ЗНАЧИМОСТЬ ПРОВЕДЕНИЯ ТРАНСФОРМАЦИОННЫХ ПРОЦЕССОВ В КОММЕРЧЕСКИХ БАНКАХ УЗБЕКИСТАНА В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ И КОНКУРЕНЦИИ И ИХ ДАЛЬНЕЙШИЕ ПЕРСПЕКТИВЫ

Аннотация

В статье рассматриваются важность проведения процессов трансформации в коммерческих банках Узбекистана в условиях глобализации и конкуренции, а также их будущие перспективы. Исследуется, какие изменения необходимы для успешной деятельности коммерческих банков в современных экономических условиях, а также пути повышения их конкурентоспособности и интеграции в глобальную финансовую систему. Особое внимание уделяется проблемам трансформации банковской системы Узбекистана, а также социальным, экономическим и технологическим факторам, влияющим на данный процесс. В статье предложены рекомендации по внедрению новых технологий, развитию цифровых банковских услуг и обеспечению финансовой стабильности банков. Анализируется будущее коммерческих банков Узбекистана в контексте глобальной конкуренции и предлагаются меры для укрепления финансовой устойчивости банковской системы страны.

Тип источника: Журналы
Годы охвата с 2024
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
f
535-542
21

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.
Поделиться
Низамов U. (2025). ЗНАЧИМОСТЬ ПРОВЕДЕНИЯ ТРАНСФОРМАЦИОННЫХ ПРОЦЕССОВ В КОММЕРЧЕСКИХ БАНКАХ УЗБЕКИСТАНА В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ И КОНКУРЕНЦИИ И ИХ ДАЛЬНЕЙШИЕ ПЕРСПЕКТИВЫ. Передовая экономика и педагогические технологии, 2(2), 535–542. извлечено от https://www.inlibrary.uz/index.php/aept/article/view/80283
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В статье рассматриваются важность проведения процессов трансформации в коммерческих банках Узбекистана в условиях глобализации и конкуренции, а также их будущие перспективы. Исследуется, какие изменения необходимы для успешной деятельности коммерческих банков в современных экономических условиях, а также пути повышения их конкурентоспособности и интеграции в глобальную финансовую систему. Особое внимание уделяется проблемам трансформации банковской системы Узбекистана, а также социальным, экономическим и технологическим факторам, влияющим на данный процесс. В статье предложены рекомендации по внедрению новых технологий, развитию цифровых банковских услуг и обеспечению финансовой стабильности банков. Анализируется будущее коммерческих банков Узбекистана в контексте глобальной конкуренции и предлагаются меры для укрепления финансовой устойчивости банковской системы страны.


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

535


GLOBALLASHUV VA RAQOBAT SHAROITIDA O‘ZBEKISTON TIJORAT

BANKLARIDA TRANSFORMATSIYA JARAYONLARINI O‘TKAZISHNI

NG MUHIMLIGI

VA UNING KELGUSI ISTIQBOLLARI

Nizamov Umid

"Hamkorbank" aksiyadorlik tijorat banki

ORCID: 0009-0000-9072-5870

umidnizamov52@gmail.com

Annotatsiya

.

Maqolada globallashuv va raqobat sharoitida O‘zbekiston tijorat

banklarining transformatsiya jarayonlarini amalga oshirishning ahamiyati va kelgusi istiqbollari
tahlil qilinadi. Ushbu tadqiqotda, tijorat banklarining zamonaviy iqtisodiy sharoitda

muvaffaq

iyatli faoliyat yuritishi uchun qanday o‘zgarishlar zarurligi, ularning

raqobatbardoshligini oshirish va global moliya tizimiga integratsiya qilish yo‘llari ko‘rsatiladi.

