www.e-itt.uz
III SON. 2024
284
БАНК СОҲАСИДА ҚЎЛЛАНИЛАДИГАН ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАР
Сидиков Баходир Сохибжонович
Тошкент давлат иқтисодиёт университети
ORCID: 0009-0002-7407-5753
Аннотация.
Мақолада банк соҳасига инновацион технологияларни жорий этиш
йўналишлари атрофлича ўрганилган. Инновацияларни банк соҳасига муваффақиятли
жорий этилишига мисоллар, шунингдек, инновацион технологияларни жорий этишнинг
афзалликлари ва хавф-хатарлари таҳлили келтирилган, молия-кредит тизимининг
ривожланиши иқтисодиётнинг ривожланишига таъсири таҳлил қилинган.
Калит сўзлар:
инновациялар, инновацион технологиялар, банк технологиялари,
банк тизими, банк соҳаси, риск.
ИННОВАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ, ИСПОЛЬЗУЕМЫЕ В БАНКОВСКОЙ
ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
Сидиков Баходир Сохибжонович
Ташкентский государственный экономический университет
Аннотация.
В статье подробно исследованы направления внедрения
инновационных технологий в банковский сектор. Анализируются примеры успешного
внедрения инновационных технологий в банковский сектор, а также анализ
преимуществ и рисков внедрения инновационных технологий, влияние развития
финансово-кредитной системы на развитие экономики.
Ключевые слова:
инновации, инновационные технологии, банковские технологии,
банковская система, банковский сектор, риск.
INNOVATIVE TECHNOLOGIES USED IN BANKING
Sidikov Bakhodir Sokhibzhanovich
Tashkent State University of Economics
Abstract.
The article examines in detail the directions of implementation of innovative
technologies in the banking sector. Examples of successful implementation of innovative
technologies in the banking sector are analyzed, as well as an analysis of the advantages and risks
of implementation of innovative technologies, the impact of the development of the financial and
credit system on the development of the economy.
Keywords:
innovation, innovative technologies, banking technologies, banking system,
banking sector, risk.
UOʻK: 336.7.316.422
276-283
www.e-itt.uz
III SON. 2024
285
Кириш.
Банк тизими - бу мамлакат иқтисодии тизимига кирадиган, ҳар бири у зига хос
махсус функцияларни бажарадиган, пул операцияларининг у зига хос ру и хатини амалга
оширадиган ягона, яхлит, у заро боғланган ва у заро таъсир қилувчи кредит
ташкилотлари мажмуидир. жамиятнинг банк маҳсулотлари ва хизматларига бу лган
эҳтие жининг бутун ҳажми ту лиқ ва максимал даражада самарали қондирилади. Банк
сектори иқтисодии маънода банк тизими тушунчасига у хшаш формуладир.
Тадқиқотда ку риб чиқилае тган банк сектори бутун иқтисодие т тармоқларидан
бири бу либ, миллии ту лов тизими иштирокчиларига узлуксиз хизмат ку рсатишни
таъминлаш, омонатчилар пул маблағларининг сақланишини таъминлаш ва
иқтисодие тнинг энг муҳим тармоғи ҳисобланади. бу маблағларни иқтисодие тга
кредитларга аи лантириш, яъни маблағларни сақлаш, бошқариш ва инвестиция қилиш
каби молиявии операциялар. Россия банкларининг активлари таркибида
иқтисодие тнинг реал секторини кредитлаш асосии у ринни эгаллаи ди.
Банкларнинг кредит маблағлари ҳисобидан мамлакатимизнинг и ирик миллии
лои иҳалари молиялаштирилмоқда, тадбиркорлик субъектларига, шунингдек, истеъмол
талабини қондириш учун фуқароларга кредитлар ажратилмоқда.
Адабиётлар шарҳи.
Ҳозирда технология бир жои да туриб қолмаяпти улар ҳар куни у згариб турибти.
