменений у женщин с миомой матки и/или аденомиозом и их роль в выборе метода лечения, in Library, 22(1), 44-47.

Agzamova, S. A., F. Akhmedova, and E. A. Shamansurova. "Evaluation of potentially removable risk factors of arterial hypertension in children of Uzbekistan." European science review 7-8 (2018): 76-79.

Ахмедова, Ф. M., and Ш. А. Агзамова. "Оценка параметров систолического и диастолического артериального давления у детей младшего школьного возраста." АРТЕРИАЛЬНАЯ ГИПЕРТОНИЯ: ОТ ТЕОРИИ К ПРАКТИКЕ. 2015.

Агзамова, Ш. A., and Ф. Р. Бабаджанова. "ВРОЖДЕННЫХ ПОРОКОВ СЕРДЦА У ДЕТЕЙ ХОРЕЗМСКОЙ ОБЛАСТИ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН." Вестник национального детского медицинского центра 2 (2022): 11-15.