Maqola O‘zbekiston bank tizimining transformatsiyasi jarayonidagi muammolarni va bu

j

arayonlarni amalga oshirishdagi ijtimoiy, iqtisodiy va texnologik omillarni o‘rganadi. Yangi

texnologiyalarni joriy etish, raqamli bank xizmatlarini rivojlantirish, hamda banklarning

moliyaviy barqarorligini ta’minlash bo‘yicha takliflar ilgari suriladi. Shuningdek, O‘zbekiston

tijorat banklarining global raqobatga moslashishidagi istiqbollarini tahlil qilish orqali mamlakat

bank tizimining barqarorligini mustahkamlashga doir chora-tadbirlar taqdim etiladi.

Kalit so‘zlar:

globallashuv, raqobat, tijorat banklari, transformatsiya, bank tizimi, raqamli

texnologiyalar, moliyaviy barqarorlik, bank islohotlari, raqamli xizmatlar.

ЗНАЧИМОСТЬ ПРОВЕДЕНИЯ ТРАНСФОРМАЦИОННЫХ ПРОЦЕССОВ В

КОММЕРЧЕСКИХ БАНКАХ УЗБЕКИСТАНА В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ И

КОНКУРЕНЦИИ И ИХ ДАЛЬНЕЙШИЕ ПЕРСПЕКТИВЫ

Низамов Умид

Акционерно

-

коммерческий банк «Hamkorbank»

Аннотация

.

В статье рассматриваются важность проведения процессов

трансформации в коммерческих банках Узбекистана в условиях глобализации и
конкуренции, а также их будущие перспективы. Исследуется, какие изменения
необходимы для успешной деятельности коммерческих банков в современных

экономических условиях, а также пути повышения их конкурентоспособности и

интеграции в глобальную финансовую систему. Особое внимание уделяется

проблемам

трансформации банковской системы Узбекистана, а также социальным, экономическим
и технологическим факторам, влияющим на данный процесс. В статье предложены

рекомендации по внедрению новых технологий, развитию цифровых банковских услуг и

обеспечению финансовой стабильности банков. Анализируется будущее коммерческих

банков Узбекистана в контексте глобальной конкуренции и предлагаются меры для
укрепления финансовой устойчивости банковской системы страны.

Ключевые слова:

глобализация, конкуренция, коммерческие банки, трансформация,

банковская система, цифровые технологии, финансовая стабильность, банковские

реформы, цифровые услуги.

UOʻK:

336.713.2 (575)

535-542


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

536

THE IMPORTANCE OF CARRYING OUT TRANSFORMATION PROCESSES IN UZBEK

COMMERCIAL BANKS IN THE CONTEXT OF GLOBALIZATION AND COMPETITION AND

ITS FUTURE PROSPECTS

Nizamov Umid

Joint-stock commercial bank "Hamkorbank"

Abstract.

The article discusses the importance of implementing transformation processes in

Uzbekistan’s commercial banks under globalization and

competitive conditions, as well as their

future prospects. The study highlights the necessary changes for the successful operation of

commercial banks in modern economic conditions, their ways of increasing competitiveness, and

integrating into the global financial system. The article explores the challenges faced by

Uzbekistan's banking system in the transformation process and examines the social, economic,
and technological factors influencing this process. Recommendations are proposed for
introducing new technologies, developing digital banking services, and ensuring the financial

stability of banks. Furthermore, the future prospects of Uzbekistan's commercial banks in the

context of global competition are analyzed, with measures proposed for strengthening the
financial stability of the country's banking system.

Keywords:

globalization, competition, commercial banks, transformation, banking system,

digital technologies, financial stability, banking reforms, digital services.

Kirish.

Zamonaviy iqtisodiyotda globallashuv jarayoni barcha mamlakatlarning moliyaviy

tizimiga bevosita ta’sir ko‘rsatmoqda. Xalqaro bozorlarning integratsiyalashuvi, raqamli

texnologiyalarning rivojlanishi va yangi iqtisodiy modelning shakllanishi bank sohasida ham

muhim

o‘zgarishlarni talab qilmoqda. Ayniqsa, tijorat banklari uchun globallashuv sharoitida

raqobatbardoshlikni oshirish va moliyaviy barqarorlikni ta’minlash muhim strategik vazifa

hisoblanadi.