Шунинг учун замонавии иқтисодии ривожланиш инновациялар нуқтаи назаридан
тобора жиддии таъсир ку рсатишни талаб қилади, чунки муаи ян операцияларнинг у зига
хослиги иқтисодие т даражасининг ошишига таъсир қилади. Ҳар қандаи жарае нлар,
ҳатто энг аҳамиятсизлари ҳам давлатлараро тартибга солиш даражасида, шунингдек,
халқаро молия тизимида иқтисодии у згаришларни рағбатлантиради. Ху жалик
юритувчи субъектлар фаолиятининг барча соҳаларига инновацияларнинг жории
этилиши мамлакат иқтисодие тининг юксалишига хизмат қилади ва жаҳон бозорларида
рақобатбардошлигини оширади. Су нгги уч ту рт и ил ичида электрон маҳсулотлар ва
хизматларни ишлаб чиқишнинг молия бозорларида сезиларли у сиш кузатилае тганини
ку ришмиз мумкин бу лмоқда.
Замонавии иқтисодие т доимии равишда у згариб ривожланиб бормоқда, ташкилот
ва компаниялар бундаи у згаришларга у з вақтида амал қилишлари учун у з олдиларига
янги вазифалар қу и моқда, бундаи харакатлар уларнинг бозорда ишлашни сифат
жиҳатидан янги даражага қу таришга сабаб бу лмоқда. Су нгги паи тларда ахборот
технологияларининг кескин ривожланиши ку пчилик субъектларнинг фаолият юритиш
жарае нларига ижобии таъсир ку рсатмоқда. Бу жарае нлар, аи ниқса, молиявии
компанияларга сезиларли таъсир қилмоқда. Масленников ва бошқалар (2017), Гадиева
(2017), Zavolokina ва бошқалар (2016) тадқиқотларида молиявии ташкилотлар фаолият
юритадиган бозорда сезиларли у згаришларни рағбатлантирадиган ту ртта асосии сабаб
мавжуд деб таъкидлашади. Бунга улар су нгги и илларда молия бозорида фаол
қу лланилае тган янги молиявии технологияларни киритишади, булар блокчеи н, “катта
маълумотлар”, “ақлли шартномалар”; он-лаи н кредитлаш ва инвестициялар соҳасида
янги маҳсулотларнинг паи до бу лиши, сунъии интеллектнинг роботлаштирилган
вариантларининг ишлаб чиқилиши; илғор техник ечимлардан фои даланиш оқибатида
ту лов тизимларининг ривожланиши салоҳиятли мижозлар учун янада қулаи ва хавфсиз
бу лиши; шунингдек виртуал валюталарнинг паи до бу лиши билан изоҳлашади.
Исаева (2023) у з тадқиқотларида, иқтисодие тни рақамлаштириш шароитида банк
ҳамжамияти ва регулятор олдида биринчи навбатда янги вазифалар – банклар
эволюциясини банк иши ва финтеч симбиозини ривожлантириш и у лида и у налтириш,
бу соҳанинг имкониятларини баҳолашни, шунингдек, янги технологик усулга у тиш
www.e-itt.uz
III SON. 2024
286
даврида инновацияларни қабул қилишга таи е рлик даражасига ку ра иштирокчиларни
танлаб, янги ташкилии шаклларни жории этишни назарда тутади.
Тадқиқотчи Ибрагимова (2017) у з тадқиқотларида қу и идагиларни таъкидли ди,
жаҳон молия-кредит бозорида рақобатнинг кучаи иши ва иқтисодии инқирозлар
шароитида банк хизматлари соҳаси ривожланишининг ҳозирги босқичи учта асосии
тенденция билан тавсифланади: ҳажм ва хилма-хилликнинг ошиши натижасида
инновацион технологиялар ролининг ошиши, чакана банк хизматларини ку рсатишда
инновацион технологиялар улушини ошириш ва аҳолининг хизматлари учун янги
бозорларни шакллантириш.
Нехаи ва бошқалар (2022) бу жарае нларга қу и идагича тариф беришади, яъни банк
инновацияси - бу фаолиятни модернизация қилишга қаратилган, ку рсатиладиган
хизматлар доирасини кенгаи тириш ва максимал фои да олишдан иборат бу лган
операцияларни, тақдим этилае тган маҳсулотларни, бизнес жарае нларини, хизматларни
такомиллаштиришни таъминлаи диган жарае н деб қараи дилар.
Шунингдек тадқиқотчи Абдурахмонов (2019; 2020a; 2020b; 2020c; 2022a; 2022b; 2022c;
2022d; 2023
;
2024a; 2024b; 2024c) у з тадқиқотларида молия соҳасининг турли
тармоқларига инновацияларни жории этиш, улар билан боғлиқ рискларни юза келиши
амалие тларини таҳлил қилган.
Тадқиқот методологияси.
Тадқиқот жарае нида монетар-кредит тизими ва банк соҳасига инновацияларни
жории этиш ва қу ллаш бу и ича хорижии ва маҳаллии олимларнинг ишлари у рганилди
ва таҳлил қилинди. Мақолада назарии мушоҳада, тизимли е ндашув, кузатиш,
умумлаштириш, таҳлил, синтез каби усуллар самарали қу лланилди, шунингдек тизимга
инновацияларни самарали жории этиш бу и ича таклифлар шакллантирилган.
Таҳлил ва натижалар муҳокамаси.
Информацион ва рақамли технологияларнинг ривожланиши билан банк соҳаси
ку плаб мижозлар эҳтие жларининг у згариши ва бозорда рақобатнинг кучаи иши билан
боғлиқ муаммоларга дуч кела бошлади. Бундаи муаммоларни ечишда инновацион
технологияларни
жории
этилиши
банкларнинг
рақобатбардошлиги
ва
самарадорлигини таъминловчи асосии омилга аи ланиб борди. Банк соҳасидаги
инновациялар банк фаолиятининг турли жиҳатлари билан боғлиқ бу лиши мумкин,
масалан, хизматлар ку рсатиш, мижозлар билан у заро муносабатлар, рискларни
бошқариш, ички бизнес жарае нларни такомиллаштириш ва бошқалар.
Банк соҳасидаги инновацион технологияларга мисол қилиб қуи идагиларни
келтириш мумкин, масалан, мижозларга хизмат ку рсатишнинг рақамли каналларининг
жории этилиши, онлаи н-банкинг, сунъии интеллект ва машинали у рганишдан
фои даланиш, блокчеи н технологияларини жории этиш ва бошқаларда намое н бу лади.
Банкларда инновацион технологияларни жории этиш катта ресурслар ва малака
талаб қиладиган мураккаб ва узоқ муддатли жарае ндир. Бироқ, ту ғри жории этилган
инновациялар банк самарадорлигини сезиларли даражада ошириши, мижозлар билан
у заро муносабатларини яхшилаши, операцион рискларни камаи тириши ва фои дани
оширишга хизмат қилади.
Банк соҳасидаги инновацион технологиялар булар банк фаолиятида
қу лланиладиган ва мижозларга хизмат ку рсатиш самарадорлиги ҳамда сифатини
ошириш, операцион рисклар ва харажатларни камаи тириш, молиявии натижаларни
яхшилаш имконини берадиган тубдан янги е ки мавжуд технологияларининг
такомиллаштирилган вариантидир.
Банкларда қу лланиладиган асосии технологияларга қуи идагиларни келтириб
у тишимиз мумкин:
www.e-itt.uz
III SON. 2024
287
1.
Мижозларга мобил қурилмалар ва интернет орқали банк хизматларидан
фои даланиш имконини берувчи мобил иловалар ва онлаи н банкинг хизматлари.
2.
Жарае нларни автоматлаштириш, маълумотларни таҳлил қилиш ва қарорлар
қабул қилиш учун ишлатиладиган сунъии интеллект технологияси.
3.
Махфии маълумотларнинг хавфсизлиги ва ҳимоясини таъминлаи диган,
шунингдек, транзакцияларни қаи та ишлаш жарае нларини тезлаштирадиган блокчеи н
технологиялари.
4.
Банкларга у з тизимларининг мослашувчанлиги ва кенгаи тирилишини ошириш
имконини берадиган булутли технологиялар.
5.
Мижозлар ва уларнинг хатти-ҳаракатлари ҳақидаги маълумотларни ту плаш ва
таҳлил қилиш учун ишлатилиши мумкин бу лган технологиялар.