O‘zbekiston Respublikasida amalga oshirilayotgan

iqtisodiy islohotlar doirasida bank

tizimini modernizatsiya qilish va transformatsiya jarayonlarini jadallashtirish asosiy

yo‘nalishlardan biri sifatida qaralmoqda. Bank xizmatlarini raqamlashtirish, mijozlarga qulay

va innovatsion moliyaviy yechimlarni taqdim etish, shuningdek, xalqaro moliyaviy institutlar

bilan hamkorlikni kengaytirish bugungi kunning dolzarb masalalaridan biri bo‘lib qolmoqda.

Ushbu maqolada O‘zbekiston tijorat banklarining transformatsiya jarayonlarining

ahamiyati, ushbu jarayonlarning

asosiy yo‘nalishlari hamda ularning kelgusi istiqbollari tahlil

qilinadi. Shuningdek, bank tizimini modernizatsiya qilish jarayonida duch kelinayotgan asosiy

muammolar va ularni bartaraf etish bo‘yicha takliflar ishlab chiqiladi. Maqolaning asosiy

maqsadi

O‘zbekiston bank sektorini xalqaro standartlarga mos holda rivojlantirish hamda

uning global moliya tizimiga integratsiyasini jadallashtirish uchun samarali strategiyalarni
aniqlashdan iborat.

Adabiyotlar sharhi.

O‘zbekiston tijorat banklarida transfor

matsiya jarayonlarini amalga oshirish zarurati

bugungi kunda globallashuv va kuchayib borayotgan raqobat sharoitida yanada dolzarb

ahamiyat kasb etmoqda. Bu borada olib borilgan ilmiy tadqiqotlar, xalqaro tajribalar va milliy

qonunchilik hujjatlari transformatsiya jarayonining samaradorligini oshirishda muhim

ahamiyat kasb etadi. Bank tizimi transformatsiyasining nazariy asoslari Jahon banki, Xalqaro

valyuta jamg‘armasi (IMF) va boshqa xalqaro moliyaviy institutlar tomonidan keng tahlil

qilingan. Masalan:

Joseph Stiglitz va Andrew Weiss (1981) tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotlar kredit

bozorlarida axborot assimetriyasi va bank tizimining samaradorligi bilan bog‘liq muammolarni


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

537

ko‘rsatib berdi.

Bu muammolar transformatsiya jarayonida banklarning raqamli

texnol

ogiyalarga o‘tish zaruratini belgilaydi.

Levine (2005) o‘zining "Finance and Growth: Theory and Evidence" asarida bank

transformatsiyasining iqtisodiy rivojlanishga ta’sirini o‘rgangan. U bank tizimi va iqtisodiy

o‘sish o‘rtasidagi bog‘liqlikni ochib bergan bo‘lib, O‘zbekiston bank tizimining
transformatsiyasi ham mamlakat iqtisodiy o‘sishining ajralmas qismi ekanligini ta’kidlaydi.

Demirgüç

-Kunt va Klapper (2012) "Measuring Financial Inclusion" nomli ishida

moliyaviy inklyuziyaning bank transformatsiyasida

gi o‘rni va ahamiyatini o‘rganadi. Ushbu

tadqiqotlar O‘zbekiston bank tizimida raqamli bank xizmatlarini kengaytirish va moliyaviy
inklyuziyani oshirish zaruriyatini ko‘rsatadi.

O‘zbekistonda tijorat banklarini transformatsiya qilish, ularning raqamli bank

xizmatlariga moslashuvi va xalqaro bozorga chiqish masalalari bo‘yicha qator milliy

tadqiqotchilar va muassasalar tomonidan ilmiy ishlar olib borilgan:

O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki (2023) tomonidan chop etilgan "O‘zbekiston

bank tizimining rivojlanish tendensiyalari va istiqbollari" hisobotida bank tizimini

modernizatsiya qilish va raqamli transformatsiya jarayonlari bo‘yicha strategik yo‘nalishlar

keltirilgan.