Банк соҳасидаги инновацион технологиялар қаторига сунъии интеллект, блокчеи н
технологиялари ва нарсалар интернети киритиш мумкин бу лади. Ушбу технологиялар
банкларга бизнес фаолият жарае нларини автоматлаштириш, қарорлар қабул қилиш
самарадорлиги ва аниқлигини ошириш, махфии ахборот хавфсизлиги ва ҳимоясини
яхшилаш имконини беради.
Банк соҳасига инновацион технологияларни муваффақиятли жории этишга
мисолларига қу и идаги хорижии тажрибаларни келтириб у тишимиз мумкин, масалан:
JPMorgan Chase – ҳужжатларни автоматик равишда таҳлил қилиш ва таснифлаш
учун сунъии интеллектдан фои даланишган. Бу банкка ҳужжатларни қаи та ишлаш
харажатларини и илига 360 минг соатга камаи тириш имконини берди.
DBS Банк – транзакция жарае нларини тезлаштириш ва маълумотлар
хавфсизлигини яхшилаш учун блокчеи н технологияларидан фои даланишган. Бунинг
е рдамида банк транзакцияларни қаи та ишлаш вақтини бир неча кундан бир неча
соатгача қисқартиришга муваффақ бу лган.
Capital One – молиявии маҳсулотлар ва хизматлар учун таклифларни
шахсии лаштириш учун сунъии интеллектдан фои даланади. Бу банкка мижозлар сонини
ку паи тириш ва кредит беришни рад этиш статистикасини самарали камаи тириш
имконини яратиб берди.
Банк of America – транзакцияларга авторизация қилиш учун овозни таниш
хусусиятига эга мобил иловадан фои даланган. Бу авторизация жарае нини мижозлар
учун қулаи роқ ва хавфсизроқ қилган.
HSBC – кредит аризаларини роботлаштирилган қаи та ишлашдан фои даланилган.
Бу банкка аризаларни ку риб чиқиш вақтини 75 фоизга қисқартириш ва қарор қабул
қилишнинг аниқлигини оширишга е рдам берган.
Бу мисоллар шуни ку рсатадики, инновацион технологияларни жории этиш
банкларга харажатларни камаи тириш, самарадорликни ошириш ва мижозларга хизмат
ку рсатишни яхшилашга катта фои да келтириши мумкиндир.
Шунингдек, инновацион технологияларни жории этишда банклар бир қанча
имтие зларга эга бу лишлари мумкин, жумладан:
−
Самарадорликни ошириш. Инновацион технологиялар банкларга жарае нларни
автоматлаштириш ва маълумотларни қаи та ишлашни тезлаштиришга е рдам беради, бу
эса самарадорликни сезиларли даражада ошириш ва транзакция харажатларини
камаи тириш имконини беради.
−
Мижозларга хизмат ку рсатиш сифатини ошириш. Инновациялар банкларга
мижозларга янада қулаи ва мослаштирилган хизматларни тақдим этиш ва хизмат
ку рсатиш сифатини ошириш имконини беради.
−
Мижозлар базасини кенгаи тириш. Инновациялар банкларга қулаи роқ ва
фои дали хизматларни таклиф қилиш орқали янги мижозларни жалб қилишга е рдам
беради.
www.e-itt.uz
III SON. 2024
288
−
Операцион рискларни камаи тириш. Инновацион технологиялар банкларга
хатоларни камаи тириш ва транзакция хавфсизлигини яхшилашга е рдам беради.
Инновацияларни амалга ошириш муаи ян рискларни ҳам у з ичига олади, буларга
қуи идагиларни келтириб у тишимиз мумкин:
1.
Техник муаммолар. Инновацион технологиялар банк фаолиятига таъсир
ку рсатиши мумкин бу лган техник муаммоларга дуч келиши мумкин.
2.
Хавфсизлик риски. Янги технологияларни жории этиш хавфсизлик ва мижозлар
маълумотларини ҳимоя қилиши рискини ошириши мумкин.
3.
Қонунчилик ҳужжатларинидаги тусиқлар. Банклар шахсии маълумотларни
ҳимоя қилиш бу и ича қонунчилик ва бошқа меъе рии ҳужжатлар талабларини
бузишлари мумкин, бу эса жарималар ва банк обру сига путур этказиши мумкин.
4.
Инвестицион риск. Инновацияларни жории қилиш банкдан катта сармояларни
талаб қилиши, булар ҳар доим ҳам у з самарасини бермаслиги мумкин.
5.
Мижозларнинг салбии муносабатлари. Баъзи мижозлар янги технологиялардан
фои даланишни истамаслиги мумкин, бу эса банкка нисбатан салбии муносабатда
бу лишига олиб келиши мумкин.
Банк
соҳасида
рискларни
минималлаштириш
ва
инновацияларнинг
афзалликларларини максимал даражада ошириш учун бир нечта стратегиялардан
фои даланиш мумкин:
−
Мижозларнинг эҳтие жларини баҳолаш. Инновациялар мижозларга фои дали
бу лишини таъминлаш учун уларнинг эҳтие жлари ва истакларини аниқлаш учун
тадқиқотлар ва су ровлар у тказиш.
−
Технологияларни
эҳтие ткорлик
билан
танлаш.
Банклар
у зларининг
эҳтие жларига энг мос келадиган ва энг катта даромад келтира оладиган технологияни
эҳтие ткорлик билан танлашлари керак.
−
Босқичма-босқич амалга ошириш. Банклар техник ва бошқа муаммоларни олдини
олиш учун инновацияларни босқичма-босқич жории этишдан бошлашлари керак.
−
Ходимларни таи е рлаш. Банклар у з ходимларини янги технологиялардан
фои даланишлари ва ишдаги у згаришларга таи е р бу лишлари учун доимии равишда
малакасини ошириб боришлар керак бу лади.
−
Синов. Банклар потенциал муаммоларни аниқлаш ва уларнинг самарадорлигини
таъминлаш учун чекланган аудиторияда янги технологияларни синаб ку ришлари
керак.
−
Инновацион компаниялар билан ҳамкорлик қилиш. Банклар инновацион
компаниялар ва стартаплар билан ҳамкорлик қилиб, янги технологиялар ва уларни
амалга ошириш тажрибасига эга бу лишлари мумкин.
−
Мунтазам янгиланишлар. Банклар у з технологияларини мунтазам равишда
янгилаб туришлари ва у згарувчан мижозлар ва бозор эҳтие жларига мослашишлари
керак.
−
Рискларни бошқариш. Банклар янги технологияларни жории этиш билан боғлиқ
рискларни, шу жумладан мижозлар маълумотларининг хавфсизлиги ва ҳимоясини
бошқариши керак.
−
Экотизимнинг кенгаи иши. Банклар янги технологиялардан фои даланиш ва
бизнесни ривожлантириш учун бошқа банклар, стартаплар, инновацион компаниялар
ва тартибга солувчилар билан ҳамкорлик қилиб, у з экотизимини кенгаи тиришлари
мумкин.
Рискларни минималлаштириш ва инновациялардан максимал даражада
фои даланиш банклардан эҳтие ткорлик билан режалаштириш, рискларни баҳолаш ва
у згаришларни малакали бошқаришни талаб қилиб қуяди.
Банк соҳасига инновацион технологияларни жории этиш у зига хос хусусиятларга
эга, уларни албатта ҳисобга олиш керак бу лади. Асосии хусусиятлардан бири тартибга
www.e-itt.uz
III SON. 2024
289
солувчи муҳитдир. Банклар хавфсизлик, маълумотларни ҳимоя қилиш ва бошқа
жиҳатлар билан боғлиқ тартибга солувчи талаблар ва нормаларга риоя қилишлари
керак. Хавфсизликнинг юқори талаблари ҳам банк соҳасига янги технологияларни
жории этишнинг муҳим жиҳати ҳисобланади. Банк тизимлари жуда мураккаб ва яхлит
бу лиши мумкин, бу эса янги технологияларни жории этишни қии инлаштиришига олиб
келиши ҳам мумкиндир. Банк соҳасининг консерватизми ва мижозларнинг хилма-
хиллиги ҳам янги технологияларни жории этишда эътиборга олиниши керак бу лган
омиллардир. Банклар у ртасидаги рақобатнинг юқорилиги уларнинг рақобатбардош
устунликларини сақлаб қолиш мақсадида инновацион технологиялар ва хизматлар
доимии равишда такомиллаштириб борилиши керак бу лади.