Jalolov, Abduqodirov (2021) tomonidan yozilgan "Tijorat banklari va moliyaviy

barqaro

rlik: O‘zbekiston tajribasi" kitobida O‘zbekiston tijorat banklarining raqamli

transformatsiyasi, risklarni boshqarish va xalqaro moliya tizimiga integratsiya jarayonlari

tahlil qilingan.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni (2022) "Bank tizimin

i modernizatsiya

qilish va moliyaviy inklyuziyani kengaytirish bo‘yicha chora

-tadbirlar" hujjatida bank

xizmatlarining transformatsiya jarayonini jadallashtirish, jumladan, raqamli bank xizmatlarini

joriy etish va moliyaviy xizmatlarning hamma uchun ochiql

igini ta’minlash bo‘yicha strategik

yo‘nalishlar belgilangan.

Morduch (1999) "The Microfinance Promise" asarida mikrofinanslash tizimining

rivojlanishi va raqamli texnologiyalarning moliyaviy xizmatlarga ta’siri o‘rganilgan.

Helms (2006) "Access for All: Building Inclusive Financial Systems" nomli tadqiqotida

bank transformatsiyasi jarayonida moliyaviy inklyuziya va fintech xizmatlarining o‘rni
muhimligini ta’kidlagan.

O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va moliya vazirligi (2023) tomonidan tayyorlangan

"Raqamli moliyaviy xizmatlarning rivojlanishi" hisobotida fintech startaplari, blokcheyn

texnologiyalari va onlayn banking tizimlarini rivojlantirish masalalari ko‘rib chiqilgan.

O‘zbekistonda bank tizimining transformatsiyasi global tendensiyalar va milliy

iqtisodiy

ehtiyojlar asosida shakllanmoqda. So‘nggi yillarda bank sohasida amalga oshirilayotgan

islohotlar, jumladan, davlat ulushi yuqori bo‘lgan banklarni xususiylashtirish, fintech

kompaniyalari bilan integratsiyani oshirish va mijozlarga qulay raqamli xizmatlarni joriy etish

yo‘nalishlari dolzarb bo‘lib qolmoqda.

Yuqoridagi adabiyotlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, O‘zbekiston tijorat banklarining

globallashuv sharoitida transformatsiya jarayonlarini amalga oshirish bo‘yicha xalqaro

tajribalarni o‘rganis

h, mahalliy sharoitga mos strategiyalar ishlab chiqish va zamonaviy

raqamli texnologiyalarni keng tatbiq etish muhim hisoblanadi. Bu esa banklarning xalqaro
moliyaviy tizimga integratsiyalashuvi va mamlakat iqtisodiyotining barqaror rivojlanishiga

xizmat qiladi.

Tadqiqot metodologiyasi.

Ushbu tadqiqotda globallashuv va kuchayib borayotgan raqobat sharoitida O‘zbekiston

tijorat banklarida transformatsiya jarayonlarini o‘rganish, ularning samaradorligini oshirish va

kelgusidagi istiqbollarni baholash metodologik yondashuvlar asosida amalga oshiriladi.

Tadqiqotning asosiy maqsadi

tijorat banklari transformatsiyasining zaruriyati, muammolari


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

538

va rivojlanish yo‘nalishlarini aniqlash hamda ilg‘or xalqaro tajribalar asosida amaliy tavsiyalar

ishlab chiqishdan ib

orat. Tadqiqot jarayonida iqtisodiy tahlil, statistik ma’lumotlarni qayta

ishlash, taqqoslash, ekspert baholash hamda empirik usullar ishlatildi.

Tahlil va natijalar muhokamasi.