Банк соҳасида инновацияларни муваффақиятли амалга ошириш учун янги
технологияларни жории этиш тажрибасига эга бу лган мутахассислар жамоаси,
молиявии ва техник ресурслар, меҳнат ресурслари ва ку никмалар талаб этилади.
Шунингдек, банклар инновацион компаниялар ва стартаплар билан ҳамкорлик қилиб,
янги технологияларга эга бу лишлари ва у з бизнесларини ривожлантиришлари мумкин
бу лади. Мижозларнинг эҳтие жларини тушуниш ва хавфсизлик соҳасидаги тажриба ҳам
банк соҳасида муваффақиятли инновациялар учун калит ҳисобланади. Норматив
экспертиза, техник тушуниш ва у згартиришларга таи е ргарлик ҳам банк соҳасида янги
технологияларни жории этишнинг муҳим таркибии қисмларидан бири ҳисобланади.
Бозор тадқиқотларидан шуни ку ришимиз мумкинки, бугунги кунда банклар у з
бизнес жарае нлари самарадорлигини ошириш, мижозлар билан у заро муносабатларни
яхшилаш ҳамда операцион рискларни камаи тириш мақсадида турли инновацион
технологияларни фаол жории этиб келмоқдалар. Ҳозирги кунда соҳага киритилган ва у з
самарадорлигини намое н этган инновациялар қуи идагилардан иборатдир:
−
Онлаи н банкинг учун мобил иловалардан фои даланиш. Бу мижозларга реал вақт
режимида у з маблағларини бошқариш ва мобил қурилмаларда банк операциялари
ҳақида маълумот олиш имконини беради.
−
Мижозни аутентификация қилиш учун юзни аниқлаш ва ҳужжатларни сканерлаш
технологиясидан фои даланиш. Бу банк операциялари хавфсизлигини яхшилаи ди ва
мижозларни аутентификация қилиш жарае нини соддалаштиради.
−
Мижозларга хизмат ку рсатиш учун чат-ботлардан фои даланиш. Бу банкларга
мижозлар су ровларига тез жавоб бериш ва хизмат ку рсатиш харажатларини
камаи тириш имконини беради.
−
Маълумотларни сақлаш ва қаи та ишлаш учун булутли технологияларни жории
этилиши. Бу банкларга инфратузилма харажатларини камаи тириш ва маълумотлар
ҳимоясини яхшилаш имконини беради.
Хулоса ва таклифлар.
Хулоса сифатида шуни аи тиш мумкинки, банк соҳасига инновацион
технологияларни жории этиш бизнес жарае нларининг рақобатбардошлиги ва
самарадорлигини
оширишнинг
зарур
шартидир.
Бироқ,
инновацияларни
муваффақиятли амалга ошириш учун банк соҳасининг юқори хавфсизлик талаблари,
тартибга солувчи қонунчилик ва бизнес жарае нларининг мураккаблиги каби у зига хос
хусусиятларини ҳисобга олиш керак бу лади.
Банкларда инновацияларни муваффақиятли жории этиш мисоллари шуни
ку рсатадики, рақамли технологиялардан фои даланиш мижозлар эҳтие жини қондириш
даражасини сезиларли даражада ошириш, хизматлар сифатини яхшилаш ҳамда
харажатларни оптималлаштириш имконини беради. Муваффақиятнинг муҳим омили бу
инновацияларни ту ғри танлаш ва улардан самарали фои даланишдир.
Шундаи қилиб, банк тизимига инновациялар ва инновацион технологияларнинг
жории этилиши банкларга бизнес жарае нлари самарадорлигини ошириш, хизматлар
www.e-itt.uz
III SON. 2024
290
сифатини яхшилаш ва бозорда рақобатбардошликни таъминлаш имконини беради.