Globallashuv va kuchayib borayotgan raqobat sharoitida O‘zbekiston tijorat banklarining

transformatsiyasi muhim strategik jarayon bo‘lib, u bank tizimining barqarorligini oshirish,

moliyaviy xizmatlarning sifatini yaxshilash va mijozlar bazasini kengaytirish uchun zarur

hisoblanadi. Tahlillar shuni ko‘rsatmoqdaki, O‘zbekiston bank tizimi so‘nggi yillarda tub
islohotlar jarayonidan o‘tmoqda.

1-jadval

Tijorat banklari transformatsiyasining samaradorligini baholashning

SWOT-tahlil natijalari

Tarkibiy jihat

Tavsif

Kuchli

tomonlar

Davlat torronidan qo'liab-qjwatiash, bankfamini rrodemizatsiya qilish bo'yicha
strategy dasturiar mavjudligi.

Zaif tomonlar lOchik va o'rta b'zres uchun moiiyaviy xizmatiaming yetarii darajada rivoj'anmagani,

IT infratuziimaning to'iiq shaldlanmagani.

Imkoniyatlar

Xaiqaro investoriami jalb qilish, fintech hamkonikJari va sunly intellekt asosidagi
xzmatiami rivojlantirish.

Tahdidlar Global iqtisodiy beqaroriik, kiberxavfsiziik muammoiari, xaqaro raqobatning ortishi.

Manba:

muallif ishlanmasi.

O‘zbekiston tijorat banklari uchun globallashuv va raqobat sharoitida transformatsiya

jarayonlarini o‘tkazish strategik zaruriyatga aylanib bormoqda. Raqamli texnologiyalarni joriy

etish, xalqaro

hamkorlikni kengaytirish va moliyaviy inklyuziyani oshirish orqali banklar o‘z

xizmatlarini yanada samarali taqdim eta oladi. Tahlil natijalari shuni ko‘rsatmoqdaki, to‘g‘ri

yo‘lga qo‘yilgan transformatsiya jarayoni nafaqat tijorat banklarining daromadlili

gini

oshirishga, balki O‘zbekiston iqtisodiyotining barqaror rivojlanishiga ham xizmat qiladi.

1-rasm.

AQSh hududida to‘lov shakllari bo‘yicha iste’mol to‘lovlarining

o‘rtacha oylik hajmi (mlrd.AQSh dollarida)


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

539

Shunday qilib, ilmiy adabiyotlarda innovatsion jarayonlarning natijalarini belgilovchi

omillar yetarli darajada batafsil o‘rganilgan. Ko‘pgina olimlar tadbirkorlik subyektiga nisbatan

innovatsion rivojlanish omillarining ikkita katta guruhini ajratib ko‘rsatishadi: tashqi va ichki

muhit omillari.

Har doim tashqi va ichki omillar o‘rtasida dialektik o‘zaro ta’sir va o‘zaro

bog‘liqlik mavjud: ichki omillar rivojlanish dvigateli, tashqi omillar esa rivojlanish uchun

sharoitdir.

2-jadval

2023-

yilda internet tezligi bo‘yicha mamlakatlar

reyting

Yuqoridagi jadvaldan ko‘rinadiki mamlakatimizda solishtirganda internet tezligi bir oz

past bo‘lib, reytingdagi 180 ta davlatlar ichida 91 o‘rinni egalladi. Qo‘yidagi jadvalda biz

O‘zekistonda aholi yoshiga qarab bank xisobraqami mavjudligini ko‘rishimiz mumkin.

Jadvaldan ko‘rinadiki bank mijozlarining asosiy qismi yoshlarga to‘g‘ri keladi. Ko‘rib chiqilgan

omillarni hisobga olgan holda va innovatsion jarayonni rag‘batlantirish uchun zarur shart

-

sharoitlarni yaratish, shuningdek, raqobatbardosh milliy innovatsion tizimni shakllantirish

orqali muvozanatli, barqaror va ijtimoiy yo‘naltirilgan rivojlanish omili bo‘ladigan iqtisodiy

o‘sishga erishish mumkin.

3-jadval

Moliyaviy sektorda IT xarajatlari, 2019

2020-yillarda milliard dollar

Manba:

Gartner, (2020).

Yangi texnologiyalarni joriy etish va dolzarbligini ta’minlash uchun yuqori xarajatlar.

Banklar yangi texnologiya va dasturiy ta’minotlarni joriy etaman deb xarajatlari oshganda
boshqa bank uchun o‘rnatilgan normalarni bajarolmay qolish e

htimoli yuzaga kelishi mumkin.


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

540

Gartner tadqiqotchilari tadqiqotiga ko‘ra moliya tizimda 2019

-yilda IT harajatlari yeyarli 5

foizga oshib 539,121 mlrd AQSH dollarini tashkil qilgan bo‘lsa 2020

- yilga kelib 4.7 foizga

kamaygan va 2021-yilga kelib 2.8 foizga

yana ko‘tarilgan.O‘zbekistonda statistik ma’lumotlarni

tahlil qiladigan bo‘lsak, 2023

-yilning 1-yanvar holatida mamlakatimiz tijorat banklari jami

harajatlari 64254 mlrd so‘mni tashkil qilgan bo‘lsa shundan 24 foizi ya’ni 14877 mlrd so‘mi

operatsion haraja

tlarga to‘g‘ri kelgan. Tijorat banklarining kambag‘allikni qisqartirishdagi

ishtirokini oshirishda ko‘plab kuchli tomonlar mavjud, jumladan moliyaviy resurslar, keng

mijoz bazasi va innovatsion texnologiyalarni qo‘llash imkoniyatlari. Biroq, kredit siyosat

ining

qat’iyligi, kam moliyaviy inklyuziya va raqamli bo‘shliqlar kabi zaif tomonlar banklarning
ijtimoiy mas’uliyatini oshirishda to‘siq bo‘lishi mumkin. Imkoniyatlar sifatida mikroqarzlar va

fintech texnologiyalarining rivojlanishi, xalqaro hamkorlik va

ijtimoiy mas’uliyatni

kuchaytirish borasidagi yutuqlarni keltirish mumkin. Biroq, iqtisodiy beqarorlik, yuqori foiz

stavkalari va banklararo raqobat tahdidlarni keltirib chiqarishi mumkin.

2-rasm.

O‘zbekiston

Respublikasi tijorat banklari harajatlari (foizda)

(Xudayarova, 2024)

Shu sababli, tijorat banklarining kambag‘allikni qisqartirishdagi ishtirokini oshirish

uchun mavjud kuchli tomonlarni yanada rivojlantirib, zaif tomonlarni bartaraf etish,

imkoniyatlarni samarali qo‘llab

-quvvatlash va tahdidlarga qarshi aniq strategiyalar ishlab

chiqish zarur.

Xulosa va takliflar.

Globallashuv va kuchayib borayotgan raqobat sharoitida O‘zbekiston tijorat banklarining

transformatsiyasi iqtisodiy barqarorlik va moliyaviy xizmatlar sifatini oshirishning muhim

omillaridan biri hisoblanadi. O‘tkazilgan tahlillar shuni ko‘rsatadiki:

Tijorat banklarida raqamli texnologiyalarni joriy etish va fintech ekotizimini rivojlantirish

jarayoni jadallashmoqda, ammo banklarning IT infratuzilmasi va kiberxavfsizlik masalalari hali

to‘liq shakllanmagan. Xalqaro moliya institutlari bilan hamkorlikni kengaytirish, investitsiyalar
jalb qilish va kapital yetarliligini oshirish banklar barqarorligini ta’minlashning muhim

omillaridan biri bo‘lib qolmoqda.