Бироқ, инновацияларни муваффақиятли амалга ошириш учун банк тизимининг
хусусиятларини ҳисобга олиш ва банклар фаолиятининг у зига хос хусусиятларига
қараб, инновацияларни танлаш керак бу лади.
Адабиётлар /Литература / References:
Abdurakhmonov, I. (2020a) "Regulation of the insurance market and implementation of
effective mechanisms of prudential control," International Finance and Accounting: Vol. 2020: Iss.
2, Article 10. Available at:
https://uzjournals.edu.uz/interfinance/vol2020/iss2/10
Abdurakhmonov, I. (2020b). Methods and approaches to evaluating the insurance industry
efficiency.
International Finance and Accounting,
2020(3), 7.
Abduraxmonov, I. (2022a). Sugʻurta sohalarining shakllanish tendensiyalari.
MOLIYA VA
BANK ISHI,
8(3), 60-67.
Zavolokina L., Dolata M., Schwabe G. (2016) The FinTech Phenomenon: Antecedents of
Financial Innovation Perceived by the Popular Press. Financial Innovation, 2016, December, pp.
2–16. URL:
https://link.springer.com/article/10.1186/s40854-016-0036-7
Абдурахмонов И.Х. (2020c) Суғурта соҳасида маркетингнинг янги технологияларини
қўллаш истиқболлари. “Халқаро молия ва ҳисоб” илмий журнали. №4, 1-10 б.
Абдурахмонов И.Х. (2022b) Суғурта соҳасида рақамли технологияларни қўллаш
истиқболари. “Moliya va bank ishi” илмий журнал. №1, 95-99 б.
Абдурахмонов И.Х. (2022c) Суғурта соҳасида янги рақобат кўринишлари: назарий
асос ва иқтисодий таҳлил. “Moliya va bank ishi” илмий журнал. №2, 145-150 б.
Абдурахмонов, И. (2022d). Суғурта соҳасида рақамли технологияларни қўллаш
истиқболари.
MOLIYA
VA
BANK
ISHI,
8(1),
95–99.
Retrieved
from
https://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/82.
Абдурахмонов, И. (2024a). РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТНИНГ БИЗ БИЛМАГАН
РИСКЛАРИ.
Iqtisodiy Taraqqiyot Va Tahlil,
2(7), 230–239.
https://doi.org/10.60078/2992-
Абдурахмонов,
И.
(2024b).
Суғурта
соҳасини
ривожлантириш
истиқболлари.
Nashrlar,
2(D), 12–15.
https://doi.org/10.60078/2024-vol2-issD-pp12-15
Абдурахмонов, И. Х. (2019). Теория и практика страхования.
Учебник/–Т.:«Иқтисод
молия, 353-354.
Абдурахмонов, И. Х. (2023). Ўзбекистон Республикасида суғурта тармоқларини
ривожлантиришнинг концептуал асослари.
Автореферат дисс... и. ф. д,
78.
Абдурахмонов,
И.Х.
(2024c).
Суғурта
соҳасининг
самарадорлигини
баҳолаш.
TADQIQOTLAR. UZ
,
37
(6), 161-167.
Гадиева Т.Х.-М. (2017) Проблемы и перспективы применения финансовых
технологий в Российской Федерации // Инновационное развитие экономики. 2017. № 3. С.
98-104.
Ибрагимова О.М. (2017) Инновационная деятельность в банковской сфере.
Проблемы экономики и юридической практики №6, 60-61 стр.
Исаева Е.А. (2023) Банковское кредитование: тренды и новые технологии.
ФИНАНСЫ, ДЕНЕЖНОЕ ОБРАЩЕНИЕ И КРЕДИТ. № 4 (259), стр 23-32.
Масленников В.В., Федотова М.А., Сорокин А.Н. (2017) Новые финансовые технологии
меняют наш мир // Вестник Финансового университета. 2017. Т. 21. № 2. С. 6-11.
Нехай Б.А., Аджиев Д.О., Дикарева И.А. (2022) Инновации в банковском секторе.
Economy and Business: Theory and Practice, vol. 9 (91), 172-175 стр.