Moliyaviy inklyuziyani kengaytirish orqali aholi va kichik biznes subyektlariga bank

xizmatlarini yanada qulaylashtirish imkoniyati mavjud. Biroq, bu jarayonda huquqiy tartibga


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

541

solish, xalqaro standartlarga moslashish va bank tizimidagi byurokratik to‘siqlarni barta

raf

etish talab etiladi.

Transformatsiya jarayonining muvaffaqiyati bevosita banklarning innovatsion

rivojlanish strategiyalari, raqobatbardoshlik darajasi va xalqaro moliya bozorlariga

integratsiyasi bilan bog‘liq. Shuningdek, raqamli bank xizmatlarining

ommalashuvi bank

mijozlarining talab va ehtiyojlariga mos keladigan yangi mahsulot va xizmatlarni yaratish

zaruratini tug‘diradi.

O‘zbekiston tijorat banklarida transformatsiya jarayonlarini samarali amalga oshirish

uchun quyidagi strategik takliflar ilgari suriladi:

Sun’iy intellekt va big data texnologiyalaridan foydalanish orqali mijozlarga

moslashtirilgan bank xizmatlarini rivojlantirish.

Mobil ilovalar va internet-

banking xizmatlarini takomillashtirish, to‘lov tizimlarini

diversifikatsiya qilish.

Blockchain texnologiyasini joriy etish orqali tranzaksiyalar shaffofligini oshirish va

kiberxavfsizlikni kuchaytirish.

Soddalashtirilgan onlayn kreditlash tizimlarini yaratish va kichik biznes uchun

maxsus bank mahsulotlarini ishlab chiqish.

Yangi moliyaviy vositalarni joriy etish (masalan, crowdfunding va peer-to-peer

lending platformalari).

Kichik biznes uchun imtiyozli kredit dasturlarini kengaytirish va ularga moliyaviy

xizmatlarni soddalashtirish.

Xalqaro kredit

reytinglarini yaxshilash va xorijiy investorlarni jalb qilish bo‘yicha

aniq strategiyalar ishlab chiqish.

Bank sektorini xalqaro standartlarga moslashtirish (Basel III talablariga muvofiqlik

darajasini oshirish).

Xorijiy banklar bilan strategik hamkorlikni kengaytirish va moliyaviy texnologiyalar

bo‘yicha ilg‘or tajribalarni o‘zlashtirish.

Bank xizmatlarining geografik qamrovini oshirish

qishloq joylarda mobil banking

xizmatlarini rivojlantirish.

Ijtimoiy zaif guruhlar uchun bank xizmatlarini soddalashtirish va ularga

moslashtirilgan kredit mahsulotlarini taklif etish.

Aholining moliyaviy savodxonligini oshirish uchun o‘quv dasturlarini yo‘lga qo‘yish.

Bank tizimida zamonaviy kiberxavfsizlik choralarini joriy etish va ma’lumotlarni

shifrlash tizimlarini takomillashtirish.

Fraud monitoring tizimlarini rivojlantirish va onlayn banking xavfsizligini oshirish.

Xodimlarning kiberxavfsizlik bo‘yicha malakasini oshirish uchun maxsus treninglar

tashkil etish.

Tijorat banklarining transformatsiya jarayonlari O‘zbeki

ston iqtisodiyotining barqaror

o‘sishiga hissa qo‘shishi bilan birga, bank tizimini xalqaro moliyaviy muhitga integratsiya qilish

imkoniyatlarini kengaytiradi. Yuqorida keltirilgan takliflar amalga oshirilsa, mamlakat bank

sektorining raqobatbardoshligi oshib, mijozlarga yanada qulay va innovatsion moliyaviy

xizmatlar taqdim etish imkoni yaratiladi.

Shu bois, transformatsiya jarayonini tizimli va bosqichma-

bosqich amalga oshirish, ilg‘or

xalqaro tajribalarni joriy etish va raqamli texnologiyalarni keng qo‘l

lash banklarning kelgusi

rivojlanishining asosiy omili bo‘lib qolishi lozim.

Adabiyotlar

/Литература/Reference:

Demirgüç

-Kunt, A., & Klapper, L. (2012). Measuring Financial Inclusion: The Global Findex

Database. Washington, DC: The World Bank.

Helms, B. (2006). Access for All: Building Inclusive Financial Systems. Washington, DC: CGAP.


background image


www.sci-p.uz

II SON. 2025

542

Jalolov, F., Abduqodirov, A. (2021).

Tijorat banklari va moliyaviy barqarorlik: O‘zbekiston

tajribasi. Toshkent: Iqtisodiyot va moliya nashriyoti.

Levine, R. (2005). Finance and Growth: Theory and Evidence. Handbook of Economic

Growth, 1, 865-934. https://doi.org/10.1016/S1574-0684(05)01012-9.

Morduch, J. (1999). The Microfinance Promise. Journal of Economic Literature, 37(4), 1569-

1614.

O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va moliya vazirligi. (2023). O‘zbekistonda kambag‘allik

darajasini pasaytirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan islohotlar.

Toshkent: Hukumat nashriyoti.

O‘zbekiston Respublikasi Markaziy

banki. (2023).

O‘zbekiston bank tizimining rivojlanish

tendensiyalari va istiqbollari. Toshkent: Markaziy bank matbuot xizmati.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni. (2022). Kambag‘allikni qisqartirish va

tadbirkorlikni qo‘llab

-

quvvatlash bo‘yic

ha kompleks chora-

tadbirlar to‘g‘risida.

Toshkent:

Prezident matbuot xizmati.

Stiglitz, J. & Weiss, A. (1981). Credit Rationing in Markets with Imperfect Information. The

American Economic Review, 71(3), 393-410.

World Bank. (2020). Financial Inclusion and Development: A Global Perspective.

Washington, DC: The World Bank.

Xudayarova X.A. (2024) “TIJORAT BANKLARIDA RAQAMLI TRANSFORMATSIYA JARAYONI,

UNDAGI MUAMMOLAR VA ULARNI YECHISH YO‘LLARI”. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT

aprel. № 4

-son.

Библиографические ссылки

Demirgüç-Kunt, A., & Klapper, L. (2012). Measuring Financial Inclusion: The Global Findex Database. Washington, DC: The World Bank.

Helms, B. (2006). Access for All: Building Inclusive Financial Systems. Washington, DC: CGAP.

Jalolov, F., Abduqodirov, A. (2021). Tijorat banklari va moliyaviy barqarorlik: O‘zbekiston tajribasi. Toshkent: Iqtisodiyot va moliya nashriyoti.

Levine, R. (2005). Finance and Growth: Theory and Evidence. Handbook of Economic Growth, 1, 865-934. https://doi.org/10.1016/S1574-0684(05)01012-9.

Morduch, J. (1999). The Microfinance Promise. Journal of Economic Literature, 37(4), 1569-1614.

O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va moliya vazirligi. (2023). O‘zbekistonda kambag‘allik darajasini pasaytirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan islohotlar. Toshkent: Hukumat nashriyoti.

O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki. (2023). O‘zbekiston bank tizimining rivojlanish tendensiyalari va istiqbollari. Toshkent: Markaziy bank matbuot xizmati.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni. (2022). Kambag‘allikni qisqartirish va tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar to‘g‘risida. Toshkent: Prezident matbuot xizmati.

Stiglitz, J. & Weiss, A. (1981). Credit Rationing in Markets with Imperfect Information. The American Economic Review, 71(3), 393-410.

World Bank. (2020). Financial Inclusion and Development: A Global Perspective. Washington, DC: The World Bank.

Xudayarova X.A. (2024) “TIJORAT BANKLARIDA RAQAMLI TRANSFORMATSIYA JARAYONI, UNDAGI MUAMMOLAR VA ULARNI YECHISH YO‘LLARI”. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT aprel. № 4-son.